از بانکداری تا ساختمان‌سازی

بخش اقتصادی اصلی نیروی انتظامی، «بنیاد تعاون» است. این بنیاد، در سال 1375 فعالیت خود را آغاز کرده است و بنا بر اعلام، هدف آن «بهبود و ارتقای سطح معیشتی و تسهیلات رفاهی» کارکنان نیروی انتظامی در بخش‌های عمرانی و ساختمانی، خدماتی، فناوری و بازار مالی و سرمایه است. سیاست‌های کلان این بنیاد، توسط هیات امنا به ریاست فرماندهی نیروی انتظامی تعیین می‌شود و امور اجرایی مربوط را نیز مدیرعامل و هیات‌مدیره انجام می‌دهند. بر اساس اطلاعات منتشرشده، این بنیاد تاکنون 16 شرکت و هشت موسسه تاسیس کرده است که البته نگاهی به لیست شرکت‌ها عدد بیشتری را نشان می‌دهد. سردار اسماعیل احمدی‌مقدم، فرمانده نیروی انتظامی، در برنامه پایش درباره فعالیت‌های اقتصادی بنیاد تعاون گفته است: «بنیاد تعاون ناجا یک ریال بودجه دولتی ندارد و ورود نیروی انتظامی به فعالیت‌های اقتصادی هم اشکال قانونی ندارد. دولت در زمینه تامین بودجه پلیس مشکل دارد. نیروی انتظامی در حوزه اقتصاد رقیب بخش خصوصی نیست.» این در حالی است که سردار منیری، مدیرعامل سابق بنیاد تعاون ناجا، در سال 1388، این بنیاد را پنجمین بنگاه اقتصادی کشور عنوان کرد و از چشم‌انداز تبدیل شدن آن به دومین بنگاه اقتصادی در سال 1393 خبر داد. علاوه بر ناجا، دیگر نیروهای مسلح هم بنیاد تعاون خاص خود را دارند. مدیرعامل سابق هلدینگ عمران و مسکن تعاون از یک تفاوت میان بنیاد تعاون دیگر نیروهای مسلح و ناجا سخن گفته است: «در بنیاد تعاون‌های سپاه و ارتش صرفاً برای کار ماموریت دارند، در بنیاد تعاون ناجا مقداری از کارهای سرمایه‌گذاری هم در دل همین بنیاد سازماندهی شده است.» در سال‌های اخیر شیوه مدیریت شرکت‌ها در بنیاد تعاون، به سمت هلدینگ‌های تخصصی حرکت کرده است که هر هلدینگ متشکل از چند شرکت در یک زمینه اقتصادی خاص است. برای مثال هلدینگ ساختمانی با نام «سازه پایدار قرن»، متشکل از شرکت‌های استانی و نیز شرکت‌های تخصصی در زمینه عمران و ساختمان است. ضمناً باید به این نکته اشاره کرد که دستیابی به لیستی عمومی و قابل انتشار رسانه‌ای از شرکت‌های تحت مدیریت بنیاد تعاون به سادگی میسر نیست. اطلاعات پیش‌رو نیز حاصل جمع‌آوری انبوه اطلاعات پراکنده در نشریه داخلی بنیاد تعاون است که تصویری کلی از فعالیت‌های اقتصادی این بنیاد به دست می‌دهد.

بانک قوامین

هسته اولیه بانک قوامین را صندوق قرض‌الحسنه نیروی انتظامی تشکیل می‌دهد. این صندوق، در سال 1379 به موسسه پس‌انداز و قرض‌الحسنه تبدیل و مجوز فعالیت بانکی آن نیز در اسفند سال 1391 توسط بانک مرکزی صادر شد. بانک قوامین هم‌اکنون بیش از 800 شعبه در سراسر کشور دارد.

سرمایه‌گذاری مهرگان

این شرکت به منظور حضور در بازار سرمایه در سال 1383 با سرمایه 5/2 میلیارد تومان تاسیس شد. این سرمایه همان سال با رشد هفت برابری، به 20 میلیارد تومان و دو سال بعد با افزایشی دیگر، به 100 میلیارد تومان رسید. این رقم چند بار دیگر نیز افزایش یافت: در سال 1387 به 500 میلیارد تومان، در سال 1388 به هزار میلیارد تومان و در سال 1391 به دو هزار میلیارد تومان. بر اساس اعلام مدیرعامل سابق بنیاد تعاون، قرار است تا سال 1393، سرمایه شرکت به شش هزار میلیارد تومان برسد و سود پرداختی به کارکنان در شرکت مهرگان، یک‌سوم حداقل حقوق کارکنان ناجا باشد. از جمله فعالیت‌های شرکت سرمایه‌گذاری مهرگان، می‌توان به ساخت 70 هزار واحد مسکونی، احداث واحدهای تجاری، ساخت هتل، مشارکت در خرید هتل‌های پارس، خرید سهام شرکت‌های دولتی و سرمایه‌گذاری و همچنین برخی کارخانه‌های تولیدی و خدماتی، واردات و واگذاری بیش از 10 هزار خودرو ون‌دلیکا، مجموعه اقامتی تفریحی در کیش، بزرگ بازار اکباتان، توسعه خطوط 3 و 4 مترو و پروژه‌های نیروگاهی اشاره کرد. از جمله شرکت‌هایی که موسسه مهرگان در آن صاحب سهام است می‌توان به شرکت سنگ‌آهن گل‌گهر و آلومراد اشاره کرد. با وجود حجم نسبتاً قابل توجه فعالیت‌های شرکت سرمایه‌گذاری مهرگان، سازمان خصوصی‌سازی در نامه اردیبهشت امسال به بانک مرکزی، این شرکت را از جمله بدهکاران کلان سازمان خصوصی‌سازی اعلام کرد.

عمران و مسکن سازه پایدار قرن

این گروه پروژه‌های مسکونی و تجاری-اداری در دست دارد و در واقع هلدینگ ساختمانی بنیاد تعاون به شمار می‌رود. بنا بر اعلام رحیم باهر، مدیرعامل گروه عمران و مسکن سازه پایدار قرن، این گروه 51 شرکت در اختیار دارد که هشت شرکت آن در استان تهران، 31 شرکت در دیگر استان‌ها در زمینه‌های عمرانی و 12 شرکت در زمینه‌های تخصصی فعالیت می‌کنند. گروه، برای دو هزار نفر اشتغال مستقیم ایجاد کرده است. بیش از 70 پروژه مسکونی و هشت پروژه تجاری-اداری، از جمله زمینه‌های فعالیت این گروه به شمار می‌رود. شرکت‌های «مهندسی عمران و تولیدی نیرو»، «ناجی‌سازان امین»، «صنایع مفتولی تهران‌گستر»، «فولاد و سیم تاکستان»، «انبوه‌سازان سبزاندیشان»، و «عمران و مسکن سازه پایدار فضا کار قرن» از زیرمجموعه‌های این گروه به شمار می‌روند.

فولاد و سیم تاکستان: این شرکت فعالیت خود را در سال 1375 آغاز کرد و از سال 1387 در مجموعه بنیاد تعاون ناجا قرار گرفت. عمده فعالیت آن شامل تولید توری و خرپای میلگرد است.

مهندسی عمران و تولیدی نیرو: این شرکت از سال 1370 آغاز به فعالیت کرد و یک سال بعد به صورت شرکت سهامی خاص وابسته به ناجا به ثبت رسید. شرکت نیرو، تاکنون بیش از 240 پروژه اجرا کرده است و در رشته‌های آب و ساختمان، دارای رتبه‌بندی یک است.

شرکت ناجی‌سازان امین: این شرکت در سال 1386 با هدف ارائه خدمات طراحی و مشاوره، نظارت و اجرای پروژه‌های عمرانی تاسیس شد.

صنایع مفتولی تهران‌گستر: از سال 1367 با هدف تولید مفتول، توری و دیگر محصولات فلزی شروع به فعالیت کرد و سپس وارد عرصه تولید 3D Panel نیز شد.

انبوه‌سازان سبزاندیشان: در سال 1383 تاسیس شد و در زمینه ساخت و تحویل واحدهای مسکونی با کیفیت مناسب فعالیت می‌کند. واحدهای این شرکت، به لحاظ کیفیت ساخت و رعایت مبحث 19 ساختمان از شرایط خوبی برخوردار هستند.

عمران و مسکن سازه پایدار فضا کار قرن: در زمینه مشاوره و ساخت سازه‌های فضایی مثل فروشگاه، نمایشگاه، ایستگاه‌های حمل‌ونقل، انبار و سالن‌های ورزشی فعالیت می‌کند.

صنعت و معدن

این گروه در سال 1389 تشکیل شد و شرکت‌های «ناجی نشر» (راه فردا)، «ناجی پوشش»، «زاگرس نوش مهرگان»، «سیمان عرش نطنز»، «پشم‌بافی آسیا»، و «بیوایمپلنت کیش» از زیرمجموعه‌های آن به شمار می‌روند.

چاپ و انتشارات راه فردا: این شرکت در سال 1386 با نام اولیه «ناجی‌نشر» فعالیت خود را با سرمایه اولیه یک میلیارد تومان آغاز کرد و در زمینه خدمات چاپ و صحافی فعالیت می‌کند.

ناجی پوشش: در زمینه تولید انواع پوشاک فعالیت می‌کند، در سال 1387 با سرمایه اولیه سه میلیارد تومان در زاهدان راه‌اندازی شد. مدیرعامل این شرکت، مجموع دارایی‌ها و سرمایه‌گذاری‌های آن ‌را تا مهر امسال 20 میلیارد تومان اعلام کرده است. در مهرماه امسال، استاندار سیستان و بلوچستان اعلام کرد به منظور رونق تولید و اشتغال بیشتر ضروری است کارخانه بافت بلوچ نیز به ناجی پوشش واگذار شود. کارخانه بافت بلوچ، از واحدهای نساجی بزرگ و قدیمی کشور به شمار می‌رود که در سال‌های اخیر با مشکلات متعددی روبه‌رو بوده است.

زاگرس نوش مهرگان: در سال 1386 در چهارمحال و بختیاری تاسیس شد و موضوع فعالیت آن تولید نوشیدنی و کارخانجات صنایع غذایی است.

افق توسعه انرژی خلیج فارس: این شرکت با هدف فعالیت در بخش انرژی در سال 1389 تشکیل شد. در همان سال، نیروگاه مشهد را از طریق سازمان خصوصی‌سازی خریداری کرد که این نیروگاه حدود هفت درصد از سهم بازار برق خراسان را در اختیار دارد. افق توسعه انرژی خلیج فارس، همچنین موافقت اصولی ایجاد نیروگاه سبزوار را اخذ کرده است. با هدف مدیریت این دو نیروگاه، سه شرکت دیگر توسط افق توسعه انرژی خلیج فارس تاسیس شده است و درصدد است بر روی 33 هکتار از زمین‌های مازاد نیروگاه مشهد، مطالعاتی را جهت ایجاد مجموعه‌های تفریحی و ورزشی انجام دهد.

پژوهش و توسعه ناجی

این شرکت در سال 1384 به وجود آمد و مکانیزه کردن فعالیت‌های نیروی انتظامی را بر عهده گرفت. از جمله دستاوردهای آن می‌توان به راه‌اندازی دفترهای پلیس+10، سامانه‌های 110، کارت‌های سوخت و سامانه مدیریت داده‌های مکانی و سامانه جامع انتخابات الکترونیکی کشور اشاره کرد.

لاله کامپیوتر: این شرکت از سال 1370 فعالیت خود را آغاز کرد و در زمینه‌هایی همچون تولید انواع کارت‌های هوشمند و لوح فشرده و خدمات شبکه فعالیت می‌کند. لاله کامپیوتر در سال 1386 به بنیاد تعاون ملحق شد. در بخش کارت هوشمند، بیش از 10 بانک و موسسه مالی و اعتباری مشتری این شرکت هستند و تولید سیم‌کارت، کارت تلفن همگانی و کارت اینترنت نیز توسط لاله کامپیوتر انجام می‌شود. بنا بر اعلام سایت لاله کامپیوتر، این شرکت نخستین تولیدکننده لوح فشرده در کشور به شمار می‌رود و از توان چاپ و بسته‌بندی بیش از 10 میلیون لوح فشرده در سال برخوردار است. در بخش شبکه نیز سرویس‌های مشاوره، راه‌اندازی و آموزش توسط لاله کامپیوتر انجام می‌شود.

گروه هتل‌ها و مجتمع‌های تفریحی پردیس

این گروه با نام قبلی «ناجی امین»، در سال 1385 با هدف ساماندهی و توسعه امکانات رفاهی ناجا شروع به فعالیت کرد و مدیریت هتل‌ها و واحدهای اقامتی این سازمان را در دست دارد. هتل‌های ثامن‌الحجج، باختر، صدر، نگین و زمرد و پارسا در مشهد، بوستان، باغچه، هتل و باغ پردیس در استان تهران، ملاصدرا در شیراز، نرگس زیباکنار در رشت و مجتمع خزرآباد در ساری از جمله اماکن تحت مدیریت ناجی امین هستند.

موسسه‌ها

تامین اقلام مصرفی کارکنان ناجا: این موسسه از ابتدای سال 1380 شروع به فعالیت کرده است و علاوه بر کارکنان، بازنشستگان و از کارافتادگان و دیگر افراد مرتبط با ناجا را نیز تحت پوشش قرار می‌دهد. عمده‌ترین فعالیت آن تامین و توزیع کالا در قالب طرح‌های موسوم به «خدمت» است.

صندوق ذخیره تحصیلی و تامین آتیه فرزندان کارکنان ناجا: در زمینه تسهیلات و وام تحصیلی برای کارکنان عضو ناجا فعالیت می‌کند.

موسسه خدمات علمی و آموزشی ناجی: در سال 1383 تاسیس شده است و به خدمات‌رسانی در زمینه‌های علمی و آموزشی می‌پردازد. از ارائه تسهیلات و یارانه تسهیلی گرفته تا تهیه و فروش تکنولوژی‌های آموزشی، زمینه فعالیت این موسسه را تشکیل می‌دهد.

موسسه بیمه امید: به منظور ارائه خدمات بیمه، در سال 1381 تاسیس شد و در سال 1382 فعالیت‌های خود را آغاز کرد. این موسسه در 80 رشته بیمه‌ای فعالیت می‌کند و در نیمه نخست امسال، بیش از 25 میلیارد تومان خسارت و غرامت پرداخت کرده است.

موسسه ناجی هنر: کار خود را از سال 1380 آغاز کرد و در زمینه تولید فیلم و محصولات فرهنگی با محوریت موضوعات اجتماعی و پلیسی فعالیت می‌کند. سریال خواب و بیدار و دایره تردید از جمله تولیدات این موسسه هستند.

موسسه راهگشا: در سال 1379 و با هدف واگذاری خدمات راهنمایی و رانندگی به بخش خصوصی تاسیس شد. آموزش مقررات، آزمون، خدمات شماره‌گذاری و تعویض پلاک، خدمات ترافیکی و تولید پلاک، از جمله فعالیت‌های این موسسه است.

دفتر توسعه مساجد: در سال 1388 به طور رسمی شروع به فعالیت کرد و در زمینه ساخت و تعمیر مساجد و ایجاد فضای مناسب برای مراسم مذهبی فعالیت می‌کند.

دیگر شرکت‌ها و هلدینگ‌ها

بنیاد تعاون ناجا، یک هلدینگ بازرگانی هم دارد که تحت عنوان «توان سرمایه پویا» شناخته می‌شود و در سال 1389 ثبت شده است. در بخش بازرگانی، شرکت «توان تامین شفق» فعال است که در سال 1389 تحت عنوان شفق یاوران به ثبت رسید و بخشی از زنجیره تامین و توزیع کالای بنیاد تعاون به شمار می‌رود. شرکت «ناجی پاس» نیز با موضوع فعالیت مشابه، در سال 1382 تاسیس شد و در زمینه تامین برخی از نیازمندی‌های نیروی انتظامی و پرسنل آن فعالیت می‌کند. فعالیت‌های اقتصادی این شرکت، از انجام امور بازرگانی، نمایشگاهی، خدماتی، صنعتی و عمرانی گرفته تا صادرات و واردات، خدمات مشاوره و تجهیز کارخانه‌های تولیدی و صنعتی را شامل می‌شود. برگزاری نمایشگاه‌های سالانه لوازم و تجهیزات پلیسی، ایمنی و امنیتی از دیگر فعالیت‌های ناجی‌پاس است که آخرین دوره آن، مهرماه امسال در مصلای تهران برگزار شد. بخشی از سهام «شرکت مهندسی و ساخت تاسیسات دریایی» نیز که در زمینه فعالیت‌های فراساحل به ویژه در میدان گازی پارس جنوبی فعالیت دارد، متعلق به یکی از شرکت‌های تابعه بنیاد تعاون به نام «ناجی قدر» است. ناجی قدر در سال 1388 حدود 49 درصد از سهام تاسیسات دریایی را خریداری کرد. بنیاد در بخش خدمات مسافرتی، شرکت «ناجی سفر» را در اختیار دارد. این شرکت سیاحتی و زیارتی، از سابقه‌ای 12‌ساله در بنیاد تعاون نیروی انتظامی برخوردار است. ناجی سفر، دو آژانس مسافرتی «توکاتور» (فعال در مسیرهای چین، دوبی، تایلند، هند، سنگاپور و باکو) و «آسیاگشت غرب» را نیز در اختیار دارد و در زمینه‌های متفاوت مرتبط با حمل و نقل مسافر، از جمله برگزاری تور، ثبت‌نام کاروان، فروش بلیت و اخذ ویزا فعالیت می‌کند. علاوه بر این، «شرکت سرمایه‌گذاری هتل‌های پارس» نیز چند سال قبل از شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی خریداری شده است. هتل‌های پارس در چند شهر کشور، تحت مدیریت این شرکت قرار دارند. «تعاونی تولیدی و توزیعی عطر گل یاس» نیز از دیگر زیرمجموعه‌های بنیاد تعاون است که در سال 1389 به ثبت رسید و هم‌اکنون دارای 10 موسسه و شرکت در حوزه‌های مختلف است. از جمله زیرمجموعه‌های آن می‌توان به «شرکت موسسه مشاوره حقوقی و وکالت عدالت‌خواهان یاس» اشاره کرد. «فروشگاه‌های زنجیره‌ای نجم خاورمیانه» از دیگر زیرمجموعه‌های بنیاد تعاون ناجاست. تاکنون دو شعبه از این فروشگاه‌ها راه‌اندازی شده‌اند و شعبه سوم نیز قرار است در تبریز افتتاح شود.