تاثیرگذاری دورانی محرکه‌های طلا

عوامل افزاینده قیمت طلا طی ماه‌های اخیر همچون سابق انگیزه‌ای برای افزایش قیمت این فلز نداشته‌اند. جمعه‌ هفته دوم فوریه شاهد این بودیم که قیمت این فلز زردرنگ به کمتر از شش‌ماهه قبلی خود رسید؛ با این حال اخیراً نشانه‌های دلگرم‌کننده‌ای مبنی بر بهبود تقاضا وجود داشته است. هند و چین با ازسر‌گیری مجدد خرید خود، که با هم بیش از40درصد تقاضای فیزیکی را جبران می‌کنند، امید است برخی از نگرانی‌های موجود را از میان بر‌دارند، نگرانی‌هایی که بعد از سقوط طلا در روز پانزدهم فوریه به زیر1600 دلار در هر اونس به اوج خود رسید. اما قبل از اینکه این عوامل افزاینده قیمت طلا بتوانند خودی نشان دهند، سوالی که در این رابطه وجود دارد این است که آیا جهش تقاضای این دو غول آسیایی، پایدار باقی خواهد ماند یا خیر، و اینکه آیا این برای جبران فشار رو به پایینی که از جا‌های دیگر بر پیکره طلا وارد می‌شود، کافی خواهد بود یا نه. بنا به گفته انجمن شمش بمبئی، در ماه ژانویه واردات طلا در هند 23درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافت تا به رقم 100 تن برسد، که بالاترین میزان طی 18 ماه گذشته به حساب می‌آمد. با توجه به آمار شورای جهانی طلا، طی سه‌ماهه چهارم سال 2012 تقاضای طلای هند با 41 درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش یافت تا مجموعه تقاضای این کشور در این فصل به 9/261 تن برسد. با این حال، هم افزایش ماه ژانویه و هم افزایش سه‌ماهه چهارم، تا حدودی می‌تواند توسط خریدارانی که موجودی خود را پیش از افزایش مالیات بر واردات طلا از چهار درصد به شش درصد، بالا برده بودند، توضیح داده شود؛ افزایش مالیات‌ها نهایتاً اثر خود را بیست و یکم ژانویه نشان داد. این به این معنی است که واردات طلای هند ممکن است طی ماه‌های آینده کاهش پیدا کند، و خبر بد برای خریداران این است که به نظر می‌رسد دولت مصمم است به منظور کاهش کسری حساب جاری، تقاضای طلا را محدود کند. بنابراین اگر واردات طلا در حد متوسط نگه داشته نشود، دولت به احتمال زیاد اقدامات بیشتری را برای اطمینان از انجام این امر ترتیب خواهد داد، و این به معنی این است که در بهترین حالت تقاضای طلای هند ممکن است ثابت بماند یا تنها کمی بالاتر قرار گیرد. علاوه بر این، تغییر دیگری که به وجود آمده، این است که به صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلای هند تنها اجازه نگهداری20 درصد از شمش خود نزد سپرده‌های بانکی توسط مصرف‌کنندگان را می‌دهد، و این حرکتی است که ممکن است تقاضای طلای این صندوق‌ها را کاهش دهد، هر چند تناژ آن به احتمال زیاد کم خواهد بود. با توجه به داده‌های آمار شورای جهانی طلا، انگیزه چینی‌ها برای خرید طلا طی سه‌ماهه چهارم سال گذشته تا حد زیادی ثابت بود، که با کمی افزایش از 6/199 تنی که در مدت مشابه سال 2011 داشت به 5/202 تن رسید. طی کل سال نیز، تقاضای چین رشد یک درصد را تجربه کرد، در حالی که تقاضای هند 11 درصد کاهش یافت؛ اینها ارقامی هستند که توضیح می‌دهند چرا سال گذشته قیمت طلا تنها اندکی افزایش یافت. عملکرد ضعیف طلا طی سال 2012 یک بار دیگر باعث شد تا بسیاری از تحلیلگران طلا ناامید شوند؛ تحلیلگرانی که مدعی صعود قیمت‌ها به رکوردی جدید بودند. اما خرید و فروش جواهرات در چین برای تعطیلات سال نو قمری به شدت افزایش یافت، که تقریباً 40 درصد از دوره مشابه یک سال قبل بالاتر بود. هنوز خیلی زود است که بگوییم تقاضای چین به طور قابل توجهی طی سال کنونی افزایش خواهد یافت، اما به نظر می‌رسد در حال حاضر ریسک‌ها برای افزایش تقاضا، بیشتر از ریسک‌های یک کاهش باشد. اما اگر تقاضای هند و چین بالا بروند، آیا این برای جبران تاثیرات منفی که از جاهای دیگر بر طلا وارد می‌شوند کافی خواهند بود یا خیر؟ در حال حاضر به نظر می‌رسد از عشق سرمایه‌گذاران غربی نسبت به شمش تا حد زیادی کاسته شده است؛ از زمان رکورد طلا در ماه دسامبر، دارایی‌های سرمایه‌گذاران در صندوق‌های تجاری (ETFs)، 4/1 درصد کاهش پیدا کرده است. این هنوز افت نسبتاً متوسطی محسوب می‌شود، با این حال خروج سرمایه‌گذاران بنامی همچون جورج سوروس ممکن است بازار طلا را خدشه‌دار کند، به خصوص اگر عوامل دیگری از افزایش قیمت‌ها جلوگیری کند. با توجه به آخرین داده‌های کامیونیتی فیوچرز، یکی دیگر از نشانه‌های دال بر کاهش درخواست سرمایه‌گذاران، کاهش جایگاه خالص بلند‌مدت طلا توسط صندوق‌های تامینی و مدیران پولی به پایین‌ترین سطح خود در بیش از چهار سال گذشته است. در حال حاضر جایگاه‌های بلند‌مدت هنوز هم تا 4/2 برابر بالا‌تر از جایگاه‌های کوتاه‌مدت است؛ با این حال در عین حال که جایگاه‌های بلند‌مدت طلا در حال کاهش یافتن است، جایگاه‌های کوتاه‌مدت آن در حال افزایش است. علاوه بر این، صعود شاخص‌ها در بازارهای سهام و افزایش متوسطی که در بازدهی اوراق قرضه به وجود آمده، روی تقاضای سرمایه‌گذاری طلا فشار آورده است. اینکه چه چیزی ممکن است در بازارهای شمش اتفاق بیفتد، در حال حاضر به صورت دورانی از تاثیرات است، یعنی عوامل می‌توانند تاثیرات یکدیگر را خنثی کنند. سال گذشته بود که طلا با تقاضای فیزیکی ضعیف هند و چین تحت فشار قرار گرفت و با جریان سرمایه‌گذاری و خرید و فروش بانک‌های مرکزی پشتیبانی شد. امسال به نظر می‌رسد طلا ممکن است با بهبود مجدد تقاضای هند و چین مورد حمایت قرار گیرد، اما با این حال با کاهش اشتیاق سرمایه‌گذاران و یک دلار قوی‌تر، این بازار آسیب خواهد دید. چه شده است که دیگر سخت است تا بحثی جامع بر روی افزایش یا کاهش قیمت طلا ترتیب داده شود، ظاهراً همه از وضعیت فعلی متعجب شده‌اند، این به این معنی است که طی ماه‌های اخیر معاملات در وضع کنونی ممکن است ادامه پیدا کند.

امسال طلا از لحاظ تکنیکال وضعیت خوبی نداشته و به کمترین سطح خود رسیده است. با محو شدن ریسک‌های ارز در مورد فروپاشی آشفته منطقه یورو و داده‌های اخیر که نشان‌دهنده بهبود مداوم اقتصادی در سراسر جهان است، از نیاز به خرید شمش در میان سرمایه‌گذاران کاسته شده است. در حال حاضر با خوش‌بینی‌های اقتصادی که در ایالات متحده به وجود آمده است، بسیاری از سرمایه‌گذاران نسبت به سرمایه‌گذاری در بازارهای سرمایه امیدوار شده‌اند. افزایش اخیر شاخص سهام اس‌اند‌پی به بالای پنج سال گذشته، نشان می‌دهد بازار سهام می‌تواند حتی ارزش بیشتر از این هم ارائه بدهد. آدم سرحان، مدیر‌ اجرایی سرمایه سرحان می‌گوید: «شما در حال دیدن این واقعیت هستید که طلا تبدیل به یکی از دارایی‌هایی شده است که سرمایه‌گذاران دیگر نیازی ندارند تا خود را فدای آن کنند، دلیل این واقعیت این است که این فلز به زودی تضعیف می‌شود. بنابراین، از خاصیت حصاری این فلز به طور قابل توجهی کاسته می‌شود.»