افشاگری‌های جدید اروپا را نگران کرده است

اروپایی‌ها با عصبانیت و ناراحتی نسبت به افشاگری‌هایی که درباره شنود اطلاعات آمریکا منتشر شده‌اند عکس‌العمل نشان داده‌اند. اطلاعاتی که نشان می‌دهند آمریکا درون سرورهای غول‌های اینترنتی خود سرک می‌کشد و به اطلاعات شخصی سازمان‌ها و افراد دست پیدا می‌کند. پس از این افشاگری‌ها اروپایی‌ها تصمیم گرفته‌اند قوانین سختگیرانه‌تری را برای فعالیت‌ شرکت‌های آمریکایی در اروپا وضع کنند. واشنگتن‌پست و گاردین اخباری را منتشر کردند که بر اساس آنها آژانس امنیت ملی آمریکا NSA و FBI به سرورهای گوگل، فیس‌بوک و دیگر غول‌های اینترنتی دسترسی دارند و نیز اینکه داده‌هایی را مربوط به تماس‌های تلفنی میلیون‌ها کاربر ذخیره کرده‌اند. اروپا که از حیث غول‌های اینترنتی در موضع ضعف قرار دارد، سال‌هاست تلاش می‌کند تا شرکت‌هایی با قدرت شرکت‌های آمریکایی در درون خود داشته باشد. البته غول‌های آمریکایی به دلیل فعالیت زیاد خود و هماهنگی با سازمان‌های اطلاعاتی و امنیتی آمریکا به سرعت از جانب کشورهایی همچون آلمان که به شدت به حریم خصوصی افراد و سازمان‌ها احترام می‌گذارند، سرزنش و تهدید شدند.

پیتر اسکار کمیسر عالی امنیت اطلاعات و آزادی اطلاعات آلمان می‌گوید: «دولت آمریکا باید این موضوع را به سرعت شفاف‌سازی کند. باید معلوم شود شنودی که در افشاگری‌ها به آن اشاره شده است و اینکه دولت همه ارتباطات و انتقال اطلاعات را به صورت گسترده شنود می‌کند تا چه اندازه صحت دارد و ساز و کاری که برای انجام این کار استفاده می‌شود چگونه است. مطالبی که به وسیله دولت آمریکا بیان می‌شود مبنی بر اینکه شنود تنها مکالمات خارجی و خطرناک را شامل می‌شود و تنها اهدافی خارج از آمریکا را هدف گرفته است اصلاً قانع‌کننده نیستند.» مطالب افشا‌شده بیان می‌دارند یک برنامه مخفی به نام پریسم وجود دارد که در زمان جرج بوش برای نخستین بار به وجود آمده و به صورت نمایی در سال‌های زمامداری باراک اوباما رشد کرده است. تعدادی از شرکت‌هایی که در این افشاگری از آنها نام برده شده است دسترسی مستقیم دولت به اطلاعات موجود روی سرورهایشان را رد کرده‌اند اما با وجود این وزیر دادگستری ایالت هس در آلمان تقاضا کرده است فعالیت شرکت‌هایی که در این افشاگری از آنها نام برده شده است تا مدتی به حالت تعلیق درآید. جرج اووه‌هان در این باره می‌گوید: «من متعجبم که شرکت‌هایی همچون فیس‌بوک و گوگل این‌گونه با اطلاعات شخصی کاربران‌شان برخورد کنند. هر کسی که می‌خواهد اطلاعاتش سری باقی بماند باید خدمات‌دهنده خود را تغییر دهد.»

تقریباً ۱۰ سال است که اتحادیه اروپا به طرق مختلف سعی در حفظ امنیت حریم خصوصی شهروندان خود در آمریکا دارد. موافقتنامه‌های دو سوی اقیانوس آتلانتیک درباره چگونگی به اشتراک‌گذاری اطلاعات مالی و دیگر اطلاعات مربوط به شهروندان اروپا سال‌ها طول کشید تا تکمیل شوند و به اجرا گذاشته شوند و اتحادیه اروپا امروزه سعی دارد قوانین خود را که تا حدود زیادی قدیمی شده‌اند با قوانین جدید جایگزین کند تا قوانین جدیدتر و قوی‌تر، بهتر حفظ حریم خصوصی اروپاییان را تضمین کند. البته نگرانی‌های بین‌المللی به اروپا خلاصه نمی‌شوند. در استرالیا سخنگوی حزب مخالف محافظه‌کار بیان داشته است که این یک مشکل اساسی است و ذخیره اطلاعات توسط دولت آمریکا را یک عمل کثیف، غیرقابل توجیه و گسترده می‌داند که حریم خصوصی افراد خارج از آمریکا را به طرزی غیر‌قابل توجیه نقض می‌کند.

البته نگرانی‌هایی درباره امنیت اطلاعات اروپاییان در سرورهای ابری آمریکا مدت‌ها پیش خود را نشان داد و یکی از دلایلی شد که کشورهای اروپایی با سرعتی بسیار پایین سعی در تطبیق دادن عمل خود با سیستم‌های ابری جدید داشته باشند. چرا که پردازش‌های جدید و بزرگ امروزه به وسیله سرورهای بزرگی در مراکز بزرگ انجام می‌شود که بیشتر آنها در آمریکا قرار دارند. در واقع قانون موسوم به US Patriot Act که بعد از حملات ۱۱ سپتامبر آمریکا تایید شد دلیل اصلی این نظارت بر اطلاعات از سوی دولت آمریکاست. این قانون به آژانس‌های امنیتی آمریکا قدرت‌هایی تازه برای نظارت بر داده‌های مبادله‌شده در آمریکا داد و از زمان ابلاغ این قانون اعتراضات زیادی به اجرای این قانون شده است.

مارک واتز یکی از اعضای گروه حقوقی بریستوز که بیشتر بر روی مسائل مربوط به امنیت اطلاعات متمرکز است، می‌گوید: «قانون پاتریوت اکت بیش از آنکه در آمریکا مخالف داشته باشد، در اروپا مشکل ایجاد کرده است و افشای ماجرای پریسم تنها باعث افزایش این نگرانی‌ها شده است. در واقع مهم‌ترین بخش‌هایی که در این ماجرا تحت تاثیر قرار می‌گیرند، خدمات‌دهنده‌های ابری آمریکا هستند که باید دوباره سعی در به دست آوردن اعتماد از دست‌رفته خود کنند.» بر اساس گزارش بخش تحقیقات IT در شرکت گارتنر شرکت‌های خدمات‌دهنده ابری در سال گذشته بیش از 16/1 میلیارد دلار درآمد در اروپای غربی داشتند یعنی کمی کمتر از نیمی از درآمد 32/9 میلیارد دلاری که این شرکت‌ها در آمریکا داشته‌اند، شرکت‌هایی همچون آمازون و Salesforce.com.

اروپا سعی کرده است اطلاعات شخصی شهروندانش را با استفاده از محدودیت‌هایی که بر صادرات اطلاعات به کشورهای جهان سوم وضع می‌کند بهتر حفظ کند، که البته این قانون امروزه درباره ایالات متحده نیز اجرا می‌شود، اما آقای واتز معتقد است این قوانین به وسیله اجراکنندگان به سادگی قابل دور زدن هستند. وزیر دادگستری اتحادیه اروپا، ویویان ردینگ می‌گوید: «این ماجرا نشان داد نیاز به یک الگوی مشخص و شفاف برای محافظت از اطلاعات شخصی یک قید اشرافی یا بیهوده نیست، بلکه موضوعی است که جامعه به صورت مشخص به آن نیاز دارد.» ردینگ معتقد است رهبران کشورهای اروپایی می‌توانند به سرعت به یک موافقتنامه اصولی درباره چگونگی نگهداری داده‌ها برسند. البته در سال ۲۰۰۶ قانونی تصویب شد که شرکت‌های تلفن و اینترنت را مجبور می‌کرد اطلاعات مربوط به کاربران‌شان را برای مدتی نگهداری کنند تا اینکه بتوانند بر ضد‌ جرم‌های جدی عکس‌العمل نشان دهند، این عمل نشان داد رهبران اروپایی اگر بخواهند می‌توانند به سرعت عمل کنند. «این زمانی است که اروپاییان باید نشان دهند می‌توانند به سرعت وارد عمل شوند و قدرت قانون را در برخورد با مسائلی از این دست به رخ بکشند.» برخی از مشکلاتی که کشور‌های اروپایی در مقابله با استفاده نادرست آمریکا از اطلاعات دارند از این واقعیت نشات می‌گیرد که آنان سیستم‌های اطلاعاتی آمریکا را بسیار قدرتمند تصور می‌کنند. البته انگلستان در این مورد استثناست و این کشور دارای سیستم‌های قدرتمند اطلاعاتی و نظارت‌های شدید بر اطلاعات منتقل شده است. گاردین گزارش کرده است که آژانس شنود و امنیت انگلستان (GCHQ) از سال ۲۰۱۰ به داده‌های پریسم دسترسی داشته است. میکو هیپونن رئیس بخش تحقیقات شرکت فنلاندی F-secure گفته است اعتراضات گسترده تنها راه برخورد با عملکرد دولت آمریکاست. او می‌گوید: «چیزی که ما داریم قسمت اول اثبات این موضوع است که شرکت‌های های‌تک در آمریکا با NSA همکاری‌های زیادی می‌کنند و این محدود به مردم یک کشور خاص نیست و همه مردم در این موضوع درگیر هستند. البته باید این موضوع را در نظر داشته باشیم که هم‌اینک در هیچ کجای دنیا سرویس‌هایی که بتوانند همچون فیس‌بوک و جی‌میل خدماتی در سطح بسیار بالا ارائه کنند وجود ندارد. راه‌حل دراز‌مدت این مشکل بر‌پا ساختن سیستم‌های محلی بزرگ همچون سیستم‌های آمریکاست که باعث می‌شود اروپا نیز استقلال خود را در زمینه ذخیره‌سازی اطلاعات به دست آورد.»