چانه‌زنی در نیویورک

در حالی که شاهد بن‌بست در مذاکرات وین هستیم برخی چشم به واپسین تکاپوهای دیپلماتیک کشورها در نیویورک برای احیای برجام داشتند. با ورود ابراهیم رئیسی به خاک نیویورک تلاش‌های دیپلماتیک برخی کشورها برای احیای برجام هم شروع شد. در این میان چراغ اول این تحرکات دیپلماتیک میانجیگرایانه را قطر روشن کرد؛ قطری که به‌رغم شکست نشست دوحه این‌بار هم شانس خود را در نیویورک برای احیای برجام می‌آزماید. وزیر امور خارجه این کشور اعلام کرد در مورد مذاکرات احیای برجام با حسین امیرعبداللهیان، همتای ایرانی خود، رایزنی کرده است. محمد بن عبدالرحمن آل‌ثانی، وزیر امور خارجه قطر، در صفحه توئیتر خود نوشت: «با حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران دیدار داشتم. در این دیدار در خصوص راه‌های تقویت روابط دوجانبه ایران و قطر و آخرین تحولات مذاکرات ایران و آمریکا پیرامون بازگشت به برجام رایزنی کردیم. قطر در راستای احیای برجام تلاش خواهد کرد.» به فاصله ساعاتی بعد از دیدار و رایزنی‌های برجامی وزرای امور خارجه ایران و قطر، محمد بن عبدالرحمن آل‌ثانی با نماینده ویژه آمریکا در امور ایران و مذاکره‌کننده ارشد دولت بایدن در مذاکرات هسته‌ای دیدار و رایزنی کرد. دراین‌باره وزارت امور خارجه قطر اعلام کرد محمد بن عبدالرحمن آل‌ثانی، وزیر امور خارجه قطر، در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل با رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران، دیدار و رایزنی کرده است. در عین حال الخلیج آنلاین در گزارشی بیان کرد محمد بن عبدالرحمن در مورد تحولات مذاکرات هسته‌ای ایران و دیگر تحولات منطقه با مالی تبادل نظر کرده است. چراغ دوم تکاپوهای دیپلماتیک برای احیای برجام را فرانسه روشن کرد. در این میان شاید مهم‌ترین میانجیگری هم به تلاش‌های پاریس بازگردد؛ چراکه در مقام قیاس با قطری‌ها، هم در سطح بالاتری وارد گود شده‌اند و هم مکرون جدیت بیشتری برای احیای برجام دارد. با نگاهی به تلاش‌های سیاسی رئیس‌جمهوری فرانسه، هم در دوره ترامپ و هم در دوره بایدن به نظر می‌رسد که الیزه در بین تروئیکای اروپایی بازیگری مشتاق‌تر برای حصول توافق است.

ازسرگیری روابط؟

حسن لاسجردی، کارشناس مسائل غرب آسیا با بیان اینکه ایران و عربستان هر دو علاقه‌مند هستند که روابط مثبتی با یکدیگر داشته باشند و به نوعی روابط دیپلماتیک دو طرف احیا شود، گفت: برخی ملاحظات و عوامل در این ارتباط وجود دارد که باید تکلیف آنها روشن شود. آن‌گونه که ایسنا گزارش داده: ازسرگیری روابط ایران و عربستان سعودی و مذاکرات مربوط به این موضوع به علت حساسیت این موضوع و تاثیر متغیرهای بیرونی دچار نوساناتی است که برخی از این نوسانات به دو کشور بازمی‌گردد و برخی دیگر به متغیرها و عواملی که مستقیماً مربوط به دو کشور نیست. لاسجردی با بیان اینکه ایران و عربستان تاکنون پنج دور مذاکره کرده‌اند و همچنان مسائل مهمی بین دو طرف باقی مانده که در این ارتباط به مسائل منطقه‌ای و امنیتی می‌توان اشاره کرد، گفت: برخی از عناصر و مفاهیم حاشیه‌ای بر روابط ایران و عربستان تاثیر گذاشته و این موضوع باعث شده این موضوع تا حدودی فرسایشی شود. برخی از ملاحظات و عوامل در این موضوع در جریان است که باید تکلیف آنها روشن شود از جمله پرونده‌های فی‌مابین ایران و عربستان، موضوع یمن، سوریه، نقش ایران و عربستان سعودی در مباحثی چون مسائل ایران و عراق، نوع همکاری‌های دو کشور در آینده در حوزه انرژی و همچنین برخی مسائل امنیتی از جمله پرونده هسته‌ای ایران در این ارتباط مطرح هستند. وی با بیان این‌که در این زمینه نقش بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای نیز مهم است، اظهار کرد: بنابراین به‌رغم اینکه دو طرف برای ازسرگیری روابط مثبت اظهار علاقه می‌کنند ولی این موضوع نیاز به پیش‌مقدمه‌هایی دارد که باید تکلیف آنها روشن شود. حساسیت‌هایی در روابط بین دو کشور ایران و عربستان وجود دارد و بازیگران ثالثی بر این روابط تاثیرگذار هستند.

بیانیه مداخله‌جویانه اتحادیه اروپا

به گزارش ایسنا به نقل از وبگاه شورای اروپا: جوزپ بورل، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در بیانیه‌ای با مطرح کردن اظهاراتی مداخله‌جویانه درباره اعتراضات شکل‌گرفته در ایران به دنبال فوت مهسا امینی، پاسخ نیروهای امنیتی و پلیس ایران به تظاهرات را  نامتناسب خواند. وی همچنین تصمیم به محدود کردن اینترنت و مسدودسازی بسترهای پیام‌رسانی فوری را نقض آزادی بیان خواند. بورل با بیان اینکه برای اتحادیه اروپا و کشورهای عضو آن، به‌کارگیری شدت عمل علیه معترضان غیرقابل توجیه و غیرقابل قبول است، گفت: مردم در ایران مانند هر جای دیگری حق اعتراض مسالمت‌آمیز را دارند. حق این کار باید در تمامی  مواقع حفظ شود. مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در ادامه ادعاها و درخواست‌های مداخله‌جویانه‌اش گفت: اتحادیه اروپا و کشورهای عضو آن از ایران می‌خواهند قویاً به اصول میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی که خود، عضو آن است، پایبندی کند. وی در ادامه خواستار بازگشت دسترسی به اینترنت و گردش آزاد اطلاعات شد و ادامه داد: افزون بر این، ما از ایران انتظار داریم تعداد فوتی‌ها و بازداشتی‌ها را شفاف‌سازی کرده و تمامی معترضان مسالمت‌جو را آزاد کرده و مراحل قانونی را برای تمامی بازداشت‌شدگان ارائه کند. بورل در ادامه خواستار تحقیق درست درباره مرگ مهسا امینی شد و گفت: هر کسی را که مسوول مرگ او شناخته شود باید پاسخگو کرد. ما بیانات رئیس‌جمهور ایران در این باره را مورد توجه قرار می‌دهیم. در پایان این بیانیه آمده است: اتحادیه اروپا پیش از نشست بعدی شورای روابط خارجی، به بررسی تمامی گزینه‌های پیش رویش برای پرداختن به موضوع کشته شدن مهسا امینی و نوع پاسخ نیروهای امنیتی ایران به تظاهرات پس از آن، ادامه خواهد داد.

مخالفت با هرگونه تغییر

وزیران امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و ارمنستان برای شرکت در هفتاد و هفتمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک، با یکدیگر دیدار و درباره مناسبات دوجانبه و مهم‌ترین مسائل منطقه قفقاز گفت‌وگو و رایزنی  کردند. آن‌گونه که ایسنا گزارش داده: حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه ضمن ابراز خرسندی از رایزنی‌ها و مشورت‌های دوره‌ای دو کشور بر پیگیری توافقات دوجانبه در حوزه‌های مختلف فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و آموزشی تاکید کرد. رئیس دستگاه سیاست خارجی ایران، موضع تهران را درباره آخرین تحولات قفقاز، عدم پذیرش هرگونه تغییر در مرزها و ژئوپولیتیک منطقه خواند و افزود: جمهوری اسلامی ایران قویاً معتقد است که  اختلافات کشورها باید از طریق مذاکره و گفت‌وگوی سیاسی درون منطقه حل‌وفصل شود. آرارات میرزویان، وزیر خارجه ارمنستان نیز با اشاره به جایگاه تاریخی ایران در تحولات قفقاز از  روند رو به رشد همکاری‌های دوجانبه ابراز خرسندی کرد. وی افزود: شتاب مناسبات تهران-ایروان به تحکیم و تقویت همکاری‌ها و همبستگی میان دو کشور و منطقه کمک خواهد کرد.

باید مردم‌داری کنیم

جلال رشیدی‌کوچی، عضو کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها در مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: تمام حرف من از روزی که پا در مجلس یازدهم گذاشتم این بوده که تنها سرمایه این نظام مردم هستند و ما باید مردم‌داری کنیم. اگر این مردم نباشند این نظام هم نخواهد بود. بنده معتقدم تا زمانی که ما با هر طرز تفکری و از هر جریان سیاسی نتوانیم کنار هم بنشینیم و با هم صحبت کنیم و به صورت مستند حرف خود را به کرسی بنشانیم، هیچ چیزی در کشور سر جای خود قرار نخواهد گرفت. طبیعتاً تخریب و برچسب زدن راه ساده‌تری نسبت به منطق و استدلال برای دسترسی به اهداف است. آن‌گونه که ایسنا گزارش داده: کوچی، درباره سرعت و کیفیت اینترنت گفت: آنچه در قالب طرح صیانت در مجلس و کمیسیون ویژه در حال بررسی بود دیگر عملاً وجود خارجی ندارد. متاسفانه نوع برخورد ما با مسائل کلیدی اجتماعی بعضاً غلط است  اما ممکن است افرادی که هم در مجلس حضور دارند و هم در شورای عالی فضای مجازی وقتی دیدند طرح آنها در مجلس به نتیجه نرسیده است، اهداف خود را در شورای عالی فضای مجازی دنبال کنند. بنده در تمام صحبت‌هایی که در خصوص طرح صیانت داشتم تاکیدم بر این بود که شورای عالی فضای مجازی باید در این زمینه تصمیم‌گیری کند چراکه متولی امر فضای مجازی است. دیگر دست بنده به شورای عالی فضای مجازی نمی‌رسد. باید ناظر باشیم و امیدوار که تصمیمات خوبی در بحث اینترنت در شورای عالی فضای مجازی اتخاذ شود. اگر در خصوص طرح صیانت یا گشت ارشاد یا خودرو انتقادهایی مطرح می‌کنم به دلیل همین مردم است. بنده نه خودم ماشین خارجی سوار شده‌ام و نه قصد دارم سوار شوم. ولی به دنبال این بودم که این رضایتمندی در میان مردم ایجاد شود. امروز در بحث اینترنت سوال بنده این است که آیا واقعاً از زمانی که قیمت تعرفه‌ها افزایش یافت و بسته‌های حجیم حذف شد شهروندان تغییری در سرعت اینترنت احساس کرده‌اند؟ بعد می‌گوییم چرا مردم ناراضی می‌شوند. نوع عمل و برخورد ما با مسائل کلیدی اجتماعی صحیح نیست.

تشکیل کمیسیون مشترک

حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه ایران در دیدار با کارلوس فاریا تورتوسه وزیر خارجه ونزوئلا، درباره تشکیل کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور در آینده نزدیک رایزنی کرد. آن‌گونه که ایلنا گزارش داده: وزرای امور خارجه ایران و ونزوئلا بر پیگیری و اجرای سند نقشه راه که در سفر چند ماه قبل نیکلاس مادورو رئیس‌جمهور ونزوئلا به تهران امضا شد، تاکید کردند. امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان ضمن مروری بر آخرین وضعیت مناسبات دوجانبه جمهوری اسلامی ایران با ونزوئلا، سفر اخیر رئیس‌جمهور مادورو به تهران را مهم عنوان و تاکید کرد: متعاقب امضای همکاری‌های جامع دو کشور، اجرایی کردن این تفاهمات در اولویت برنامه سیاست خارجی قرار دارد و برگزاری کمیسیون مشترک می‌تواند بر روند اجرای توافقات فی‌مابین سرعت ببخشد. وزیر خارجه ونزوئلا نیز در این ملاقات ضمن ابراز خرسندی از روند پیشرفت در همکاری‌های متنوع دو کشور، بر عزم و اراده رهبری کشور متبوعش برای توسعه مناسبات با ایران و لزوم افزایش سطح تماس‌ها و سفر مقامات عالی دو کشور تاکید کرد. 

♦♦♦

ایلنا: «جاستین ترودو» نخست‌وزیر کانادا از تصمیم این کشور برای اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران خبر داد. وی گفت کانادا تحریم‌هایی را علیه شماری از شخصیت‌های حقیقی و نهادهای ایرانی از جمله «پلیس امنیت اخلاقی» وضع خواهد کرد. چند روز قبل نیز وزارت خزانه‌داری آمریکا پلیس امنیت اخلاقی ایران را در فهرست تحریم‌ها قرار داد.

فارس: محمود احمدی‌نژاد اخیراً با انتشار یک فایل تصویری درباره حجاب گفت: «چه کسی شما را مامور کرده کنترل کنید؟ این یعنی محدود کردن آزادی مردم. این غلط است و فساد از اینجاست و چقدر فجایع در این کنترل اتفاق می‌افتد. حالا چه کسی گفته شما کنترل کنید؟ چه کسی گفته شما صالح به کنترل هستید؟ چه کسی گفته کنترل شما مفید است؟ چه کسی گفته در کنترل‌های شما فسادهای عجیب و غریب اتفاق نمی‌افتد؟ خود شما را چه کسی می‌خواهد کنترل کند؟»

ایرنا: رضا نجفی، معاون حقوقی و امور بین‌الملل وزارت امور خارجه با تاکید بر لزوم واداشتن رژیم صهیونیستی به خلع سلاح هسته‌ای، گفت که ایران در ایفای نقش مثبت خود برای نیل به خلع سلاح هسته‌ای ثابت‌قدم خواهد ماند.

ایسنا: حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه کشورمان گفت: ما هیچ مشکلی در همکاری یا تعامل با آژانس نداریم. شما می‌دانید که همکاری ما هنوز ادامه دارد، به ویژه در زمینه موضوعات پادمانی. دوربین‌های آژانس در محل بوده و آنها در حال نظارت بر ما هستند. می‌دانید ما چه کار کرده‌ایم؟ ما دوربین‌هایی را خاموش کرده‌ایم که داوطلبانه موافقت کرده بودیم نصب شوند.

ایلنا: محمدحسن آصفری، نماینده اراک در یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی گفت: موضوع برگزاری تجمعات اعتراضی با نظر وزارت کشور و مرکز پژوهش‌ها در حال بررسی است تا به یک پیش‌نویس قانونی تبدیل شود و به صحن مجلس بیاید.

ایسنا: فواد حسین، وزیر خارجه عراق در گفت‌وگو با شبکه روداو در مورد تاثیر مذاکرات توافق هسته‌ای بر مذاکرات ایران و عربستان گفت: نمی‌خواهم وارد این بحث شوم اما تمام امور به هم مرتبط هستند. روابط ایران و عربستان و ایران و آمریکا روی هم تاثیرگذار هستند اما این تاثیرگذاری مستقیم نیست.

ایلنا: دفتر ریاست‌جمهوری اوکراین با تکرار برخی مواضع اثبات‌نشده مدعی افزایش حملات روسیه با استفاده از پهپادهای نظامی ایران به اودسا شد.

♦♦♦