خوش‌بینی نفتی در بودجه 1400

در هفته گذشته لایحه بودجه سال 1400 به مجلس تقدیم شد. تقدیم این لایحه به مجلس از همان ابتدا با حواشی همراه بود چراکه نه رئیس‌جمهور و نه رئیس سازمان برنامه و بودجه به روال سال‌های گذشته در این جلسه و برای تقدیم بودجه حاضر نشده بودند و لایحه بودجه 1400 توسط حسینعلی امیری، معاون پارلمانی رئیس‌جمهوری، به مجلس تقدیم شد. گرچه از همان ابتدا این شائبه مطرح شد که احتمالاً رئیس‌جمهوری به دلیل اقدام مجلس به تصویب طرح «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها» از حضور در مجلس امتناع کرده است، با این حال خود رئیس‌جمهور به این ابهام این‌طور پاسخ داد: گمانه‌زنی‌هایی ممکن است در رسانه‌ها مطرح شود که عدم حضور امروز من در مجلس شورای اسلامی به خاطر مصوبه اخیر مجلس است. البته دولت با آن مصوبه موافق نیست و آن را برای روند فعالیت‌های دیپلماتیک مضر می‌داند، اما نرفتن به مجلس صرفاً به دلیل پروتکل‌های بهداشتی و نه مساله دیگر بوده است.

جزئیات بودجه 99

لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ کل کشور از حیث منابع و مصارف بالغ بر ۲۴۹۱ هزار میلیارد تومان برآورد شد که نسبت به قانون بودجه سال ۱۳۹۹ رشدی برابر 4 /19 درصد دارد. همچنین حدود ۲۸ درصد بودجه کل کشور معادل 8 /563 هزار میلیارد تومان را بودجه عمومی دولت و ۷۲ درصد معادل 9 /1483 هزار میلیارد تومان را بودجه شرکت‌های دولتی، بانک‌ها و موسسات انتفاعی وابسته به دولت تشکیل می‌دهد.

سهم بودجه عمومی دولت و بودجه شرکت‌های دولتی، بانک‌ها و موسسات انتفاعی وابسته به دولت در سال ۱۳۹۹ به ترتیب ۲۸ و ۷۲ درصد بود. از بودجه عمومی دولت، ۴۸۴ هزار میلیارد تومان مربوط به منابع عمومی دولت و ۷۹ هزار میلیارد تومان مربوط به درآمدهای اختصاصی می‌شود که نسبت به ارقام مشابه سال ۱۳۹۹ به ترتیب از رشد ۸ و ۱۱درصدی برخوردارند. همچنین رشد بودجه عمومی دولت در سال ۱۴۰۰ نسبت به سال ۱۳۹۹ معادل ۴۳ درصد و رشد بودجه شرکت‌های دولتی، بانک‌ها و موسسات انتفاعی وابسته به دولت 7 /8 درصد است. نسبت بودجه عمومی دولت به تولید ناخالص داخلی در سال ۱۳۹۹ معادل ۱۷ درصد است که در سال ۱۴۰۰ به ۲۲ درصد افزایش می‌یابد. درآمدهای لایحه بودجه ۱۴۰۰ هم با افزایش حدود ۱۰ درصد از حدود 8 /288 هزار میلیارد تومان در سال ۱۳۹۹ به حدود 6 /317 هزار میلیارد تومان می‌رسد. حدود ۷۸ درصد از درآمدها را درآمدهای مالیاتی و ۲۲ درصد را سایر درآمدها تشکیل می‌دهد که نسبت به ارقام مشابه سال جاری به ترتیب افزایشی معادل ۲۱ و کاهشی معادل ۱۷ درصد دارند. پیش‌بینی دولت بر این بوده که در سال ۱۴۰۰ بتواند ۲۴۷ هزار میلیارد تومان از محل مالیات درآمد کسب کند. مالیات جزئی از منابع درآمدهای دولت در بخش منابع عمومی بودجه است. در لایحه بودجه سال بعد ۳۱۷ هزار میلیارد تومان درآمد پیش‌بینی شده که بیش از ۲۴۷ هزار میلیارد تومان را درآمدهای مالیاتی تشکیل می‌دهد. این در حالی است که در سال جاری رقم درآمدهای مالیاتی در لایحه ۱۹۵ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده بود که در ادامه در مصوبه تا حدودی افزایش داشت.

199 هزار میلیارد تومان درآمد نفتی برای بودجه 1400

همچنین واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای که از فروش نفت و فرآورده‌های آن و همچنین فروش و واگذاری اموال و املاک دولت تشکیل می‌شود، در لایحه بودجه سال آینده ۲۲۵ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده است.  این منبع درآمدی که جزئی از منابع عمومی ۸۴۱ هزارمیلیاردی دولت در سال ۱۴۰۰ است، در سال جاری ۱۰۷ هزار میلیارد تومان بوده و اکنون با رشد ۱۱۸ هزار میلیاردتومانی مواجه است. امسال از رقم ۱۰۷ هزار میلیارد تومان حدود ۵۰ هزار میلیارد تومان مربوط به فروش نفت و فرآورده‌های آن و مابقی به فروش اموال و املاک دولت اختصاص داشت. دولت در لایحه بودجه سال 1400 معادل ۱۹۹ هزار میلیارد تومان درآمد از محل فروش نفت در نظر گرفته است. رئیس‌جمهوری پیش‌تر هم اعلام کرده بود که در سال آینده نسبت به سال جاری فروش نفت بیشتر خواهد بود.  پیش از این اعلام شده بود که دولت در رابطه با درآمدهای نفتی سال 1400، فروش هر بشکه با ۴۰ دلار و مبنای دلاری تبدیل به ریال ۱۱ هزار تومان را پیش‌بینی کرده است. همچنین منابع حاصل از فروش و واگذاری اموال دولتی در مقایسه با سال جاری به ۲۵ هزار میلیارد رسیده و در واقع کاهش یافته است. طبق لایحه بودجه سال 1400 دولت معادل ۱۰۴ هزار میلیارد تومان هم برای پروژه‌های عمرانی در سال آینده در نظر گرفته است. این میزان حدود یک‌هشتم منابع عمومی دولت است. طبق قانون بودجه سال جاری دولت ۸۷ هزار میلیارد تومان بودجه مصوب عمرانی داشت که اکنون با رشد حدود ۲۰ هزار میلیاردتومانی همراه بوده است.

یارانه ثابت ماند

برای سال آینده رقم پرداخت یارانه‌های نقدی و کمک‌های معیشتی تقریباً ثابت مانده است و در مجموع حدود ۷۴ هزار میلیارد تومان پرداخت خواهد شد. به گزارش ایسنا، آنچه در تبصره 14 لایحه بودجه سال آینده در رابطه با منابع یارانه‌ای دولت پیش‌بینی شده در مجموع رقمی حدود ۲۶۷‌هزار‌میلیارد‌تومان است که در مقایسه با سال جاری که ۲۵۷ هزار میلیارد تومان مصوب شده بود، ۱۰ هزار میلیارد تومان افزایش دارد. برای پرداخت‌های نقدی و غیرنقدی یارانه رقم ۴۲ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان پیش‌بینی شده که همواره با توجه به هزینه پرداخت به جمع حدود ۷۸ میلیون‌نفری کل این مبلغ  برای پرداخت نقدی ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان اختصاص پیدا می‌کند. از سوی دیگر برای طرح حمایت معیشتی خانوارها که با اصلاح قیمت بنزین در دستور کار قرار گرفت ۳۱ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده است. در مجموع به نظر می‌رسد با ارقام آمده در لایحه بودجه همچنان پرداخت یارانه نقدی به حدود ۷۸ میلیون نفر و از سوی جمع حدود ۶۰میلیونی دریافت‌کنندگان کمک‌های معیشتی ادامه داشته باشد. این در حالی است که در همین تبصره تاکید شده که وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با استفاده از کلیه بانک‌های اطلاعاتی نسبت به شناسایی و حذف سه دهک بالای درآمدی از فهرست یارانه‌بگیران اقدام کند. این وعده تکراری است و در سال‌های قبل هم در لایحه بودجه درج شده ولی اجرا نشده بود.

حداقل حقوق 5 /3 میلیون تومان

با پیش‌بینی‌های صورت‌گرفته در لایحه بودجه سال آینده با افزایش ۲۵درصدی حقوق کارکنان و بازنشسته‌ها حداقل دریافتی آنها به سه میلیون و ۵۰۰ هزار تومان خواهد رسید. طبق آنچه ایسنا گزارش داده، آنچه در لایحه بودجه نیز گنجانده شده از افزایش ۲۵درصدی حکایت دارد. آنچه در بودجه سال آینده پیش‌بینی شده نشان می‌دهد که پس از اعمال افزایش ضریب ریالی حقوق برای گروه‌های مختلف حقوق‌بگیر و همچنین افزایش حقوق بازنشسته‌ها و وظیفه‌بگیران، مجموع دریافتی به حداقل سه میلیون و ۵۰۰ هزار تومان خواهد رسید. در رابطه با معافیت مالیاتی حقوق نیز سالانه ۴۸ میلیون تومان تعیین شده که به موجب آن در هر ماه حقوق‌های چهارمیلیونی و کمتر معاف از پرداخت مالیات خواهند بود اما برای حقوق‌های بالاتر از چهار میلیون تومان به صورت پلکانی مالیات دریافت خواهد شد. نرخ مالیات بر کل درآمد کارکنان دولتی و غیردولتی اعم از حقوق و مزایا و کارانه مازاد بر مبلغ مذکور تا 5 /1 برابر آن مشمول مالیات سالانه ۱۰ درصد و نسبت به مازاد یک و نیم برابر تا 5 /2 برابر آن مشمول مالیات سالانه ۱۵ درصد و نسبت به مازاد 5 /2 برابر تا چهار برابر آن مشمول مالیات سالانه ۲۰ درصد و نسبت به مازاد چهار برابر مشمول مالیات ۲۵ درصد است.

وام ازدواج 50 میلیون باقی ماند

هرساله در لایحه بودجه شرایط وام ازدواج نیز اعلام می‌شود که برای سال آینده و در تبصره ۱۶ لایحه بودجه رقم وام ازدواج ۵۰ میلیون تومان برای هر یک از زوجین تعیین شده است. بر اساس پیشنهاد دولت برای حمایت از ازدواج جوانان، بانک مرکزی موظف است از محل پس‌انداز و جاری قرض‌الحسنه نظام بانکی، تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج به زوج‌هایی که تاریخ عقد آنها بعد از فروردین‌ماه سال ۱۳۹۷ است و تاکنون وام ازدواج نگرفته‌اند، با اولویت نخست پرداخت کند. بر این اساس، تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج برای هر یک از زوج‌ها در سال آینده ۵۰ میلیون تومان با دوره بازپرداخت هفت‌ساله و با اخذ یک ضامن معتبر و سفته اجرایی می‌شود. این در حالی است که در روزهای گذشته مطرح شده بود که وام ازدواج از ۵۰ میلیون به ۷۰ میلیون تومان در سال آینده افزایش پیدا کرده اما بررسی لایحه بودجه سال آینده بیانگر این است که احتمال این موضوع وجود ندارد و احتمالاً مبلغ وام ازدواج همان ۵۰ میلیون‌تومان باقی می‌ماند. 

افزایش یارانه نان و خرید تضمینی گندم در سال آینده

بر اساس لایحه بودجه ۱۴۰۰ دولت برای نان و خرید تضمینی گندم ۲۲۰ هزار میلیارد ریال معادل ۲۲ هزار میلیارد تومان یارانه در نظر گرفته است. این در حالی است که یارانه نان و خرید تضمینی گندم در بودجه امسال، ۱۲۱ هزار میلیارد ریال معادل ۱۲ هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان بوده است. مقایسه این اعداد نشان می‌دهد که دولت برای این بخش در سال آینده یارانه بیشتری تخصیص داده است. همچنین در این لایحه برای ساماندهی تولید و خرید تضمینی چای کشور دو هزار میلیارد ریال معادل ۲۰۰ میلیارد تومان، تنظیم بازار کالاهای اساسی و ضروری و تأدیه تعهدات مربوطه (۳۵۰۰) و شیر مدارس (۵۰۰۰) ۸۵۰۰ میلیارد ریال معادل ۸۵۰ میلیارد تومان و برای خرید واکسن واکسیناسیون دام (۳۵۰۰) و یارانه سود تسهیلات سرمایه در گردش واحدهای پرورش نژاد آرین (۱۶۸۰)، ۵۱۸۰ میلیارد ریال معادل ۵۱۸ میلیارد تومان یارانه در نظر گرفته شده است.

حذف ارز 4200تومانی؟

همچنین روز گذشته مژگان خانلو در گفت‌وگو با فارس با اشاره به محاسبات مربوط به فروش نفت در لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ اظهار کرد: میزان فروش نفت در لایحه بالغ بر دو میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه نفت در روز در نظر گرفته شده است. سخنگوی ستاد بودجه ۱۴۰۰ سازمان برنامه و بودجه کشور افزود: فروش این میزان نفت شامل صادرات و پیش‌فروش نفت می‌شود. صادرات نفت با قیمت ۴۰ دلار در هر بشکه و ارز محاسباتی ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان پیش‌بینی شده است و ارز ۴۲۰۰تومانی دولتی از بودجه حذف شد.

♦♦♦

ایرنا: رصد بازار خودرو نشان می‌دهد که ریزش قیمت خودروهای خارجی در بازار ادامه داشته و حتی در برخی مدل‌ها به بیش از سه میلیارد تومان نیز رسیده است.

ایرنا: مجید موافق، رئیس انجمن صنایع خوراک دام، طیور و آبزیان ایران گفت: امروز به‌طور متوسط مصرف نهاده‌های دامی سالانه در کشور حدود ۲۱ میلیون تن است که ۱۶ میلیون تن آن از محل واردات تامین می‌شود.

ایلنا: سیداصغر میرابراهیمی، رئیس اتحادیه رستوران‌داران، اظهار کرد: طی هشت‌ ماه اخیر که بیماری کرونا گسترش یافته، بسیاری از همکاران ما نتوانستند شغل خود را حفظ کنند و در نتیجه ۲۵ درصد از رستوران‌دارها تغییر شغل داده‌اند.

ایسنا: بیش از ۸۱ هزار تن ذرت بدون اخذ مجوز از وزارت جهاد کشاورزی از گمرک ترخیص شده و وضعیت مشخصی ندارد، آن هم در شرایطی که طی مدت اخیر عدم توزیع مناسب و محدودیت در تامین نهاده‌های دامی، از عوامل نابسامانی بازار مرغ اعلام شده بود.

ایسنا: طبق اعلام مهرداد جمال ارونقی معاون فنی گمرک ایران، صاحبان کالای اساسی و مواد اولیه بدهکار به سازمان امور مالیاتی و سازمان تامین اجتماعی می‌توانند به شرط تعهد تسویه بدهی تا حداکثر شش ماه نسبت به ترخیص کالای خود اقدام کنند.

ایلنا:  بنابر تصمیم ستاد لجستیک مقابله با کرونا، قیمت ماسک سه‌لایه پزشکی استاندارد مورد تایید سازمان غذا و دارو به هزار تومان کاهش یافت.

فارس: سعید موتمنی، رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران خودرو با بیان اینکه 90 درصد معاملات خودرو از طریق فضای مجازی صورت می‌گیرد، گفت: جلوگیری از فرار مالیاتی در خرید و فروش خودرو نیازمند فعال شدن سامانه ثبت معاملات خودرو است.

مهر: ناصر نبی‌پور سخنگوی اتحادیه مرغ‌داران میهن با اشاره به افزایش قیمت تخم‌مرغ در بازار گفت: میانگین قیمت هر کیلوگرم تخم‌مرغ درب مرغداری به حداکثر ۱۵ هزار تومان رسیده که این قیمت هنوز با قیمت تمام‌شده تولید فاصله دارد.

فارس: عملیات بازار باز در آبان‌ماه سال جاری چهار مرتبه با هدف تزریق نقدینگی به بازار بین‌بانکی و هدایت نرخ سود به سمت نرخ سود هدف انجام شد که به دنبال آن نرخ سود در بازار بین‌بانکی از 8 تا 29 در آبان‌ماه در مسیری نزولی از 2 /23 به 6 /21 درصد و در ششم آذرماه به 7 /20 درصد رسیده است.

مهر: علیرضا رزم‌حسینی، وزیر صمت، گفت: ریشه بسیاری از فسادها در دونرخی بودن ارز است و من فساد در خودروسازی و عرضه فولاد و... را رد نمی‌کنم، اما با شفاف‌سازی و کنترل بیشتر به دنبال حذف دلال‌ها هستیم.

♦♦♦

خروج از فاز خرسی

دنیای اقتصاد نوشت: بورس تهران در ادامه مسیر صعودی خود، در هفته گذشته تغییر فاز داد و با افزایش بیش از ۲۰درصدی شاخص سهام از کف پیشین خود، از فاز خرسی خارج شد. این شرایط فرصتی طلایی برای اصلاح قوانین بورسی است. در حال حاضر ابرنوسان‌های صعودی و نزولی به‌واسطه مقررات ضدتوسعه‌ای همانند دامنه نوسان جزو ذات بازار سهام کشور شده است. مقرراتی که در ثلث نخست سال‌جاری منجر به رشد حبابی شاخص کل شد و در ثلث دوم اصلاح سنگین به همراه داشت. همچنین سبب کاهش محسوس نقدشوندگی بازار شد. اکنون اغلب کارشناسان بورسی معتقدند با بازشدن دامنه نوسان شاهد کاهش نوسانات مخرب در بازار سهام خواهیم بود؛ اما مسوولان، راه هزاران‌بار رفته را دوباره می‌پیمایند.

ممنوعیت اماراتی

اعتماد نوشت:‌ مسعود دانشمند، عضو اتاق بازرگانی و دبیرکل خانه اقتصاد ایران درباره توقف صدور ویزای امارات برای ایرانی‌ها، گفت: این موضوع تازگی ندارد و از بهمن‌ماه سال گذشته و پس از شیوع ویروس کرونا تقریباً صدور ویزا برای ایرانیان متوقف شد. شیوع ویروس کرونا برنامه‌ریزی تجاری همه کشورها را بر هم زد و آسیب‌های اقتصادی زیادی را نیز به دنبال داشت. البته این قضیه تنها به کرونا ارتباط ندارد و امارات در این خصوص هنوز شفاف‌سازی نکرده است. از سوی دیگر ممنوعیت امارات هم تنها برای ایرانی‌ها نبوده و برای مردم کشورهای ترکیه، پاکستان، سودان، تونس و... هم اعمال شده است. به نظر می‌رسد در شرایط کنونی این مساله بیشتر شبیه به یک پروپاگاندا و تبلیغات سیاسی است.

عقبگرد پنج‌ساله

ایران نوشت: در تازه‌ترین گزارش نماگرهای اقتصادی بانک مرکزی، می‌توان آثار رکود اقتصادی را به‌خوبی مشاهده کرد. نرخ رشد اقتصادی کشور در سه ‌ماه اول امسال نسبت به سه‌ ماه اول سال 1397 حدود 5 /13 درصد کاهش داشته است. از سوی دیگر مقایسه تولید ناخالص داخلی اقتصاد کشور حاکی از آن است که در سال گذشته تولید در اقتصاد ایران معادل سال 1393 بوده است، یعنی تقریباً پنج سال به عقب برگشته‌ایم و تداوم این روند ما را به سال‌های قبل‌تر هم می‌رساند. ریز جزئیات داخل این نماگرها همین حکایت را دارند. در بخش تشکیل سرمایه ثابت ناخالص که در واقع نشان‌دهنده دورنمای آتی اقتصاد کشور است، در صورت عدم تغییر سیاست، چیزی جز رکود را نشان نمی‌دهد.

واگذاری بی‌مزایده!

شرق نوشت: دولت که برای تصاحب باطله‌های شهرک صنعتی زنجان کوشیده  است و با حکم دادگاه، مالک پسماند این کارخانه‌ها شده، ظاهراً بدون برگزاری مزایده کار بازیافت این پسماند را به قرارگاه خاتم‌الانبیا واگذار کرده است، با این توجیه که برای بازیافت این پسماند، به تکنولوژی خاص نیاز است اما گویا توان قرارگاه با دیگر شرکت‌های ایرانی تفاوت چندانی ندارد و اگر مناقصه‌ای برای بازیافت باطله برگزار می‌شد، کنسرسیوم‌های چندملیتی در مناقصه شرکت می‌کردند. شنیده‌ها حاکی است درآمد حاصل از باطله‌های کارخانه‌های سرب و روی در راستای بدهی 110 میلیاردتومانی دولت به قرارگاه بابت ساخت سد مشمپا، واگذار شده است. این در حالی است که حرف‌وحدیث‌های زیادی هم درباره مکان‌یابی نادرست سد مشمپا در زنجان بر سر زبان‌ها جاری است.