ویراژ در رکود

دلایل متفاوتی برای رکود در تقاضای خودرو در کشورهای مختلف وجود دارد. از کمبود اعتبار مصرف‌کنندگان در مقابل قیمت بالای خودرو گرفته تا بالا بودن قیمت سوخت و هزینه‌های مصرفی خودرو و نامناسب بودن سیاست‌های اقتصاد کلان. با این حال دولت‌ها و خودروسازان همواره در تلاش برای پیشگیری یا مبارزه با این رکود بوده‌اند.

همان‌طور که فروشگاه‌های موادغذایی و پوشاک اقدام به برگزاری حراج و تخفیف‌های بالا می‌کنند، خودروسازان نیز بسته‌های تخفیفی و انگیزشی به مشتریان ارائه می‌کنند. تخفیف خودرو و بسته‌های تشویقی برنامه‌هایی هستند که منجر به تحریک تقاضا از طریق صرفه‌جویی مالی مصرف‌کنندگان می‌شود. در سراسر دنیا سه دسته معمول از بسته‌های تخفیفی به مصرف‌کنندگان پیشنهاد می‌شود: تخفیف نقدی،‌ وام‌هایی با نرخ بهره پایین و لیزینگ ویژه. ‌

اما نحوه عملکرد این تخفیف‌ها و بسته‌های‌ انگیزشی چگونه است؟ خودروسازان برای افزایش میزان فروش خود از این طرح‌ها استفاده می‌کنند، برندهایی که فروش کمی دارند اغلب بهترین بسته‌های انگیزشی را به مصرف‌کنندگان ارائه می‌کنند. بنابراین اگر خودورساز فروش ماهانه یا سالانه خوبی دارد، نسبت به شرکتی که با رکود مواجه است، تخفیف کمتری ارائه می‌کند.

یک مثال در مورد این موضوع شرکت تویوتاست. در زمستان 2010،‌ شرکت تویوتا با رکود سنگین فروش ناشی از جمع‌آوری عمومی خودروهای تویوتا مواجه شد. برای بازگرداندن مشتری به نمایندگی‌های این برند، تویوتا بسته‌های انگیزشی بسیاری را ارائه داد که خودروهای جدید خود را با تخفیف ویژه به فروش خواهد رساند.

یکی از متداول‌ترین انواع بسته‌های انگیزشی تخفیف‌های ویژه خرید خودرو جدید است. «با خرید خودرو پول نقد دریافت کنید.» در این نوع از بسته‌های انگیزشی، خودروساز پیشنهاد پول نقد یا بسته تخفیفی به مشتری می‌دهد که به کاهش پول مورد نیاز برای خرید خودرو کمک می‌کند.

یکی از تخفیف‌های رایج دیگر، تخفیف‌های ویژه خودروهای کارکرده است. این برنامه به این صورت است که با تحویل خودرو فرسوده ‌ مقداری پول یا رسید هزینه به عنوان کمک‌هزینه خرید خودرو جدید به متقاضی داده می‌شود. برای مثال برنامه انگیزشی دولت روسیه برای تحریک تقاضای خودرو به این صورت بود که افراد با تحویل خودروهای فرسوده می‌توانند اقدام به خرید خودرو جدید کنند. بر اساس این برنامه، خریداران خودروهای شخصی واجد شرایط، حداقل 40 هزار روبل با تحویل و معامله خودرو فرسوده خود به دست می‌آوردند.

برخی اوقات دولت برای خرید خودرو تسهیلاتی ارائه می‌کند. دولت با ارائه این بسته‌ها با یک تیر دو نشان می‌زند. از طرفی با تحریک تقاضا و افزایش فروش به خودروساز کمک می‌کند و از سوی دیگر با تخفیف در قیمت مصرفی به یاری مصرف‌کننده می‌آید. برای مثال دولت به کسانی که قصد خرید خودرو هیبریدی دارند تخفیف‌هایی ارائه می‌کند. این تخفیف به این دلیل است که دولت می‌خواهد هم مردم را به خرید تکنولوژی روز تشویق کند و هم از نظر سطح آلایندگی خودروها را بهبود بخشد.

با این حال تخفیف تنها راه تحریک تقاضا نیست. خودروسازان گاهی بسته‌های انگیزشی نیز برای فروش بیشتر اعمال می‌کنند. یکی از رایج‌ترین این بسته‌ها،‌ ارائه وام‌های کم‌بهره است. گاهی اوقات مردم برای خرید خودرو از منابع مختلف پول قرض می‌کنند. این وام‌های کم‌بهره،‌ پیشنهاد فوق‌العاده‌ای برای آنها خواهد بود. البته این وام‌ها اغلب برای قشر خاصی از جامعه ارائه می‌شود. قشرهایی نظیر خریدارهای اولین خودرو،‌ تازه فارغ‌التحصیلان،‌ نظامیان و مشتریان وفادار از این تسهیلات بهره خواهند برد.

یکی دیگر از بسته‌های انگیزشی لیزینگ ویژه است. پرداخت اقساط ماهانه برای برخی از افراد بسیار آسان‌تر از پرداخت به‌صورت نقدی و یکجا خواهد بود. برای مثال طبق این برنامه، فرض می‌شود ارزش خودرو 20 هزار‌دلاری بعد از سه سال اجاره به پنج هزار دلار کاهش پیدا می‌کند. مصرف‌کننده 15 هزار دلار باقیمانده را به صورت اقساط در 36 ماه پرداخت می‌کند که ماهانه 416 دلار خواهد شد. همچنین نوع دیگری از لیزینگ وجود دارد که مبتنی بر پیش‌پرداخت و اقساط ماهانه است.

با وجود همه این اقدامات و تلاش‌ها، تجربه نشان داده درمان رکود به وسیله این کپسول‌های تجویزی موقت بوده و بعد از مدتی مجدداً شرایط تغییر خواهد کرد.