فقط قطع کنید

با بازگشت زندگی اداری بخش‌هایی از هنجارهای جدید دورکاری همچنان باقی می‌مانند. کارفرمایان می‌توانند در هزینه‌ها صرفه‌جویی کنند چراکه پول کمتری برای میز و صندلی و فضای کار می‌پردازند. کارمندان نیز در زمان صرفه‌جویی می‌کنند و می‌توانند با حذف زمانی که به رفت‌و‌آمد اختصاص می‌یافت کارشان را زودتر انجام دهند و بیشتر به خانواده و سرگرمی بپردازند. این امر حداقل از لحاظ نظری درست است اما آن‌گونه که بسیاری از کارمندان دورکار مشاهده می‌کنند مرز بین کار و زندگی خانوادگی نامشخص است. برخی دولت‌ها و کارفرمایان تلاش می‌کنند توازن را بازگردانند. دولت پرتغال در ماه نوامبر مصوبه‌ای را ابلاغ کرد که طبق گفته آنا مندس، وزیر کار کشور، قصد دارد بیشترین بهره‌برداری را از دورکاری داشته باشد و همزمان نقایص و نقاط منفی آن را به حداقل برساند. اکنون مدیران نمی‌توانند پس از ساعات کاری به کارمندان تلفن بزنند. کسانی که در خارج از ساعات توافق‌شده تماس کاری برقرار می‌کنند بیش از 9 هزار یورو جریمه می‌شوند. همچنین کارفرمایان موظف‌اند تجهیزات لازم برای دورکاری را فراهم کنند و هزینه‌های برق و اینترنت را بپردازند. برای مقابله با انزوای کارمندان نیز هر ماه دوبار جلسات حضوری برگزار می‌شود. 

چندین کشور اروپایی حتی قبل از شیوع کووید 19 قوانین مشابهی داشتند. در سال 2017 «حق قطع ارتباط» در فرانسه به رسمیت شناخته شد که به کارمندان اجازه می‌داد پس از ساعات کاری پیامک‌ها، ای‌میل‌ها یا تماس تلفنی مدیران را بدون ترس از توبیخ بی‌پاسخ بگذارند. ایتالیا اندکی بعد از فرانسه پیروی کرد. اوایل امسال به کارمندان ایرلند گفته شد که می‌توانند به ای‌میل‌ها و تماس‌های تلفنی دیرهنگام بی‌توجه باشند. اما هنوز مشخص نیست که قوانین بتوانند ساعات کاری را تنظیم کنند. کارمندان بلندپرواز انگیزه زیادی دارند که ساعت‌ها پس از زمان کاری به تماس تلفنی مدیر پاسخ دهند. در مقابل، کسانی که موارد نقض قانون را گزارش دهند و کارفرمای خود را با جریمه روبه‌رو کنند منفعتی به‌دست نمی‌آورند. 

سپس موضوع دشوار توافق بر سر ساعات تماس پیش می‌آید. این امر اغلب با مذاکرات بین کارمند و کارفرما تعیین می‌شود. فرانسه و ایتالیا هیچ اجباری برای رسیدن به توافق تحمیل نمی‌کنند. فقط یک پرونده دادگاهی در فرانسه به نتیجه رسید که در آن در سال 2018 دادگاه به یک شرکت دفع آفات دستور داد 60 هزار یورو به کارمندی بپردازد که مجبور بود تمام‌وقت در دسترس باشد مبادا وضعیتی اضطراری پیش آید. حتی دفتر خانم مندس وزیر کار هم در ساعت 7 عصر به سوالات خبرنگار اکونومیست پاسخ داد. شاید لازم باشد تغییرات از درون آغاز شوند. در ژاپن کار کمتر از 50 ساعت نشانه عدم تعهد تلقی می‌شود و تا آوریل 2021 نیمی از کارمندان حداقل سه روز هفته در اداره حاضر می‌شدند. اما حتی در آن کشور هم کارفرمایان به تقاضای کارمندان برای ایجاد توازن بین کار و زندگی توجه می‌کنند. شرکت فوجیتسو غول فناوری ژاپن ساعات منعطف کاری دارد و امکان دورکاری را نیز فراهم کرده است. در دیگر نقاط نیز شمار مدیران مسوول دورکاری افزایش یافته است. اما شاید هیچ شرکتی به اندازه فولکس‌واگن پیش نرفته باشد. در دهه گذشته این خودروساز آلمانی سرورهایش را به‌گونه‌ای تنظیم کرد که هیچ کارمندی بین ساعات 6:15 عصر تا 7 صبح ای‌میل کاری دریافت نکند.