شهرام شاهکار از زیر و بم اولین شرکت هوشمند درخواست خودرو در ایران می‌گوید
هر ماه ۱۰۰ درصد رشد می‌کنیم
نحوه محاسبه قیمت کرایه در سیستم اسنپ بر اساس عرضه و تقاضاست. ما به دنبال آن هستیم سرویس با‌کیفیت و کاملاً مقرون به صرفه ارائه دهیم. هدفمان این نیست که تنها سرویس ارزان‌قیمت بدهیم به هر حال کسب‌وکارمان باید توجیه اقتصادی داشته باشد.
«اسنپ می‌تواند در صورتی که رقیب خارجی وارد بازار ایران شود با آن رقابت کند.» این ادعایی است که شهرام شاهکار، مدیرعامل اسنپ، مطرح می‌کند. اسنپ، بستری که برای ارتباط میان متقاضیان و تامین‌کنندگان سرویس حمل‌ونقل دو سال قبل راه‌اندازی شده، گسترش چشمگیری را تجربه کرده و به شاهکار طی یک سال گذشته، در هر ماه رشد 100درصدی را تجربه کرده است. او این رشد را مدیون شناخت از «فضای کسب و کار بسیار پیچیده ایران» می‌داند که شاید حتی اگر اوبر نیز روزی به ایران بیاید، نتواند به سادگی آن را به دست آورد و در نتیجه صحنه را به اسنپ واگذار کند. به گفته مدیرعامل اسنپ، این شرکت هدفی فراتر از جابه‌جایی مسافر را در شبکه شهر تهران در پیش دارد و نه‌تنها به تدریج وارد شهرهای بزرگ کشور خواهد شد، بلکه خدمات دیگری مثل پیک موتوری یا سرویس‌های خاص VIP نیز در برنامه کاری آن هستند. مشروح گفت‌وگوی «تجارت فردا» را با شهرام شاهکار می‌خوانید.
در حال حاضر با توجه به شرایط رکودی اقتصاد کشور، استارت‌آپ‌ها یا کسب‌وکارهای نوین با مشکل توسعه بازار مواجه‌اند با این حال برخی استارت‌آپ‌ها با اقبال عمومی مواجه شده‌اند. با توجه به این امر چه اتفاقی می افتد که مدل کسب‌وکار ارائه سرویس هوشمند سفارش خودرو مورد توجه سرمایه‌گذاران در ایران قرار می‌گیرد و شاهدیم ارائه این‌گونه سرویس‌ها که چند سالی است در جهان رونق دارند در کشورمان نیز اخیراً مورد توجه عمومی قرار گرفته است؟
کسب‌وکارهای نوین مبتنی بر پلت‌فورم‌ها، یعنی کسب‌وکاری که متقاضی یک سرویس را به ارائه‌کننده آن متصل می‌کند در حال حاضر در جهان از موفق‌ترین استارت‌آپ‌ها محسوب می‌شوند. استارتآپ موفق از خود سرمایه‌ای ندارد بلکه بستر را برای کسب‌وکار دیگران یا ارائه خدمات به مشتریان کسب‌وکارها فراهم می‌کند و از این طریق سود کسب می‌کند. این مدل کسب‌وکار بسیار ساده ولی قدرتمند است. به‌طور مثال شرکت اوبر در حال حاضر ارزشمندترین شرکت خصوصی جهان با ارزشی بالغ بر 65 میلیارد دلار، شناخته شده است. هیچ کدام از راننده‌ها در استخدام اوبر نیستند و هیچ وسیله نقلیه‌ای هم به اسمش ندارد. تنها
ارائه‌دهندگان کسب‌وکاری را به دریافت‌کنندگان آن کسب‌وکار متصل می‌کند. این مدل کسب‌وکار و ارائه سرویس آنلاین درخواست خودرو در جهان پدیده جدیدی نیست. اوبر از سال 2009 کار خود را آغاز کرد و اکنون در بیش از 40 کشور جهان فعالیت دارد. اما در ایران مانند دیگر کسب‌وکارهای نوین چند سالی طول کشید تا این پدیده وارد کشورمان شود. اسنپ اولین شرکتی است که در این زمینه در کشورمان شروع به کار کرد. به‌رغم مدت زمان کوتاهی که از فعالیتمان در شهر تهران می‌گذرد با رشد بسیار چشمگیری مواجه شده‌ایم که نشان از موفقیتمان در راه‌اندازی این مدل کسب‌وکار و فضای استارت‌آپ‌ها در ایران دارد.
سرمایه‌گذاری در حوزه استارت‌آپ‌ها در کشورما پدیده‌ای ناشناخته است؛ به‌رغم اینکه در سال‌های اخیر شاهد رشد نسبی کسب‌وکارهای نوین در ایران هستیم و با توجه به پتانسیل‌های بالای سرمایه‌گذاری در این عرصه هنوز سرمایه‌گذاران کشور به دلیل بسته بودن این فضا ترجیح می‌دهند وارد این عرصه نشوند. علت چیست؟
در جهان مثل هر کسب‌وکار نوین و نوپایی، شما معمولاً با سرمایه اولیه محدودی شروع به کار می‌کنید. ایده مورد نظر را سعی می‌کنید به‌طور کامل باز کنید و به‌تدریج وارد زمینه توسعه مشتری می‌شوید. پس از پیشرفت در افزایش کاربران و رشد در شاخص‌ها و عملکرد کیفیت ارائه سرویس می‌توانید توجه سرمایه‌گذاران حوزه خطر‌پذیر را جلب کنید. سرمایه‌گذاری در حوزه استارت‌آپ‌ها در‌جه‌بندی‌های مختلفی دارد. اگر استارت‌آپی رو به رشد باشید می‌توانید مرحله به مرحله سرمایه‌گذاران قدرتمندتری جذب کنید. اما در ایران وضعیت این‌گونه نیست و عرصه یا فضای استارت‌آپ‌ها یا بهتر بگویم کسب‌وکارهای نوین هنوز به بلوغ نرسیده‌اند و همچنان در مرحله نوپا قرار دارند. در چنین شرایطی چون سرمایه‌گذاران کشورمان بیشتر با سرمایه‌گذاری سنتی مانند ساخت‌وساز و
کارخانه‌داری آشنایی دارند و شناخت چندانی از استارت‌آپ‌ها ندارند ترجیح می‌دهند وارد این سرمایه‌گذاری‌ها در کسب‌وکارهای نوین که جزو سرمایه‌گذاری‌های پرریسک هستند، نشوند. درست است که کسب‌وکارهای نوین جزو سرمایه‌گذاری‌های ریسک‌پذیر هستند و کمتر سرمایه‌گذاری در کشورمان حاضر می‌شود در این عرصه سرمایه‌گذاری کند اما به‌رغم تمام ریسک‌های موجود اگر سرمایه‌گذاری بر روی استارت‌آپی به ثمر برسد سود بسیار بالایی برای سرمایه‌گذارش دارد. به هر حال شاهدیم در سال‌های اخیر اتفاقات خوبی در این عرصه رخ داده است و برخی سرمایه‌گذاران خطر‌پذیر هم وارد این فضا شده‌اند و با توجه به مزیت‌هایی که در حوزه استارت‌آپ‌های ایرانی شناسایی کرده‌اند سرمایه‌گذاری می‌کنند. در حال حاضر استارت‌آپ‌های موفق چون شرکت دیجی‌کالا شکل گرفته‌اند که رشد خوبی هم در این عرصه داشته‌اند. در همین زمینه چند سالی است که شرکت MTN در ایران سرمایه‌گذاری بر روی استارت‌آپ‌ها را آغاز کرده و اسنپ هم یکی از مجموعه‌هایی است که با سرمایه‌گذاری MTN در حال رشد و توسعه است.
یعنی سرمایه‌گذار شرکت‌های بامیلو، زود فود و اسنپ به‌طور کلی شرکت MTN آفریقای جنوبی است که بیشتر به‌عنوان سرمایه‌گذار خارجی شرکت ایرانسل شناخته شده؟
بله، در واقع شرکت MTN در هلدینگی با نام گروه اینترنتی ایران سرمایه‌گذاری کرده است که شامل پنج شرکت درخواست خودرو «اسنپ»، فروشگاه اینترنتی «بامیلو»، سایت سفارش غذا «زودفود»، سایت خرید، فروش و اجاره املاک «اسکانو» و سایت رزرو هتل «پین تا پین» می‌شود که کسب‌وکارهای مبتنی بر پلت‌فورم هستند که به نیازهای طیف وسیعی از جامعه‌مان پاسخ می‌دهند.
برای راه‌اندازی اسنپ از نهادهای ذی‌ربط، مجوز گرفتید؟
بله، مانند هر کسب‌وکاری تمام مجوزهای مربوطه را از نهادهای ذی‌صلاح اخذ کردیم تا اسنپ راه‌اندازی شود.
اسنپ از چه زمانی فعالیت خود را آغاز کرد؟
در حال حاضر دوسال از فعالیت اپلیکیشن اسنپ می‌گذرد. البته ما در ابتدا با نام تجاری تاکسی‌یاب در آبان سال 93 فعالیت خودمان را شروع کردیم. اما در کمتر از یک سال از گذشت کارمان، تصمیم گرفتیم نام تجاری اسنپ را به‌جای تاکسی‌یاب استفاده کنیم.
علت این تغییر نام چه بود؟
با توجه به اینکه هدفمان را فراتر از جابه‌جایی مسافر در حوزه حمل‌ونقل تعریف کرده بودیم عنوان تاکسی‌یاب جامع و کامل نبود. ما نمی‌خواستیم فعالیت‌هایمان تنها به درخواست خودرو محدود شود به همین جهت به علت سیاست گسترش دامنه حوزه کاری‌مان عنوان اسنپ را برای این اپلکیشین انتخاب کردیم تا بتوانیم سرویس‌های تجاری بیشتری مثلاً مانند سرویس پیک موتوری در این بستر ارائه دهیم. نسخه اولیه اپلیکیشن اسنپ در خرداد ماه سال 94 ارائه شد. در آن زمان این نسخه اولیه نواقص نرم‌افزاری و عملیاتی داشت. سعی کردیم با چند ماه کار مستمر روی این نسخه آزمایشی نواقص مربوطه را برطرف کنیم. در آبان ماه همان سال، نسخه دوم اسنپ راه‌اندازی شد. در حال حاضر نیز از این همین نسخه استفاده می‌کنیم. جالب است از این مقطع به بعد رشد بسیار چشمگیری را تجربه کردیم.
آیا از همان ابتدا توسعه نرم‌افزار اپلیکیشن اسنپ در داخل مجموعه خودتان طراحی شد یا اینکه از جایی این نرم‌افزار را گرفتید و طراحی مجدد انجام دادید؟
بله، اپلیکیشن اسنپ از ابتدا برای پاسخگویی به نیاز بازار هدف ایران، کاملاً از سوی تیم خودمان طراحی شد. پس از آن نیز نسخه اسنپ 1 را به اسنپ 2 توسعه دادیم. نرم‌افزار اسنپ کاملاً از سوی یک تیم 15 نفره IT و توسعه‌دهنده نرم‌افزار نوشته شده است و دائماً در حال توسعه آن هستیم.
پلت‌فورم اسنپ چقدر به این نوع کسب‌وکارهای رایج در جهان مانند اوبر و لیفت شباهت دارد؟ چقدر از این سرویس‌ها ایده گرفته‌اید و چقدر سعی کرده‌اید مطابق با فرهنگ داخلی بومی‌سازی انجام دهید؟
همان‌طور که گفتم در جهت رسیدن به اهدافی که داشتیم نرم‌افزار اسنپ را به‌طور کامل از سوی تیم خودمان طراحی کرده و توسعه دادیم. چون ما اولین شرکت نرم‌افزاری بودیم که سرویس هوشمند سفارش خودرو را با تاکسی‌یاب آغاز کردیم؛ تجربه‌ای که به دست آوردیم باعث شد تا خودمان اپلیکیشنی با توجه به نیازهای بازار هدف طراحی کنیم. به همین دلیل با توجه به نیازها و ملزومات کاربری ایرانی اعم از کاربر مسافر و راننده و شرایط خاص حمل‌ونقل در کلانشهر تهران نرم‌افزار اسنپ را طراحی کرده‌ایم. اسنپ هم مانند اوبر، یک ارائه‌دهنده سرویس را به یک دریافت‌کننده سرویس متصل می‌کند. به همین خاطر فعالیت‌های این مدل کسب‌وکار در دنیا شباهت‌های بسیاری به همدیگر دارند اما با توجه به نیازهای داخلی یا بومی هر کشوری تفاوت‌هایی نیز باهم دارند که اشاره کردم تمام نیازهای کاربرانمان و مسائل حمل‌ونقل شهری را در نظر گرفته‌ایم.
برای راه‌اندازی این مدل کسب‌وکار نوین در کشور با توجه به اینکه اولین استارت‌آپی بودید که وارد این عرصه شدید با چه مشکلاتی مواجه بودید؟
همان‌طور که می دانید فعالیت استارت‌آپ‌ها با توجه به اینکه مدل جدیدی از کسب‌وکار را ارائه می‌دهند و سازوکارشان با کسب‌وکارهای سنتی فرق دارد با مشکلات زیادی روبه‌رو می‌شود چراکه هنوز این شیوه از کسب‌وکار در کشورمان نهادینه نشده و همواره نگرانی‌ها و مقاومت‌هایی در این عرصه وجود دارد. مشکلاتی چون ایجاد اعتماد بین عموم کاربران، کافی نبودن زیرساخت‌ها و نیروی انسانی در این مسیر وجود دارد اما به هر حال ما سعی کردیم بخشی از این مشکلات را برطرف کنیم. مانند مساله ایجاد اعتماد بین کاربران که در حال حاضر این مشکل به شکلی حل شده است. چراکه روز به روز این اعتماد در حال افزایش است و رشد بالای کاربران اسنپ نشان‌دهنده این موضوع است. در مورد برخی مشکلات مانند کمبود زیر‌ساخت، دیگر از حیطه مدیریت ما خارج است. اگرچه در حال حاضر وضعیت بسیار بهتر شده است و خدمات اینترنت پرسرعت و نسل سوم و چهارم اینترنت نیز در تمام نقاط شهر و بزرگراه‌ها و خیابان‌ها ارائه می‌شود. البته در حیطه
فعالیتمان مشکلاتی چون ساعات اوج ترافیک و منطقه طرح ترافیک را داریم که سعی کردیم تا حدودی بر این مشکلات فائق شویم هرچند هنوز هم با مشکلات بسیاری در این عرصه مواجهیم.
چه تعداد نیروی انسانی در این مجموعه به کار گرفتید؟
در ابتدا با تیم بسیار کوچکی کارمان را شروع کردیم. البته تمام استارت‌آپ‌ها فعالیت خود را همین گونه آغاز می‌کنند. به‌تدریج با توسعه فعالیت‌هایمان تعداد اعضای تیم‌مان افزایش یافت و اکنون بالغ بر 130 نفر در این مجموعه کار می‌کنند. مجموعه اسنپ محیطی پویا و خلاق دارد که با توجه به نیازهای بازار هر روز در حال بهتر شدن و پیشرفت است.
اپلیکیشن اسنپ چه تعداد کاربر دارد؟
رشد و افزایش قابل توجهی در دوسال گذشته در تعداد کاربر مسافر و راننده داشته‌ایم. در حدود چند صد هزار مسافر و چندین هزار راننده کاربر اپلیکیشن اسنپ هستند. همان‌طور که اشاره کردم از زمانی که نسخه دوم اسنپ را طراحی کردیم با رشد غیرقابل باوری مواجه شدیم. حجم بسیار بالایی از کاربران را در حال حاضر داریم که دائماً در حال بازخورد دادن به ما هستند. این بازخوردها از سوی کاربران باعث می‌شود تا دائماً تلاش کنیم نواقص موجود را برطرف کنیم و به سمت افزایش کیفیت سرویس‌هایی که ارائه می‌دهیم، حرکت کنیم. رانندگان هم مانند مسافران کاربر اپلیکیشن اسنپ محسوب می‌شوند. البته تعدادی از این رانندگان فعال نیستند و هر زمان که این امکان را داشته باشند درخواست ارائه سرویس می‌دهند. با این حال تعداد قابل توجهی از رانندگان فعال هستند و هر روز هم به این تعداد اضافه می‌شود. در مورد کاربران مسافر هم با رشد قابل توجهی مواجهیم.
آیا تنها رانندگان مستقیم با اسنپ کار می‌کنند یا اینکه با آژانس‌های تاکسی تلفنی هم همکاری دارید؟
هر دو مدل یعنی فعالیت مستقیم با رانندگان و همکاری با آژانس‌های تاکسی تلفنی را از ابتدا داشته‌ایم و هنوز به همین روش کار می‌کنیم. ما نیز مانند تمام کسب‌وکارهای دیگر که بر اساس شرایط و نیازهای بازار مدل‌های کاری را تطبیق یا ارتقا می‌دهند فعالیت می‌کنیم. درست است که تعداد بسیار بالایی راننده با اسنپ به‌طور مستقیم کار می‌کنند اما خود را بی‌نیاز از همکاری با آژانس‌ها نمی‌دانیم.
شیوه جذب راننده چگونه است؟
با روش‌های بازاریابی آنلاین و آفلاین اقدام به جذب راننده می‌کنیم. کسانی که علاقه‌مند به ارائه سرویس از طریق اپلیکیشن اسنپ هستند به ما مراجعه می‌کنند. مزایای استفاده از این اپلیکیشن به‌طور کامل به رانندگان توضیح داده می‌شود. یکی از مزایای آن انعطاف‌پذیری در زمان فعالیت آنهاست. اجباری وجود ندارد که رانندگان تمام وقت فعال باشند. هر راننده هر زمانی تمایل داشته باشد می‌تواند سرویس ارائه دهد. مزیت ویژه هم در این است که نیازی نیست رانندگان در مکان خاصی گرد هم بیایند تا مسافر جذب کنند. در هر مسیری که قرار دارند کافی است اپلیکیشن اسنپ را فعال کنند و هر زمان مسافری درخواست داد، آن درخواست را بپذیرند. در بیشتر موارد مقصد رانندگان دوباره به مبدأ تبدیل می‌شود و سفر جدیدی را انجام می‌دهند. راننده‌ها جزو کارمندان اسنپ نیستند. در واقع کاربر اپلیکیشن راننده اسنپ هستند و هر زمان که بخواهند اپلیکیشن خود را فعال می‌کنند و در نقشه به کاربر نشان داده می‌شوند. به هر ترتیب شیوه آنلاین درخواست خودرو باعث می‌شود حتی از بار ترافیک و آلودگی صوتی در شهرها کاسته شود. در روش‌های سنتی این مزایا
وجود ندارد. یکی از اهداف ما در راه‌اندازی این کسب‌وکار آنلاین کمک به مدیریت شهری در کاهش مشکلات ترافیکی و معضلات شهری در سیستم حمل‌ونقل کشور است.
رانندگان با چه معیارهایی گزینش می‌شوند؟ آیا این گزینش‌ها به گونه‌ای است که نگرانی‌ای که مسافران در تامین امنیتشان دارند برطرف شود؛ به هر شکل در مدل سنتی درخواست تاکسی این اعتماد بیشتر بین مسافر و راننده وجود دارد؟
هر خودرویی به جمع کاربران اسنپ اضافه می‌شود قبل از آن بررسی‌ها و بازرسی‌های لازم را از لحاظ مکانیکی و ظاهری خودرو مربوطه انجام می‌دهیم. مساله نظافت خودرو، مجهز بودن به سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی برای ما اهمیت دارد. تمام رانندگان باید مدارک قانونی لازم را داشته باشند و احراز هویت آنها به ما ارائه شده باشد که شامل کارت ملی، گواهینامه، بیمه‌نامه، کارت خودرو، معاینه فنی و گواهی عدم سوءپیشینه است. تیم آموزشمان نیز یک جلسه مصاحبه در حدود یک ساعت برای هر راننده میگذارد که آموزش‌های مربوط به استفاده از نرم‌افزار، چگونگی رفتار با مسافر و... به آنها داده می‌شود. به آنها دفترچه آموزش و لیبل اسنپ و خوشبوکننده خودرو داده می‌شود و هر ماه نیز چک‌های دوره‌ای از سوی تیم‌های مربوطه اسنپ از رانندگان به عمل می‌آید.
رانندگان خانم نیز با شما همکاری می‌کنند؟
بله، تعدادی از کاربران راننده ما خانم‌ها هستند که بر اساس ملاک‌هایی که داریم گزینش می‌شوند.
آیا با راننده‌ای هم به علت اعتراض مسافران قطع همکاری داشته‌اید؟
توجه کنید مزیت سیستم نرم‌افزاری اسنپ در این است که در کوتاه‌ترین زمان ممکن رانندگانی که برخورد مناسبی با مسافران نداشته‌اند؛ مثلاً به دلایل مختلف مسافری از راننده‌ای شکایت کرده است، شناسایی می‌شوند و از سیستم حذف می‌شوند. ما سیستم نظرسنجی داریم که با جزییات مسافر مشخص می‌کند که از آن راننده رضایت دارد یا خیر. اگر راننده‌ای مسیرها را به خوبی نشناسد یا اینکه تقاضای پول اضافی از مسافر داشته باشد و دیگر موارد، مسافر در سیستم نظرسنجی سریعاً می‌تواند این موضوع را اطلاع دهد که تیم پشتیبانی ما به سرعت به این موضوع رسیدگی می‌کنند. حتی اگر در سیستم پرداخت آنلاین کرایه، خطایی رخ دهد به‌رغم اینکه مسافر پرداخت آنلاین داشته اما آن پرداخت ثبت نشده باشد و کرایه نقدی به راننده داده است این موضوع هم از طریق اپلیکیشن و هم از طریق تماس با تیم پشتیبانی قابل پیگیری است.
اما گاه شنیده شده که ارتباط با سیستم پشتیبانی اسنپ با مشکل مواجه است و در برخی موارد پاسخگو نیستند؟
ما تیم پشتیبانی 24ساعته داریم که علاوه بر اینکه امکان ثبت تیکت در اپلیکیشن وجود دارد به صورت تلفنی نیز پاسخگوست. تیم کنترل کیفی ما امتیازهایی را که به رانندگان داده می‌شود، دائماً رصد می‌کنند و کسانی را که امتیازشان از میانگین مورد نظر پایین‌تر باشد غیر‌فعال می‌کنند. اما اگر مواردی باشد که با تذکر قابل اصلاح است، سریعاً به راننده تذکر داده می‌شود که در صورت تکرار، آنها غیر‌فعال خواهند شد.
نرخ رشد اسنپ در حال حاضر چقدر است؟
نرخ رشد اسنپ در دو سال گذشته به علت فراز و نشیب‌هایی که داشتیم متفاوت بوده است. اما در مورد یک سال گذشته می‌توانم بگویم هر ماه نرخ رشد 100 درصدی را تجربه کردیم. شاید یکی از دلایل رشد چشمگیرمان در همین نکته نهفته باشد که کاملاً به نیازهای مخاطبانمان توجه می‌کنیم و سریعاً تغییراتی را که طیف گسترده‌ای از کاربران احتیاج دارند از سوی تیم توسعه‌دهنده نرم‌افزار اعمال می‌کنیم. کنترل کامل در این زمینه داریم تا مخاطبانمان از سرویس‌هایی که ارائه می‌دهیم رضایت داشته باشند. بیشترین رشد کاربران را از طریق تبلیغ دهان‌به‌دهان هم در کاربران مسافر و هم در کاربران راننده داشته‌ایم. در این راستا نیز تخفیف‌هایی برای مسافرانی که اپلیکیشن اسنپ را به دیگران معرفی می‌کنند و از طریق آنها کاربران جدید وارد این سیستم می‌شوند در نظر می‌گیریم و پورسانت و پاداش‌هایی نیز برای کاربران راننده در صورتی که کاربر راننده جدیدی به ما معرفی کند.
به‌طور متوسط چقدر از رانندگان کارمزد می‌گیرید؟
به‌طور میانگین در حدود 13 درصد از کاربر راننده کارمزد اخذ می‌کنیم.
نرخ کرایه در مسیرهای مختلف بر چه اساسی محاسبه می‌شود؟
بر اساس طول مسافت، زمان سفر، دشواری در دسترسی مسیر مبدأ به مقصد نرخ کرایه‌ها محاسبه می‌شوند. قطعاً در ساعاتی که پیک ترافیک بالاست میزان کرایه نیز افزایش پیدا می‌کند. سعی کردیم همانند مدل‌های رایج جهان یک سیستم هوشمند را برای نحوه محاسبه نرخ کرایه طراحی کنیم که هم کاربر مسافر و هم کاربر راننده راضی باشند. در این زمینه کاملاً نرخ محاسبه کرایه از سوی الگوریتم با توجه به سه مولفه مسافت، زمان سفر، دشواری در دسترسی مسیر مبدأ به مقصد تعیین می‌شود و عامل انسانی هیچ دخالتی در آن ندارد. از این طریق یکی از معضلاتی که بر سر راه کسب‌وکارمان بود یعنی سوءتفاهم، چانه‌زنی و اختلاف بر سر قیمت کرایه را حذف کردیم. کاربر مسافر پیش از آغاز سفر می‌تواند قیمت کرایه در مسیر مورد درخواست را مشاهده کند و پس از آن درخواست تاکسی بدهد. همین‌طور راننده قبل از قبول سفر مبدأ و مقصد را می‌داند و قیمت را مشاهده می‌کند. پس از آن به درخواستی که سیستم دریافت کرده است پاسخ می‌دهد.
دیتای ترافیک مسیرها را از چه منبعی دریافت می‌کنید که بر اساس آن نرخ کرایه را محاسبه می‌کنید؟
ما از اطلاعات گوگل مپ استفاده می‌کنیم، بر اساس آن نرخ کرایه‌ها در مسیرهای پر‌ترافیک، بیشتر از سفرهای معمولی خواهند بود. به هر حال ساعات اوج ترافیک در شهر تهران کاملاً مشخص است. موضوع چندان پیچیده‌ای نیست.
با توجه به اینکه قیمت کرایه‌ها در این مدل کسب‌وکار ارزان‌تر از قیمت‌های معمول در تاکسیرانی و آژانس‌هاست، چگونه رانندگان را توجیه می‌کنید که با این قیمت‌ها سرویس ارائه دهند؟
شرایط تجاری ما دائماً در حال تغییر است. با توجه به نیازهایی که کاربران دارند شیوه‌های تجاری‌مان را تغییر می‌دهیم. در این زمینه برای جذب کاربر مسافر بیشتر قطعاً سعی می‌کنیم کیفیت خدماتمان را افزایش دهیم. در شرایطی ممکن است برای اینکه تجربه دلپذیرتر برای کاربر مسافر رقم بزنیم با قیمت معمولی بالاترین سطح سرویس را ارائه دهیم. هر چقدر خودروهایمان کیفیت بیشتر، مدل بالاتر و جدیدتر باشند به‌طور طبیعی می‌توانیم کاربر مسافر بیشتری جذب کنیم. برحسب شرایط ممکن است از برخی رانندگان کارمزد اخذ نکنیم. به همین جهت طرح‌های تشویقی برای رانندگان در نظر گرفته‌ایم که یکی از آنها عدم دریافت کارمزد در شرایط خاص است.
در ساعات اوج ترافیک در مراکز شهر تهران شاهدیم اغلب در خواست‌ها از سوی رانندگان پذیرفته نمی‌شوند. آیا اسنپ همانند اوبر به دنبال راه‌اندازی سرویس اوبرپول (استفاده اشتراکی از یک خودرو) نیست که از این طریق کرایه‌ای که پرداخت می‌شود برای راننده مقرون به صرفه باشد؟
به دنبال آن هستیم که همانند اوبر سرویسی شبیه اوبرپول راه‌اندازی کنیم. البته این امر کمی زمانبر است و درحال بررسی هستیم. در زمان اوج ترافیک کمتر راننده‌ای حاضر می‌شود با نرخ‌های معمولی مسافر جابه‌جا کند. ارائه این نوع سرویس کار سخت و پیچیده‌ای است و باید تمامی جوانب آن سنجیده شود. به هر حال ما در برنامه داریم که در آینده نزدیک چنین سرویسی ارائه دهیم. چراکه جابه‌جایی چند مسافر از سوی یک راننده در مسیرهایی که مسافران مسیرهایشان یکسان هست هم به کاهش ترافیک کمک شایانی می‌کند و هم اینکه قیمت کرایه برای مسافر و راننده هم مقرون به صرفه‌تر می‌شود.
تا چه زمانی این سطح فعلی ارزان‌قیمت‌ها را حفظ خواهید کرد؟
توضیح دادم نحوه محاسبه قیمت کرایه در سیستم اسنپ بر اساس عرضه و تقاضاست. ما به دنبال آن هستیم که سرویس با‌کیفیت و کاملاً مقرون به صرفه ارائه دهیم. هدفمان این نیست که تنها سرویس ارزان‌قیمت بدهیم به هر حال کسب‌وکارمان باید توجیه اقتصادی داشته باشد. هدف اصلی‌مان این است که ارائه‌دهندگان یک سرویس را به دریافت‌کنندگانش متصل کنیم. اگر قیمت‌ها در این پلت‌فورم بسیار بالا یا بسیار پایین باشد این اتصال ایجاد نمی‌شود. یا مسافر ناراضی خواهد بود و درخواست سرویس نمی‌دهد یا اینکه راننده سرویس قبول نمی‌کند. به‌طور حتم اگر اسنپ در حال حاضر فعال است و با رشد صددرصدی در هر ماه مواجه شده است قطعاً به نقطه بهینه‌ای رسیده‌ایم که هر دو طرف بازار یعنی عرضه‌کننده و تقاضا‌دهنده از این نرخ کرایه راضی هستند و قطعاً این نحوه سیستم محاسبه کرایه جای کار و ارتقا دارد. قطعاً مسیرهایی هستند که یک طرف از بازار یعنی یا مسافر یا راننده از کرایه مربوطه راضی نیست یا درخواست نمی‌دهد یا درخواست قبول می‌کنند. ما بر اساس تجربه دوساله موفق عمل کرده‌ایم و با توجه به
بازخوردهایی که می‌گیریم سعی می‌کنیم سیستم را توسعه و ارتقا دهیم.
با توجه به اینکه دو سال از فعالیت اسنپ می‌گذرد آیا این استارتآپ به مرحله سوددهی رسیده است؟
اجازه بدهید به این پرسش پاسخ ندهم. تصور نمی‌کنم هیچ شرکت خصوصی اطلاعاتی را درباره گردش مالی و میزان سودی که کسب می‌کند اعلام کند.
با توجه به اینکه اکثر کاربران اسنپ جوانان هستند آیا بازار هدف شما فقط برای جذب کاربران راننده جوان برنامه‌ریزی شده است؟
ما دوست نداریم این‌گونه شناخته شویم که تنها به دنبال جذب یک قشر یا گروه سنی خاص هستیم. بازار هدف اسنپ برای تمام اقشار و طیف‌های جامعه طراحی شده است. اما طبیعی است ماهیت سرویس‌های مبتنی بر پلت‌فورم بیشتر جوانان را به سمت خود جذب می‌کند. به هر حال باید راننده اسنپ گوشی تلفن همراه هوشمند داشته باشد و علاقه به کار با اپلیکیشن و سیستم جدید داشته باشد. عمدتاً جوانان در جامعه ما به سمت این نوع کسب‌وکارها بیشتر جذب می‌شوند. ممکن است افرادی که سن بالایی دارند کمتر به سیستم‌های آنلاین اعتماد داشته باشند و ترجیح دهند که با مدل‌های سنتی کار کنند. در کاربران مسافر هم وضعیت همین‌گونه است جوانان زودتر با سرویس‌های آنلاین ارتباط برقرار می‌کنند. برای ما فرقی ندارد و تلاش می‌کنیم تمام قشرهای جامعه را که به این خدمات نیاز دارند تحت پوشش قرار دهیم.
آیا مانند مدل کسب‌وکار اوبر برنامه‌ای برای درجه‌بندی خودروها دارید که مسافران با توجه به مدل خودرو بتوانند درخواست بدهند؟
این سیستم را داریم اما هنوز فعالش نکرده‌ایم. در حال حاضر نرخ کرایه برای تمام رانندگان یکسان است. ولی در برنامه داریم که سرویس‌های VIP راه‌اندازی کنیم تا مسافرانی که دنبال سرویس‌های خاص هستند به نیازهایشان پاسخ دهیم. در حال حاضر مدل‌های مختلفی از خودروها و در برخی موارد سطح بالایی از مدل‌های معمول خودرو، جزو کاربران اسنپ هستند.
با توجه به باز شدن فضای سرمایه‌گذاری پس از برجام، آیا به دنبال جذب سرمایه‌گذاران بزرگ خارجی برای گسترش فعالیت‌هایتان هستید؟
اخیراً شاهدیم بازار کسب‌وکارهای اینترنتی در ایران بسیار داغ شده است. نمونه‌هایی چون دیجی‌کالا را داریم که توانسته‌اند سرمایه‌گذار خارجی جذب کنند. اسنپ نیز به‌عنوان یکی از کسب‌وکارهای جذاب که توجیه اقتصادی بالایی دارد مورد توجه سرمایه‌گذاران خارجی قرار گرفته است اما فعلاً برنامه خاصی در این زمینه نداریم و باید صبر کنیم ببینیم در آینده چه اتفاقی خواهد افتاد. فعلاً برنامه اصلی ما گسترش فعالیت‌هایمان در دیگر شهرهای کشور است.
با توجه به اینکه در حال حاضر فقط در تهران اپلیکیشن اسنپ فعال است در آینده قرار است که در کدام شهرهای کشور سرویس ارائه دهید؟
در این زمینه برنامه جدی داریم که در شهرهای دیگر نیز سرویس ارائه دهیم. در حال حاضر درخواست‌های بالایی از دیگر کلانشهرهای کشور برای اسنپ داریم. حداقل روزانه پنج تماس تلفنی، 15 ای‌میل و 25 پیام برای من از دیگر شهرها ارسال می‌شود که مشتاق هستند این سرویس در آن شهرها ارائه شود. حتی برخی سازمان‌های تاکسیرانی در شهرهای مختلف به ما درخواست داده‌اند که علاقه‌مند هستند با ما همکاری کنند و بر روی اپلیکیشن اسنپ سرویس ارائه دهند. در حال مذاکره هستیم که به‌زودی اسنپ را به برخی از شهرهای بزرگ کشور ببریم.
با توجه به محدودیت‌هایی که برای ورود اوبر به ایران داریم اگر روزی این محدودیت‌ها برداشته شود آیا اسنپ می‌تواند با این استارتآپ بزرگ جهان رقابت کند؟ شاهدیم در برخی کشورها که اوبر وارد شد این مدل کسب‌وکارهای بومی شکست خوردند...
مدعی هستم که اسنپ می‌تواند در صورتی که رقیب خارجی وارد بازار ایران شود با آن رقابت کند. معتقدم مهم‌ترین مزیت ما شناخت عمیق از فضای کسب‌وکار بسیار پیچیده ایران است. تصور نمی‌کنم که هیچ شرکت خارجی شناخت عمیقی را که یک شرکت ایرانی از فضای کسب‌وکار کشورش طی دو سال به دست آورده آن هم بدون خطا بتواند در این مدت کوتاه به دست آورد. با توجه به اینکه اسنپ بومی‌سازی این محصول را از سوی نخبگان مطرح کشور انجام داده است مزیت‌هایی دارد که می‌تواند با شرکتی بزرگی چون اوبر هر چقدر هم سرمایه بالا و سیستم نرم‌افزاری قوی داشته باشد، رقابت کند. از طرف دیگر به‌طور معمول سرمایه‌گذار خارجی در این مدل کسب‌وکارها ترجیح می‌دهد که به‌طور مستقیم سرمایه‌گذاری نکند و از طریق شریک ایرانی این کار را انجام دهد و به‌طور قطع اول به سراغ اسنپ که اولین شرکت در این عرصه است می‌آید. خوشبختانه به قدری بازار
ایران بزرگ است که هر چقدر رقیب چه خارجی و چه داخلی به این عرصه وارد شوند بازهم تقاضا بالاست و جا برای کار بسیار زیاد است. معتقدم ورود رقبا باعث بزرگ‌تر شدن این بازار خواهد شد و دیگر این کاربران هستند که انتخاب می‌کنند از کدام سرویس‌د‌هنده خدمات بگیرند. به‌طور حتم شرکتی در این عرصه موفق خواهد بود که خدمات با‌کیفیت بالا ارائه دهد.
با توجه به اینکه اخیراً چند شرکت ارائه سرویس هوشمند خودرو در کشور فعال شده‌اند آیا اسنپ، این شرکت‌ها را رقیب خود می‌داند؟
من دوست ندارم که بگویم ما بیرقیب هستیم. اگر امروز رقیبی نداریم قطعاً در آینده نه‌چندان دور رقیب خواهیم داشت. توضیح دادم رقیب نداشتن باعث خواهد شد که بازارمان توسعه پیدا نکند پس رقیب داشتن برایمان خوب است. جالب است به تازگی در یکی از شبکه‌های اجتماعی مطلبی می‌خواندم که نوشته شده بود تا دیروز اغلب به دنبال این بودند وب‌سایتی شبیه دیجی‌کالا طراحی کنند اما امروز همه به دنبال راه‌اندازی اپلیکیشنی شبیه اسنپ هستند. این تصور ساده‌انگارانه وجود دارد که فقط با طراحی یک سایت یا یک اپلیکیشن می‌توانند مانند دیجی‌کالا و اسنپ بیایند به بازار و موفقیت کسب کنند. در حالی که عملیات پیچیده و دانش سازمانی عمیقی پشت یک اپلیکیشن موسوم به اسنپ قرار دارد. به هر ترتیب ما خودمان را در این مدل کسب‌وکار بیرقیب نمی‌بینیم اما تمرکزمان برروی فعالیت‌هایمان است و در تلاش هستیم بهترین سرویس‌ها را به کاربرانمان ارائه دهیم. اتفاقاً وجود رقیب باعث خواهد شد انگیزه ما برای ارائه سرویس‌های با کیفیت و
جدید بیشتر شود.
آیا تاکنون محدودیت‌هایی از سوی شهرداری و سازمان تاکسیرانی تهران برای اسنپ ایجاد شده است؟
ما همیشه سعی کردیم با تمام ارگان‌ها و سازمان‌هایی که دارند در این بازار سرویس ارائه می‌کنند تعاملات خوبی داشته باشیم. همیشه آماده هستیم با آنها در جهت رفع معضلات شهری و کاهش ترافیک هر نوع همکاری انجام دهیم. همان‌طور که گفتم ما از سازمان تاکسیرانی دیگر شهرهای کشور پیشنهاد همکاری داریم. در تهران نیز مورد توجه ارگان تاکسیرانی و شهرداری بوده‌ایم. اگر آنها تمایل داشته باشند ما در این زمینه همکاری خواهیم داشت.
به‌طور کلی این مدل کسب‌وکار که خدمات آنلاین با قیمت ارزان‌تر از تاکسیرانی و آژانس‌های تاکسی تلفنی ارائه می‌دهد چه اثری بر کل بازار میگذارد؟ البته به نظر می‌رسد آژانس‌های تاکسی تلفنی به نوعی اپلیکیشنی مانند اسنپ را برای خود تهدید می بینند...
نوع سرویسی که کسب‌وکارهای اینترنتی ارائه می‌دهند با مدل کسب‌وکارهای سنتی متفاوت است. بازار نیازهای مختلفی دارد که هر یک از کسب‌وکارها جایگاه خاص خود ر ا دارند و هیچ‌یک تهدیدی برای دیگری نیستند. تقاضا در این بازار به قدری بالاست که همه می‌توانند با ارائه خدمات کیفی بازار خودشان را داشته باشند و سود خوبی هم ببرند. اتفاقاً اضافه شدن کسب‌وکارهای اینترنتی به بازار کمک می‌کند این بازار بزرگ‌تر شود و کیفیت ارائه خدمات هم افزایش یابد.
با توجه به مشکلاتی که در حال حاضر در کلان شهرها داریم توسعه کسب‌وکارهای آنلاین در عرصه حمل‌ونقل عمومی چقدر می‌توانند به کاهش ترافیک و معضلات شهری کمک کنند؟
هدف ما تسهیل سفرهای درون‌شهری است. این مدل کسب‌وکار سه نتیجه برای کلانشهر تهران در‌بر دارد. مهم‌ترین آن این است که خودروها برای به دست آوردن مسافر لازم نیست بدون سرنشین در داخل شهر تردد و ایجاد ترافیک کنند. حتی در مصرف سوخت نیز صرفه‌جویی می‌شود و از آلودگی‌های صوتی محیطی هم کاسته می‌شود. وقتی رانندگان با اپلیکیشن کار می‌کنند به راحتی می‌توانند در گوشه‌ای از خیابان بایستند و خودروی خود را خاموش کنند تا از طریق اپلیکیشن درخواست مسافر برایشان ارسال شود. مهم‌تر از این وقتی مسافر را به مقصد می‌رسانند مجبور نیستند به یک مکان خاص برگردند تا سفر دیگری را انجام دهند.
ممکن است وقتی به مقصد برسند دوباره مسافری در همان حوالی درخواست بدهد و بازهم سفر انجام دهند. درصد بالایی از کاربران راننده اسنپ زیر یک دقیقه وقتی مسافری را به مقصد می‌رسانند سیستم پیغام درخواست بعدی را برایشان ارسال می‌کنند. وقتی خودرو تک‌سرنشین در خیابان‌ها تردد نمی‌کند این امر کمک شایانی به کاهش ترافیک و معضلات شهری می‌کند. حتی برخی از رانندگان تنها به این خاطر کاربر اسنپ شده‌اند که کمک کنند تا از معضلات ترافیک کاسته شود. در مسیری که روزانه طی می‌کنند ترجیح می‌دهند از ظرفیت خالی خودروشان استفاده کنند تا مسافر یا مسافرانی را که با او هم‌میسر هستند به مقصد برسانند.
همان‌طور که گفتیم به دنبال آن هستیم که سرویس مشابه اوبرپول را نیز ارائه دهیم که یک راننده همزمان چند مسافر که مبدأ و مقصد نزدیک به هم را دارند جابه‌جا کند. اگر تمامی این موارد را در نظر بگیرید متوجه خواهید شد که هزینه‌های هنگفتی با توسعه سرویس اسنپ در مدیریت شهری صرفه‌جویی خواهد شد و بدون صرف بودجه‌های سنگین معضل ترافیک به تدریج کاهش خواهد یافت.
البته این نوع کسب‌وکارها در اشتغال‌زایی هم اثر‌گذارند و می‌توانند با کاهش نرخ بیکاری در توسعه اقتصادی نیز نقش داشته باشند.
دیدگاه تان را بنویسید