بازگشت روزهای خوب

بالاخره، پس از چهار هفته متوالی دلار آمریکا اندکی حرکت کرد و در مقابل اکثر ارزهای مهم خارجی تقویت شد. در این هفته داده‌های اقتصادی منتشر‌شده حکایت از آن داشت که بانک مرکزی آمریکا روند بازخرید اوراق قرضه را از اوایل ماه آینده یعنی سپتامبر، کاهش خواهد داد. به گفته برنانکی رئیس این نهاد، میزان بازخرید با حدود 10 میلیارد دلار کاهش به رقم 75 میلیارد دلار در ماه خواهد رسید. از طرف دیگر نرخ بیکاری آمریکا به پایین‌ترین میزان خود از سال 2007 رسید. همچنین کمیته فدرال بازار آزاد قصد دارد هنگام انتشار پیش‌نویس نشست خود در هفته آتی پیشنهادهایی را برای چگونگی تعدیل ارائه کند. کارشناسان معتقدند تمامی آمار و ارقام منتشرشده در روزهای اخیر ریشه در سیاست تعدیلی فدرال‌رزرو دارد. گفتنی است شاخص دلار بلومبرگ که نوسانات دلار را در برابر 10 ارز مهم دنیا دنبال می‌کند، با 5/0 درصد افزایش به 1022 واحد رسید. در مقابل، همتای کانادایی دلار، برای اولین بار در چند روز گذشته با کاهش ارزش روبه‌رو شد. این افت عمدتاً به دلیل کاهش فروش تولیدات در ماه ژوئن و نیز افزایش نگرانی‌ها برای عقب ماندن رشد اقتصادی این کشور نسبت به بزرگ‌ترین شریک تجاری‌اش، آمریکا رخ داد. البته ارقام امیدوارکننده اقتصاد آمریکا یعنی بهبود اوضاع بازار مسکن در ماه جولای و نیز شاخص تولیدات در سه‌ماهه دوم، در افت واحد پول کانادا بی‌تأثیر نبوده است. این ارز در هفته جاری 3/0 درصد سقوط کرد و به 033/1 دلار آمریکا رسید. در طرف دیگر دنیا، دلار نیوزیلند یکی از بهترین عملکرد‌ها را طی هفته گذشته داشت و 8/0درصد نسبت به همتای آمریکایی‌اش بهبود یافت. ولی دلار استرالیا که به اختصار اُوزی نامیده می‌شود با بیش از 9 درصد کاهش بدترین عملکرد ممکن را میان ارزهای معتبر جهانی داشت.
پس از همتایان دلاری، نوبت به پول مشترک منطقه اروپا یعنی یورو می‌رسد. در هفته‌ای که گذشت یورو شرایط بسیار خوبی داشت و تنها اندکی در مقابل دلار آمریکا افت کرد ولی در مقایسه با دیگر رقبایش تقویت شد که بهترین آنها، افزایش 4/1درصدی در برابر ین ژاپن بود که از 19 جولای تا به امروز سابقه نداشت. علاوه بر این اوضاع اقتصادی در اروپا همچنان رو به بهبود است و طی سه ماه دوم سال جاری میلادی تولید ناخالص داخلی در 17 کشور اروپایی به طور متوسط 3/0 درصد رشد داشته است. این در حالی است که در سه‌ماهه پیش از آن 3/0 کاهش یافته بود. همچنین در میان این کشور‌ها، آلمان با رشد 7/0درصدی پیشتاز است. تحلیلگران امیدوارند این اعداد و ارقام که نشان‌دهنده رشد اقتصادی کشور‌های این منطقه است، پایانی بر شرایط نه‌چندان مساعد چند ماه اخیر در اروپا باشد. البته بر اساس شاخص‌های وزنی بلومبرگ امسال یورو با حدود 1/5 درصد افزایش بهترین عملکرد را در میان 10 ارز کشورهای توسعه‌یافته دنیا داشته است. به جز کشور‌های اتحادیه اروپا، رشد اقتصادی در انگلستان نیز در حال شتاب گرفتن است و انتظار می‌رود بانک این کشور نرخ بهره را زودتر از پیش‌بینی سیاستگذاران افزایش دهد.
اوضاع خوب اقتصادی موجب شد پوند نیز دومین هفته فوق‌العاده خود را پشت سر بگذارد و در برابر تمامی رقبایش تقویت شود. ضمناً نرخ بیکاری در ماه اخیر کاهش یافته و پیش‌بینی می‌شود این روند کاهشی ادامه داشته باشد. البته رئیس بانک انگلیس، مارک کارنی اعلام کرده است این نهاد از افزایش هزینه‌های تسهیلات تا رسیدن نرخ بیکاری به کمتر از هفت درصد خودداری خواهد کرد؛ هدفی که طبق شواهد موجود زود‌تر از سال 2016 محقق نخواهد شد. نکته قابل توجه اینکه افزایش پوند در برابر دلار آمریکا در هشت هفته اخیر بی‌سابقه بوده است. این ارز در سه ماه گذشته 1/3 درصد نسبت به دلار تقویت شده است.

ارزهای آسیایی
ارزهای آسیایی فراز و نشیب نسبتاً زیادی در چند روز اخیر داشتند. سیاست‌های تعدیلی فدرال‌رزرو و نیز بهبود اقتصادی در اروپا مثل همیشه بر اقتصادهای نوظهور آسیا تاثیر نهاد به طوری که روپیه هند و روپیای اندونزی همان‌طور که نام‌های مشابهی دارند، افت مشابهی را هم تجربه کردند. واحد پول اندونزی به پایین‌ترین سطح خود از سال 2009 رسید. روپیه هند نیز به دلیل نگرانی ناشی از افزایش کسری بودجه این کشور و نیز کاهش هفت‌درصدی ذخایر خارجی مبادلاتی به 227 میلیارد افت شدیدی را تجربه کرد. به عقیده تحلیلگران در شرایط فعلی بانک‌های مرکزی کشورهای آسیایی چندان کارآمد عمل نمی‌کنند چرا که از کافی بودن ذخایر خود برای جلوگیری از سقوط ارزهایشان اطمینان ندارند. یادآور می‌شود کسری بودجه اندونزی در سه ماه اخیر به رقم 85/9 میلیارد دلار رسیده در حالی که در سه‌ماهه پیش از آن 82/5 میلیارد دلار بوده است. در همین راستا یکی از اقدامات بانک مرکزی هند کاهش میزان سرمایه‌گذاری خارجی شرکت‌های هندی از 400 درصد به 100 درصد ارزش خالص‌شان بوده است. ین ژاپن یکی از بدترین هفته‌ها را در چند ماه اخیر تجربه کرد و تقریباً نسبت به تمامی ارزهای مهم، سقوط کرد که افت آن در مقابل دلار و یورو محسوس‌تر بود. حتی کره جنوبی نیز که در ماه‌های اخیر توجه بسیاری از کارشناسان را به خود جلب کرده بود و از لحاظ رشد متغیرهای آسیایی جهش بسیار خوبی داشت، نتوانست در مقابل رویداد‌های این هفته مقاومت کند و پول ملی این کشور، وون، با افت ارزش در برابر دلار آمریکا مواجه شد. در دیگر نقاط آسیا نیز بات تایلند و دلار تایوان با کاهش حدود 2/0درصدی هفته چندان خوبی را پشت سر ننهادند.
رینگت مالزی هم با 7/0 درصد کاهش به نرخ 227/3 به ازای هر دلار رسید، عددی که در سه سال گذشته ثبت نشده بود. یکی از دلایل مهم این افت، موقعیت نامساعد دولت این کشور از لحاظ کارایی سیاست‌های مالی است. اما طبق معمول که تحولات آمریکا و اروپا اثر چندانی بر ارزش یوان چین نداشته‌اند، در چند روز گذشته نیز یوان نه‌تنها افت نکرد بلکه با 2/0 درصد افزایش به 113/6 به ازای هر دلار رسید که رکوردی بی‌سابقه در 19 سال اخیر محسوب می‌شود. این تمامی ماجرا نیست و دولت چین به منظور هرچه بین‌المللی کردن واحد پول خود، در نظر دارد قوانین مربوط به سرمایه‌گذاری خارجی را در مناطق آزاد این کشور از قبیل شانگهای، تسهیل کند. طرح مذکور موجب از بین رفتن بسیاری از قوانین دست و پا‌گیر فعلی و نیز ایجاد راه‌های نوآورانه به منظور سرمایه‌گذاری خواهد شد که همگی این موارد به ایفای نقش موثر‌تر چین در تجارت جهانی کمک خواهد کرد. در نهایت رئال برزیل و پسو مکزیک نیز به ترتیب با 5 و 7/2 درصد افت در میان بزرگ‌ترین بازنده‌های هفته اخیر جای گرفتند.