سایه تصمیم فدرال‌رزرو بر بازار

 هفته گذشته روند نزولی دلار در نیمه دوم هفته باعث شد که نرخ دلار با ثبت یک رکورد به کمترین میزان در سال جاری برسد. این در حالی است که در ابتدای زمستان سال قبل، برخی از کارشناسان نرخ چهار هزار‌تومانی را نرخ متعادل برای بازار ارز عنوان می‌کردند. عرضه مناسب ارز از سوی بازیگران، کاهش نرخ حواله درهم و افت ارزش دلار در کشورهای همسایه مهم‌ترین عوامل کاهش نرخ ارز در هفته گذشته ثبت شد. حتی در روزهایی که اخبار امنیتی حمله تروریستی در تهران، فضای کشور را تحت تاثیر قرار داده بود، بازار دلار توجهی به نوسانات هفته گذشته نداشت. این‌روند نشان می‌دهد که بازار در شرایط کنونی پتانسیلی برای نوسان ندارد.

چهارشنبه‌شب، نشست فدرال‌رزرو در خصوص تصمیم‌گیری نرخ بهره برگزار شد. به دنبال انتظارات بازار از اعمال سیاست پولی انقباضی از سوی فدرال‌رزرو اونس جهانی روند صعودی داشت، اما بهای دلار در بازار جهانی تضعیف شد و به کمترین میزان طی سه ماه اخیر رسید. هفته گذشته، بازارهای نفت روند نوسانی خود را زیر 50 دلار در هر بشکه ادامه دادند و کاهش صادرات عربستان سعودی نیز نتوانست نگرانی‌ها از اضافه عرضه در بازار را کاهش دهد.

اطمینان عربستان برای بازار

قیمت نفت هفته گذشته روند باثباتی داشت، به نحوی که در ابتدای روز کاری در دوشنبه روند صعودی داشت، اما در روزهای بعد این‌روند تغییر کرد. بر اساس گزارش بانک مرکزی، روز دوشنبه، در پی دریافت نشانه‌هایی از کاهش ذخایر نفت آمریکا و انتشار خبر کاهش صادرات نفت عربستان سعودی به برخی کشورهای آسیایی در ماه جولای و افت بیشتر تولید نفت آمریکا، بهای نفت تقویت شد. به گفته منابع آگاه، صادرات روزانه نفت عربستان سعودی (اولین صادرکننده بزرگ نفت دنیا) به آسیا در ماه جولای تا حدود ۳۰۰ هزار بشکه در روز (بیشتر از کاهش ماه ژوئن) کاهش می‌یابد. بانک ای‌ان زد در یادداشتی نوشت: قیمت نفت به لطف سخنان دلگرم‌کننده مقامات سعودی افزایش یافته است. خالد الفالح، وزیر انرژی عربستان گفته که میزان ذخایر نفتی جهان در حال کاهش است و کاهش‌ها طی سه ماه آینده سرعت خواهد گرفت. هرچند دیگر اعضای اوپک یعنی لیبی و نیجریه، از توافق کاهش تولید معاف هستند و تردیدهایی نیز در مورد تبعیت سایر اعضای این سازمان از توافق کاهش تولید وجود دارد، اما میزان کل عرضه نفت اوپک از زمان ابتدای اجرای توافق در ماه ژانویه رو به کاهش بوده است.

 به گفته یکی از منابع خبری، تولید نفت آمریکا نیز در ماه جولای ۳۵ درصد کاهش خواهد یافت. براساس پیش‌بینی موسسه تحقیقات بازار جن اسکیپ، ذخایر نفت ایالت کوشینگ اوکلاهاما طی هفته گذشته حدود ۸ /۱ میلیون بشکه کاهش یافته و موجب افزایش خوش‌بینی‌ها شده است. در پایان وقت معاملات روز دوشنبه، بهای نفت برنت و آمریکا به ترتیب، ۱۴ و ۲۵ سنت افزایش یافت.

عوامل کاهش‌دهنده بهای نفت

روز سه‌شنبه نیز نوسانات نفت زیر 50 دلار باقی ماند، در این‌روز اوپک پس از بیان جزئیات کاهش عرضه نفت در سراسر دنیا، اعلام کرد؛ تولید کل در ماه می افزایش یافته است. از این‌رو، بهای نفت اوپک به‌رغم افزایش اندک، زیر 50 دلار باقی ماند. پس از آنکه موسسه نفت آمریکا اعلام کرد ذخایر نفت این کشور در هفته منتهی به 9 ژوئن، برخلاف پیش‌بینی کاهش 7 /2 میلیون بشکه‌ای طی یک رشد غیرمنتظره حدود 8 /2 میلیون بشکه افزایش یافته است؛ بهای نفت در معاملات پس از پایان وقت بازار کاهش یافت. به نظر می‌رسد تلاش‌ها پیرامون کاهش تولید ناموفق بوده و از سوی دیگر، افزایش قیمت قراردادهای آتی نفت برنت با سررسیدهای بلندمدت مشوق تولید بیشتر شده است. به دلیل افزایش تولید نیجریه و لیبی، تولید روزانه نفت اوپک در ماه می با 336 هزار بشکه افزایش به 14 /32 میلیون بشکه در روز رسیده است. آمارها نشان می‌دهند؛ صادرات نفت اوپک در شش‌ماهه دوم سال 2016 حدود 26 میلیون بشکه در روز بوده و در شش‌ماهه اول سال جاری 3 /25 میلیون بشکه در روز خواهد بود. روز دوشنبه، در پی افت میانگین متحرک 200 روزه بهای نفت، میانگین متحرک 50‌روزه نیز تضعیف شد. شایان ذکر است، آخرین بار در اواسط سال 2014 این اتفاق رخ داد که موجب افت شدید بهای نفت خام از 108 دلار به حدود 47 دلار شد. در پایان وقت معاملات روز سه‌شنبه، بهای نفت برنت و آمریکا به ترتیب، 43 و 38 سنت افزایش یافت.

در روز چهارشنبه، قیمت نفت کاهش یافت. به گزارش تسنیم به نقل از رویترز، این کاهش قیمت‌ها در حالی است که تداوم مازاد عرضه در بازار قیمت نفت را از اواخر ماه می تاکنون بیش از 10 درصد کاهش داده است. حتی اقدام اوپک و سایر تولیدکنندگان در تمدید 9‌ماهه توافق کاهش تولید هم نتوانسته روند کاهش قیمت نفت را متوقف کند. میزان تبعیت خود اوپک از توافق کاهش تولید زیر سوال رفته و این سازمان اعلام کرده که میزان تولیدش در ماه می با 336 هزار بشکه افزایش به 15 /32 میلیون بشکه در روز رسیده است.

دیگر عامل کاهش قیمت نفت، افزایش تولید نفت آمریکا به دلیل شدت گرفتن فعالیت شرکت‌های نفت شیل است که موجب شده تولید نفت آمریکا از اواسط سال گذشته میلادی تاکنون 10 درصد افزایش یابد و به 3 /9 میلیون بشکه در روز برسد.

ویلیام اولافلین، تحلیلگر بازار نفت گفت: «چشم‌انداز قیمت نفت بستگی به تاثیرگذاری کاهش تولیدهای اوپک در برابر افزایش تولیدهای نفت شیل آمریکا دارد.» وی افزود: «آمارهای میزان ذخایر نفت خام آمریکا که شب گذشته منتشر شد نشان داد که به‌رغم اینکه بازار انتظار کاهش را داشت، یک هفته افزایشی دیگر را پشت‌سر گذاشتیم.»

طلا در انتظار تصمیمات فدرال‌رزرو

روز دوشنبه، قبل از برگزاری نشست سیاستی فدرال‌رزرو در روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه، بهای طلا با تغییر اندکی مواجه شد. تحلیلگران عقیده داشتند، بانک مرکزی آمریکا می‌تواند موضع جسورانه‌تری را اتخاذ کند که نشان‌دهنده کاهش ترازنامه در انتهای سال جاری و نیز افزایش مجدد نرخ بهره در ماه دسامبر باشد. در اولین روز هفته میلادی با آنکه نتیجه انتخابات فرانسه و ایتالیا ریسک‌پذیری بازارها را افزایش داد،‌ ادامه تنش‌ها در سیاست داخلی آمریکا و تشکیل پارلمان معلق در بریتانیا که روند برگزیت را دشوار می‌کند، خرید طلا را بالا برد. به این ترتیب، اونس تا محدوده 1270 دلار بالا رفت؛‌ اما در این سطح قیمتی، فروش‌ها چنان افزایش یافت که اونس در نهایت یک دلار افت قیمت نهایی را نسبت به روز جمعه تجربه کرد. دوشنبه مشخص شد که سنای ایالات‌متحده روز سه‌شنبه میزبان جف سشنز، دادستان کل این کشور خواهد بود تا از او سوالاتی درباره اخراج جیمز کومی، رئیس پیشین اف‌بی‌آی از سوی دونالد ترامپ و نشست‌های اعلام‌نشده او با مقام‌های روس پرسیده شود. تحلیلگران اقتصادی «اکونومیک کالندر» بر این باورند که قیمت جهانی طلا طی روزهای آینده با کاهش شدیدی روبه‌رو نخواهد شد؛ مگر اینکه فدرال‌رزرو آمریکا سیاست‌های سختگیرانه شدیدی را اتخاذ کند. روز سه‌شنبه، رشد بهای نفت خام اندکی به طلا کمک کرد، اما کمک خارجی مهم‌تر افت شاخص دلار بود. شاخص دلار که دوشنبه روی عدد 13 /97 واحد ایستاده بود، سه‌شنبه تا عدد 97 /96 واحد افت کرد. این افت در آستانه افزایش احتمالی نرخ‌های بهره، حاکی از تاثیر پذیرفتن بازارها از تنش‌ها در سیاست داخلی آمریکا بود.

اونس روز سه‌شنبه ابتدا تحت فشار احتمال قوی افزایش نرخ‌های بهره در روز چهارشنبه بود، اما با افت قیمت تا 1289 دلار، خریدها تا حدی افزایش یافت که بازار صبح چهارشنبه را هم متاثر کرد. در روزهای مانده به نشست ماه ژوئن بانک مرکزی آمریکا، اکثر کارشناسان معتقد بودند اعضای کمیته سیاستگذار پولی این بانک در نشست ماه ژوئن به تشدید انقباض پولی رای خواهند داد. افزایش نرخ‌های بهره می‌تواند دلار را تقویت و طلا را ارزان کند، اما لحن و واژه‌های بیانیه چهارشنبه نیز فارغ از تصمیم اعضا درباره نرخ بهره مهم است. اگر سرعت انقباض پولی کم باشد یا فدرال‌رزرو نگرانی‌هایی جدی را مورد اشاره قرار دهد، روندها ممکن است در کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت مسیر دیگری را طی کنند.

اونس که سه‌شنبه با یک دلار رشد نسبت به قیمت نهایی روز دوشنبه به قیمت 1266 دلار روز جمعه بازگشته بود، صبح روز سوم هفته را با قیمت 1269 دلار آغاز کرد و بعد به نوسان پیرامون مرز 1268 دلار رو آورد. اما این پایان کار نبود و انتشار آمار تورم آمریکا باعث جهش بهای طلا تا سطح بالاتر از 1277 دلار در عصر چهارشنبه شد.

کمترین قیمت دلار در سال 1396

هفته گذشته دلار در بازار تهران مسیر نزولی را طی کرد، تا به کمترین میزان از ابتدای سال جاری برسد. در روز شنبه، شاخص بازار ارز با رشد جزئی یک‌تومانی به قیمت 3734 تومان رسید و نوسان کمی داشت، اما بهای سکه با پنج هزار تومان کاهش، به مرز یک میلیون و 200 هزار تومان رسید. البته این روند در روز یکشنبه تغییر کرد و بهای سکه باز به سطح یک میلیون و 201 هزار تومان بازگشت، در این‌روز بهای ارز نیز با یک تومان افزایش به سطح 3735 تومان رسید. در روزهای دوشنبه و سه‌شنبه بهای ارز دو افت متوالی را پشت‌سر گذاشت و بهای آن به سطح 3727 تومان رسید. به گفته فعالان، روزهای دوشنبه و سه‌شنبه، معامله‌گران غیررسمی ترجیح دادند که در ساعات ابتدایی روز بیشتر در موقعیت فروش قرار بگیرند و پس از آنکه قیمت کمی در محدوده 3720 تومان پایین‌تر رفت، تغییر موقعیت داده و با افزایش مقدار خرید زمینه‌ساز افزایش قیمت شوند. در این شرایط، نوسان‌گیران از تغییرات رخ‌داده سود خواهند کرد، سودی که ریسک چندان بالایی برای آنها ندارد. به گفته یکی از بازیگران باتجربه بازار، زمانی که قیمت دلار کشش زیادی برای رشد ندارد، نوسان‌گیران از استراتژی یادشده برای نوسان‌گیری استفاده می‌کنند. در واقع، به عقیده برخی از بازیگران بازار، نوسانات رخ‌داده در معاملات اخیر بیشتر ناشی از تحرکات معامله‌گران غیررسمی بوده است. این در حالی است که عده‌ای کاهش بهای دلار در روز سه‌شنبه را بیشتر به کاهش ارزش این ارز در کشورهای همسایه و افت نرخ حواله درهم نسبت داده‌اند. در روز سه‌شنبه، بهای سکه نیز حدود یک میلیون و 200 هزار تومان معامله شد.

روز چهارشنبه نیز افت دلار ادامه یافت و قیمت این ارز برای دومین روز پیاپی در محدوده 3720 تومان نوسان کرد. پنجمین روز هفته، شاخص بازار ارز با سه تومان کاهش روی قیمت 3724 تومان قرار گرفت. این کمترین بهای این ارز در سال 1396 بود و موجب شد که قیمت آن تا تاریخ 18 اسفند سال گذشته عقبگرد کند. به گفته برخی بازیگران ارزی، روز چهارشنبه فروشنده‌ها قدرت بیشتری در بازار داشتند و میزان عرضه افزایش یافته بود. در این میان، ادامه روند ریزشی موجب شد که بخشی از معامله‌گران از بازار خارج شوند. کاهش بهای نرخ حواله درهم و افت ارزش دلار در کشورهای همسایه از عوامل دیگری بودند که مانع از بازگشت قیمت و نوسان‌گیری معامله‌گران غیررسمی شدند.

روز چهارشنبه، در حالی سومین افت پیاپی دلار به ثبت رسید که سکه تمام بهار آزادی پس از دو کاهش متوالی تغییر مسیر داد. سکه که روزهای دوشنبه و سه‌شنبه دو کاهش هزار‌تومانی را تجربه کرده و وارد کانال یک میلیون و 190 هزار تومان شده بود، روز چهارشنبه با هزار تومان افزایش به قیمت یک میلیون و 200 هزار تومان رسید. به گفته فعالان، سکه در حالی تحت فشار قیمت دلار بود که افزایش بهای اونس در بازارهای جهانی موجب افزایش خریدها در بازار داخلی شد.

کمترین مقدار شاخص کل در یک ماه گذشته

شاخص کل بورس تهران در هفته منتهی به 24 خردادماه 293 واحد کاهش یافت و با افت 4 /0‌درصدی به کمترین مقدار خود در یک ماه اخیر رسید. در هفته گذشته افت گروه فرآورده‌های نفتی بیشترین تاثیر را در ریزش شاخص کل داشت و رشد قیمتی خودروسازان از افت بیشتر آن جلوگیری کرد. همچنین، تخصیص 10 هزار میلیارد تومان تسهیلات برای واحدهای تولیدی، رشد تولید خودرو در کشور و درج آگهی عرضه عمده سهام ذوب‌آهن از مهم‌ترین اخبار هفته مورد بررسی بوده‌اند.

در هفته منتهی به 24 خردادماه سال جاری، شاخص کل بورس تهران برای سومین هفته متوالی کاهش را تجربه کرد و با افت 4 /0‌درصدی به سطح 79 هزار و 456 واحدی رسید. بررسی‌ها نشان می‌دهد که این مقدار شاخص کمترین آن در یک ماه اخیر به شمار می‌رود. با وجود این در هفته گذشته شاخص کل فرابورس با رشد اندک 2 /0 واحدی به رقم 4 /902 واحد افزایش یافت. شاخص کل هم‌وزن نیز با شاخص کل بورس همسو بوده و با 46 واحد کاهش افت 3 /0‌درصدی را رقم زد.

هفته گذشته در میان صنایع فعال در بازار سرمایه، محصولات کاغذ با رشد 3 /3‌درصدی بهترین عملکرد را به خود اختصاص داد. در این گروه که در حال حاضر سه نماد فعال دارد، مثبت بودن نماد معاملاتی چکارن با ارزش بازار حدود 102 میلیارد تومان سبب رشد شاخص این گروه در هفته پیش بوده است. گروه خودروسازان نیز هفته گذشته با رشد 4 /1‌درصدی در لیست بهترین عملکرد هفتگی قرار گرفت و از ریزش بیشتر شاخص کل جلوگیری کرد. شاخص گروه سرمایه‌گذاری نیز در هفته مورد بررسی با افزایش همراه بود و رشد 7 /0 درصد را ثبت کرد. از سوی دیگر، بدترین عملکرد مربوط به دو گروه استخراج نفت و کاشی و سرامیک بود که در هفته منتهی به 24 خردادماه به ترتیب 7 /5 درصد و 3 /5 درصد افت داشتند. شاخص گروه زغال‌سنگ نیز 1 /3 درصد کاهش داشت و در لیست بدترین صنایع هفتگی قرار گرفت.

همچنین در هفته منتهی به 24 خردادماه، در میان نمادهای فعال در بازار سرمایه، شرکت نیروترانس با نماد معاملاتی «بنیرو» 5 /20 درصد افزایش قیمت داشت و بیشترین سود را نصیب سهامداران خود کرد. این سهم فرابورسی که در گروه ماشین‌آلات و دستگاه‌های برقی قرار دارد در میانه‌های هفته گذشته پس از برگزاری مجمع عادی، بازگشایی و با استقبال معامله‌گران مواجه شد. از دیگر نمادهای پرسود، بیمه سامان بود که در نماد معاملاتی «بساما» 15 درصد رشد قیمتی را تجربه کرد. سومین سهم پرسود هفته نیز صنایع جوشکاب یزد بود که ابتدای هفته را با افزایش تقاضا آغاز کرد و در آخرین روز هفته با صف فروش اندکی بسته شد. «بکاب» در هفته گذشته 4 /14 درصد افزایش قیمت داشت. در کل در دو روز پایانی هفته گذشته برخی سهم‌ها از جمله خودروسازان، ذوب‌آهن اصفهان و پلی اکریل با استقبال معامله‌گران همراه شد که عمده این نمادها تا صف خرید پیش رفتند. از سوی دیگر، در هفته گذشته اطلاعیه عرضه عمده 7 /16‌درصدی سهام ذوب‌آهن به قیمت پایه 85 تومان درج شد در حالی که قیمت سهم با رشد دو روز آخر هفته آن به 74 تومان رسید.

در مقابل، شرکت بین‌المللی محصولات پارس در نماد معاملاتی «شپارس» بدترین بازدهی هفتگی را ثبت کرد و با افت 5 /16 درصد بیشترین ضرر را به سهامداران خود تحمیل کرد. شرکت قند ثابت خراسان نیز از گروه قند و شکر با نماد معاملاتی «قثابت» 8 /12 درصد از ارزشش کاسته شد و در لیست بدترین بازدهی‌های هفتگی قرار گرفت. شرکت سرمایه‌گذاری ملت نیز در تمام روزهای هفته گذشته قرمزپوش بود و در نهایت 3 /11 درصد افت قیمتی را تجربه کرد.

افزایش تولید خودروسازان

بر اساس اخبار منتشرشده در هفته گذشته، معاون وزیر صنعت از پرداخت ۱۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات جدید برای ۱۰ هزار واحد تولیدی در روند طرح رونق تولید خبر داده است. وزارت اقتصاد نیز طبق مصوبه هیات‌وزیران، مجاز شد برای تسویه بدهی‌های قطعی دولت به اشخاص حقیقی و حقوقی با مطالبات، به صدور اوراق تسویه خزانه پنج هزار میلیارد‌تومانی اقدام کند.

همچنین گزارش‌ها حاکی از این است که تولید خودرو در کشور طی دو ماه اول سال جاری بیش از 162 هزار دستگاه بوده که نسبت به مدت مشابه سال 1395 حدود 5 /11 درصد رشد داشته است. سایپا دومین خودروساز کشور در سال مالی قبل 280 ریال به ازای هر سهم سود ساخته که رشد 68‌درصدی نسبت به سال مالی قبل‌تر نشان می‌دهد. فروش شرکت اصلی سایپا در سال قبل بیش از 9 هزار میلیارد تومان بوده و رشد 55‌درصدی نسبت به سال 1394 داشته است. سود ناخالص نیز رشد 156‌درصدی داشته است. بدین ترتیب سایپا در صورت‌های مالی شرکت اصلی توانسته پس از سال‌ها از زیان انباشته خارج شود و سود انباشته 889 میلیارد‌تومانی محقق کند. سایپا در صورت‌های مالی تلفیقی نیز پس از سال‌ها از زیان خارج شده و سود هفت ریالی ساخته است.

تازه‌ها در کدال

در هفته منتهی به 24 خردادماه براساس گزارش‌های منتشرشده در سایت کدال، شیشه رازی بزرگ‌ترین تولید کننده شیشه‌های دارویی در کشور، در سال مالی 95 به ازای هر سهم 535 ریال سود محقق کرده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد 37‌درصدی داشته و آخرین پیش‌بینی خود را 121 درصد پوشش داده است. همچنین، قند خوی که در سه ماه اخیر رشد دو برابری داشته، مجوز صادرات به قطر را دریافت کرده است. قیمت سهام این شرکت در بازار بورس پس از اعلام این خبر کاهش یافته و بخشی از رشد اخیر را تعدیل کرده است. گروه بهمن که پس از درج اطلاعیه افزایش سرمایه 97‌درصدی از محل سود انباشته در سامانه کدال با صف خرید مواجه شده بود و رشد 10‌درصدی را تجربه کرد، در ادامه روزهای هفته تعدیل شده وافت قیمت داشته است. با وجود این «خبهمن» در هفته گذشته رشد قیمتی 8‌درصدی را ثبت کرده است. شرکت عمران و توسعه شاهد نیز در سال مالی گذشته 204 ریال به ازای هر سهم محقق کرد که رشد 246‌درصدی نسبت به سال قبل‌تر نشان می‌دهد. سهام این شرکت در بازار بورس مورد استقبال معامله‌گران قرار گرفته و در هفته اخیر رشد 10‌درصدی داشته است.

بانک پاسارگاد پیش‌بینی سود هر سهم سال مالی 95 بر اساس عملکرد 9‌ماهه را 74 ریال اعلام کرده که 74 درصد کاهش نسبت به پیش‌بینی قبلی داشته است. این شرکت در عملکرد 9ماهه 61 ریال معادل 82 درصد از بودجه را پوشش داده است.

بزرگ‌ترین سازنده تراکتور در خاورمیانه با نماد تایرا در سال مالی 95 به ازای هر سهم 613 سود تلفیقی محقق کرده که نسبت به سال 1394 رشد 10‌درصدی داشته است. عمده دلیل رشد سود، افزایش 18‌درصدی فروش بوده است. شرکت اصلی تراکتورسازی نیز 434 ریال به ازای هر سهم محقق کرده که رشد 17‌درصدی نسبت به سال 1394 داشته است.