جایی برای ماندن

با اینکه به گواه نهادهای مرجع قانون‌گذاری تعریف مشخصی از کالای رسوبی یا رسوب کالا در گمرک در قوانین و مقررات وجود ندارد، اما در برداشت عمومی به باقی ماندن کالاها برای مدت زمان زیاد در بنادر، انبارها یا اماکن گمرکی، رسوب کالا می‌گویند، پدیده‌ای که حداقل در اقتصاد ما عجیب نیست و هرازگاهی آمار بالایی از میزان دپوی کالا در مبادی ورودی و خروجی کشور منتشر می‌شود.

پس از سانحه انفجار در بندر شهید رجایی که با خسارات جانی و مالی بالایی همراه بود، حتی مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور، نیز در سخنانش به مسئله ماندگاری کالاها در گمرک اشاره و این سوال را مطرح کرد که چرا باید 130 هزار کانتینر به مدت سه تا چهار ماه در یک مکان نگهداری و ذخیره کنیم. این در حالی است که هربار آماری از میزان کالاهای موجود در گمرکات ارائه شده، از حجمی حدود 100 هزار کانتینر یاد شده است.

رسوب کالا یا ماندگاری بالای کالاها در گمرکات علل متفاوتی از ورود کالا بدون ثبت‌سفارش و کند بودن مراحل آن، نامشخص ماندن منشأ تخصیص ارز و عدم ترخیص کالا، فرآیند طولانی آزمایش محصول برای تایید استاندارد و حتی تعلل فعالان اقتصادی در ترخیص به دلیل نوسان‌های شدید و مدام قیمت ارز دارد که هرکدام داستانی پیچیده و کلافی سردرگم است که سرریز سیاست‌های کلان ارزی و تجاری بر فرآیند واردات و صادرات است.