بی‌اعتنایی بازار آزاد خودرو به وعده‌ها

تنها دو ماه تا پایان سال 1402 باقی مانده و بازار خودرو باز هم با نوسان قیمتی روبه‌رو شده است و به نظر می‌رسد واردات محدود خودرو و وعده افزایش تولیدات داخلی هم نتوانسته از رشد قیمت‌ها جلوگیری کند. آن‌گونه که عباس علی‌آبادی، وزیر صمت اعلام کرده است؛ تاکنون 9 هزار و 176 دستگاه خودرو وارد کشور شده و خودروهای در حال حمل هم به 10 هزار و 176 دستگاه رسیده است و تعداد خودروهای عرضه‌شده به افراد ثبت‌نامی هم به هشت هزار و 220 دستگاه رسیده، اما تعداد خودروهای پلاک‌شده حدود چهار هزار دستگاه اعلام شده است. آن‌گونه که اعتماد گزارش داده: اما آن‌گونه که سایت‌های خبری از قیمت‌های جدید خودرو می‌گویند، از ابتدای زمستان بر اثر هیجانات ایجادشده به بازار خودرو، انواع محصولات تولید داخل و مونتاژی افزایش قیمت چندین‌درصدی را تجربه کرده‌اند و قیمت خودرو تحت تاثیر هیجانات نزدیک به عید از هفته‌های گذشته روند صعودی به خود گرفته است و هر چند نرخ دلار ثابت مانده، اما بازار خودرو به تغییرات قیمتی خود ادامه می‌دهد و فعالان بازار خودرو مانند دیگر بازارها از رکود حاکم بر بازار و نبود تقاضا گلایه دارند. سوال اینجاست که با نزدیک شدن به بازار شب عید این بازار چه روندی را در پیش خواهد گرفت؟ حسین رحیمی، کارشناس بازار خودرو در مورد افزایش قیمت‌ها از ابتدای زمستان گفت: در ابتدای سال به دلیل انتشار اخبار واردات خودرو قیمت‌ها نزولی شده بود، اما پس از 10 ماه این روند کاهشی متوقف شده است و زمانی که واردات چندانی نباشد اثر این خبر هم از بین می‌رود. او ادامه داد: در صورتی که واردات اتفاق می‌افتاد عرضه خودرو هم به بازار بیشتر می‌شد، اما زمانی که وارداتی انجام نشده یا بسیار محدود بوده ناترازی در عرضه و تقاضا نه‌تنها قیمت‌ها را بالا می‌برد، اختلاف قیمت کارخانه و بازار را هم بیشتر از گذشته خواهد کرد.

شیب منفی تسهیلات تولید

بررسی‌ها نشان می‌دهد تسهیلات پرداختی به بخش صنعت و معدن از سوی بانک‌ها در هشت‌ماهه سال جاری، بیشتر از ۹ماهه سال ۱۴۰۱ است. با این حال در این زمینه، باید تورم سالانه حدوداً ۴۰درصدی را نیز لحاظ کرد. با اضافه کردن شرایط تورمی و همچنین رشد تقریباً 30درصدی نرخ ارز نسبت به سال گذشته مشاهده می‌شود که وضعیت، نه‌تنها بهبود نیافته، بلکه از گذشته بدتر شده و در واقع، سایه تورم بیش از هر زمانی بر پرداخت تسهیلات به صنایع گسترانده شده است. این به آن معناست که روند تامین مالی صنعت نسبت به مدت مشابه سال گذشته، شیبی منفی را سپری می‌کند. آن‌گونه که دنیای اقتصاد گزارش داده: مشکلات صنعت کشور از قبیل قیمت‌گذاری دستوری که باعث شده است بنگاه‌ها توان تطابق قیمت محصولات خود با تورم را نداشته باشند، اثر منفی خود را بر تامین نقدینگی آنها می‌گذارد. به عبارتی، بنگاه‌ها مجبور هستند چاله نقدینگی خود را که در لایه‌های عمیق‌تر، ناشی از شرایطی همچون شرایط تورمی و همچنین قیمت‌گذاری دستوری است، به واسطه دریافت هرچه بیشتر تسهیلات پر کنند. بر اساس آمار تفکیکی تسهیلات پرداختی به بخش‌های  مختلف اقتصادی که توسط بانک مرکزی  تهیه شده است، نکته جالبی که می‌تواند بر عطش صنایع برای نقدینگی صحه بگذارد، افزایش سهم سرمایه در گردش در میزان تسهیلات پرداختی به بخش صنعت و معدن از 78 درصد در 9ماهه 1401 به 82 درصد در هشت ماه منتهی به آبان سال 1402 است. این به آن معناست که صنایع به جای آنکه بخش اعظمی از تسهیلات دریافتی خود را صرف امور توسعه و ایجاد واحدهای جدید کنند، صرف تامین هزینه‌های امور در گردش و تامین نقدینگی خود کرده‌اند. آمارها نشان می‌دهد رشد حجم مبالغ چک‌های برگشتی و تاثیرات تورمی باعث شده است تا اثر هر میزان تسهیلاتی که بانک‌های کشور به پرداخت آن مبادرت می‌ورزند، خنثی شود. به دیگر سخن، اگرچه آمار نسبت به سال گذشته بهبود یافته است، اما با لحاظ کردن اثر تورم، اثر تغییرات نرخ ارز و اثر رشد مبلغ چک‌های برگشتی، تولید شاهد شیب منفی تامین مالی خود است. تکرار مداوم کمبود نقدینگی در گزارش‌های شاخص مدیران خرید در کنار اصرار بانک مرکزی بر سیاست کنترل مقداری ترازنامه دو نشانه دیگر خشکیدگی اعتباری صنایع در ماه‌های اخیر است. به‌طور کلی با اینکه منفی بودن نرخ بهره حقیقی نشانه واضح بیماری نظام بانکی است که باید رفع شود اما تورم فزاینده نیز اثرات تلخی بر بخش صنعت خواهد گذاشت که در نبود سیستم تامین مالی مناسب، امکان کاهش تولید یا افت سرمایه‌گذاری را در پی خواهد داشت؛ موضوعی که در شرایط افول پیوسته نرخ تشکیل سرمایه می‌تواند اثر عمیقی بر توان رشدزایی اقتصاد ایران در بلندمدت داشته باشد.

گرانی اینترنت به هزینه خرید فیلترشکن اضافه شد

شهاب جوانمردی، نایب رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران با اشاره به تاثیر افزایش قیمت 34درصدی قیمت اینترنت بر هزینه کالا و خدمات بنگاه‌هایی که در این بستر فعالیت دارند، گفت: در سال‌های گذشته در میان اقلام سبد خانوار کمترین افزایش قیمت در حوزه اینترنت اتفاق افتاده است البته شماری هم بر این باورند که رشد صعودی حجم مصرف، پایین بودن قیمت‌ها را جبران می‌کند، اما واقعیت این است که بخشی از هزینه پرداخت‌شده توسط مشترکان، درآمد مستقیم اپراتورهای ثابت و موبایل را تشکیل می‌دهد و بخشی دیگر هزینه‌ای است که اپراتورها باید به شرکت ارتباطات زیرساخت بدهند. آن‌گونه که ایلنا گزارش داده: جوانمردی افزود: در سال‌های گذشته قیمت ارز افزایش چشمگیری داشته، قیمت‌های حقوق و دستمزد به ویژه هزینه جذب نیروی متخصص بالا رفته است و اینها سبب شده توان شرکت‌ها برای رشد سرمایه‌گذاری به‌شدت کاهش پیدا کند و اپراتورها نتوانند پاسخگوی نیاز کیفی مشترکان خود باشند. وی گفت: در سوی دیگر مشترکانی هستند که نه‌تنها برای اینترنت پول پرداخت می‌کنند بلکه هزینه مازادی را هم برای دسترسی به شبکه‌های فیلترشده متحمل شده‌اند. در حال حاضر زیرساخت اپراتورها در حال فرسوده شدن است و آنها توان سرمایه‌گذاری در این زمینه را ندارند. نایب رئیس اتاق ایران ادامه داد: آمارها حاکی از خرج‌کرد سالانه بیشتر از 50هزار میلیارد تومان برای خرید فیلترشکن در ایران است، این رقم یعنی یک میلیارد دلار از جیب مردم برداشته می‌شود تا به شبکه‌هایی که تا چندی پیش به آنها دسترسی داشته‌اند بار دیگر دسترسی پیدا کنند. وی تصریح کرد: این یک میلیارد دلار می‌توانست به جیب اپراتورها برود و آنها ملزم شوند این رقم را برای توسعه زیرساخت‌ها و شبکه‌ها خرج کنند. اما اکنون با فیلتر شبکه‌هایی که پیشتر فیلتر شده شرایطی پیش آمده که در آن همه بازنده هستند. وی گفت: اپراتورها بازنده هستند چون این درآمد را کسب نمی‌کنند و تنها با گران‌سازی می‌توانند سرمایه مورد نیاز را به دست آورند. مردم بازنده هستند چون سرویس‌های پیشین را باید گران‌تر و با کیفیت کمتر در اختیار بگیرند.

برداشتن منع ثبت درخواست متقاضیان پروانه کسب

مجتبی صفایی، رئیس اتاق اصناف ایران، در نشست هم‌اندیشی رئیس و اعضای هیات‌رئیسه اتاق اصناف ایران با روسای اتاق‌های اصناف مراکز استان‌ها گفت: پس از مطرح شدن مطالبی درباره منع اتحادیه‌ها برای ثبت درخواست متقاضیان پروانه‌های کسب و سپردن این کار به کافی‌نت‌ها، چالش‌هایی در این زمینه ایجاد شد. گزارش‌های میدانی ما در همین شهر تهران نشان داد که کافی‌نت‌ها برای ثبت درخواست پروانه کسب، مبالغ قابل توجهی از متقاضیان دریافت کرده‌اند. این در حالی است که وجود کمیسیون نظارت و هیات عالی نظارت مانع از رخ دادن چنین تخلفاتی در اتحادیه‌ها می‌شد. آن‌گونه که ایسنا گزارش داده: به گفته رئیس اتاق اصناف ایران با توجه به این آسیب‌ها، رایزنی‌ها و پیگیری‌های مجدانه‌ای برای همکاری اتحادیه‌ها و اتاق‌های اصناف برای ثبت‌نام و امکان درخواست صدور و تمدید مجوز متقاضیان در دستور کار اتاق اصناف ایران قرار گرفت و امروز با موافقت معاونت دفتر خدمات عمومی وزارت صمت، منع ثبت درخواست‌ها در درگاه ملی مجوزها از طریق اتحادیه‌ها برداشته شد. همچنین پیشنهاد دادیم تا این کار در قالب خدمات غیرموظف اتحادیه‌ها به کمیسیون نظارت برود تا متقاضیان برای ثبت درخواست مبلغی را به عنوان کمک به اتحادیه‌ها پرداخت کنند. صفایی با اشاره به ارجاع پرونده‌های کارشناسی خسارت خودرو از سوی نیروی انتظامی به اتاق‌های اصناف گفت: افرادی که در اتحادیه‌ها به عنوان کارشناس حضور دارند، با وجود اختصاص وقت، هزینه رفت و آمد و بررسی کارشناسی خودروها، هیچ درصدی از مبالغ جرایم به آنها تعلق نمی‌گیرد که این روند باید اصلاح شود. ما می‌توانیم این موضوع را در قالب یک طرح به عنوان خدمات غیرموظف مطرح کنیم.

رونق تولید با اجرای موافقت‌نامه تجارت آزاد با اوراسیا

بهمن عبداللهی، رئیس اتاق تعاون ایران، با اشاره به تاثیرات مثبت و مهم موافقت‌نامه تجارت آزاد میان ایران و اوراسیا اظهار داشت: برای گسترش تجارت میان کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا و ایران باید در وهله اول یک برنامه‌ریزی تجاری مناسب، هدفمند و بلندمدت داشته باشیم و از ظرفیت‌های این منطقه و این موافقت‌نامه بیشترین استفاده را داشته باشیم تا در رشد و رونق فعالیت‌های اقتصادی کشورمان اثرگذار باشد. آن‌گونه که ایرنا گزارش داده: رئیس اتاق تعاون ایران ادامه داد: امضای این موافقت‌نامه تجارت آزاد سبب می‌شود استانداردهای متناسب و یکسانی با تعامل اقتصادی کشورها با یکدیگر از جمله با ایران برقرار شود و ایران نیز بتواند در بازه زمانی مشخص برای ظرفیت‌های تولیدی، اقتصادی و صادراتی خود برای تامین کالای مورد نیاز کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا گام بردارد. وی با تاکید بر اهمیت ارتقای زیرساخت‌های تجاری ابراز داشت: توجه کشور به زیرساخت‌های مورد نیاز برای رشد تجارت بسیار حیاتی است. یکی از این زیرساخت‌ها، ابزارهای مورد نیاز حمل‌ونقل و لجستیک بین ایران و اوراسیاست که اثر مستقیمی در توسعه صادرات و نیز کاهش قیمت تمام‌شده صادرکنندگان کالا و در نتیجه رقابت بهتر محصولات ایرانی در مقایسه با کالای سایر کشورها دارد. عبداللهی گفت: موضوع دیگری که در این مسیر از اهمیت بالایی برخوردار است، ارتقای همکاری‌های بلندمدت و اقتصادی فعالان تجاری است. شرکت‌های تعاونی و خصوصی باید قدم‌های بزرگی در این مسیر بردارند و با حضور جدی، متعهدانه و قانونمند در این بازارها بتوانند به عملیاتی شدن این موافقت‌نامه کمک کنند. با شراکت، دید استراتژیک و هدفمند شرکت‌های ایرانی و اوراسیایی می‌توانیم به چشم‌انداز تحقق اهداف این موافقت‌نامه امیدوارتر باشیم. وی تصریح کرد: یکی از جدی‌ترین موانع تجاری ایران و سایر کشورها، محدودیت‌های مربوط به کانال بانکی و پولی است که با تمهیدات پیش‌بینی‌شده بین میر بیزینس بانک و تعدادی از بانک‌های روسی،‌ می‌توان به حل مشکل انتقال ارز بین تجار و تولیدکنندگان کمک شایانی کرد. 

♦♦♦

ایسنا: داود منظور، رئیس سازمان برنامه و بودجه، در حاشیه جلسه هیات دولت درباره احتمال افزایش قیمت سوخت اظهار کرد: افزایش قیمت سوخت باید در منابع هدفمندسازی یارانه‌ها پیش‌بینی شود.

ایلنا: فریدون کردزنگنه، مدیر سرمایه‌گذاری و کسب‌وکار شرکت ملی نفت ایران، گفت: برای توسعه میدان‌های گازی گردان، خارتنگ، پازنان و میدان نفتی آذر قراردادهایی به ارزش بیش از دو میلیارد دلار به‌صورت رسمی به زودی امضا می‌شود.

ایسنا: علیرضا شاه‌میرزایی، معاون وزارت صمت، با بیان اینکه ثبت موجودی طلا و ثبت کد ملی خریدار از اساس در قانون سامانه مودیان مالیاتی نبوده و در این رابطه سوءتفاهم شده است، گفت: اعتراضات صنف طلا با تعامل و رفع سوءتفاهم‌ها حل شد و قانون سامانه مودیان مالیاتی هم بدون تاخیر اجرایی می‌شود.

ایلنا: با تمهید بانک مرکزی، بانک‌های عامل به‌منظور کاهش متقاضیان در صف نسبت به پرداخت ۱۲۵ هزار فقره تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج و ۱۱۰ هزار فقره تسهیلات قرض‌الحسنه فرزند مازاد بر سهمیه‌های قبلی تا پایان سال جاری اقدام می‌کنند.

ایسنا: شورای رقابت با اکثریت آرای حاضران، دستورالعمل مصوبه ۵۴۳ تنظیم بازار خودرو را برخلاف گمانه‌زنی‌ها و بر اساس نقش‌دهی پررنگ‌تر به وزارت صنعت، معدن و تجارت به عنوان سیاستگذار و تنظیم‌گر فنی این صنعت، اصلاح کرد.

ایرنا: سازمان شیلات ایران اعلام کرد: نتایج حاصل از آمار مقدماتی گمرک جمهوری اسلامی ایران نشان می‌دهد که ارزش صادرات آبزیان در سال جاری با تراز مثبت ۱۹۵ میلیون دلار، به رقم ۲۳۵ میلیون دلار رسید.

ایرنا: مسعود امرالهی، مدیرکل دفتر بازرسی و نظارت بر کالاهای اساسی وزارت جهاد کشاورزی گفت: واردات حبوبات همچنان با ارز تخصیصی تالار اول انجام می‌شود و هرگونه افزایش قیمت، احتکار و ممانعت از عرضه و فروش، گران‌فروشی است و با آن برخورد قانونی می‌شود.

ایسنا: محمد آیینی، معاون وزیر راه و شهرسازی، گفت: در سال جاری ۲۲۰۰ میلیارد تومان تامین مالی برای نوسازی بافت‌های فرسوده داشتیم که از این رقم ۸۰۰ میلیارد تومان منابع دولتی و ۱۶۰۰ میلیارد تومان توسط بانک‌ها پرداخت شده است.

♦♦♦

معادله موقت تورم اجاره

دنیای اقتصاد نوشت: اجاره‌بها در ماهی که قیمت مسکن کاهش پیدا کرد، بیش از سه درصد افزایش یافت. گزارش‌ها از نبض بازار اجاره کشوری حاکی است، تورم ماهانه در این بازار در ماه آذر به سطح 6 /3 درصد رسید که تنها نیم ‌درصد کمتر از نرخ رشد ماهانه اجاره در ماه آبان است. هزینه اجاره‌نشینی در شهرها طی همه ماه‌های گذشته از سال جاری، شیب افزایشی داشته است؛ در حالی ‌که قیمت مسکن از تابستان تاکنون، در مسیر افت ماهانه بوده است. در دوره فعلی به شکل موقت، اثرپذیری نبض اجاره از تورم بیشتر از قبل شده است و کاهش قیمت مسکن، طور دیگری بر اجاره‌بها تاثیر می‌گذارد.

تراز تجاری منفی 12 میلیارد دلار شد

اعتماد نوشت: جزئیات تجارت خارجی ایران تا پایان پاییز امسال نشان می‌دهد که تراز تجاری کشور بیش از 12 میلیارد دلار منفی شده است. این آمار حاکی از آن است که وضعیت تجارت خارجی ایران حتی نسبت به مدت مشابه سال گذشته نیز بدتر بوده. چنان‌که نسبت به سال گذشته میزان واردات بیش از پنج میلیارد دلار اضافه شده اما میزان صادرات کمابیش در همان عدد مانده است. این اتفاق البته با ترفند تازه‌ای که دولت رو کرده به گونه‌ای دیگر تفسیر شده است. بسیاری از فعالان و کارشناسان اقتصادی آن را یک «شعبده‌بازی» برای مثبت وانمود کردن تراز تجاری کشور تعبیر کردند.

مشارکت بومیان منطقه در توسعه مکران

اطلاعات نوشت: دولت از مردم بومی منطقه و ساحل‌نشینان دریای عمان برای مشارکت در اجرای برنامه توسعه پایدار مکران دعوت کرد. حسین دهقان، دبیر اجرایی شورای توسعه مکران، دیروز در آیین رونمایی از «کتاب اول مکران؛ کلان‌پروژه بام» با اعلام این مطلب که به‌دنبال یک توسعه پایدار و همه‌جانبه در منطقه مکران هستیم، گفت: برای این توسعه، منطقه باید پذیرای تغییرات توسعه‌ای باشد؛ بنابراین به مشارکت مردمی نیاز داریم.

وی گفت: دغدغه ما این است که آنچه در سایر مناطق صنعتی‌شده کشور رخ داده و بافت محلی زیست مردمی را تحت تاثیر قرار داده و مختل کرده است، در مکران تکرار نشود.

مالیات‌ستانی از نقل‌وانتقال سهام

هم‌میهن نوشت: در سی‌ویکمین اقدام سازمان امور مالیاتی در جهت تسهیل امور مودیان و بهبود محیط کسب‌وکار،  از این به بعد مالیات نقل‌وانتقال سهام غیربورسی از طریق درگاه ملی خدمات الکترونیک سازمان امور مالیاتی به صورت برخط و بدون نیاز به مراجعه حضوری، انجام می‌شود. سیدمحمدهادی سبحانیان، رئیس سازمان امور مالیاتی، در صفحه شخصی خود در شبکه‌های اجتماعی نوشت: با الکترونیکی شدن مالیات نقل‌وانتقال سهام غیربورسی علاوه بر کاهش زمان این فرآیند از چند روز به چند دقیقه، فعالان اقتصادی از سالانه بیش از 200 هزار تردد و مراجعه حضوری بی‌نیاز شدند.