صدا، دوربین، اقدام

 

بحران آب‌وهوا یکی از مهم‌ترین چالش‌هایی است که امروزه با آن روبه‌رو هستیم و فیلم‌ها ابزاری حیاتی برای افزایش آگاهی، الهام بخشیدن به اقدام و حمایت از تغییر هستند.

صحبت در مورد تغییرات اقلیمی می‌تواند طاقت‌فرسا و اضطراب‌آور باشد، بنابراین پرداختن به این موضوع در فیلم‌ها، به مخاطبان گسترده‌تری کمک می‌کند و آگاهی را در میان افرادی که در غیر این صورت علاقه‌ای به یادگیری چنین موضوع مهمی ندارند، افزایش می‌دهد.

قدرت فیلم در شکل دادن به درک عمومی از بحران اقلیمی و گرمایش جهانی

فیلم، یک رسانه قدرتمند است که می‌تواند درک عمومی از بحران آب‌وهوا و گرم شدن کره زمین را از چند طریق شکل دهد، از جمله:

آموزش مردم: فیلم می‌تواند به بینندگان در مورد علم پیچیده تغییرات آب‌وهوایی به روشی قابل هضم آموزش دهد و درک علل، اثرات و راه حل‌های احتمالی این مساله را برای بینندگان آسان کند.

ایجاد آگاهی: فیلم‌ها می‌توانند در مورد تغییرات اقلیمی آگاهی ایجاد کنند و به افراد بیشتری کمک کرده تا شدت این موضوع را درک کنند.

اقدام تشویقی: فیلم‌ها می‌‌توانند با انجام اقداماتی مانند استفاده از حمل‌ونقل عمومی، بازیافت مواد و استفاده از وسایل کم‌مصرف (از نظر انرژی)، بینندگان را تشویق کنند علیه تغییرات اقلیمی اقدام کنند.

ترویج حمایت: فیلم‌ها می‌‌توانند بینندگان را تشویق کنند تا علیه تغییرات آب‌وهوایی و گرمایش جهانی با تجهیز مخاطبان به دانش مورد نیاز برای تعامل با سیاستگذاران در مورد این موضوع مبرم صحبت کنند.

بنابراین، دیدن فیلم‌های تولید‌شده درباره تغییرات اقلیمی چیزی فراتر از سرگرمی است و می‌تواند نقش مهمی در الهام بخشیدن به مخاطبان برای اقدام و رسیدگی به بحران آب‌وهوا ایفا کند. بر اساس مطالعات صورت‌گرفته به وسیله یک دانشمند پژوهشی در دانشگاه ییل، افرادی که فیلم «روز پس از فردا» را تماشا کرده بودند، در مقایسه با افرادی که این فیلم را ندیده بودند، بیشتر به خرید یک خودرو کم‌مصرف، کمک مالی برای مبارزه با گرمایش زمین و صحبت در مورد گرمایش جهانی پرداختند. فیلم‌ها و مستندهای فهرست‌شده در ادامه، دیدگاه‌های متفاوتی را در مورد مساله پیچیده تغییرات اقلیمی ارائه می‌‌کنند و هر کدام بینش‌ها و راه‌حل‌های منحصربه‌فرد خود را ارائه می‌‌دهند.

1- برف‌شکن (2014)

فیلم «برف‌شکن» بونگ جون هو که به خاطر فیلم برنده جایزه اسکارش مورد تحسین منتقدان قرار گرفت، یکی دیگر از فیلم‌های درخشان این کارگردان کره‌ای است. پس از یک آزمایش ناموفق تغییر آب‌وهوا، که همه را به جز سرنشینان قطاری که دور کره زمین می‌‌چرخند، می‌‌کشد؛ سرنشینان در نبردی برای بقا به طبقات اجتماعی مختلف تقسیم می‌‌شوند.

مانند فیلم انگل (Parasite)، این فیلم نیز به مسائل طبقاتی می‌‌پردازد، اما همچنین یک پیشگویی درباره این است که اگر با تغییرات آب‌وهوایی مقابله نکنیم، جامعه در آینده چگونه می‌‌تواند از هم بپاشد.

2- روز پس از فردا (2004)

برخی از مردم به هشدارهای حامیان محیط زیست توجه نمی‌‌کنند زیرا احتمال وقوع یک حادثه زیست‌محیطی فاجعه‌بار بسیار دور از ذهن است، یا در بدترین حالت چندین سال نوری با ما فاصله دارد. اما چه می‌‌شود اگر یک فاجعه زیست‌محیطی نزدیک‌تر بتواند زمین را زودتر از آنچه ما فکر می‌‌کنیم، خراب کند؟

خب، این همان چیزی است که دقیقاً در «روز بعد از فردا» اتفاق می‌‌افتد. در این فیلم تامل‌برانگیز به کارگردانی ریچارد امریش، جک هال (با بازی دنیس کواید)، دیرینه اقلیم‌شناس، به رهبران جهان درباره عصر یخبندان قریب‌الوقوع هشدار می‌‌دهد. متاسفانه رهبران جهان هشدارهای او را نادیده می‌‌گیرند و زمین در عصر یخبندان فرو می‌‌رود.

3- 2040 (2019)

بسیاری از فیلم‌های مربوط به تغییرات اقلیمی، دیدگاهی دیستوپیایی1 را از آینده ترسیم می‌‌کنند. اگر می‌‌خواهید فیلم نشاط‌آورتری تماشا کنید، 2040 را ببینید. این فیلم به جای نمایش آینده‌ای تلخ، سفر پدری (دیمون گیمو) را دنبال می‌‌کند که آینده امیدوارکننده‌ای را برای دخترش که در سال 2040، 21ساله می‌‌شود، تصور می‌‌کند. در این فیلم، او در جست‌وجوی راه‌حل‌های پایدار برای مبارزه با تغییرات اقلیمی، برای ایجاد آینده‌ای پایدارتر برای دخترش، جهان را طی می‌‌کند.

4- از غذا تا انقراض (2021)

«از غذا تا انقراض» مستندی است که تاثیر صنعت غذا را بر تغییرات اقلیمی و تاثیر آن بر کره زمین برجسته می‌‌کند. این مستند تاثیر منفی کشاورزی صنعتی و دامپروری را بر محیط زیست و چگونگی کمک به تغییرات آب‌وهوایی و ایجاد بلایای طبیعی فاجعه‌بار نشان می‌‌دهد.

برخلاف مستندهای معمول طبیعت، تمرکز 

«Eating Our Way to Extinction» افزایش آگاهی در مورد ارتباط مستقیم میان غذایی که می‌‌خوریم و تغییرات آب‌وهوایی است. هدف این مستند، آموزشِ بینندگان در مورد تاثیر انتخاب‌های غذایی آنهاست و اینکه چگونه تغییرهای کوچک در رژیم غذایی ما می‌‌تواند به حفظ انسانیت کمک کند.

به طور کلی، «از غذا تا انقراض» نگاهی روشنگرانه به تاثیر اغلب نادیده گرفته‌شده صنعت غذا بر تغییرات اقلیمی ارائه می‌‌دهد و بینندگان را تشویق می‌‌کند در زندگی روزمره خود برای کاهش ردپای کربن و محافظت از سیاره خودشان اقدام کنند.

5- به بالا نگاه نکن (2021)

تغییر اقلیم یک مساله جدی است. اما فیلم‌های مربوط به تغییرات آب‌وهوایی لزوماً نباید سراسر غم‌ باشند. «به بالا نگاه نکن» گواهی بر این ادعاست.

این فیلم با ترکیب ستاره‌های هالیوود مانند لئوناردو دی‌کاپریو، مریل استریپ و جنیفر لارنس، داستان یک استاد علوم و دانشجوی فارغ‌التحصیل را دنبال می‌‌کند که کشف می‌‌کنند اگر کاری انجام نشود، یک دنباله‌دار، زمین را نابود خواهد کرد. در نتیجه، آنها ماموریتی را آغاز می‌‌کنند تا به مردم و رهبران جهان در مورد فاجعه قریب‌الوقوع هشدار دهند، اما هشدارهای آنها جدی گرفته نمی‌‌شود.

در حالی که این فیلم بر روی یک دنباله‌دار تمرکز دارد، به طور استعاری درباره تغییرات آب‌وهوایی است. این یک فیلم خنده‌دار است که نشان می‌‌دهد کمدی می‌‌تواند با درگیر کردن بینندگان، تغییر برداشت‌ها و برانگیختن بحث‌ها در مورد این موضوع، به اقدامات در زمینه تغییرات اقلیمی کمک کند.

6- یک حقیقت ناخوشایند (2006)

بسیاری از رهبران جهان تغییرات آب‌وهوایی را آن‌طور که باید جدی نمی‌‌گیرند، همان‌طور که در فیلم‌های «روز پس از فردا» و «به بالا نگاه نکن» بر آن تاکید شده است. اما خوشبختانه فیلم ال گور یکی از آنها نیست. در «یک حقیقت ناخوشایند»، دیویس گوگنهایم، فیلمساز، کمپین کاندیدای سابق ریاست‌جمهوری ایالات‌متحده را دنبال می‌‌کند تا مردم را در مورد گرم شدن زمین و اثرات بالقوه آن آگاه کند.

در این فیلم، که گاهی احساس می‌‌کنید در یک سخنرانی کلاسی جذاب نشسته‌اید، ال گور با استفاده از اسلایدهای پاورپوینت و نمودارها با مخاطبان درباره تغییرات آب‌وهوایی، انرژی‌های تجدیدپذیر و سایر مسائل زیست‌محیطی صحبت می‌‌کند تا ایده‌هایش قابل درک باشند.

اگرچه این فیلم، همانند برخی از فیلم‌های موجود در این فهرست صحنه‌های انفجاری ندارد، اما فیلمی تکان‌دهنده، قابل تامل و گهگاه خنده‌دار است که ممکن است شما را تشویق به اقدام کند. همچنین این تنها فیلمی در این فهرست است که برنده دو جایزه اسکار شده است؛ که تماشای آن را ضروری می‌‌کند.

7- قبل از سیل (2016)

ما نمی‌‌توانیم آرام بنشینیم، استراحت کنیم و وانمود کنیم که تغییرات آب‌وهوایی اتفاق نمی‌‌افتد. «قبل از سیل»، مستندی است که یادآور این حقیقت تلخ است. این فیلم مستند، لئوناردو دی‌کاپریو را دنبال می‌‌کند که در حال عبور از کره زمین است و تاثیر گرمایش جهانی را به نمایش می‌‌گذارد. از ذوب شدن یخچال‌های طبیعی در گرینلند تا آسمان‌های مه‌آلود در پکن، این فیلم اثرات مخرب گرمایش جهانی را در نقاط مختلف جهان نشان می‌‌دهد.

اما این فیلم کاملاً بدبینانه نیست و بررسی می‌‌کند که جامعه چه کاری می‌‌تواند برای کاهش اثرات تغییرات اقلیمی انجام دهد؛ موضوعی که ممکن است شما را تشویق کند تا در تلاش‌های جنگل‌کاری شرکت کنید.

8- تعقیب یخ (2012)

آیا واقعاً یخچال‌های طبیعی در حال ذوب شدن هستند؟ «تعقیب یخ» یک فیلم مستند است که چگونگی تاثیر تغییرات اقلیمی را بر سیاره زمین نمایش می‌‌دهد. این فیلم درباره یک فعال اقلیمی و عکاس به نام جیمز بالوگ است که ماموریت دارد ذوب سریع یخچال‌ها و کلاهک‌های یخ را از طریق عکاسی تایم‌لپس ثبت کند.

این مستند واقعیتی را نشان می‌‌دهد که چگونه داستان‌های علمی-تخیلی در حال تبدیل شدن به واقعیت هستند، زیرا تغییرات سریع آب‌وهوایی، به حوادث فاجعه‌باری مانند بالا آمدن سطح آب دریاها و بلایای طبیعی منجر می‌‌شود. «تعقیب یخ» آگاهی عمومی را در مورد فوریت رسیدگی به تغییرات اقلیمی و تاثیرات ویرانگر آن بر زمین افزایش می‌‌دهد. این فیلم با یک هشدار فوری به پایان می‌‌رسد که ما باید از هم‌اکنون برای جلوگیری از آسیب‌های جبران‌ناپذیر به محیط زیست خود اقدام کنیم. به طور کلی، تعقیب یخ مستندی است که باید آن را تماشا کنید؛ زیرا پیامی قدرتمند ارائه می‌‌دهد و بینندگان را تشویق می‌‌کند برای حفظ سیاره برای نسل‌های آینده اقدام کنند.

8- گاوچران (2014)

در حالی که بسیاری از فیلم‌های مربوط به تغییرات آب‌وهوایی اغلب بحث‌های شدیدی را در مورد این موضوع به دنبال دارند، بدون شک گاوچران یکی از بحث‌برانگیزترین آنهاست. این فیلم به بررسی ارتباط میان دامپروری و تغییرات آب‌وهوایی می‌‌پردازد و استدلال می‌‌کند که دامپروری، بزرگ‌ترین مقصر گرمایش جهانی و انتشار کربن است.

به لطف این ادعا، این فیلم مورد انتقاد شدید چندین دانشمند قرار گرفت که آن را به دلیل پیام گمراه‌کننده آن نقد کردند.

داگ بوچر در نقدی از فیلم در سال 2022 گفت فیلم‌هایی مانند گاوچران باورکردنی نیستند، نه تنها به این دلیل که علم را تغییر می‌‌دهند، بلکه به دلیل آنچه از ما می‌‌خواهند باور کنیم: اینکه صنعت سوخت‌های فسیلی - اگزون موبیل‌های جهان- عامل اصلی گرمایش جهانی نیستند.

با وجود این، به‌رغم حقایق مشکوک فیلم و واکنش‌هایی که دریافت کرد، فیلم جذابی است که باید آن را تماشا کنید؛ به خصوص اگر به دنبال شروع‌کننده مکالمه در طول وعده‌های غذایی هستید.

9- عصر حماقت (2009)

The Age of Stupid یا عصر حماقت، فیلمی مستند است که رویدادهای فاجعه‌بار تغییرات آب‌وهوایی را افشا می‌‌کند و خواستار اقدام فوری برای حفاظت از محیط زیست است.

داستان فیلم در آینده اتفاق می‌‌افتد و به این موضوع نگاه می‌‌کند که چگونه بشر نتوانسته از تسریع تغییرات اقلیمی جلوگیری کند که عواقب ویرانگری به دنبال دارد. این مستند واقعیتی را نشان می‌‌دهد که چگونه اقدامات ما بر سیاره زمین تاثیر می‌‌گذارد و نیاز فوری به پرداختن به این مسائل را نشان می‌‌دهد. این فیلم با پیامی قدرتمند از یک فعال اقلیم پایان می‌‌یابد که از بینندگان می‌‌خواهد مسوولیت خود را بپذیرند و تغییراتی برای کاهش ردپای کربن خود ایجاد کنند. «عصر حماقت» مستندی قابل تامل است که هشداری برای بشریت بوده و خواهان حفاظت از محیط زیست است.

این مستند رفتار فعلی با محیط زیست را محکوم می‌‌کند و از افراد و دولت‌ها می‌‌خواهد برای مقابله با تغییرات آب‌وهوایی اقدام کنند. این فیلم را هر کسی که نگران آینده سیاره است باید تماشا کند.

10- شاهزاده مونونوکه (1997)

اگر به دنبال یک فیلم درباره تغییرات اقلیمی هستید که بچه‌ها نیز از آن لذت ببرند، انیمیشن شاهزاده مونونوکه را تماشا کنید. این انیمه داستان آشیتاکا، یک جنگجوی جوان شجاع را روایت می‌‌کند که از سوی یک نفرین تهدیدکننده زندگی مورد حمله قرار می‌‌گیرد که او را مجبور می‌‌کند برای درمان به جنگلی مرموز سفر کند.

در راه، او خود را در یک درگیری شدید میان خدایان جنگل که از جنگل محافظت می‌‌کنند و یک مستعمره معدنی که جنگل را تهدید می‌‌کند گرفتار می‌‌بیند.

با وجود اینکه بیش از دو دهه از انتشار این فیلم می‌‌گذرد، یک فیلم جاودانه است که نشان می‌‌دهد چگونه ناتوانی بشر در همزیستی هماهنگ با طبیعت می‌‌تواند اکوسیستم را نابود کند.

11- عنصر انسانی (2019)

این فیلم که حول محور تغییرات آب‌وهوایی می‌چرخد، تلاش‌های عکاس محیط زیست، جیمز بالوگ را شرح می‌دهد که نشان می‌دهد چگونه چهار عنصر هوا، زمین، آب و آتش، به وسیله عنصر پنجم که همان فعالیت انسانی است، تغییر می‌کند. این مستند که در فیلمبرداری خود پیشگام است، نشان می‌دهد که چگونه گرم شدن کره زمین به شدت به آتش‌سوزی‌ها و طوفان‌هایی که تعادل انسان و طبیعت را مختل می‌کند، دامن زده است. برای بررسی این تاثیر، بالوگ از آمریکایی‌هایی که در خط مقدم تغییرات آب‌وهوایی هستند، از جمله ساکنان جزیره tangier، یک جامعه ماهیگیری که با افزایش سطح دریا مواجه است، بازدید می‌کند. این مستند مخاطبان را تشویق می‌کند در رابطه خود با دنیای طبیعی تجدید نظر کنند.

12- چشمان اورانگوتان (2021)

اولین فیلم آرون گکوسکی، خبرنگار-عکاس محیط‌زیستی تحسین‌شده بین‌المللی به نام «چشمان اورانگوتان» به جزئیات سوءاستفاده از پستانداران در صنعت گردشگری می‌پردازد. این فیلم نشان می‌دهد که چگونه اورانگوتان‌ها و دیگر حیوانات حیات‌ وحش به زور از زیستگاه‌های طبیعی خود خارج شده و برای انسان‌ها به طور تحقیرآمیزی نمایش اجرا می‌کنند؛ این فیلم همچنین چگونگی کار تشکیلات قاچاق اورانگوتان را روشن می‌کند. در حالی که صحنه‌های تکان‌دهنده و ناراحت‌کننده در چشمان اورانگوتان کم نیست، فیلم فوق‌العاده مهمی است که بهره‌برداری از حیوانات در حیات وحش و گردشگری را برجسته، و این بحث را مطرح می‌کند که آیا گردشگران نیز به اندازه شکارچیان غیرقانونی، مسوول و شریک آزار حیوانات هستند؟

13- رودخانه آبی (2017)

«رودخانه آبی» با حرکت به سمت زیستگاه‌های آبی، مارک آنجلو، پروفسور و قایقران کانادایی را دنبال می‌کند که طی سه سال، سفری بی‌سابقه را درون رودخانه، در سراسر جهان آغاز می‌کند. او در طول ماجراجویی خود از آسیب جبران‌ناپذیری که صنعت مد جهانی به منابع آب وارد کرده است، رونمایی می‌کند. از طریق تعامل با محیط‌بانان محلی که با فیلم‌هایی از رودخانه‌ها و دریاهایی که به شدت به وسیله مواد شیمیایی سمی آلوده شده‌اند، در هم آمیخته شده، این فیلم محیط زیستی ما را ترغیب می‌کند که عطش خود را برای مد ارزیابی کنیم و شیوه‌های مصرف خود را تغییر دهیم.

14- مصنوعی (2019)

مستند «مصنوعی»، تاثیرات صید بی‌رویه را با تمرکز ویژه بر ماهی قزل‌آلای وحشی که اکنون در آمریکای شمالی در آستانه انقراض است، نشان می‌دهد. این مستند، مفاهیم پرورش ماهی قزل‌آلای وحشی را در مزارع آبزی‌پروری و تخم‌ریزی ماهی، که یکی از تلاش‌های متعدد ما برای بهره‌برداری از طبیعت برای سودجویی است، روشن می‌کند. مستند «مصنوعی» دریچه‌ای صادقانه به این سو باز می‌کند که چگونه ذائقه وسواس‌گونه ما برای غذاهای دریایی، تنوع سیستم‌های زیست‌محیطی را از بین می‌برد.

15- تعقیب مرجان (2017)

«تعقیب مرجان»، مستند نتفلیکس، تیمی از غواصان، عکاسان و دانشمندان را به تصویر می‌کشد که تلاش می‌کنند ناپدید شدن نگران‌کننده صخره‌های مرجانی را در اقیانوس‌های در حال گرم شدن ثبت کنند. آنها با کشف صخره‌های مرجانی سفیدشده متعدد در سراسر جهان، سفری دریایی را آغاز کردند. تهیه‌کنندگان فیلم با کشف معمای زیر آب در چهارچوب تایم‌لپس نشان می‌دهند که مرگ قریب‌الوقوع آبزیان، یک تراژدی زیست‌محیطی است که خود ما ساخته‌ایم و تنها با مداخله فعال می‌توان از آن جلوگیری کرد.

16- دیوید آتنبرو: یک زندگی در سیاره ما (2020)

این مستند به عنوان «بیانات شاهد» طبیعت‌شناس 94ساله، دیوید آتنبرو است که کار خود را به عنوان یک مورخ طبیعی دنبال می‌کند و به تشریح چگونگی انحطاط تنوع زیستی سیاره زمین در طول زندگی خود می‌پردازد. داستان از پریپیات، شهر ارواح محل نیروگاه هسته‌ای سابق چرنوبیل شروع می‌شود و از نقاط مختلف از جمله سرنگتی آفریقا می‌گذرد. او از کاهش شدید حیات وحش ناشی از فعالیت انسان‌ها ابراز تاسف می‌کند. آتنبرو در نهایت امید به آینده را بیان می‌کند و راه حل‌هایی را که ممکن است تنوع زیستی را احیا کنند، به خط مقدم می‌آورد. با نگاهی به کارنامه کاری او که پنج دهه را دربر می‌گیرد، این فیلم به راحتی می‌تواند به عنوان یکی از بهترین فیلم‌های محیط زیستی تمام دوران شناخته شود.

17- معلم اختاپوس من (2020)

مستند تکان‌دهنده «معلم اختاپوس من» که از نتفلیکس منتشر شده است، فیلمساز و غواص، کریگ فاستر را به تصویر می‌کشد که دوستی عجیبی با یک اختاپوس معمولی وحشی برقرار می‌کند. این تجربه بدون تکرار در زندگی فاستر، که در جنگل کِلپ زیر آب در خلیج فالس نزدیک کیپ تاون، آفریقای جنوبی، فیلمبرداری شده است، شامل ردیابی حرکات اختاپوس در هر روز و مشاهده این است که چگونه اختاپوس از خود در برابر کوسه‌های پیژامه دفاع می‌کند و در نهایت پس از جفت‌گیری می‌میرد. فاستر تاثیر این برخورد غیرمعمول را بر زندگی خود شرح می‌دهد و در ادامه به رابطه خود با پسرش می‌پردازد که اکنون به شگفتی‌های زندگی دریایی علاقه‌مند شده است.

18- مسابقه انقراض (2015)

تجارت غیرقانونی حیوانات یکی از مهم‌ترین تهدیدها برای حیات وحش است. در «مسابقه انقراض»، تیمی از فعالان محیط زیست به ماموریتی می‌روند تا علل انسان‌منشأ انقراض گسترده حیوانات را بررسی و شکار غیرقانونی و قاچاق حیوانات را به عنوان برجسته‌ترین علت بررسی کنند. اتفاقات وحشتناک تجارت حیوانات در بازار سیاه فاش شده است، از جمله تجارت باله کوسه و صفحه آبشش مانتا در هنگ‌کنگ و سرزمین اصلی چین برای داروهای سنتی. این فیلم همچنین بحران انقراض دوزیستان و گنجشک ملخ فلوریدا را به عنوان دلایلی برای نگرانی معرفی می‌کند.

19- بازی عاج (2016)

شکار غیرقانونی فیل‌ها برای عاج آنها بی‌گمان نمونه‌ای از تجارت غیر قابل تحمل کالاهای حیات وحش است، که دقیقاً همان چیزی است که مستند بازی عاج به آن می‌پردازد. این مستند نتفلیکس، دو فیلمساز مخفی را نشان می‌دهد که درباره تجارت چند میلیون‌دلاری عاج در چین و هنگ‌کنگ و همچنین پیچیدگی‌ها و عواقب آن پژوهش می‌کنند. این مستند همچنین به فساد ریشه‌ای که به تجارت عاج دامن می‌زند می‌پردازد. این فیلم با هدف تحریک یک فراخوان جهانی برای توقف تجارت، به ما در مورد انقراض قریب‌الوقوع فیل‌ها در 15 سال آینده در صورت عدم اقدام هشدار می‌دهد.

20-Virunga 2 ( 2016)

این فیلم نامزد اسکار، داستان چهار محیط‌بان را روایت می‌کند که جان خود را برای نجات با‌ارزش‌ترین پارک ملی آفریقا و گوریل‌های در خطر انقراض آن، که برخی از آخرین گوریل‌های کوهستانی جهان هستند به خطر انداخته‌اند. این مستند با هدایت فیلمساز، اورلاندو فون اینزیدل و تهیه‌کنندگی لئوناردو دی‌کاپریو، رویدادهایی را دنبال می‌کند که در پارک ملی ویرونگا کنگو در جریان شورش خشونت‌آمیز M23 در سال 2012 رخ داده بود و به بررسی فعالیت‌های حفاری نفت و اکتشاف نفت شرکت بریتانیایی Soco International در سایت «میراث جهانی» می‌پردازد. بلافاصله پس از اکران فیلم، سوکو در آوریل 2014 به طور رسمی به تمام اکتشافات نفت در ویرونگا به دنبال انتقادات قابل توجه پایان داد و قدرت واقعی مستندها به نمایش درآمد که این مستند را به یکی از بهترین فیلم‌های محیط زیستی تبدیل کرد.

21- مرد بی‌تاثیر (2009)

اگر به دنبال داستانی صمیمانه هستید که الهام‌بخش شما برای تغییر باشد، باید این فیلم را تماشا کنید. در «مرد بی‌تاثیر»، نویسنده و وبلاگ‌نویس آمریکایی، کالین بیوان، در یک آزمایش یک‌ساله شرکت می‌کند تا ردپای کربن خود را به شدت کاهش دهد، اما همسرش مردد است که راحتیِ مصرف‌کننده بودن خود را رها کند. کشمکش‌هایی که در جریان این تجربه کربن صفرِ زوج ساکن منهتن ایجاد می‌شود، بینندگان را دعوت می‌کند تا عادات شخصی و انتخاب‌های سبک زندگی‌شان را زیر سوال ببرند. این نگاه ساده‌ای به محیط‌زیست‌گرایی است: چه کسی هنگام تلاش برای تغییر روش‌هایش، از نظر احساسی استرس نمی‌گیرد؟

22- شرکت غذا (2008)

پایداری جنبه‌های مختلفی را دربر می‌گیرد که غذا یکی از قابل توجه‌ترین آنهاست. .Food Inc‌ بررسی می‌کند که چگونه مدل فست‌فود با استفاده از شیوه‌های مضر کشاورزی شرکتی و تجارت کشاورزی، سلامت مردم و سیاره ما را به خطر می‌اندازد. این فیلم تولید صنعتی گوشت و غلات و سبزیجات را بررسی می‌کند و با اشاره به قدرت دستکاری شرکت‌های چندملیتی آمریکایی که مواد غذایی ارزان اما حاوی مواد شیمیایی را عرضه می‌کنند، به پایان می‌رسد. این فیلم با جلب توجه‌ها به روند پررونق اخیر غذاهای ارگانیک، ما را وادار می‌کند انتخاب‌های غذایی آگاهانه‌تری نسبت به محیط زیست داشته باشیم.

23- گرفتن خورشید (2015)

انرژی جنبه دیگری است که پایداری به آن اشاره می‌کند. این مستند با به تصویر کشیدن کارگران بیکار در ریچموند، کالیفرنیای شمالی، به کسب‌وکار انرژی‌های تجدیدپذیر می‌پردازد که افراد در حال شرکت در آموزش شغلی یقه‌سبز برای کار در زمینه تاسیسات خورشیدی هستند. مستند «گرفتن خورشید» همچنین با اشاره به تاریخچه فناوری خورشیدی در ایالات‌متحده و داستان‌های موفقیت‌آمیز کسب‌وکارهای انرژی پاک در آلمان و هند، این باور غلط را که انرژی‌های تجدیدپذیر مستلزم قربانی کردن شکوفایی اقتصادی است، از بین می‌برد. در عوض، نشان می‌دهد که این راه حل‌ها مقرون به‌صرفه‌تر می‌شوند و امیدواریم راه را برای آینده‌ای پاک‌تر و سبزتر هموار کنند.

24- فقط آن را بخور! داستان ضایعات غذایی (2019)

زوج کانادایی، گرانت بالدوین و جِن رِستمایر را دنبال کنید، که در این مستند سرگرم‌کننده و در عین حال آموزشی تلاش می‌کنند در طول شش ماه صرفاً با ضایعات مواد غذایی زنده بمانند. این فیلم‌ها با هدف نشان دادن «وسواس سیستماتیک ما در مورد تاریخ انقضا، محصولات عالی و اندازه وعده‌ها»، مخاطبان را تشویق می‌کنند نحوه نگاهشان به غذا را دوباره بررسی کنند. مصاحبه‌هایی با نویسنده و فعال تریسترام استوارت و نویسنده تحسین‌شده جاناتان بلوم، مستند «فقط آن را بخور» باعث می‌شود هر بار که در رستوران غذا می‌خورید یا از محصولات «زشت» فروشگاه مواد غذایی دور می‌شوید، در رفتار خود تجدید نظر کنید.

25- انقراض: حقایق (2020)

جهان در بحبوحه ششمین انقراض دسته‌جمعی قرار دارد که ناشی از فعالیت‌های انسانی مانند جنگل‌زدایی، شکار غیرقانونی، صید بی‌رویه و البته تغییرات اقلیمی است. مستند «انقراض: حقایق» که دیوید آتنبرو آن را روایت می‌کند، به این موضوع می‌پردازد که چگونه اقدامات توسعه ما، یک میلیون گونه را به سمت لبه انقراض سوق می‌دهد، و همچنین چگونه تنوع زیستی با همه‌گیری‌هایی مانند ابولا مرتبط است. اما همه چیز عذاب و تاریکی نیست؛ طبیعت‌شناس مشهور، راه‌حل‌های مختلفی را بررسی می‌کند که در آنها می‌توانیم سرعت این کاهش سریع تنوع زیستی را کاهش داده و از آن جلوگیری کنیم، از جمله گذاشتن برچسب‌های زیست‌محیطی بر روی محصولات غذایی، کاهش تقاضای زمین‌های کشاورزی از طریق کاهش ضایعات مواد غذایی، محدود کردن استفاده از آفت‌کش‌ها و تنظیم ماهیگیری.

26- روزی که زمین ایستاد (2008)

این فیلم، بازسازی فیلم علمی-تخیلی کلاسیک سال 1951، درباره یک بازدیدکننده بیگانه شبیه انسان و همتای روبات غول‌پیکرش است که روی زمین فرود می‌آیند. بیگانه خود را Klaatu معرفی می‌کند و می‌گوید که برای نجات سیاره آمده است. دکتر هلن بنسون که به یک مرکز نظامی ایالات‌متحده احضار شده بود، به‌رغم اینکه او را یک تهدید می‌داند، تصمیم می‌گیرد فرار او را تسهیل کند. با این حال، ناگهان متوجه می‌شود که او قصد دارد انسان‌ها را از زمین ریشه‌کن کند؛ چرا؟ به دلیل فعالیت‌های انسانی و تغییرات آب‌وهوایی. در نسخه قرن بیست و یکم، انسان‌ها در حال تخریب محیط زیست زمین هستند و بیگانگان برای نجات سیاره و گونه‌های آن به استثنای نوع بشر آمده‌اند. این فیلم در روشن کردن آسیب‌هایی که بشریت وارد کرده و همچنان به آن ادامه می‌دهد، کار بزرگی انجام داده و در عین حال هشداری فوری درباره آنچه آینده برای ما خواهد داشت، ارائه می‌کند.

27- سوزاندن (2021)

اِوا اورنِر، فیلمساز استرالیایی برنده جایزه اسکار، نگاهی به آتش‌سوزی‌های بی‌سابقه، فاجعه‌بار و مرگبار استرالیا در سال‌های 2020-2019 موسوم به «تابستان سیاه» دارد.

مستند «سوزاندن» که داستان را از منظر افرادی که مستقیماً درگیر آتش‌سوزی بوده و آسیب دیده‌اند و همچنین فعالان و دانشمندان روایت می‌کند، انفعال دولت استرالیا و آسیب‌های جبران‌ناپذیری را که این رویدادهای فاجعه‌بار بر جا گذاشته‌اند، افشا کرده و موضوع جهانی تغییرات آب‌وهوایی را روشن می‌کند.

28- دریانوردی

«دریانوردی» یک فیلم مستند تکان‌دهنده به کارگردانی علی تبریزی، مستندساز بریتانیایی، در مورد تاثیرات زیست‌محیطی ماهیگیری است. این فیلم به بررسی تاثیرات مختلف انسان بر زندگی دریایی می‌پردازد. فیلمساز در تلاش است تا صدمه واقعی را که از جانب انسان‌ها به گونه‌های دریایی مختلف وارد می‌شود، به تصویر بکشد؛ همچنین از پایان دادن به مصرف ماهی حمایت می‌کند. 

پی‌نوشت‌ها:

1- نشان‌دهنده یک حالت یا جامعه خیالی است که در آن رنج یا بی‌عدالتی بزرگی وجود دارد.

2- نام «ویرونگا» نسخه انگلیسی کلمه کینیارواندایی

 ibirunga، به معنای آتشفشان است.