بدون نان‌آور

آمارها نشان می‌دهد در سال گذشته در مقایسه با سال 1391، درصد بیشتری از خانوارهای شهری کشور «بدون فرد شاغل» بوده‌اند. بر اساس گزارش‌های بودجه خانوار، این نسبت از رقم 3/23درصدی در سال 1391 به رقم 24‌درصدی در سال 1392 افزایش یافته است. در مقابل، سهم «خانوارهای دارای یک نفر شاغل» از 5/57 درصد به 57 درصد کاهش یافته و میزان «خانوارهای دارای دو نفر شاغل» نیز از 8/15 درصد به 5/15 درصد نزول کرده است. نسبت 24‌درصدی خانوارهای بدون فرد شاغل در شهرهای کشور در سال گذشته در حالی است که در سال 1371، تنها 10 درصد از کل خانوارهای شهری کشور بدون حتی یک فرد شاغل بوده‌اند. به عبارت دیگر، 22 سال پیش یکی از هر 10 خانوار ایرانی بود که در آن هیچ فردی دارای شغل نبود؛ در حالی که در سال گذشته، تقریباً از هر چهار خانوار شهری یکی از آنها چنین شرایطی داشته است. افزایش درصد خانوارهای بدون شغل از 3/23 درصد به 24 درصد در سال گذشته، با کاهش همزمان در خانوارهای با یک نفر و دو نفر شاغل همراه شده است که درصد گروه اول، از 5/57 به 50 و درصد گروه دوم از 8/15 به 15 کاسته شده است، اما به طرز قابل توجهی، درصد خانوارهای دارای سه نفر شاغل و بیشتر با افزایشی 1/0‌درصدی، به 5/3 درصد در سال گذشته رسیده است. البته اینکه یک خانوار فرد شاغلی نداشته باشد، به خودی خود موضوعی مثبت یا منفی نیست و بستگی به شرایط مالی آنها دارد. یعنی ممکن است در برخی از موارد، نیاز به اشتغال احساس نشود و حتی فرد به دنبال شغل نباشد که جزو جمعیت فعال دسته‌بندی شود. در نتیجه، این فرد را «بیکار» نیز نمی‌توان نامید.

با این حال، آمارهای ارائه‌شده نشان می‌دهد برای اغلب این خانوارهای بدون شاغل، وضع به همین صورتی که تصور می‌شود، نیست. به طوری که متوسط «درآمدهای پولی» آنان در سال گذشته حدود 12 میلیون و 500 هزار نفر بوده است که 11 میلیون و 600 هزار تومان از آن هم در رده «درآمدهای غیر‌متفرقه» آمده است که نشان می‌دهد در آمارگیری، منشاء این درآمد قابل شناسایی نبوده است. در حالی که متوسط درآمد پولی کل خانوارها، معادل 19 میلیون و 200 هزار تومان در سال گذشته بوده است. همچنین، خانوارهای بدون فرد شاغل کمترین «بعد خانوار» را در بین گروه‌های مورد بررسی داشته‌اند و تعداد متوسط اعضای این خانوارها 66/2 نفر بوده است، در حالی که این شاخص برای کل خانوارها به میزان 47/3 درصد در سال گذشته گزارش شده است. آمار این گزارش نشان می‌دهد در بین خانوارهای مورد بررسی، 1/26 درصد از مردان و تنها 5/4 درصد از زنان، «شاغل» بوده‌اند.