تهران 19 میلیون‌نفری شد
ایران چقدر آلوده است؟
فرهاد حسین‌پور: رسانه‌ها در آبان‌ماه امسال از تصویب طرح کلیات تاسیس «سازمان ملی اقامت مهاجران» خبر دادند. طرحی که در ماده ۴۱ آن نوشته شده، «قانون اصلاح قانون تعیین تکلیف تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی مصوب 2 /7 /۱۳۹۸ از زمان لازم شدن این قانون به استثنای افرادی که در سامانه مذکور ثبت‌نام کرده‌اند لغو شود». به گزارش ایسنا سال‌ها تلاش فعالان مدنی و رفت و برگشت قانون تابعیت در مجلس، باعث شده بود بالاخره در سال ۱۳۹۸ مجلس قانون تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی را تصویب کند. گرچه حتی با تصویب این قانون نیز راه شناسنامه گرفتن برای بسیاری از کودکان بی‌شناسنامه تقریباً ناممکن بود چرا که اکثر آنها حاصل ازدواج‌های شرعی هستند که در جایی ثبت نشده است. اما تصویب این قانون امید بسیاری از فرزندان زنان ایرانی برای دریافت شناسنامه بود و حالا با لغو آن چشم‌اندازی برای دریافت تابعیت در مقابلشان وجود ندارد. تا پیش از سال ۱۳۶۷ فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی و اتباع خارجی، مطابق تبصره ماده ۱۶ قانون ثبت‌احوال، موفق به گرفتن شناسنامه می‌شدند. این تبصره در سال ۱۳۵۵ تصویب شد و به زنان این امکان را می‌داد که در غیاب شوهرانشان برای دریافت شناسنامه فرزندان اقدام کنند. در سال ۱۳۶۷ مصوبه شورای امنیت ملی، مانع اجرای این قانون می‌شود. حالا حاشیه شهرهای استان سیستان‌وبلوچستان، پر است از انسان‌هایی که بودنشان در جایی به ثبت نرسیده، اما هستند و زندگی می‌کنند و برخورداری از حداقل حقوق شهروندی، برایشان رویایی است دور از دسترس.
در نقد استفاده از کودکان در امور شهری
پس از انتشار اخباری مبنی بر استفاده شهرداری از کودکان برای جمع‌آوری زباله‌ها، رسول فرخی‌میکال، دبیر کمیسیون امور داخلی کشور و شوراهای مجلس شورای اسلامی گفت: اینکه ببینیم پیمانکاران زیر نظر یک نهاد عمومی غیردولتی مانند شهرداری تهران، از کودکان کار در حوزه رفتگری استفاده می‌کنند و خود مسوولان شهرداری نیز نسبت به وقوع این تخلف از سوی بعضی پیمانکاران آگاه هستند، مصیبت‌بار است. به گزارش ایلنا، وی افزود: اینکه یک کودک به دلیل اینکه نیاز به کسب درآمد دارد، توسط پیمانکاران شهرداری در زمینه رفتگری به کار گرفته شود، هم خلاف قانون کار است و هم با منطق انسانی سازگار نیست. بنابراین از آقای زاکانی می‌خواهیم که سریعاً با پیمانکاران متخلف در این زمینه برخورد کنند. فرقی هم نمی‌کند که این تخلف توسط عوامل خود شهرداری اتفاق می‌افتد یا پیمانکاران تحت قرارداد با شهرداری، چون نظارت بر این پیمانکاران بر عهده شهرداری تهران است و مدیریت شهری پایتخت باید طبق قوانین رسمی کشور و ضوابط تعریف‌شده برای خود، اجازه ندهد که پیمانکاران به چنین تخلفی دست بزنند. به صورت کلی هر پیمانکاری به دنبال آن است که با حداقل هزینه، بیشترین سود را به دست آورد و احتمالاً بعضی پیمانکاران شهرداری نیز به این دلیل که کودکان حقوق کمتری می‌گیرند، آنها را به کار گرفته‌اند. اما اینکه امور خدمات شهری به پیمانکاران واگذار شده است، نافی مسوولیت نظارتی خود شهرداری نیست و مدیریت شهری حتماً باید به‌گونه‌ای بر عملکرد پیمانکاران نظارت کند که هیچ‌گاه چنین تخلفی از آنها سر نزند یا در صورت وقوع تخلف، با آنها برخورد کند.
انتقادها درباره نگهداری درناها
با وجود رضایت سازمان محیط زیست در نگهداری از درناها و پروژه‌های انتقال، اما انتقادهای اساسی کارشناسان محیط زیست به‌قوت خود باقی است. به گزارش اعتماد آنلاین باقر نظامی‌بلوچی، اکولوژیست و عضو هیات‌علمی پژوهشکده محیط زیست معتقد است که پس از انتقال گونه‌ها، برنامه مدون مدیریتی برای آنها نداریم و به همین دلیل پروژه‌های انتقال، گرایش به موفق نشدن دارند. او در پاسخ به این سوال که با توجه به سابقه طرح‌های انتقال گونه‌ها در ایران، این اتفاق مثبت است یا خیر، گفت: «موضوع انتقال می‌تواند مثبت باشد اما باید با توجه به ملاحظات جمعیت‌شناختی و ژنتیک جمعیت‌ها انجام شود تا اثر منفی نداشته باشد. با توجه به اینکه در کشور ما این ملاحظات رخ نمی‌دهد، انتقال‌های ما اغلب شکست خورده‌اند. سیر حیوان از زیستگاه مبدأ و انتقال آن به زیستگاه مقصد، کوچک‌ترین و کم‌هزینه‌ترین بخش ماجرای انتقال است. زمانی که گونه به زیستگاه مقصد می‌رود، تنها رها کردن حیوان در آنجا مطرح نیست. ما یک رهاسازی نرم داریم و یک رهاسازی سخت و عموماً در کشور ما با توجه به اینکه منابع مالی و امکانات و تجهیزات بسیار اندک است، معمولاً ناخودآگاه انتقال‌ها سخت خواهند بود و بعد از آن نمی‌توانیم طعمه‌خواران را در زیستگاه مدیریت کنیم.» او می‌گوید که انتقال‌ها معمولاً در چند برش زمانی انجام می‌شوند و مرحله اول به‌عنوان پیشاهنگ یا سرشکن است تا لکه‌گیری‌ها انجام شود و تهدیدها و مخاطرات به‌دست آید: «در اینجا معمولاً جریان انتقال تنها یک‌بار انجام می‌شود، درحالی‌که مرحله اول انتقال به‌عنوان مرحله پیشاهنگ است و باید جمعیتی به مقصد فرستاده شوند و عوامل تهدید و مخاطرات در مقصد را شناسایی کنیم و بعد از آن جمعیت باید پیوسته انتقال پیدا کند. اما عموماً در کشور ما یک مرحله سخت انتقال داریم و بعد از آن نمی‌توانیم جمعیتی را که به زیستگاه معرفی شده است، از نظر تغذیه‌ای، کنترل عوامل تهدید و... مدیریت کنیم. برای مثال گور پس از رهاسازی صدها کیلومتر بدون هدف می‌تواند جابه‌جا شود چراکه پس از انتقال سیستم موقعیت‌یابی‌اش به هم خورده است و ممکن است به کویرها، باتلاق‌ها و مناطق انسانی برود و تلف شود. در نتیجه باید با توجه به رفتارشناسی و به‌صورت خیلی جزئی و مرحله‌به‌مرحله رهاسازی شوند. از سوی دیگر افراد غالب باید در حدود دو تا سه سال در محیط اسارت باشند تا دیگر افراد به دلیل وجود این افراد غالب از محدوده دور نشوند. اما ما این کار را انجام نمی‌دهیم.»
گرسنگی پشت سر تورم
کاهش مصرف مواد غذایی مفید و جایگزین شدن مواد غذایی ارزان و ناسالم در سفره خانوارها به دلیل تورم بالا، سال‌هاست در میان اقشار مختلف جامعه بحران‌زا شده است. ربابه شیخ‌الاسلام، متخصص تغذیه و عضو گروه بهداشت و تغذیه فرهنگستان علوم‌پزشکی ایران در گفت‌وگو با «هم‌میهن» به لزوم پیشگیری در یک جامعه سالم، به‌جای درمان آن تاکید جدی می‌کند: «تحریم‌ها و تورم به تغذیه خانواده‌های ایرانی آسیب جدی و شاید غیرقابل بازگشتی زده است. من سال‌هاست در وزارتخانه به این نتیجه رسیده‌ام و فکر می‌کنم آقایانی که سکان تصمیم‌سازی در وزارت بهداشت را دارند، نمی‌پذیرند که پیشگیری باید در اولویت باشد. اگر این را می‌پذیرفتند، باید تغذیه را در راس امور قرار می‌دادند چراکه ما با یک تغذیه خوب می‌توانیم از سلامت جامعه خود پاسداری کنیم. وقتی آنها توانایی خرید مایحتاج غذایی خود را ندارند، باید مطمئن باشیم که بیماری‌های مختلف هم زیاد می‌شود. در این صورت است که مردم جامعه به سمت غذاهای ارزان و فست‌فودهای نامناسب هجوم می‌برند و به‌تبع آن بار بیماری در کشور بالا می‌رود. سوءتغذیه تنها به معنای کم خوردن نیست؛ به معنای غذای بد و نامناسب هم هست.» شیخ‌الاسلام با اشاره به حذف چشمگیر مصرف گوشت در خانواده‌های ایرانی گفت: «وقتی قدرت خرید مردم در تهیه کالایی همچون گوشت قرمز پایین می‌آید، مردم سعی می‌کنند با موادی چون سویا یا مواد غذایی دیگر، این کمبود را جبران کنند که این خود عوارض زیادی برای توسعه آینده کشور دارد. چون در حال حاضر ما با کودکانی روبه‌رو هستیم که سوءتغذیه دارند. کودکی که در حال رشد است، باید هر لحظه به نیاز آن رسیدگی شود و مراقبت غذایی داشته باشد. این کودکان هستند که باید در اولویت باشند. ما در تحقیقات خود شاهد این موضوع هستیم که گرسنگی سلولی خیلی در کودکان شایع است. این هشدار را همه ما بارها و بارها داده‌ایم ولی به نظر من گوش شنوایی وجود ندارد.» او ادامه می‌دهد: «ما با بدخوری‌هایی مواجه هستیم که یا بر اثر ناآگاهی یا بر اثر مسائل اقتصادی در حال ظهور است. وقتی یک خانواده نتواند یک غذای مطلوب و مناسب را با قیمت مناسب تهیه کند و از طرفی دیگر هم نمی‌تواند خانواده خود را گرسنه نگه دارد پس سراغ غذای کم‌کیفیت یا بی‌کیفیت می‌رود. در نتیجه این خانواده دیگر سیری سلولی ندارد و تنها سیری شکم دارد. در این شرایط دیگر آموزش‌پذیری هم از بین می‌رود چراکه وقتی ما با آنها از هرم غذایی و ارزش آن صحبت کنیم، در جواب با این جمله مواجه خواهیم شد که آیا شما در جریان تورم و اقتصاد حال حاضر نیستید؟» او با هشدار نسبت به آینده جوانان با تغذیه ناسالم می‌گوید: «وقتی شما با کودکان و جوانانی با تغذیه ناسالم روبه‌رو هستید که غذای غالب آنها فست‌فودهای بی‌کیفیت با روغن و چربی نامناسب است؛ تردید نکنید آنها برای شروع بیماری‌های قلبی و عروقی، دیابت زودرس و چاقی مفرط در سنین پایین آماده می‌شوند.»
تهران 19میلیونی شد
علیرضا فخاری، استاندار تهران، گفت: برخورداری‌های تهران، زمینه مهاجرت را فراهم می‌کند و امروز با احتساب اتباع حدود 5 /18 تا ۱۹ میلیون جمعیت در تهران داریم و سالی حدود پنج درصد به جمعیت استان اضافه می‌شود که این امر قابل توجه و تامل است. ایرنا به نقل از او گفته است که ساخت مسکن در اطراف تهران به جهت تامین زیرساخت‌ها و امکانات عملاً پروسه زمان‌بری است و به جای آن تمرکز اقدامات در بافت‌های فرسوده مفیدتر خواهد بود.
ایران چقدر آلوده است؟
ایران بیست‌وچهارمین کشور آلوده جهان بود، اما در سال 2021 جزو 10 کشوری قرار گرفت که آلودگی آنها به طرز فزاینده‌ای افزایش یافت. ایران کشوری است واقع در غرب آسیا و همسایه با کشورهای دیگر مانند عراق، ترکیه، افغانستان و پاکستان. پایتخت آن، تهران، یک مرکز مهم اقتصادی و فرهنگی است و یکی از بزرگ‌ترین شهرهای غرب آسیا با بیش از 8 /8 میلیون نفر جمعیت است. در ایران به‌عنوان یک کشور در سال 2018، 2 /83 میلیون نفر زندگی می‌کنند. از نظر میزان آلودگی، ایران سهم زیادی از مسائلی دارد که به کاهش کیفیت هوا منجر می‌شود؛ به‌طوری که بسیاری از شهرهای بزرگ آن شاهد ذراتی از دودمه هستند که در برخی از زمان‌های سال به دلیل وسایل نقلیه عظیم، هوا را پوشانده است؛ و گازهای گلخانه‌ای کارخانه‌ها و همچنین از منابع دیگر مانند سایت‌های ساخت‌وساز و سوزاندن سوخت‌های فسیلی. هنگام مشاهده آمار در سال 2019، می‌بینیم ایران با شاخص PM2.5 27 /24 میکروگرم بر مترمکعب در سطح آلودگی «متوسط» جهانی قرار گرفت. این شمارش PM2.5 همچنین آن را در رده 27 در میان تمام کشورهای رتبه‌بندی‌شده در سرتاسر جهان قرار داد و دقیقاً پس از کره‌جنوبی و سریلانکا قرار گرفت که هر دو به ترتیب 78 /24 میکروگرم بر مترمکعب و 20 /25 میکروگرم بر مترمکعب داشتند.
♦♦♦
ایسنا: شورای شهر تهران مجوز فروش شش ملک را به شهرداری تهران داد. ارزش این املاک دست‌کم پنج هزار و 719 میلیارد تومان برآورد شده، شورای شهر تهران در جریان بررسی فروش این املاک تاکید داشت قیمت کارشناسی‌شده باید به‌روزرسانی شود.
ایلنا: عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات گفت: اخیراً مرکز ملی فضای مجازی با شرکت متا مالک اینستاگرام و واتس‌اپ صحبت کردند که چه زمانی بیایند و مذاکره بکنند. ما حتماً از هر پلت‌فرم خارجی که قواعد جمهوری اسلامی یا حداقل قواعد خودشان را بپذیرد که بتوانیم حقوق مردم را دنبال کنیم، استقبال خواهیم کرد.
تسنیم: یوسف نوری، وزیر آموزش و پرورش، درباره تغییر شاخص‌های آلودگی هوا برای تعطیلی مدارس گفت: این موضوع باید در هیات دولت بررسی شود که هفته آینده در دولت بررسی خواهد شد.
فارس: احمد امیرآبادی‌فراهانی، نماینده مردم قم، به مسمومیت دوباره دانش‌آموزان قمی و عدم پاسخگویی مسوولان آموزش و پرورش نسبت به پیگیری‌های مکرر و مکتوب این عضو هیات‌رئیسه مجلس طی ماه‌های اخیر انتقاد کرد.
ایسنا: سردار تقی مهری، رئیس سازمان وظیفه عمومی فراجا، در خصوص مهلت دانش‌آموزان برای تعیین تکلیف وضعیت خدمت سربازی اظهار کرد: دانش‌آموزانی که قبل از ورود به سن مشمولیت موفق به اخذ مدرک دیپلم (پایه دوازدهم) می‌شوند از تاریخ ورود به سن مشمولیت یک سال مهلت معرفی دارند و در صورت قبولی در مقاطع تحصیلی دانشگاهی می‌توانند از معافیت تحصیلی برخوردار شوند.
ایرنا: محسن صابری رئیس مرکز تحقیقات پزشکی قانونی با اشاره به اینکه بیشترین آمار برق‌گرفتگی مربوط به افراد غیرفنی است، گفت: در سال گذشته ۸۳۴ نفر در کشور بر اثر برق‌گرفتگی جان خود را از دست دادند که عمده این موارد به دلیل ناآگاهی و ناآشنا بودن افراد با اصول فنی این کار اتفاق افتاده است.
ایلنا: داوود گودرزی مدیر کنترل جانوران شهری سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران گفت: در حال حاضر ۱۰ تیم زنده‌گیری با همراهی ۱۰ متخصص مشغول جمع‌آوری سگ‌های ولگرد در تهران هستند. در این بین مناطق ۱، ۲، ۴، ۵، ۱۵، ۱۸، ۱۹، ۲۰، ۲۱ و ۲۲ به دلیل جغرافیای خاص و داشتن نقاط حاشیه‌ای و حریم، بیشترین تعداد سگ‌های بلاصاحب را دارا هستند.
♦♦♦
ساعت خواب برای رانندگی
باشگاه خبرنگاران جوان نوشت: سرهنگ رابعه جوانبخت کارشناس تصادفات پلیس راهور تهران گفت: تصادفات فوتی که در ساعات ۳ بامداد تا ۶ بامداد روی می‌دهد بسیار شدید است که به آن ساعت خواب می‌گوییم. ۳۵ درصد از آمار تصادفات به عدم توانایی راننده در کنترل وسیله نقلیه بازمی‌گردد. بحث سرعت‌ها هم مانند تخطی از سرعت مطمئنه یا تجاوز از سرعت مقرره و خستگی و خواب‌آلودگی مطرح است. راننده حتی اگر شیشه را پایین بیاورد و آب سرد به صورت بزند و صدای ضبط را زیاد کند تاثیری در بیدار ماندنش ندارد چراکه مغز در این ساعات فرآیند خواب را شروع می‌کند و سطوح هوشیاری کاهش پیدا می‌کند.
ویزیت غیرقانونی
شرق نوشت: این روزها بیماران از موضوعی به نام ویزیت همزمان گله‌مند هستند. این در حالی است که وزارت بهداشت در سال 1381 متنی جامع در خصوص حقوق بیمار تدوین کرد. یکی از محورهای منشور حقوق بیمار، حق احترام به حریم خصوصی و رعایت اصل رازداری است؛ موضوعی که در خیلی از مواقع رعایت نمی‌شود. آرش روغنی، رئیس شورای هماهنگی نظام پزشکی چهارمحال‌وبختیاری، گفت «ویزیت همزمان چند بیمار در مطب پزشک خلاف قانون است، پزشک باید برای هر بیمار زمان مناسبی را اختصاص دهد و دو بیمار نباید به‌طور همزمان در مطب پزشک پذیرش و ویزیت شوند، این مساله تخلف است».
رد خبر یک مصوبه جنجالی
اعتماد آنلاین نوشت: سه‌شنبه هفته گذشته خبری مبنی بر تایید مصوبه‌ای در باب لزوم کسب اجازه جهت خروج از کشور تمامی زنان بالای 18 سال از ولی یا همسر، منتشر شد. اما فردای آن روز روابط عمومی مجلس شورای اسلامی این خبر را شایعه و دروغ خواند و اطلاعیه‌ای منتشر کرد و گفت: آنچه برخی رسانه‌ها از آن به عنوان مصوبه مجلس یاد کرده‌اند، مصوبه کمیسیون اجتماعی مجلس است که در کمیسیون حقوقی و قضایی به عنوان کمیسیون فرعی مورد بررسی قرار گرفته است لذا مجلس در این زمینه هیچ مصوبه‌ای نداشته است.
ضرورت مراجعه به روانپزشک بعد از آزادی
هم‌میهن نوشت: ماجرای بحران روان ناشی از وضعیت پیش‌آمده در ماه‌های اخیر، موضوع بحث بسیاری از متخصصان روان است. امیرحسین جلالی، روانپزشک اجتماعی، می‌گوید به‌طور طبیعی وارد شدن به زندان، آن هم در یک مقطع سیاسی ملتهب و غیرعادی، قطعاً با آسیب‌هایی برای افراد همراه است. بخش قابل توجهی از بازداشتی‌های اخیر افرادی هستند که قبلاً با فضای زندان و مباحث امنیتی آشنایی نداشته‌اند، در این وضعیت طبیعتاً افراد نیاز به مراقبت دارند، آن هم در شرایطی که ظرفیت روانی آنها با هم متفاوت است. هر فردی که قرار است از زندان خارج شود، باید تحت معاینه روان‌شناختی قرار گیرد.