تغییر سبد غذایی مردم
ریشه مشکلات در کسری بودجه است
محمدصالح صیوانی رئیس اتحادیه نانوایان اهواز گفت: به‌طور کلی عامل مهم تشکیل صف‌های طولانی در واحدهای نانوایی اهواز کمبود واحدهای نانوایی در سطح شهر و کم بودن سهمیه آرد واحدهای نانوایی است. چون هر چقدر سهمیه آرد بیشتر باشد ساعات پخت نان بیشتر می‌شود و در نتیجه مشتری هم اطمینان خاطر پیدا می‌کند که در هر ساعتی که به واحدهای نانوایی مراجعه کند می‌تواند نان بخرد، در نتیجه صف‌های طولانی تشکیل نمی‌شود. آن‌گونه که ایسنا گزارش داده: سبد غذایی مردم تغییر کرده است و دیگر قادر به خرید اقلام مواد غذایی مانند برنج و مرغ نیستند و در حال حاضر ارزان‌ترین قلم مواد غذایی که مردم توانایی خرید آن را دارند نان است و خرید نان ۱۸۰گرمی با قیمت ۵۰۰ تومان نسبت به بقیه اقلام مواد غذایی به‌صرفه‌تر است، به این دلیل مردم به سمت نانوایی‌ها آمده‌اند. در اهواز با کمبود نانوایی مواجه هستیم و نسبت به شهرستان‌ها و استان‌های دیگر واحدهای نانوایی کمتری در سطح شهر وجود دارد. به دلیل گران بودن ملک و بالا بودن نرخ اجاره‌بها در این مناطق به صورتی که اجاره‌بهای ماهانه ملک در این مناطق ۲۵ میلیون تومان با پیش‌پرداخت ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلیون تومان است به این دلیل نانوایان به سمت مناطق با اجاره‌بهای کمتری مانند منبع‌آب، حصیرآباد و کوی علوی می‌روند که اجاره‌بهای ماهانه آنها یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان تا دو میلیون تومان است. آرد به صورت عادلانه تقسیم نمی‌شود به شکلی که به بیش از ۱۰۰ واحد نانوایی کمتر از ۱۵۰ کیسه آرد یارانه‌ای تعلق می‌گیرد و همچنین تعداد نانوایی‌ها نسبت به جمعیت شهر نامتعارف است. در سال ۱۴۰۰ سامانه باز شد و بیش از ۱۰۰ واحد نانوایی عضو شدند و طبق اظهارات آقای فتوحی معاون اقتصادی استاندار خوزستان باید ۱۰۰ واحد نانوایی به چیدمان شهر اضافه شود و همچنین در مناطقی که احساس شود با کمبود واحدهای نانوایی مواجه هستند قطعاً نانوایی احداث خواهد شد. برای تشکیل واحدهای نانوایی در مناطق بالاشهر امتیازاتی داده شده است از جمله اینکه نانوایان می‌توانند با متراژ کمتری نسبت به متراژی که مدنظر اتحادیه است نانوایی باز کنند. فقط باید به گونه‌ای باشد که بتوانند به مشتریان خدمات ارائه دهند و همچنین سعی می‌کنیم به نانوایی‌های این مناطق سهمیه آرد دولتی بیشتری تعلق گیرد تا برای نانوایان مشوقی باشد که بتوانند در این مناطق واحدهای نانوایی ایجاد کنند. ساعات پخت نان از ۱۷:30 تا ۲۰ عصر است و پاسخگوی جمعیت اهواز نیست. البته ۵۰ تا ۵۲ واحد نانوایی به عنوان کشیک در سطح شهر اهواز وجود دارد که در شش ماه ابتدایی سال تا ساعت 23 شب مشغول پخت نان هستند و در حال حاضر با توجه به تغییر ساعت تا ساعت ۲۲ مشغول به پخت نان هستند اما باید بپذیریم که قدرت خرید مردم تغییر کرده است. اگر در گذشته روزانه پنج هزار تومان نان خریداری می‌کردند اما در حال حاضر به ۱۰ تا ۲۰ هزار تومان رسیده است که سبب تشکیل صف‌های طولانی می‌شود. در هر مکانی که احساس شود کمبود واحد نانوایی وجود دارد، نانواها می‌توانند درخواست کنند و ما با آنها همکاری می‌کنیم و قطعاً در جلوگیری از صف‌های طولانی تاثیرگذار خواهد بود. به‌طور کلی عامل مهم تشکیل صف‌های طولانی در واحدهای نانوایی اهواز کمبود واحدهای نانوایی در سطح شهر و کم بودن سهمیه آرد واحدهای نانوایی است. چون هر چقدر سهمیه آرد بیشتر باشد ساعات پخت نان بیشتر می‌شود و در نتیجه مشتری هم اطمینان خاطر پیدا می‌کند که در هر ساعتی که به واحدهای نانوایی مراجعه کند نان به دست می‌آورد و در نتیجه صف‌های طولانی تشکیل نمی‌شود.
آغاز صادرات خودرو به ارمنستان
هیات هفت‌نفره پارلمانی ارمنستان به ریاست رئیس گروه دوستی ایران و ارمنستان پارلمان این کشور با حضور در تهران با وزیر صمت و رئیس سازمان توسعه تجارت دیدار و گفت‌وگو کرد. آن‌گونه که ایلنا گزارش داده رضا فاطمی‌امین وزیر صمت در ادامه این دیدار با استقبال از ایجاد توسعه تجارت با ارمنستان گفت: آماده توسعه تجارت با ارمنستان، ایجاد خط تولید لوازم خانگی در ارمنستان و همکاری‌های خودرویی با این کشور هستیم. همچنین در این دیدار علیرضا پیمان‌پاک رئیس سازمان توسعه تجارت نیز به اقدامات انجام‌شده دو کشور برای کاهش عوارض جاده‌ای اشاره کرد و گفت: به‌زودی شاهد تغییراتی در این زمینه خواهیم بود. وی با اشاره به انعقاد تفاهمنامه‌های همکاری شرکت‌های ایرانی و ارمنی جهت حضور مشترک در بازار روسیه و توزیع کالا گفت: مرکز تجاری ایران در ایروان آماده بهره‌برداری است و طی دو هفته آینده افتتاح می‌شود. پیمان‌پاک با اشاره به ایجاد اتاق تهاتر میان دو کشور افزود: فهرست کالاها به تایید هر دو طرف رسیده و شرکت کارگزار نیز مشخص شده و متن نهایی قرارداد در حال آماده شدن برای امضاست. رئیس سازمان توسعه تجارت در ادامه بیان کرد: ارمنستان سفارش‌گذاری ۲۰۰ دستگاه خودرو ایران داشته است، که این خودروها به تدریج در حال ارسال هستند. رئیس گروه دوستی ایران و ارمنستان پارلمان در این دیدار با بیان اینکه حجم مبادلات تجارتی ایران و ارمنستان در هشت ماه گذشته میلادی ۴۳ درصد نسبت به سال ۲۰۲۱ رشد داشته است گفت: سال گذشته حجم مبادلات ما با ایران ۷۰۰ میلیون دلار بود و امسال با توجه به رشد ۴۳درصدی از یک میلیارد دلار عبور کرده است. گئورگ بابویان ضمن اعلام آمادگی ارمنستان برای برطرف‌سازی هرگونه موانع توسعه تجارت با ایران گفت: خوشحالیم که این علاقه در طرف ایرانی نیز وجود دارد و امیدواریم با کاهش و اصلاح جاده‌ای جهت ترانزیت کالا، تبادلات تجاری ایران و ارمنستان افزایش پیدا کند.
واردات گاز
محمدرضا جولایی مدیر دیسپچینگ شرکت ملی گاز ایران از انجام مذاکرات با کشورهای همسایه برای واردات گاز خبر داد و گفت: مذاکرات برای واردات صورت گرفته و در حال پیشرفت است و اکنون آمادگی و زیرساخت برای واردات گاز وجود دارد. پیش‌بینی می‌شود منابع تولیدی شرکت ملی گاز ایران و پالایشگاه‌ها همچون سال گذشته محقق شود و حدود یک میلیارد مترمکعب در روز باشد. آن‌گونه که ایسنا گزارش داده: وی با بیان اینکه مصرف نیز به شدت تابع بخش خانگی و تجاری است، گفت: سال گذشته در بخش خانگی رکورد مصرف ۷۲۰ میلیون مترمکعب در روز نیز ثبت شد، برای امسال نیز باید منتظر شدت سرما و میزان مصرف بود. پس از مشخص شدن میزان مصرف در بخش خانگی میزان تخصیص سوخت به سایر بخش‌ها مشخص می‌شود، پیش‌بینی اولیه این است که با توجه به افزایش شش‌درصدی مصرف در فصل گرم، همین مساله در نیمه دوم سال نیز اتفاق بیفتد. جولایی با بیان اینکه میانگین مصرف گاز بخش خانگی و تجاری در زمستان سال گذشته به‌طور میانگین ۶۴۰ تا ۶۵۰ میلیون مترمکعب بوده است، گفت: اولویت تامین گاز بخش خانگی است و با توجه به منابعی که در اختیار داریم برنامه‌ریزی برای تامین گاز مورد نیاز صورت خواهد گرفت. وی در مورد احتمال قطعی گاز در صورت افزایش مصرف گفت: هر زمان که شبکه توان نداشته باشد و مصرف از تولید بیشتر شود آن زمان با چالش مواجه خواهیم شد، در آن شرایط با اولویت تامین گاز بخش خانگی و اعمال سیاست‌های مدیریت مصرف بخش صنایع، نسبت به تامین پایدار گاز بخش خانگی اقدام خواهیم کرد. مدیر دیسپچینگ شرکت ملی گاز ایران با تاکید بر اینکه در بخش نیروگاهی با محدودیت گاز، نیروگاه‌ها باید سوخت مایع مصرف کنند، گفت: اگر مصرف گاز از میانگین سال آینده در بخش خانگی بیشتر شود، باید انتظار قطع گاز در انتهای شبکه را داشته باشیم.
واکاوی دلایل اقتصادی اعتراضات اخیر
علیرضا حیدری کارشناس اقتصادی با بیان اینکه ریشه اعتراضات مشکلات اقتصادی است، اظهار داشت: از سال 97 که اراده دولت مبنی بر تغییر نرخ برابری دلار بود و پس از آن نرخ دلار به تدریج از سه هزار تومان به 30 هزار تومان رسید، بستری برای این اتفاقاتی که امروز شاهد آن هستیم، ایجاد شد و از آن به بعد هم در سال 98 با افزایش نرخ بنزین شاهد تکرار این اتفاقات بودیم؛ کاملاً مشخص بود که اعتراضاتی به همراه خواهد داشت. آن‌گونه که ایلنا گزارش داده، علیرضا حیدری ادامه داد: پس از این تحولات اقتصادی؛ با تغییر نرخ برابری ارز، کاهش قدرت خرید مردم ناشی از کاهش ارزش پول ملی در یک بازه زمانی کوتاه‌مدت در کنار افزایش نرخ تورم که به بالاتر از 40 درصد هم رسید، کاملاً مشخص بود جمعیت عظیمی به سمت فقر هدایت شوند و طبقه متوسط جامعه هم به سمت طبقات فقیر حرکت کنند. همین فرآیند پتانسیلی را ایجاد کرد تا در شرایط خاصی مانند امروز این موج انتقادات و اعتراضات تجمعی ناشی از آثار اقتصادی سر باز کند و خود را بروز دهند. این کارشناس اقتصادی گفت: شاید پس از این مردم دیگر نیازی به ارائه دلیلی برای اعتراضات خود نداشته باشند و دیگر با اعتراضات اجتماعی هم مواجه نشویم و انتقادات و اعتراضات مشخصاً با موضوع اقتصادی دنبال شوند و با معترضانی مواجه خواهیم بود که شرایط اقتصادی جامعه را هدف‌گذاری می‌کنند. حیدری با بیان اینکه شرایط موجود، نتیجه و تصویر سیاست‌های غلط دولت‌هاست که امروز 25 میلیون فقیر در جامعه وجود دارد که به‌رغم آنکه بیشتر از ساعت معمول و متعارف کار می‌کنند اما توانایی پوشش هزینه‌های حداقلی را ندارند، افزود: طبیعی است که در این شرایط باید منتظر اعتراضات در جامعه بود که بخشی از این اعتراضات پنهان و با هدف ناکارآمد کردن اقتصاد بوده و آثار آن را تنها می‌توان در اعداد و ارقام مربوط به شاخص‌های اقتصادی دید. همچنین بخشی از اعتراضات و انتقادات آشکار بوده، به شکل همان چیزی که این روزها با آن مواجه هستیم و معتقدم پس از این هم با اشکال مختلف اعتراضات و به‌طور مشخص با رویکرد اقتصادی مواجه خواهیم بود. وی با اشاره به پاسخ دولت به مطالبه‌های اقتصادی مردم در این شرایط گفت: این‌گونه نیست که دولت به مطالبات مردمی توجه نداشته باشد و اتفاقاً درکی از وضعیت اقتصادی و اجتماعی جامعه دارد اما بحث عدم توانایی در اتخاذ تصمیمات است. باید توجه داشته باشیم گاهی برای یک تصمیم هزینه کمی داده می‌شود اما گاهی افراد در حالت انتظار باقی می‌مانند که ببینند هزینه این تصمیم تا چقدر می‌تواند افزایش پیدا کند و در آن زمان دست به اتخاذ آن تصمیم بزنند.
♦♦♦
ایلنا: مهدی دادفر دبیر انجمن واردکنندگان خودرو گفت: با توجه به دستورالعمل تنظیم‌شده هیچ شرکتی واجد شرایط واردات نیست؛ به عبارت دیگر این دستورالعمل، امکان واردات را سلب کرده است و من اطمینان دارم که در نهایت موفق نخواهد شد.
ایسنا: رستم قاسمی وزیر راه و شهرسازی در بازدید از شهر جدید امیرکبیر اظهار کرد: سفر به استان‌ها با هدف سرکشی و نظارت به پروژه‌های نهضت ملی مسکن انجام می‌شود که در استان مرکزی نیز پروژه‌هایی در شهر جدید امیرکبیر و اراک آغاز شده است.
ایرنا: با توجه به شرایط بازار و واردات به موقع روغن و وفور این محصول در بازار اکنون فروشندگان و خرده‌فروشی‌ها خود روغن را با نرخ‌هایی کمتر از نرخ مصوب به فروش می‌رسانند.
ایلنا: محسن جوهری عضو انجمن صنفی سی‌ان‌جی اظهار داشت: در حال حاضر ظرفیت عرضه سی‌ان‌جی در کشور ما ۴۰ میلیون مترمکعب در روز و ظرفیتی که استفاده می‌شود ۲۰ میلیون مترمکعب است، یعنی ما تقریباً با نیمی از ظرفیت موجود کار می‌کنیم و ۵۰ درصد باقی‌مانده ظرفیت بلااستفاده مانده است.
تسنیم: در حالی که تقاضا برای خرید آپارتمان‌های یک تا ۲۰ سال کاهش داشته است، آمار سامانه ثبت معاملات املاک و مستغلات کشور حاکی از آن است که طی شهریورماه امسال تقاضا برای واحدهای مسکونی بالای ۲۰ سال ساخت روند صعودی داشته است.
ایسنا: یک عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی گفت که در صورت تصویب بدون تغییر لایحه متناسب‌سازی حقوق کارکنان دولت و بازنشستگان کشوری و لشکری، یک میلیون تومان به حداقل حقوق کارمندان دولت اضافه شده و حداقل حقوق دریافتی از پنج میلیون و ۶۰۰ هزار تومان به شش میلیون و ۶۰۰ هزار تومان افزایش پیدا می‌کند.
ایلنا: در روزهای اخیر، جلسه‌ای با حضور مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی و اعضای کانون عالی بازنشستگان کارگری برگزار شد؛ در این نشست، نمایندگان بازنشستگان خواسته خود را به عنوان پرداخت یکجای معوقات بازنشستگان اعلام کردند، اما نتیجه قطعی حاصل نشد.
ایرنا: سیدمحمد مرتضوی رئیس کانون انبوه‌سازان گفت: فقط شش درصد تخصیص منابع بانکی به بخش مسکن اختصاص یافته است که آن هم به دلیل مشارکت بانک مسکن بوده و سایر بانک‌ها با طرح نهضت ملی مسکن همکاری نمی‌کنند.
♦♦♦
گرداب فیلترینگ
دنیای اقتصاد نوشت: با اینکه روایت‌های مختلفی درباره زیان صنایع و کسب‌وکارها از قطع اینترنت منتشر شده، اما نتایج یک نظرسنجی نشان می‌دهد مجموعه صنایع، بزرگ‌ترین قربانی فیلترینگ گسترده اینترنت است. دست‌کم دو شاهد این موضوع را تایید می‌کند. شاهد اول، گزارش تازه اتاق بازرگانی ایران از شاخص مدیران خرید است که اوایل مهرماه تهیه شده است. شاهد دوم نیز، اظهارات فعالان بخش خصوصی در آخرین نشست دبیرخانه شورای گفت‌وگو است که از اثر منفی تحدید اینترنت بر صادرات، ارتباط با شرکای تجاری، حمل‌ونقل و تحویل کالا، هوشمندسازی اقتصاد و سرمایه‌گذاری خبر می‌دهد.
پس‌لرزه‌های افزایش دوباره حقوق کارمندان
اعتماد نوشت: یک روز بعد از تصویب دو فوریت لایحه «متناسب‌سازی حقوق کارکنان دولت و بازنشستگان لشکری و کشوری» و موافقت ۲۲۴ نماینده مجلس با درخواست دولت برای افزایش مجدد حقوق کارمندان و بازنشستگان دولتی در طول یک سال، تحرکات اعتراضی جامعه کارگری و مطالبه برای بازنگری در حداقل مزد کارگران شاغل در بخش خصوصی و دوایر دولتی آغاز شد. حسین حبیبی، عضو هیات‌مدیره شوراهای اسلامی کار، به کابینه سیزدهم این پیام را داد که مفاد قانون کار این اجازه را به دولت‌ها می‌دهد که در شرایط نابسامانی اقتصادی، حداقل مزد کارگران از طریق متمم‌هایی ترمیم شود.
انتظار یک قرن‌ونیمی برای خانه‌دار شدن
شرق نوشت: تهران کارگران را از خود رانده است. آخرین گزارش بانک مرکزی نشان می‌دهد که میانگین قیمت هر مترمربع مسکن تهران در شهریور امسال از ۴۳ میلیون تومان عبور کرده و یک کارگر برای خانه‌دار شدن در تهران ناچار است یک‌سوم حقوق خود را به مدت ۱۳۳ سال پس‌انداز کند که عملاً غیرممکن است! از سوی دیگر میانگین اجاره‌بهای هر مترمربع مسکن تهران مطابق اعلام معاونت مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی در بهار امسال با ۵۰ درصد رشد نسبت به اواخر سال گذشته به حدود ۱۲۶ هزار و ۹۰۰ تومان رسیده است.
نبرد ارزی
هم‌میهن نوشت: دلار در حال ذخیره کردن انرژی برای پرش‌های بلندتر است. نشانه‌های آن را می‌توان در رفتار رفت و برگشت قیمتی طی دو هفته گذشته دید. هرچند دو هفته گذشته تعطیلات طولانی بازار را از رمق انداخت، اما معامله‌گران حتی در هیاهوی اعتراض‌ها سخت مشغول چرتکه انداختن هستند که در مقابل دخالت‌های بانک مرکزی برای کنترل بازار ارز، مقابله‌به‌مثل کنند. با چنین چشم‌اندازی می‌توان با اطمینان گفت نبرد ارزی به‌زودی شروع می‌شود؛ نبردی که در خوش‌بینانه‌ترین حالت با رشد ۳۰درصدی سالانه نقدینگی، انتظارات تورمی و چشم‌انداز مبهم سیاسی می‌تواند زمینه‌ساز جهش دوباره نرخ ارز باشد.