به بهانه راه‌اندازی سامانه آنلاین گمرک ایران
پایان عصر کاغذی
دوران کاغذبازی در گمرک هم به سر آمده و روزهای خداحافظی با سیستم‌های کاغذی فرا رسیده است. دیگر از اسناد مهر و لاک‌شده‌ای که باید پیوست واردات می‌شد، خبری نیست.
دوران کاغذبازی در گمرک هم به سر آمده و روزهای خداحافظی با سیستم‌های کاغذی فرا رسیده است. دیگر از اسناد مهر و لاک‌شده‌ای که باید پیوست واردات می‌شد، خبری نیست. دور، دور هوش تجاری است و همین کافی است تا سیستم‌های قدیمی و خاک‌خورده گمرکی به آخر خط برسند. شاید روزهایی که استقرار آسیکودا در گمرک شاخ غول شکستن بود، اکنون دیگر رویایی کمرنگ در ذهن بسیاری از تجار و بازرگانان باشد.
حال آنها این روزها واژه‌هایی را می‌شنوند که کمتر در تجارت خارجی ایران، به گوش‌شان رسیده است. وقت آن رسیده با سیستم‌های نوینی در گمرک روبه‌رو شوند که تسهیلاتش برایشان قابل باور نباشد. همه این تحولات در کمتر از دو سال صورت گرفته است. سامانه جامع گمرکی ایران، جای خود را به پنجره تجارت فرامرزی داده و همین پنجره واحد هم، رقیبی دیگر را در کنار خود می‌بیند که از آن به هوش تجاری یاد می‌شود. اگرچه این سه حوزه به صورت همزمان در گمرکات کشور پیاده‌سازی شده است، اما هوش تجاری همان چیزی است که به صورت کامل، مکانیزاسیون فرآیندهای گمرکی در ایران را به مفهوم واقعی و در سطح استانداردهای بین‌المللی رقم می‌زند. نهایتی هم برای آن نمی‌توان قائل شد. اکنون ایران در میانه راه است و به نظر می‌رسد استقرار هوش تجاری، ماحصل تمام کارهای اصلاحاتی گمرکات است که باید در موارد پیشرفته‌تر، جلو برود. قدم به قدم کار در حال پیشرفت است و سطوح خاصی هم برای آن تعریف شده است.
اگر بخواهیم یک مرحله قبل‌تر را هم مروری کنیم، باید گفت در حوزه پنجره واحد، بیشتر سازمان‌های همجوار گمرک، کار خود را در حوزه تجارت خارجی از طریق این پنجره پیش می‌برند و البته در این میان، هستند سازمان‌هایی که به صورت کاملاً مدرن در پنجره واحد، به تبادل داده می‌پردازند. شاگرد تنبل‌های دولتی هم البته برای اجرای پنجره واحد تجاری، شناسایی شده‌اند که آن‌گونه که مسوولان گمرکی می‌گویند، در حال تقویت شدن برای پیوستن هر چه سریع‌تر و البته با قدرت به این سامانه تسهیل تجاری هستند. اجرای سه طرح سامانه جامع گمرکی، پنجره واحد تجارت فرامرزی و هوش تجاری، در حال رقم زدن شرایطی برای فضای کسب و کار ایران است که رتبه کشور در فضای کسب و کار بر اساس شاخص‌های بین‌المللی را حداقل به نصف کاهش می‌دهد؛ رتبه‌ای که اکنون 126 در عرصه بین‌المللی به ثبت رسیده و بر اساس نامه‌نگاری جدید وزارت امور اقتصادی و دارایی با بانک جهانی، رایزنی‌ها برای رسیدن آن به 62 آغاز شده است. درخواست این کاهش رتبه هم البته کاملاً منطقی است، ابزارها و الزاماتش حداقل به لحاظ گمرکی که بخش اصلی روان‌سازی تجارت خارجی کشور است، فراهم است. حال مسوولان گمرک می‌گویند
استدلال‌شان برای درخواست تجدیدنظر در رتبه جهانی ایران در شاخص کسب و کار بین‌الملل، کاهش مدت زمان متوسط ترخیص کالاست. مستندات‌شان هم نشان می‌دهد اکنون مدت زمان ترخیص کالا در پروسه واردات از 26 روز به سه روز رسیده که 23 روز کاهش را نشان می‌دهد و در رویه صادرات نیز همین کاهش‌ها به چشم می‌خورد. رویه صادرات هم از هفت روز به یک روز کاهش یافته است و بنابراین کاهش همین زمان‌ها کافی است تا نظر مساعد بانک جهانی برای تجدیدنظر در رتبه بین‌المللی فضای کسب و کار ایران، جلب شود. در عین حال باید توجه داشت که با کاهش مدت زمان رویه‌های صادرات و واردات، هزینه‌های مترتب بر امر تجارت خارجی که آن هم جزو شاخص‌هاست، کاهش یابد. به هر حال، رویه‌های تسهیل تجاری در هر جای اقتصاد ایران که گیر داشته باشد، اکنون در گمرکات، روان‌سازی را به معنای واقعی مشاهده می‌کند و روزهای روشنی را هم برای آینده ترسیم کرده است.
دیدگاه تان را بنویسید