انحراف فرانسوی

ابوالحسن بنی‌صدر نخستین رئیس‌جمهور ایران پس از انقلاب اسلامی و عضو موثر شورای انقلاب و یکی از روسای آن (پس از شهید مطهری و مرحوم طالقانی) بود. او به واسطه اینکه اقتصادخوانده بود و خود را اقتصاددان می‌دانست، اثرگذاری زیادی در مصوبات اقتصادی شورای انقلاب و همچنین تدوین و تصویب اصول اقتصادی قانون اساسی داشت. بنی‌صدر البته به‌واسطه درک نادرستی که از نهادهای اصلی اقتصاد مانند مالکیت و نقش دولت در اقتصاد داشت و ترهاتی که در کتاب اقتصاد توحیدی او دیده می‌شود، هر آنچه اثرگذاری داشت در نهایت به زیان اقتصاد کشور تمام شد، چه در شورای انقلاب و چه در فضای فکری اقتصادی و سیاسی کشور.تاسف اینکه در نهایت بنی‌صدر در جامعه ایران به خاطر عملکرد بدش در عرصه سیاسی و ناتوانی‌اش در مدیریت جنگ شناخته می‌شود، در حالی که تمام آن اشکالات قابل جبران بود و با کنار گذاشتن بنی‌صدر و رای به بی‌کفایتی او از میان برداشته شد در حالی که تبعات تصمیمات اقتصادی او با گذشت چند دهه همچنان پابرجاست.بنی‌صدر که در دانشگاه تهران و سپس در سوربن فرانسه، اقتصاد آموخته بود، همکاری فکری نزدیکی با علی شریعتی داشت و نتیجه این همکاری تسلط فکری این دو بر فضای هیجانی انقلاب بود. محصول مشترک بنی‌صدر و شریعتی در حوزه اقتصاد به تسلط همه‌جانبه و بی‌چون و چرای دولت بر اقتصاد منجر شد و به بیراهه‌ای رفت که هنوز توان خروج از آن را ندارد.