صبح روز بعد
امید به روزهایی بهتر در این دوران تلخ
جو بایدن از سال 1987 که برای اولین‌بار کاندیدای ریاست‌جمهوری شد، رویای رفتن به کاخ سفید را در سر می‌پروراند. حالا باید دید رویاهای او چقدر با واقعیت‌های این هفته همخوانی داشته است. آمار رسمی کشته‌شدگان کرونا در آمریکا از مرز 400 هزار نفر گذشته است و تا پایان صد روز اول ریاست‌جمهوری او ممکن است از مرز 500 هزار نفر هم بگذرد. میلیون‌ها آمریکایی مشاغل خود را از دست داده‌اند. آقای بایدن باید شاهد از دست رفتن دموکراسی در خاک خود باشد، در حالی که همتای او پس از پیروزی در انتخابات 1988 و شروع مسوولیتش، شاهد ظهور دموکراسی در اروپای شرقی بود. هرچند این شروع برای بایدن نمی‌تواند شروع خوش‌یمنی باشد، با احتمال کمی، می‌توان انتظار داشت در ماه‌های آینده امید به آینده در دفتر کار رئیس‌جمهور بیشتر شود.
اولین قدم برای بهبود شرایط در آمریکا کنترل شیوع ویروس کروناست. فرآیند واکسیناسیون عملیات پیچیده‌ای است که می‌تواند محکی بر میزان همکاری دولت فدرال، ایالتی و محلی باشد. کارزاری مانند کارزار دولت فدرال برای از بین بردن فلج اطفال، اکنون می‌تواند زندگی‌های بسیاری را نجات دهد. با این حال حتی یک برنامه پر‌نقص واکسیناسیون هم می‌تواند تا تابستان تاثیر بسزایی در کند شدن روند شیوع ویروس کرونا داشته باشد. هوای گرم هم به‌طور قطع بی‌تاثیر نخواهد بود. با وجود اینکه ویروس کرونا به صورت تصاعدی رشد می‌کند، اما اگر تعداد کسانی که یک نفر می‌تواند آلوده کند به صفر برسد، میزان گسترش آن نیز به صورت تصاعدی کاهش می‌یابد.
این روند رو به کاهش ممکن است بتواند به بهبود شرایط اقتصادی آمریکا کمک کند. کسادی بازار کار این دوران، تفاوت‌های زیادی با زمانی دارد که دولت باراک اوباما با معاونت بایدن در شروع بحران مالی روی کار آمد. یک تفاوت بارز می‌تواند افزایش درآمد خالص در طول دو دهه گذشته باشد؛ یکی دیگر محرک اقتصادی بزرگی بود که در سال 2020 به اقتصاد آمریکا تزریق شد؛ دیگری نیز سیستم بانکی روبه‌راه و سرپای آمریکاست. مشکلات اقتصادی هنوز در همه ابعاد گسترده نشده است و فعلاً اثر آن محدود به مشاغلی است که وابسته به تجمع مردم در محیط‌های بسته است. بسیاری از این مشاغل می‌توانند مجدداً بعد از یک سال رکود سرپا شوند.
گروه بایدن در تلاش است یک بسته کمک اقتصادی به ارزش 9/1 تریلیون دلار ارائه دهد که بودجه کمک‌های انجام‌شده از شروع پاندمی را به 27 درصد تولید ناخالص داخلی قبل از شروع بحران می‌رساند. بایدن ممکن است نتواند این بودجه را به تایید کنگره برساند، از طرف دیگر مشخص نیست که اقتصاد واقعاً به چنین کمکی نیاز دارد یا نه. ولی حتی نوع اصلاح‌شده کمک اقتصادی دولت بایدن -پول بیشتر برای توزیع واکسن، افزایش بیمه بیکاری و افزایش پرداختی به کودکان- می‌تواند تاثیر بسزایی به همراه داشته باشد. کمک مالی برای کودکان می‌تواند فقر آنها را تا 50 درصد کاهش دهد.
بحران سیاسی که باعث شد در روز تحلیف جو بایدن 25 هزار سرباز در خیابان‌ها باشند، ریشه در عواملی داشت که به نظر نمی‌آید به این زودی از بین بروند. یکی از این عوامل، حزب جمهوری‌خواهی است که سال‌ها متعهد و وفادار به مردی بود که به هیچ اصلی به جز خودش متعهد نبود، دیگری توجه بی‌اندازه به گروه‌های نژادپرست افراطی و همچنین ترویج دروغ‌های حقیقت‌نما بود (alternative fact، اصطلاحی که همزمان با روی کار آمدن دولت ترامپ توسط سرپرست مطبوعاتی کاخ سفید برای توجیه دروغ مشاور ترامپ استفاده شد و انتقادهای زیادی به دنبال داشت که چگونه یک دروغ می‌تواند جنسی از حقیقت داشته باشد)؛ اینها عواملی هستند که شاید دهه‌ها در حال شکل‌گیری بودند. اما اف‌بی‌آی نگران خطرات تروریسم داخلی است. اگر کنگره نتواند با استیضاح، مانع از حضور رئیس‌جمهور سابق در انتخابات سال 2024 شود، او شهروندی است که می‌تواند مجدد کاندیدا شود. از این‌رو سخنان بایدن که در روز تحلیف به‌طور شفاف از حاکمیت قانون و برابری نژادی در سخنرانی خود حمایت کرد، شعارهایی توخالی و تکرار مکررات نبود.
این شعارها می‌تواند هیجان بحران سیاسی آمریکا را فرو نشاند و راه‌های دیگری را هموار کند. با همکاری با جمهوریخواهان، بایدن می‌تواند لایحه زیرساخت را تصویب کرده، اقداماتی را برای بهبود شرایط اقلیمی زمین انجام داده و بسته حمایتی کووید 19 خود را نیز به تایید کنگره برساند. در کتاب‌ها گفته شده دموکراسی یعنی حل مشکلات با مصالحه و توافق و مدیریت اختلاف‌نظرها در زمان انتخابات. اکنون با وجود رئیس‌جمهوری که به ایجاد ائتلاف تمایل دارد شاید بتوان امیدوار بود چنین نگرش‌هایی به سیاست واشنگتن برگردد. رای‌دهندگان نیز احتمالاً چنین سیاست‌هایی را به جنگ‌های چریکی ترجیح می‌دهند. این همان اتفاقی است که همه انتظارش را دارند. آمریکا با چالش‌هایی روبه‌رو شده که نیازمند حضور پرقدرت دولت است نه بی‌تفاوتی و انفعال آن. آمریکا با باز نگه داشتن مدارس در سال گذشته بدترین عملکرد را نسبت به کشورهای ثروتمند داشت. میزان ثبت‌نام‌ها کاهش پیدا کرده است. بالا بودن میزان مرگ‌ومیر در میان آمریکایی‌های آفریقایی‌تبار و لاتین‌تبارها حاکی از ارتباط مستقیم سلامت با رنگ پوست است. چهار سال ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ باعث تضعیف نهادها و افزایش کارهای خلاف قانون شده است. یکی از آخرین کارهای رئیس‌جمهور عفو دکتر چشم‌پزشکی بود که متهم بود روی صدها سالمند درمان‌های چشم کاملاً غیرضروری انجام داده است. او فرمان اجرایی خودش را نیز که مانع لابی‌گری مسوولان دولتی خودش می‌شد، باطل کرد.
چهار سال گذشته مشکلاتی را برای این کشور در خارج از آمریکا نیز به همراه داشت. همه سیاستمداران خارجی در گوشه ذهن خود می‌دانند که همان نیرویی که ترامپ را سر کار آورد می‌تواند در آینده نیز با رئیس‌جمهور دیگری این اتفاق را تکرار کند، از این‌رو همه توافق‌هایی که دیپلمات‌های آمریکایی امضا می‌کنند، می‌تواند از دید آنها موقتی و ناپایدار باشد. سیاست خارجی آقای بایدن نیازمند بده‌بستان‌های فراوانی خواهد بود. تیم او باید با روسیه برای تمدید معاهده کنترل تسلیحات اتمی که در تاریخ 5 فوریه اعتبار آن به پایان می‌رسد، همکاری کند ولی روسیه به تازگی معروف‌ترین مخالف دولت، الکسی ناوالنی، را بعد از یک ترورناموفق، زندانی کرده است. دولت بایدن همچنین نیازمند همکاری چین برای تغییرات اقلیمی است در حالی که چین در حال نسل‌کشی اویغورها در شین‌جیانگ است.
تله‌های ریاست‌جمهوری
خیلی اتفاقات می‌تواند آن‌طور که پیش‌بینی می‌شد، پیش نرود. جمهوریخواهان کنگره می‌توانند با همه پیشنهادهای آقای بایدن صرفاً به دلیل اینکه او یک دموکرات است مخالفت کنند. چپ‌گراهای حزب خودش ممکن است برای توافق‌هایی که او با جمهوریخواهان داشته باشد، روی خوشی به او نشان ندهند. سیاست در زمان ترامپ بسیار آسان بود زیرا همه امور با جنگ‌های چریکی نه با حل کردن مشکلات آمریکا، رسیدگی می‌شد، ولی اکنون نیاز است که دولت جدید با واقعیت روبه‌رو شود و این رویارویی زمانی سخت‌تر می‌شود که پیامدهای آن دولت را درگیر مسائل جدی کند.
برای بالا بردن احتمال موفقیت، آقای بایدن باید آن روی میانه‌رو ولی سرسخت خود را که بسیار مناسب این روزهاست، حفظ کند. متحدان غربی باید صبور بوده و انتظار تغییر ناگهانی معجزه‌آمیزی نداشته باشند. برگشت تعقل به کاخ سفید اولین قدم ولی مهم‌ترین قدم در این راه طولانی برای احیای آمریکاست.
منبع : اکونومیست
