مالک معدن ملار از مشکلات خود می‌گوید
معدنم را کجا ببرم؟
می‌گوید از «فعالیت معدن ملار دلسرد شده‌ام.» گفتم چرا؟ می‌گوید: «از بس که هر روز به هر بهانه‌ای از فعالیت معدنم جلوگیری کردند، خسته‌ام.» چند روز پیش با دستور رئیس قوه‌قضائیه فعالیت معادنی که در ارتفاع بالاتر از ۲۲۰۰ متری قرار دارند، متوقف شد. با توجه به اینکه این معادن ظرفیت تولید و ذخیره پوکه دارند در بین معادن کشور از این نظر از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند.
می‌گوید از «فعالیت معدن ملار دلسرد شده‌ام.» گفتم چرا؟ می‌گوید: «از بس که هر روز به هر بهانه‌ای از فعالیت معدنم جلوگیری کردند، خسته‌ام.» چند روز پیش با دستور رئیس قوه‌قضائیه فعالیت معادنی که در ارتفاع بالاتر از 2200 متری قرار دارند، متوقف شد. با توجه به اینکه این معادن ظرفیت تولید و ذخیره پوکه دارند در بین معادن کشور از این نظر از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند. معدن ملار یکی از این چهار معدنی است که به دلیل جایگاه خود در این ارتفاعات نباید فعالیت داشته باشد. از مهدی حسین‌پور، مالک معدن ملار جویای وضعیت فعلی این معدن شدیم و او با گله‌مندی این قضیه را روایت کرد.
اخیراً فعالیت معادنی که در ارتفاع بالاتر از 2200 متری دماوند قرار دارند ممنوع شده است، همچنین رئیس قوه‌قضائیه بهره‌برداری و فعالیت این معادن را به صورت علنی منع کرد. در این ارتفاعات یکی از معادنی که بهره‌برداری‌اش متوقف‌شده است، معدن پوکه ملار است. فعالیت این معدن را از چه سالی شروع کردید؟ این معدن چقدر ظرفیت ذخیره پوکه دارد؟
این معدن در روستای ملار در بخش لاریجان شهرستان آمل واقع شده است و سابقه آن به 40 سال گذشته برمی‌گردد. بنده به عنوان سهامدار این معدن را در سال 91 خریدم و از این سال فعالیت این معدن کلید خورد. اما از همان اول متوجه شدم بهره‌برداری از این معدن به این سادگی‌ها نیست و در همان سال، پس از یک فعالیت 10 ماهه این معدن بهره‌برداری‌اش متوقف شد و تا شهریورماه سال گذشته این تعطیلی طول کشید تا دوباره در شهریورماه مجدداً به بهره‌برداری پرداخت. اما این توقف‌ها که به بهانه‌های مختلف صورت می‌گرفت به اینجا ختم نشد و مجدداً اردیبهشت‌ماه سال جاری به صورت کلی تولید پوکه در این معدن متوقف شد. درصورتی‌که پوکه معدنی ملار تا 10 سال آینده مجوز رسمی و قانونی بهره‌برداری را دارد و میزان ذخیره
آن یک‌میلیون و 480 هزار تن است.
قوه قضائیه ارتفاع مجاز برای معادن دامنه کوه دماوند را زیر 2200 متر اعلام کرده است و نظر شورای عالی معادن هم بر این سطح ارتفاع معطوف شده است. با توجه به اینکه معدن ملار بالاتر از این ارتفاع مجاز قرار گرفته است، طی این دو سال با چه مشکلاتی مواجه شده است؟
متاسفانه ممنوعیت بهره‌برداری در این سطح ارتفاع باعث شده است، طی این دو سالی که این معدن را خریداری کرده‌ام فعالیت تولید پوکه به طور مستمر صورت نگیرد و در فاصله‌های زمانی کوتاه مدام با توقف روبه‌رو شود. چرا که دوستداران محیط‌زیست و انجمن‌های مربوطه تلاش دارند چند معدنی که در این ارتفاعات قرار گرفته‌اند بهره‌برداری‌شان متوقف شود و معتقدند فعالیت این معادن به محیط‌زیست منطقه آسیب زده و می‌خواهند کار ما تعطیل شود تا قله دماوند حفظ شود. آنها فعالیت ما را خلاف حفظ محیط زیست می‌دانند و در راستای ثبت جهانی این قله در یونسکو خواهان جلوگیری از بهره‌برداری این معادن هستند و فعالیت‌هایی در انجمن ضد‌معدنی‌های دماوند انجام می‌دهند.
شما دوست ندارید نام دماوند در یونسکو ثبت شود؟
بنده یک ایرانی هستم و قله دماوند را «دیو سپید پای در بندی» می‌دانم که همیشه باید پاک و سرسبز بماند. اما معتقدم اگر سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و سازمان صنعت، معدن و تجارت بسته پیشنهادی منطقی و اصولی را به مجموعه ما بدهد پوکه معدنی ملار آماده هرگونه تعامل برای ایجاد فضای مناسب و ثبت جهانی قله دماوند در یونسکو خواهد بود. بنده اصلاً با ثبت جهانی دماوند در یونسکو مخالف نیستم و در راستای این موضوع فعالیت داشته‌ام و مجموعه‌مان تلاش داشته است به محیط‌زیست آسیبی وارد نکند.
چقدر بابت خرید معدن ملار پرداخت کرده‌اید؟
معدن ملار مجوز رسمی و قانونی دارد و بنده سند بهره‌برداری این معدن را دو میلیارد و 200 میلیون تومان خریداری کرده‌ام. این سند به دستور وزیر صنعت انتقال داده شده و از سوی سازمان هم به لحاظ فنی بهره‌برداری از این معدن احراز شده است و هم به لحاظ مالی. اسناد رسمی که از خرید این معدن دارم ثابت می‌کند که از شخص به خصوصی این معدن خریداری نشده است و از سوی سازمان دولتی واگذاری این معدن صورت گرفته است. یعنی اسناد این معدن جعلی نبوده و نیست.
هر چهار معدن فعالی که در این ارتفاعات پوکه تولید می‌کرده‌اند، در حال حاضر تعطیل شده‌اند؟
خیر، شخصاً از این قضیه کاملاً گله‌مند هستم. احساس می‌کنم در ممنوعیت فعالیت این معدن یک تبعیضی قائل شده‌اند. چرا که در ارتفاعات دماوند چهار معدن فعال پوکه معدنی وجود دارد که از این چهار معدن، فعالیت سه معدن متوقف است و یک معدنی که متعلق به بنیاد مستضعفان است در شرایطی که در همین ارتفاع قرار گرفته است همواره فعال است و پس از اینکه توقف معادن این سطح ارتفاع صورت گرفت، پس از 48 ساعت دوباره شروع به فعالیت کرد و در حال حاضر پوکه تولید می‌کند و پوکه‌اش را دو برابر قبل به فروش می‌رساند و فروش خود را به نوعی در منطقه انحصاری کرده است. اگر هر ماشین پوکه کامیونی را قبلاً 50 هزار تومان می‌فروخت الان 110 هزار تومان به مشتری می‌فروشد. البته این مبلغ احتسابی پوکه‌ای است که زیاد کیفیت بالایی هم ندارد. معدن کرف هم در این محدوده واقع شده است و سهام این معدن متعلق به اهالی خود روستاست و درواقع درآمدزایی معدن متعلق به تعاونی روستاست و در چرخه اقتصادی مردمان این روستا فعالیت معدن کرف نقش بسزایی دارد که اکنون این معدن با
چنین دستوری تعطیل شده است.
تا به حال چقدر سرمایه‌گذاری در این معدن صورت گرفته است؟ از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت حیات معدن دیگری به شماپیشنهاد نشده است؟
جاده خاکی محدود ملار را با هزینه خود آسفالت کردیم و از این قبیل اقداماتی که هزینه‌بر بود تا به حال زیاد انجام دادیم اما در مجموع هزینه‌ها به چهار میلیارد رسیده است. طی تشریفاتی که از سوی سازمان صنعت استان مازندران و وزارت صنعت، معدن و تجارت صورت گرفته است، قرار شده خسارت تعطیلی این معدن به مالک معدن پرداخت شود و چون زمین‌های این منطقه برای اداره اوقاف مازندران است، طی نامه‌نگاری‌های صورت‌گرفته قصد دارند زمینی به مالکان معادن متوقف‌شده اختصاص بدهند. در هفته گذشته هم به وزارت صنعت، معدن و تجارت در تهران مراجعه کردم و با آقای نعمت‌زاده در این باره صحبت کردم، ایشان هم قول‌هایی به بنده داده‌اند. البته اصراری ندارم که در آن معدن کار کنم و به تولید پوکه بپردازم.
چرا؟ مگر هدف‌تان از خرید و بهره‌برداری این معدن مبنی بر توسعه تولید پوکه صورت نگرفت؟
درست است. اما بهانه‌هایی که هر روز طی این دو سال برای جلوگیری از بهره‌برداری این معدن آوردند نسبت به فعالیت مجدد این معدن دلسردم کرده است. فعالیت‌های انجمن‌های محیط زیست ضد‌فعالیت این معدن یک طرف، تبلیغ رسانه‌ها در این راستا هم یک طرف. چند مدت پیش خبرنگاران 20:30 از معدن ملار فیلمی ضبط کردند و این فیلم پخش شد که خلاف چیزی بود که در حقیقت این معدن فعالیت می‌کرد. اینها همه باعث شده‌اند برای تولید پوکه انگیزه‌ای نداشته باشم.
حتی اگر وزارت صنعت و معدن و شورای عالی معادن معدن ملار را با معدن فعال دیگری که در منطقه مناسب‌تری قرار گرفته است، جایگزین کنند؟
بله، دقیقاً. بنده سرمایه‌گذاری‌هایم را در این فعالیت از دست داده‌ام و دیگر دل خوشی نسبت به فعالیت مجدد معدن ملار ندارم. مطمئن نیستم پس از یک دوره فعالیت کوتاه معدن دوباره کار را متوقف نکنند. از سویی طبق برآوردهایم دو سال طول می‌کشد تا طبق قانون و مسائل فنی و مالی جایگزینی این معدن صورت بگیرد و وضعیت جا به جایی مشخص شود. بنده سرمایه‌گذاری‌های میلیاردی برای این بهره‌برداری انجام داده‌ام و با این وجود سعی کرده‌ام کیفیت بهره‌برداری و نحوه فعالیت معدن طوری باشد که باعث عدم ثبت جهانی قله دماوند در یونسکو نشود. اما متاسفانه به نظرم این جریان اندکی پیچیده شده است و تصمیم‌گیری را برایم سخت کرده است. البته ناگفته نماند با پیگیری وکیل‌های حقوقی معدن ملار متوجه شدیم پیشنهاد قطعی شورای عالی معادن پرداخت خسارت به مالک یا جایگزینی آن معدن است.
بازرسی‌ها و گزارش‌هایی که از سوی سازمان بازرسی کل کشور انجام و تهیه شد، چه نقشی برای ادامه حیات معدن پوکه ملار ایفا کرد؟
ببینید همان‌طور که تصور می‌کردم این گزارش‌ها شفافیت بهره‌برداری از این معدن را اثبات کرد. دو ماه پیش از سوی رئیس بازرسی کل کشور گروهی با 9 نفر از اعضای این سازمان به معدن ملار آمدند و از وضعیت این منطقه و نحوه بهره‌برداری معدن بازدید و گزارشی بر این مبنا تهیه کردند. این گزارش را به خانم ابتکار رئیس سازمان محیط زیست ارائه دادند و نتایج این گزارش به صراحت اعلام کرد فعالیت این معدن قانونی است و فعالیت و بهره‌برداری از این معادن مشکل محیط‌زیستی ندارد اما اخیراً به دلیل فعالیت‌ها و ادعاهای دوستداران محیط زیست قوه قضائیه با دستور ویژه فعالیت این معادن را متوقف کرد. انجمن‌های محیط‌زیست طی فعالیت‌های خود اصرار ورزیدند تا آنچه در گزارش سازمان بازرسی کل کشور آمده بود را زیر سوال ببرند و دست‌به‌دست هم دادند تا قوه قضائیه و استانداری مازندران از بهره‌برداری این معادن جلوگیری کنند.
در حال حاضر توقف فعالیت در این معدن چند نفر را بیکار کرده است؟
این معدن در مجموع 100 راننده کامیون داشت که 30 نفر آنها از اهالی روستاهای اطراف بوده‌اند و 70 راننده به صورت غیرمستقیم با مجموعه همکاری داشتند که در حال حاضر کار خود را از دست داده‌اند و با معضل بیکاری روبه‌رو شده‌اند. برای جلوگیری از این اتفاقات حاضرم با وزارت صنعت، معدن و تجارت تعامل کنم اما به شرطی که از نحوه فعالیت و بهره‌برداری این معدن مشکل‌تراشی نشود. چرا وقتی معدنی ظرفیت تولید پوکه که یکی از مصالح مهم ساختمانی است، دارد سرنوشت آن باید به تعطیلی بینجامد؟ این موضوع تبدیل به دغدغه‌ای برای بنده و نیروهای انسانی این معدن شده است. شخصاً از سرمایه‌گذاری در این معدن خسته شده‌ام و مانده‌ام با وجود این وضعیت چرخه اقتصادی زندگی 50 یا 60 نفر اهالی روستای ملار چگونه خواهد چرخید. به نظر من عمده‌ترین مشکلات معدن‌داران دخالت ادارات ذی‌ربط است. درصورتی‌که معدن‌داران در چارچوب قوانین این سازمان فعالیت می‌کنند ولی دخالت بی‌دلیل ادارات مرتبط با معادن باعث ایجاد بزرگ‌ترین مشکلات برای کسانی شده است که در این حوزه فعالیت دارند.
به نظر شما در ایران مدیریت یک معدن در چارچوب قانونی کار سختی است؟
خیر، هر مالک معدنی با انگیزه‌ای به بهره‌برداری از معدنی مشغول می‌شود اما گاهی سازمان صنعت، معدن و تجارت مجوز بهره‌برداری از دستگاهی را برای معدنی صادر می‌کند و با وجود اینکه تمامی استعلامات نیز از ادارات مرتبط برای صدور مجوز بهره‌برداری از دستگاه انجام می‌شود اما متاسفانه پس از مدتی شاهد این هستیم که بدون اخطار دستگاه‌ها را پلمب می‌کنند و در حقیقت این دخالت بی‌مورد و غیرقانونی باعث به هم ریختن نظام مدیریتی یک معدن خواهد شد.
دیدگاه تان را بنویسید