پرواز دوباره پوند

در هفته‌ای که گذشت دلار آمریکا به دلیل رشد فراتر از انتظار شاخص‌های اقتصادی این کشور بار دیگر تقویت شد. به استناد گزارش وزارت بازرگانی آمریکا، در سه‌ماهه گذشته میلادی تولید ناخالص داخلی آمریکا حدود 5/2 درصد رشد داشته در حالی که پیش‌بینی کارشناسان، 7/1 درصد بوده است. البته بحث‌های اخیر بر سر حمله و یا عدم حمله به سوریه که مقامات آمریکایی و اروپایی را در چند روز اخیر به خود مشغول کرده بود اندکی فروکش کرده و توجه تحلیلگران دوباره به سوی داده‌های اقتصادی معطوف شده است. هرچند صحبت درباره وقوع جنگ احتمالی می‌تواند بازار‌ها را تحت تاثیر قرار دهد که این هفته نیز همین‌گونه بوده است، اما بسیاری تحلیلگران این اثر را نوعی شوک کوتاه‌مدت می‌دانند که با آرام‌تر شدن اوضاع برطرف خواهد شد. از طرف دیگر گزارش‌ها نشان می‌دهند تعداد افرادی که در هفته گذشته فرم‌های بیکاری را پر کرده‌اند، کاهش یافته است. همچنین شاخص دلار بلومبرگ که نوسانات دلار را نسبت به 10 ارز مهم دنیا دنبال می‌کند، 5/0درصد بهبود پیدا کرد. اما دلار کانادا همچنان روی خط افت گام برمی‌دارد، این ارز برای سومین هفته متوالی در برابر همتای آمریکایی‌اش سقوط کرد. این در حالی بود که به گواه داده‌های اقتصادی در سه‌ماهه دوم سال جاری اقتصاد کانادا سیر صعودی داشته است اما گمانه‌زنی‌های حمله به سوریه تاثیر مثبت این رشد اقتصادی را کمرنگ کرد. واحد پول کانادا در هفته جاری 4/0 درصد و در ماه گذشته میلادی 5/2 درصد افت داشته است. دیگر همتای دلار آمریکا، یعنی دلار استرالیا در حال ثبت رکوردی بی‌سابقه است، حدود پنج ماه روند نزولی! شاخص‌های فنی آماری پیش‌بینی می‌کنند دلار استرالیا نسبت به دیگر رقبایش افت بیشتر و طولانی‌تری را تجربه کرده است. از طرفی رشد اقتصاد آمریکا و نیز سیاست‌های تعدیلی فدرال‌رزرو از دیگر عوامل این کاهش ارزش بوده‌اند. در منطقه اروپا، یورو هفته چندان خوبی را پشت سر ننهاد و در برابر بیشتر رقیبانش افت کرد، که در این میان، افت آن نسبت به دلار و ین ژاپن محسوس‌تر بود. گفتنی است افت یورو در برابر دلار در یک ماه اخیر یک رکورد محسوب می‌شود. در هفته جاری منطقه اروپا نیز از آثار حمله احتمالی به سوریه بی‌نصیب نماند و نه‌تنها پول مشترک این قاره بلکه دیگر ارزهای مهم آن، در منطقه اسکاندیناوی، سقوط کردند که در این میان کرون نروژ شرایط بدتری داشت و در برابر تمامی ارزهای معتبر سقوط کرد. البته از عملکرد فوق‌العاده پوند انگلستان نیز نباید چشم‌پوشی کرد که در ادامه به بررسی آن خواهیم پرداخت. تا پایان این هفته، پوند انگلستان بیشترین افزایش ماهانه را در طول سال گذشته در برابر یورو تجربه کرد. البته به طور متوسط این ارز حدود 6/0درصد در مقابل تمامی رقبایش تقویت شد، ولی افزایش 5/2درصدی نسبت به واحد پول مشترک اروپایی، یورو، در ماه آگوست بی‌سابقه بوده است. یکی از دلایل این عملکرد فوق‌العاده، شتاب گرفتن حرکت اقتصاد انگلستان و نیز احتمال افزایش زودتر از موعد نرخ بهره از سوی بانک این کشور است. همچنین گزارش‌ها از افزایش اطمینان مصرف‌کنندگان و نیز قیمت مسکن حکایت می‌کنند که دلیل دیگری برای صعود پوند محسوب می‌شود.

ارزهای آسیایی
این هفته برای ارزهای آسیایی هم هفته‌ای ناخوشایند بود چرا که سرمایه‌گذاران، پول‌های خود را از دارایی‌های منطقه‌ای در اقتصاد‌های در حال رکود خارج کرده و در انتظار اتخاذ سیاست تعدیلی از سوی بانک مرکزی آمریکا هستند.
در مجموع، سرمایه‌های خارجی که در ماه آگوست از بورس‌های تایوان، تایلند، هند و اندونزی بیرون کشیده شده‌اند به رقمی معادل 5/4 میلیارد دلار می‌رسد. در میان ارزهای این قاره روپیه هند و روپیای اندونزی بدترین عملکرد را داشتند. اگرچه در روز پایانی هفته، روپیه 3/1 درصد رشد داشت ولی در مجموع در یک ماه اخیر حدود 10 درصد افت داشته و به نرخ برابری بی‌سابقه 84/68 به ازای هر دلار هم رسیده است. افت شدید روپیه در واقع اوضاع نابسامان اقتصاد این کشور را منعکس می‌کند که به شدت در برابر بهبودهای اقتصادی کشورهای اروپایی آسیپ‌پذیر نشان می‌دهد. دولت و به ویژه بانک مرکزی هند درصددند تا با اقداماتی از ادامه این روند جلوگیری کنند. البته به نظر نمی‌رسد چندان در این امر موفق باشند چرا که با کسری بودجه شدید روبه‌رو بوده و ابزار‌های پولی و مالی لازم را در اختیار ندارند و شاید فقط بتوانند مانند هفته جاری افزایش‌های مقطعی را برای واحد پول این کشور به وجود آورند. روپیای اندونزی نیز بزرگ‌ترین افت هفتگی را طی پنج سال اخیر تجربه کرد و از همین رو تحلیلگران پیش‌بینی‌های خود را برای اقتصاد این کشور اندکی تغییر دادند. این ارز طی یک ماه اخیر کاهشی 3/8درصدی را تجربه کرده است که بسیار ناامید‌کننده است. رینگت مالزی هم به دلیل افزایش نگرانی سرمایه‌گذاران نسبت به وضعیت آینده اقتصاد این کشور، روزهای پایانی این هفته را با کاهش ارزش پشت سر گذاشت.
مازاد تجاری مالزی در سه‌ماهه دوم امسال با 70 درصد کاهش به رقم 787 میلیون دلار رسیده است. مالزی نیز از جمله بازارهای نوظهوری به شمار می‌آید که سیاست‌های اخیر فدرال‌رزرو بر آن تاثیر زیادی نهاده است. اما سه قدرت اقتصادی شرق آسیا یعنی چین، ژاپن و کره جنوبی در مقایسه با دیگر همتایان آسیایی خود، عملکردی متفاوت داشتند. بالاخره پس از هفته‌ها ین ژاپن روز‌های خوبی را تجربه کرد و در برابر اکثر ارزهای مهم مبادلاتی تقویت شد. این بار ین از ثبات بازارهای مالی خود نسبت به اقتصادهای نوظهور سود برد و تحولات اقتصادی و سیاسی چند روز اخیر به افزایش ارزش واحد پول این کشور منتهی شد.
یکی از بهترین عملکردهای ین، افزایش 8/1‌درصدی آن در برابر یورو بود که تا حد زیادی غیر‌قابل پیش‌بینی بود. یوان چین نیز این ماه در مجموع حدود 1/0در مقابل دلار بهبود یافته است. نکته قابل توجه در مورد یوان تاثیر‌پذیری کم آن از شرایط اقتصاد جهانی است، حال باید منتظر ماند و دید که واحد پول چین در برابر تحولات سیاسی و اقتصادی روزهای آتی به ویژه احتمال حمله به سوریه چگونه واکنش نشان خواهد داد. وون کره جنوبی هم که در هفته‌های گذشته به‌رغم شرایط خوب اقتصادی، با افت مواجه شده بود این هفته جهش خوبی داشت و حدود 2/1 درصد نسبت به دلار آمریکا صعود کرد. در نهایت علاوه بر سه کشور فوق، دلار تایوان و دانگ ویتنام نیز اندکی تقویت شدند.