با آمار بازی نکنید

این دومین‌بار است که ابراهیم رئیسی از تورم بالا در دولت قبل سخن می‌گوید؛ آن هم اعدادی متفاوت از گزارش مرکز آمار ایران و بانک مرکزی که نرخ‌های اقتصادی را اعلام می‌کنند. رئیسی در تیرماه امسال در گفت‌وگوی زنده تلویزیونی عنوان کرد که دولت را با تورم ۶۰درصدی تحویل گرفتیم. در حال حاضر مرکز آمار ایران تنها مرجع رسمی آمار در کشور است و آن‌گونه که در آمار مرکز آمار ایران دیده می‌شود، در مردادماه ۱۴۰۰ که رئیسی دولت را از حسن روحانی تحویل گرفت، نرخ تورم سالانه 2 /45 درصد و نرخ تورم نقطه‌ای 2 /43 درصد بوده است. از سوی دیگر، نرخ تورم سالانه شهریور ۱۴۰۰ از سوی مرکز آمار ایران 8 /45 درصد و نرخ تورم نقطه‌ای 7 /43 درصد بوده است. برخی کارشناسان اقتصادی در واکنش به آمارهای اعلامی از سوی رئیس دولت سیزدهم، عنوان می‌کنند که احتمالاً آقای رئیسی با یک اطلاعات غیرواقعی در اقتصاد مدیریت کشور روبه‌رو است. آن‌گونه که خبرآنلاین گزارش داده: مهدی پازوکی، کارشناس اقتصادی در واکنش به این آمار گفت: اتفاقاً تورم در شهریور سال گذشته ۶۰ درصد نبوده است. اگر نرخ تورم این عدد بوده، بگویند آمار را از کدام مرجع اعلام می‌کنند. جالب است که مرکز آمار ایران طبق قانون، ماخذ اعلام آمارهای تورم، رشد اقتصادی، بیکاری و... است. مرکز آمار ایران نیز یک سازمان دولتی است. من در گزارش تورم مرکز آمار ایران مربوط به شهریور ۱۴۰۰ عدد ۶۰ درصد از نرخ تورم را ندیدم. لطف کنند و بگویند این عدد را چگونه اعلام می‌کنند؟ حرف من به این مفهوم نیست که دولت قبل ایراد نداشته است. دولت قبل قابل نقد است، ولی قدرت خرید مردم در دولت سیزدهم به شدت کاهش پیدا کرده است؛ به‌خصوص برای طبقات متوسط و فقیر. شما اجاره ساختمان را با دوره روحانی مقایسه کنید. یا مواد غذایی را ببینید که یک کیلو برنج در آخر دولت روحانی چه قیمتی داشته و الان با چه قیمتی فروخته می‌شود. یا روغن‌نباتی، شکر، قند و چای در پایان دولت روحانی با چه قیمتی به فروش می‌رفت و الان چه قیمتی دارد. اینها باعث می‌شود که آمار و اطلاعات ارائه‌شده برای مردم باورناپذیر باشد. به نظر من بزرگ‌ترین مشکل امروز دولت رئیسی این است که استراتژی و برنامه ندارد. من یک سوال از آقای رئیسی دارم. در حال حاضر برنامه ششم مربوط به دولت روحانی یک سال تمدید شده است. به من پاسخ دهند که اگر روحانی بد بود، چرا برنامه‌اش خوب است!؟ چرا برنامه دولت روحانی را یک سال تمدید کردید؟ بنابراین سیاستگذاری اقتصادی جدیدی از سوی دولت سیزدهم رو نشده است. آقای رئیسی می‌گفت من هفت هزار صفحه برنامه دارم، اما هفت صفحه هم منتشر نکرده است. اگر هست، بگویید کجاست تا من بخوانم!

تشدید دوقطبی

رصد تحولات جمعیتی شهر تهران در یک دهه گذشته از تشدید گسل جمعیتی بین شمال و جنوب پایتخت خبر می‌دهد. آمارهای رسمی در خصوص تحولات جمعیتی دو نیمه شمالی و جنوبی شهر تهران و همچنین آمار ساخت‌وساز واحدهای مسکونی نشان می‌دهد، پایتخت با سرعت قابل توجه در حال دوقطبی شدن و تشدید شرایط دوقطبی است. آن‌گونه که دنیای اقتصاد گزارش داده: اطلاعات مربوط به عرضه جدید مسکن در یک دهه اخیر، آمارهای برگرفته از آمارنامه شهرداری تهران و همچنین داده‌های مرکز آمار ایران نشان می‌دهد، در یک دهه گذشته، نرخ رشد جمعیت به لحاظ تعداد خانوار در مناطق شمالی نسبت به مناطق جنوبی پایتخت به میزان قابل توجه و با فاصله محسوس، بیشتر بوده است. این در حالی است که سهم جمعیت شمال نسبت به مناطق جنوبی تهران نیز در این بازه زمانی -سال‌های 90 تا 99- افزایش یافته است. به این معنا که در طول دهه 90، هم سرعت رشد جمعیت به لحاظ تعداد خانوار در نیمه شمالی پایتخت بیشتر از نیمه جنوبی تهران بوده و هم سهم جمعیت نیمه شمالی نسبت به سهم جمعیت نیمه جنوبی از کل جمعیت شهر تهران، به‌طور محسوس افزایش یافته است. بررسی‌ها نشان می‌دهد گسل جمعیتی بین مناطق شمال و جنوب شهر تهران در حال افزایش است و این موضوع خود را در شکل سرعت قابل توجه افزایش تعداد و سهم خانوارهای ساکن در مناطق شمالی در مقایسه با خانوارهای ساکن در مناطق جنوبی تهران نشان می‌دهد.

ایران بهشت ثروتمندان؟

سیداحسان خاندوزی، سخنگوی اقتصادی دولت، در یک برنامه تلویزیونی با اشاره به اینکه قرار است انحصار واردات شکسته شده و از انحصار چند شرکت خاص دولتی و خصوصی خارج شود، گفت: بنا بر این است هرکس بتواند کالا را ارزان‌تر وارد کند او را تشویق کنیم. باور ما این است که حتماً باید در تعاملات بین‌المللی از همه فرصت‌ها استفاده کنیم و البته نیازهایی هم که لازم داریم از طریق روابط تجاری خوب به دست بیاوریم، اما اختلاف نظر این است که دنیا تنها یک کشور و یک مجموعه محدود از کشورها نیست، میزان روابط تجاری ایران با کشورهای همسایه و کشورهایی که با ما تعامل دارند در یک سال ۳۰ تا ۴۰ درصد افزایش پیدا کرده، در عین اینکه همچنان مساله مذاکرات و برجام و توافق هم در مسیر بوده، اما گشایشی در آن انجام نشده بود. آن‌گونه که خبرآنلاین گزارش داده: وزیر امور اقتصادی و دارایی با بیان اینکه حتماً یکی از ارکانی که به رشد اقتصادی ما کمک می‌کند این است که با دیگر کشورها دیپلماسی اقتصادی فعال داشته باشیم و خودمان را منحصر نکنیم، تصریح کرد: اما اینکه برخی فکر می‌کنند اگر برجام امضا نشود ما مشکل پیدا می‌کنیم کاملاً غلط است، نمی‌گوییم با دنیا کاری نداشته باشیم و خودمان خودمان را اداره کنیم اما می‌گوییم همین الان دو برابر نفتی که قبلاً می‌فروختیم صادر کنیم و بیشتر از این هم ظرفیت داریم، در مورد سرمایه‌گذاری‌های خارجی هم قراردادهای فراوانی اجرا می‌شود، و اینها گواه این است که می‌شود اقتصاد را در همین شرایط هم مدیریت کرد. خاندوزی با بیان اینکه تحریم‌ها قطعاً اثر دارد و کارها را در برخی موارد دشوار می‌کند گفت: اما حتماً می‌توانیم اقتصاد را بدون گره زدن به مساله مذاکرات ادامه داده و اداره کرده و حتی باید بتوانیم ادامه رشد را هم پیاده کنیم. در بحث توسعه اقتصادی نیز چند برابر دوره گذشته با طرف چینی تعامل پیدا کردیم و تمرکزمان را بیشتر روی کشورهایی گذاشتیم که نیاز به صادرات ما دارند، حتی نقطه مشخصی را در مشهد برای جلب سرمایه‌گذاری کشورهای شمالی و غربی دایر کردیم. به نظرم این الگو در صادرات و واردات می‌تواند نتایج مناسبی داشته باشد. حتی گفتیم هرکس بتواند ارز وارد کشور کند حتی اگر طلا هم باشد نه‌تنها ارزش افزوده‌ای گرفته نمی‌شود بلکه برای منشأ ارزش هم سخت‌گیری نمی‌شود تا به راحتی سرمایه‌گذاری و سپرده‌گذاری انجام شود.

سهم ایران از اقتصاد سه هزار میلیارددلاری هند

اتاق بازرگانی تهران در جدیدترین گزارش خود به بررسی ابعاد مختلف تجارت مشترک میان ایران و هندوستان پرداخته که نشان از سهم کم ایران در تجارت ششمین اقتصاد بزرگ جهان دارد. برآوردها نشان می‌دهد که میزان تولید ناخالص داخلی اقتصاد هند به بیش از ۳۱۰۰ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۱ رسیده که این کشور را به ششمین اقتصاد برتر دنیا تبدیل می‌کند. آن‌گونه که ایسنا گزارش داده: این کشور یکی از اصلی‌ترین واردکنندگان در اقتصاد جهان نیز به‌شمار می‌رود و با واردات ۵۷۰ میلیارددلاری یکی از اصلی‌ترین کشورها در این بازار بوده است. در سال ۲۰۲۱ چین، امارات متحده عربی، ایالات متحده آمریکا، سوئیس، عربستان سعودی و عراق اصلی‌ترین صادرکنندگان کالا به هند بودند و این کشور حدود ۲۴ درصد از کل واردات خود را از کشورهای خاورمیانه انجام داده است. همچنین در سال ۲۰۲۲ پیش‌بینی می‌شود واردات هند حدود 4 /7 درصد افزایش پیدا کند. بر اساس آمارهای رسمی ارائه‌شده در نیمه نخست سال ۲۰۲۲ میزان تجارت مشترک ایران و هند افزایش یافته اما همچنان سهم ایران در این بازار مهم وارداتی بسیار محدود است. رشد واردات هند در نیمه نخست سال جاری حدود ۴۰ درصد بوده و به عدد ۳۶۲ میلیارد دلار رسیده است. در این مدت امارات متحده عربی ۲۶ میلیارد دلار، عربستان سعودی ۲۴ میلیارد دلار و عراق ۲۲ میلیارد دلار صادرات به هند داشتند. به این ترتیب ایران تنها 09 /0 درصد از واردات هند را به خود اختصاص داده و در جایگاه ۷۲ در میان صادرکنندگان به هند قرار دارد.

شیلات می‌تواند جایگزین نفت شود؟

فتح‌الله ابوعلی مدیرکل شیلات خوزستان گفت: شیلات می‌تواند جایگزین بسیار خوبی برای نفت در خوزستان باشد و توسعه این بخش باید به صورت جدی در دستور کار قرار گیرد. خوزستان ظرفیت‌های بسیاری برای توسعه آبزی‌پروری دارد زیرا در همه حوزه‌ها دارای ظرفیت است و باید از این ظرفیت‌ها برای توسعه استفاده شود. آن‌گونه که ایسنا گزارش داده: مدیرکل شیلات خوزستان با بیان اینکه خوزستان در سال‌های اخیر در رتبه نخست یا دوم کشور در بحث آبزی‌پروری بوده است، افزود: همچنین در بحث تولیدات شیلاتی کشور نیز مقام سوم را دارا هستیم زیرا عمده تولیدات شیلاتی از محل صید است و ما محدودیت‌های شدیدی در بحث صید در خوزستان داریم. برنامه‌های مفصلی با توجه به ظرفیت‌های خوزستان برای توسعه آبزی‌پروری داریم. در آینده با اجرایی شدن این برنامه‌های مصوب، خوزستان به عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده شیلاتی کشور فعالیت خواهد کرد. وی افزود: طرح تولید یک میلیون تن تولیدات شیلاتی ارائه ‌شده که اکنون در حال عملیاتی کردن این طرح هستیم و برنامه‌های آن یکی پس از دیگری در حال اجرا و عملیاتی شدن است. مدیرکل شیلات خوزستان بیان کرد: عمده محورهای فعالیت‌های اداره کل شیلات خوزستان در زمینه توسعه دریامحور و ساحل‌محور است تا نیاز کمی به آب شیرین داشته باشیم. در این زمینه برنامه‌های شهرهای ساحلی ارائه شده است و خوشبختانه طرح دو شهر آبادان و خرمشهر در شورای برنامه‌ریزی استان به تصویب رسیده است. این دو طرح در معاونت اجرایی ریاست‌جمهوری نیز مصوب شده است و به زودی ابلاغ می‌شود. بر اساس این دو طرح بیش از ۲۰ هزار هکتار توسعه آبزی‌پروری در شهرهای آبادان و خرمشهر رقم خواهد خورد. 

♦♦♦

ایرنا: مدیرکل دفتر بازرسی، مبارزه با فرار مالیاتی و پولشویی سازمان امور مالیاتی کشور گفت: از ابتدای امسال حدود ۹ هزار گزارش اطلاعاتی در سامانه سوت‌زنی (گزارش فرار مالیاتی) ثبت شده که بخش بزرگی از آن مربوط به فرار مالیاتی به دلیل عدم استفاده از دستگاه پرداخت بانکی (پوز) است.

ایلنا: محمود شایان مدیرعامل بانک مسکن گفت: مسکن بدون هیچ وابستگی به خارج به اجرا می‌رسد و ۷۰ درصد تسهیلات مسکن به بخش صنعت و صنایع کشور تعلق می‌گیرد.

ایسنا: کامبیز ناظریان مدیرعامل شرکت توزیع برق تهران درباره آخرین وضعیت سرقت تجهیزات برقی در تهران، گفت: یکی از اقدامات انجام‌شده در این بخش تبدیل کابل‌های هوایی به خودنگهدار بوده که در این راستا هفت هزار کیلومتر شبکه خودنگهدار ایجاد شده است اما همچنان شاهد سرقت تجهیزاتی دیگر همچون درهای داخل پست هستیم.

مهر: بررسی آخرین وضعیت صورت مالی خودروسازان در بهار امسال نشان می‌دهد که زیان انباشته این صنعت در سه ماه نخست امسال حدود 4 /3 هزار میلیارد تومان بوده است.

ایرنا:‌ محمد‌هادی‌‌زاهدی‌وفا سرپرست وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: با بررسی‌های انجام‌شده و تامین منابع مالی حقوق بازنشستگان و مستمری‌بگیران سایر سطوح طبق سقف شورای عالی کار اصلاح خواهد شد.

باشگاه خبرنگاران جوان: هانی تحویل‌زاده دبیر انجمن ‌تولیدکنندگان شیرخشک نوزاد گفت: طبق کمیسیون قیمت‌گذاری سازمان حمایت هفته گذشته قیمت شیرخشک نوزاد و رگولار ۲۰ درصد افزایش یافت. طی چند سال اخیر شیرخشک رژیمی مازاد بر نیاز کشور بود، اما سال گذشته به دلیل سیاستگذاری نادرست دچار چالش شدیم، به همین خاطر قیمت‌گذاری منطقی باید صورت گیرد تا با کمبود شیرخشک مواجه نشویم.

ایسنا: علی صالح‌آبادی رئیس کل بانک مرکزی به تازگی اعلام کرده که تا پایان شهریورماه اجرای آزمایشی ریال دیجیتال آغاز خواهد شد. بانک مرکزی هدف خود از طراحی رمزریال را تبدیل اسکناس به یک موجودیت قابل برنامه‌ریزی و برنامه‌نویسی اعلام کرده تا با این فرآیند پول دارای موجودیت هوشمند شود.

♦♦♦

بانکداری در بزنگاه تاریخی

دنیای اقتصاد نوشت: ساختار طرح قانون بانکداری که اکنون در مجلس در حال پیگیری است، ناقض بسیاری از اصول بانکداری است. در واقع این طرح به جای آنکه گامی در جهت حل معضلات نظام بانکی باشد، خود گره‌های جدیدی در نظام پولی ایجاد خواهد کرد و به همین دلیل اکنون در خصوص پیامدهای اجرای این قانون در محافل کارشناسی نگرانی‌هایی وجود دارد. در بیانیه‌ای که از سوی جمعی از اقتصاددانان کشور صادر شده است، ضمن اشاره به روند کاهش شدید ارزش پول ملی و مشکلات مربوط به عقود محدود در نظام بانکی به رعایت اصول علمی اقتصاد و بانکداری توصیه اکید شده است که می‌تواند نرخ بهره بانکی را کاهش دهد.

 ناکامی در برنامه ششم توسعه

اعتماد نوشت: یک سال از پایان اجرای برنامه ششم توسعه می‌گذرد و حالا مشخص شده که بررسی و تصویب برنامه هفتم توسعه به سال آینده هم نخواهد رسید و احتمالاً از سال 1403 قرار است برنامه هفتم توسعه اجرایی شود. سیاست‌های برنامه هفتم توسعه هم‌اکنون در مجمع تشخیص مصلحت به تصویب رسیده و برای تایید به دفتر رهبری ارسال شده است. متن نهایی باید به دولت بیاید، بندبند آن باید در دولت بررسی و در مورد آن بحث شود. پس از طی این مراحل برنامه هفتم توسعه باید به مجلس برود و آنجا تصویب شود. فرآیندی زمان‌بر و طولانی که شاید بیش از یک سال و نیم به طول بینجامد.

گمانه‌هایی مبنی بر پولشویی

هم‌میهن نوشت: رشد فروشگاه‌های زنجیره‌ای، در یک دهه گذشته شکلی قارچ‌گونه پیدا کرده؛ به‌طوری که امروزه در کل کشور دارای شعب هستند و شکل جدیدی از الگوی مصرف را در جامعه ترویج کرده‌اند. اما آنچه محل سوال است، الگوی فعالیتی است که در این فروشگاه‌ها جاری است، به‌طوری که شائبه‌هایی پیرامون آنها از جمله پولشویی مطرح است. برخی معتقدند که فعالیت این دست فروشگاه‌ها، پوششی برای اقدامات کلاهبردارانه از طریق برخی تخفیف‌هایی است که توسط آنها به مشتری ارائه می‌شود. با وجود این، این قبیل گمانه‌ها صرفاً در حد مطرح کردن اتهام از سوی برخی فعالان صنفی نسبت به این فروشگاه‌ها بوده است.

هیولای بزرگ دولتی

اطلاعات نوشت: گزارش تحقیق و تفحص مجلس از فولاد مبارکه، مجموع تخلفات این شرکت را طی سال‌های 1397 تا ۱۴۰۰ در حدود 5 /3 میلیارد دلار دانسته است. پس از این جنجالی به پا شد و هرکس سخنی گفت و نهایتاً بر این نکته تاکید شد که این تخلفات در زمان دولت گذشته بوده است. حالا اصلاً برای مردم چه فرقی می‌کند؟ ظاهراً آقایان فراموش کرده‌اند که اگر موضوع به دولت پیشین برگردد، صورت مساله پاک نمی‌شود بلکه این پرسش پیش می‌آید که مگر مدیریت یک هیولای بزرگ دولتی به نام فولاد مبارکه، این دولت و آن دولت دارد؟ اگر فضا برای تخلف و فساد باز باشد که در همه دولت‌ها باز است.