حامی یا دشمن؟

با شروع مبارزات انتخاباتی در ایالات متحده، بحث‌های مربوط به نابرابری دوباره در این کشور رونق گرفته است. اینکه ثروتمندان چه اندازه باید مالیات بپردازند و برای سایر بخش‌های اجتماع چه درصدی مالیات منصفانه است، تنها بخشی از موضوع است. بخش دیگر انتشار آماری است که نشان می‌دهد سهم جمعیت طبقه متوسط از کل جمعیت ایالات متحده در حال کاهش است. موضوعی که بخش مهمی از بحث‌های انتخاباتی را به خود اختصاص داده است. گزارش جدید موسسه پیو، نشان می‌دهد مردم اعتقاد دارند این وضعیت، نتیجه قصور دولت است. این گزارش اطلاعاتی را ارائه می‌کند که در دسامبر سال گذشته با نظرسنجی از 1500 نفر در ایالات متحده به دست آمده است و نشان می‌دهد 62 درصد این افراد اعتقاد دارند دولت، تسهیلات و حمایت‌های لازم از بخش متوسط را اعمال نمی‌کند و همین موضوع باعث کاهش سهم آنها شده است. گزارش قبلی این موسسه که مرجع کاندیداهای انتخابات در مورد کاهش سهم طبقه متوسط است، نشان می‌داد که در حال حاضر سهم جمعیتی طبقه متوسط، ثروتمند و فقیر در این کشور برابر است و این حکایت از کاهش سهم طبقه متوسط و افزایش سهم فقرا و ثروتمندان از تعداد جمعیت دارد. البته این تنها طبقه متوسط نیست که به نظر مردم به اندازه کافی کمک دریافت نکرده است. اکثریت حاضران در نظرسنجی اعتقاد دارند دولت به وظیفه خود در قبال افراد مسن، کودکان و فقرا عمل نکرده است و تغییری در اوضاع این گروه‌ها ایجاد نشده است. نکته جالب‌تر این گزارش تفاوت شدید نظرات بین هواخواهان حزب دموکرات و جمهوریخواه است. مثلاً 77 درصد دموکرات‌ها عقیده دارند دولت بیش از اندازه به ثروتمندان خدمات ارائه می‌کند، 12 درصد آنها اعتقاد دارند خدمات ارائه‌شده از سوی دولت به ثروتمندان به اندازه و 9 درصد عقیده دارند اندک است. اما در مقابل تنها 44 درصد جمهوریخواهان اعتقاد دارند خدمات ارائه‌شده به ثروتمندان بیش از حد است، 39 درصد آن را به اندازه و 9 درصد کم توصیف می‌کنند. روندی مشابه در مورد کمک ارائه‌شده توسط دولت به فقرا هم وجود دارد. اما در مورد کم بودن خدمات ارائه‌شده به طبقه متوسط طرفداران هر دو حزب تقریباً عقیده یکسانی دارند. همچنین بخشی از گزارش به اندازه‌گیری میزان رضایت طبقات مختلف از زندگی اختصاص دارد و آمار این بخش نشان می‌دهد در همه موارد خانواده‌های ثروتمند، رضایت بیشتری از زندگی خودشان دارند و با کاهش سطح درآمد میزان رضایت از زندگی کمتر می‌شود. البته کاندیداهای دو حزب هم در مورد نحوه کمک‌رسانی و احیای دوباره طبقه متوسط عقیده نسبتاً ثابتی دارند. کاندیداهای هر دو حزب تصمیم دارند در صورت انتخاب شدن به این عنوان، مالیات‌ها را کاهش دهند تا این گروه پول بیشتری برای هزینه کردن داشته باشد و سطح رفاه خود را افزایش دهد. کاهش سهم جمعیتی طبقه متوسط، حتی اگر به میزانی مساوی بین فقرا و ثروتمندان تقسیم شود (اتفاقی است که عملاً رخ نخواهد داد) به معنای افزایش نابرابری در جامعه است که می‌تواند مبداء شورش‌های خیابانی باشد.