نه به تجارت

به نظر می‌رسد دونالد ترامپ تا همین حالا هم چیزهای زیادی را در ایالات متحده تغییر داده است. یکی از مهم‌ترین این تغییرات، موضع‌گیری حزب جمهوریخواه در مورد «‌تجارت آزاد‌» است. وی تقریباً توانسته این کلمه را به یک ناسزا، حداقل در ادبیات شخصی خودش تبدیل کرده و به جای آن از «‌اول آمریکا» استفاده کند. البته از همان روز اول حضور وی در انتخابات ریاست جمهوری در موضع‌گیری ترامپ در مورد تجارت و مهاجرت، دو بحث عمده، مشخص بود. وی از همان ابتدا اعلام کرد قصد دارد دیواری واقعی، با سنگ و آجر، بین ایالات متحده و مکزیک ایجاد کند تا موج مهاجرت متوقف شود و همچنین دیواری از جنس تعرفه و مالیات هم بین ایالات متحده و هر کشوری که قصد صادرات کالا به این کشور دارد، بکشد. البته اصلی‌ترین مخاطب این دیوار نامرئی، بدون شک، چین بود.
اما سوال اینجاست: ترامپ، چه میزان از این صحبت‌ها را می‌تواند عملی کند؟ اقتصاددانان اعتقاد دارند اگر وی بتواند به همه وعده‌های عجیب انتخاباتی‌اش در مورد تجارت و مهاجرت عمل کند، ایالات متحده نه منتظر یک بحران، که باید در انتظار یک فاجعه اقتصادی باشد. در حال حاضر هم به نظر نمی‌رسد وی قصد عقب‌نشینی از این مواضع اعلام‌شده را داشته باشد. همچنان وعده اصلی وی به آمریکایی‌هایی که بعد از سال‌ها درگیری با بحران اقتصادی، آمادگی قبول هر حرفی، هر میزان غیرمنطقی را دارند این است: «شما شغل خود را باز پس خواهید گرفت.» او از هر توافق اقتصادی که کلینتون، بوش و اوباما امضا کرده‌اند به شدت انتقاد می‌کند و قول داده است: «هیچ توافق اقتصادی را که به مردم ضرر بزند امضا نخواهم کرد.»
البته ترامپ در سخنرانی آخر خود از کلمه تعرفه استفاده نکرد. احتمالاً به خاطر حساسیت شدیدی که تجار و وال‌استریت به آن دارند و بالاخره آنها هم رای‌دهنده محسوب می‌شوند، هرقدر هم که جامعه مخاطب ترامپ نباشند. در واقع وی اصلاً نیازی به استفاده از این کلمه نداشت وقتی تاکید کرد که از هر وسیله و قانون ممکنی استفاده خواهد کرد تا مطمئن شود آمریکایی‌ها دوباره شغل خواهند داشت و شروع به تولید خواهند کرد.
جالب‌تر اینکه اکثر مشاوران اقتصادی ترامپ، مانند خود او ثروتمند هستند. بعد از هر سخنرانی وی، و خصوصاً این سخنرانی اخیر، سعی می‌کنند آگاهان جامعه (‌و نه عوام مخاطب سخنرانی‌های انتخاباتی ترامپ) را متقاعد کنند وی هیچ کاری را که صدمه جدی و شدیدی برای اقتصاد و کشور داشته باشد انجام نخواهد داد و اینها همه صرفاً سخنرانی‌های انتخاباتی است. علاوه بر تجارت، حتی در مورد مهاجران نیز همین روند برقرار است. در هر سخنرانی عمومی با مخاطب‌های میلیونی‌، ترامپ وعده اخراج مهاجرانی را می‌دهد که با دستمزدی اندک کارهای آمریکاییان را قبضه کرده‌اند، اما در پشت سر مشاوران وی با اشاره به هزینه، زمان و نیروی لازم برای تعقیب و شناسایی مهاجران، تاکید می‌کنند هیچ اخراجی صورت نخواهد گرفت.