بهترین زمان برای توافق

حشمت‌الله فلاحت‌پیشه نماینده سابق مجلس گفت: اروپایی‌ها اعلام کردند این متن پیشنهادی آنهاست و آخرین متن مذاکره شده است و آمریکا اعلام کرد حاضر است براساس این متن برجام را احیا کند. روسیه هم موضوع را به گونه‌ای به پذیرش ایران منوط و به نوعی موافقت با متن را اعلام کرد. به عبارتی همه طرف‌ها توپ را به زمین ایران انداختند که ایران اگر امضا کند، عملاً برجام احیا می‌شود. آن‌گونه که آرمان ملی گزارش داده: متن عملاً در اختیار شورای عالی امنیت ملی است و تصمیمی که اتخاذ شود، می‌تواند به احیای برجام یا ادامه ماراتن دیپلماسی هسته‌ای منجر شود. در اینجا چند واقعیت را بیان می‌کنم که به‌شخصه معتقدم اگر 15 ماه پیش برجام احیا می‌شد الان ایران در طول این 15 ماه شاید بیشتر از زمان دوران احیای برجام از مزایای برجام استفاده می‌کرد، چون بخش عمده این 15 ماه زمانی بود که دنیا تشنه انرژی بود و فضا برای مانور ایران فراهم بود ضمن اینکه آمریکا و غرب یک جنگ گرم در اوکراین و یک جنگ سرد در چین را شروع کرده بودند و ایران بیش از پیش می‌توانست از این فضا استفاده کند. اروپایی‌ها سعی کردند یک تعهد کلی مبنی بر اینکه حداقل در زمان دولت بایدن خللی در قراردادها ایجاد نشود را روی میز بیاورند. بعد از برجام شاید بیش از صد میلیارد یورو قرارداد امضا شد که ممکن است به همین میزان ایران بتواند موافقتنامه‌هایی را امضا کند و آمریکایی‌ها به گونه‌ای بپذیرند که این موافقتنامه‌ها اجرایی شود. به‌هرحال با همه این شرایط هیچ‌وقت در زمان دولت آقای رئیسی تا این حد مواضع ایران و آمریکا در موضوع هسته‌ای به ‌هم نزدیک نشده است. این فرصت را نباید از دست داد و همین حالا هم اگر یک روز زودتر برجام احیا شود با توجه به اینکه بازار انرژی تشنه است و همین حالا هم اروپایی‌ها دارند برای انرژی فصل زمستان کمیته‌های اضطراری درون‌اتحادیه‌ای و هم بین اتحادیه اروپا و آمریکا را شکل می‌دهند، در چنین شرایطی می‌تواند به سود کشور باشد. هرچند که معتقدم بسیاری از فرصت‌هایی که از دست رفت شاید دیگر احیا نشود ولی همین که دیپلماسی هسته‌ای شکل بگیرد، شرایط به گونه‌ای است که بتوان در طول دوران باقی‌مانده دولت بایدن برجام را تبدیل به یک فضای حیاتی برای کشور کرد، حتی اگر شخصی مانند ترامپ هم در آمریکا روی کار بیاید که دیگر نتواند لطمه‌ای به برجام وارد کند. ضمن اینکه یک واقعیت وجود دارد؛ چالش اصلی آمریکا و غرب اول روسیه و بعد چین است. معتقدم الان آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها نه به دلایل اخلاقی بلکه به دلایل تاکتیکی مجبور هستند چالش با ایران را تعدیل کنند.

اخبار ضدونقیض از حمله طالبان

برخی منابع از درگیری طالبان با مرزبانی فراجا در هنگ مرزی شهرستان تایباد خبر می‌دهد. ظاهراً نیروهای طالبان به خودرو گشتی گروهان مرزی هشتادان تایباد حمله کردند. گفته می‌شود یکی از سربازان وظیفه در این درگیری به شهادت رسیده و یک سرباز وظیفه دیگر زخمی شده است. هنوز هیچ مقام رسمی درباره این درگیری مرزی واکنشی نشان نداده است. آن‌گونه که خبرگزاری دولت گزارش داده: معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار خراسان رضوی در پی انتشار خبرهایی مبنی بر درگیری و تیراندازی در مرز تایباد در فضای مجازی اعلام کرد: هیچ‌گونه درگیری در این مرز روی نداده و چنین اخباری کذب است. سیدهادی طباطبایی معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار خراسان رضوی افزود: هدف از انتشار این نوع اخبار ایجاد خدشه بر روابط پایدار مرزی بین ایران و افغانستان در محدوده خراسان رضوی است و در حال حاضر تعاملات مرزی بین ایران و حاکمیت کنونی افغانستان در جریان است. در روزهای گذشته سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان به صراحت اعلام کرده بود که اتفاقات رخ‌داده در مرز ایران با افغانستان ناشی از عدم توجه و توجیه نیروهای مرزبانی افغانستان به خطوط مرزی و بین‌المللی دو کشور است.

متهم‌سازی شهروندان

این روزها بازار صیانت در مجلس داغ است. نمایندگان مجلس که سومین سال حضورشان در خانه ملت را هم پشت سر گذاشته‌اند، چند طرح جنجالی را در این سال‌ها پیش برده‌اند که همه در یک چیز مشترک است: صیانت! یکی از این طرح‌ها «صیانت از حقوق عامه در مقابل حیوانات مضر و خطرناک» است. اگرچه در عنوان این طرح عبارت حیوانات مضر و خطرناک قید شده؛ ولی در عمده صحبت‌هایی که از سوی مدافعان و طراحان این طرح در مجلس بیان می‌شود، می‌توان فهمید که این طرح «نگهداری حیوانات خانگی» در ایران را نشانه گرفته است. آن‌گونه که شرق گزارش داده: نمایندگان مجلس معتقدند نگهداری از سگ و گربه در خانه یک سبک زندگی غربی است و باید با آن مقابله کرد. اینکه تا چه حد این ادعا درست است، قابل بحث است؛ اما آنچه از مذاکرات فعلی مجلس، متن طرح و اظهارنظرهای نمایندگان مجلس برمی‌آید، چنین است که به جای تدوین سازوکاری برای حفظ حقوق انسان و حیوان در یک زندگی مسالمت‌آمیز شهری نمایندگان مجلس با طرح صیانت جدیدشان قصد دارند جامعه بزرگی از شهروندان ایرانی را تبدیل به مجرم کنند. همین که این طرح برخلاف ذات موضوعش به جای اینکه خروجی کار کمیسیون‌های بهداشت و درمان یا اجتماعی باشد، از دل کمیسیون قضایی مجلس بیرون آمده هم مؤید این نگاه است. درباره این طرح تاکنون بحث‌های زیادی شده؛ ولی برای شروع بد نیست نگاهی داشته باشیم به کلیت آن. مطابق این طرح نگهداری، گرداندن و حمل‌ونقل برخی از حیوانات در صورت تصویب این طرح ممنوع است. به هر روی چنان‌که در این طرح آمده، اگر هر شهروندی اقدام به نگهداری، گرداندن، حمل‌ونقل یا واردات، تولید، تکثیر، پرورش و خریدوفروش این حیوانات کند، به جزای نقدی معادل ۱۰ تا ۳۰ برابر حداقل حقوق کارگری (که سالانه از سوی دولت و اتحادیه‌های مربوطه تعیین و اعلام می‌شود) و نیز ضبط حیوان مربوطه محکوم می‌شود.

توپ در زمین مجلس

در شرایطی که بسیاری از فعالان حوزه زنان معتقدند دولت سیزدهم در زمینه پیگیری‌های مرتبط با لایحه حمایت از زنان در برابر خشونت همکاری‌های لازم را صورت نمی‌دهد و به دنبال خارج کردن این لایحه از روند بررسی‌های تقنینی است، معاونت امور زنان و خانواده در نهاد ریاست‌جمهوری درباره تعیین تکلیف لایحه حمایت از زنان در برابر خشونت توپ را به زمین مجلس انداخته و به این نکته اشاره می‌کند که این مجلس است که در روند بررسی‌های این لایحه تاخیر ایجاد کرده و آن را از دستور کار خارج می‌سازد. آن‌گونه که اعتماد گزارش داده: انسیه خزعلی در پاسخ به این پرسش که لایحه حمایت از زنان در برابر خشونت در چه مرحله‌ای قرار دارد، می‌گوید: «اختیار این لایحه از دست ما در معاونت خارج شده و در اختیار مجلس است.» انسیه خزعلی درباره آخرین وضعیت لایحه تامین امنیت زنان در برابر خشونت گفت: ما نظرمان را در معاونت امور زنان و خانواده نهاد ریاست‌جمهوری در خصوص این لایحه ارائه داده‌ایم. جلساتی هم با نمایندگان مجلس در ارتباط با لایحه تامین امنیت زنان در برابر خشونت داشته‌ایم؛ آنان هم نظراتی را برای اصلاح داشتند که ما هم به آنها کمک کردیم اما دیگر از اختیاراتمان خارج شده است و در دست مجلس قرار دارد. از سوی مجلس گفته می‌شود لایحه تامین امنیت زنان در برابر خشونت در نوبت قرار دارد، ظاهراً هم می‌گویند با فوریت است اما باید گفت دیر شده است. خزعلی تاکید کرد: ما در معاونت امور زنان ریاست‌جمهوری تاکنون چندین‌بار از مجلس نمایندگان و فراکسیون زنان درخواست داشته‌ایم که بررسی را سرعت ببخشند.

شکستن سکوت

اواخر تابستان ۱۴۰۰ بود که حسن روحانی کرسی ریاست‌جمهوری را به ابراهیم رئیسی تحویل داد و در این مدت با وجود نقدهایی که از گوشه و کنار نسبت به عملکرد دولت یازدهم و دوازدهم از سوی ساکنان جدید ساختمان پاستور به گوش می‌رسید، اما هیچ اظهارنظری از سوی روحانی و اطرافیانش از هیچ تریبونی به گوش نمی‌رسید، تا اینکه حسن روحانی در سالروز تنفیذ حکم ریاست‌جمهوری‌اش و در دیدار با جمعی از وزرا و معاونان سابق رئیس‌جمهور در دولت‌های یازدهم و دوازدهم سکوت یک‌ساله خود را شکست و به انتقادات پاسخ داد. آن‌گونه که فرارو گزارش داده: حسن روحانی در این دیدار گفت: «اینکه می‌گویند فشار خارجی مهم نیست، بلکه مدیریت داخلی اشکال دارد، حرف کاملاً درستی است، اما تفسیر وارونه می‌کنند. تصمیمات ما ایراداتی داشته که امروز گرفتار این مشکلات شدیم. اگر تصمیمات درستی در داخل می‌گرفتیم، از خارج نمی‌توانستند این‌چنین به ما فشار بیاورند. ما سال ۱۳۹۷ تحت فشار ترامپ قرار گرفتیم.» وی افزود: «ترامپ مشکلات فراوانی ایجاد کرد. اما چه کسی به ترامپ چراغ سبز نشان داد؟ چه کسانی باعث شدند که ترامپ به خودش جرات بدهد و به این نتیجه برسد که اگر فشار حداکثری به ما وارد کند، در همان سال ۹۷ انقلاب ما سرنگون می‌شود. ترامپ که نمی‌خواست ما صرفاً تحریم شویم. اطرافیان ترامپ به صراحت اعلام کردند مردم و مسوولان در ۲۲ بهمن جشن پیروزی انقلاب را نخواهند دید. هدف آنها سرنگونی نظام و انقلاب بود. همه برنامه‌ریزی‌ها بر این مبنا بود. توطئه بیرونی بود، اما علامت داخلی هم دادند. اردیبهشت ۹۷ حاصل دی ۹۶ بود. پس مشکل از داخل است تا بیرون.» صادق زیباکلام اظهار داشت: با توجه به اینکه اصولگرایان تندرو طی این مدت به‌خصوص در مجلس، حملات تندی علیه رئیس دولت یازدهم و دوازدهم روانه ساختند و او را متهم به خیانت کردند و هر اتفاقی که رخ می‌داد، به عنوان مثال افزایش گرانی‌ها را مدام به دولت روحانی ربط می‌دادند، روحانی بعد از یک سال سکوت خود را شکست. در چنین شرایطی که قانون خاصی نیز وجود ندارد و هر احتمالی ممکن است، حسن روحانی طی یک سال گذشته دست به عصا عمل کرد و نخواست حرفی بزند، تا حاشیه‌ای جدید برای او ایجاد شود و اینکه اصولگرایان او را متهم نکنند که هنوز یک سال از دولت رئیسی نگذشته او با سخنان خود به نوعی چوب لای چرخ دولت انقلابی می‌گذارد، اما با توجه به اینکه در حال حاضر یک‌سال از استقرار دولت رئیسی می‌گذرد، حسن روحانی مشاهده می‌کند، دولت رئیسی در هیچ عرصه‌ای موفق نبوده، بنابراین برای پاسخگویی به اتهاماتی که طی این یک سال و همچنین مطالبی که علیه او و دولتش در زمان انتخابات بیان شده،  درمقام پاسخگویی برآمده است. 

♦♦♦

ایلنا: عزت‌الله یوسفیان‌ملا نماینده ادوار مجلس گفت:  امروز افکار عمومی مطرح می‌کند باید تصمیم‌گیران و اداره‌کنندگان کشور برنامه داشته باشند نه اینکه با رفتارهای پوپولیستی بخواهند مردم را فریب دهند. در قضیه سیل اخیر هم واکنش تند افکار عمومی نسبت به اقدامات برخی از افراد در مناطق سیل‌زده را مشاهده کردیم.

ایسنا: حسین ابراهیمی عضو جامعه روحانیت مبارز با بیان اینکه باید امربه‌معروف و نهی از منکر در مسائل اقتصادی از دولت شروع شود، گفت: اگر دستگاه‌های دولتی جوانب قانونی و شرعی در امور اقتصادی را رعایت کنند، مردم هم چه در مسائل اقتصادی و چه در مسائل اجتماعی بیش از پیش بر رعایت جوانب لازم، اهتمام خواهند داشت.

ایرنا: سیدمحمد مرندی مشاور تیم مذاکره‌کننده  گفت: تا زمانی که متن حاصل از مذاکرات مورد بررسی دقیق در تهران قرار نگیرد، مسوولان مذاکره‌کننده نمی‌توانند در مورد آن هیچ‌گونه اظهارنظری داشته باشند.

فارس: توئیتر سفارت روسیه در ایران نوشت هیات‌های روس و ایرانی پرتاب موفقیت‌آمیز ماهواره خیام و قرار گرفتن آن در مدار را نقطه عطف مهمی در تاریخ روابط دوجانبه خواندند که به پیشرفت همکاری‌ها در صنعت فضایی منتهی می‌شود.

ایلنا: بنابر گفته عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، چیزی هنوز به نام طرح صیانت تصویب نشده و چیزی به این اسم نداریم. یک عده بالاخره جوسازی می‌کنند، بازی می‌کنند، نان می‌خورند واِلا چیزی تصویب نشده است که بخواهد اجرایی شود.

ایسنا: تلفات سیل اخیر در نقاط مختلف کشور به عددی نزدیک به ۱۰۰ نفر رسیده است و در این شرایط این پرسش مطرح است که آیا فعالان سیاسی و احزاب نقشی در حد مسوولیت خود در پیشگیری از این بحران‌ها دارند؟ یا مسوولیتشان فقط در حد ابراز تاسف و صدور پیام تسلیت است؟

باشگاه‌خبرنگاران‌جوان: رئیس کارگروه ساماندهی مد و لباس گفت: اگر قرار است لباسی، در صفحات مجازی فروخته شود، فروشنده زمانی می‌تواند از امکان شاپرک یا ئی‌نماد استفاده کند که پوشاک او دارای شناسه باشد و این شناسه را هم وزارت صمت صادر می‌کند.

ایلنا: غلامرضا انصاری فعال سیاسی اصلاح‌طلب گفت: مسوولان همین امروز از اسب شعار فرود آیند و به میدان خردپای نهند و دانایان این مرز و بوم را از چهارگوشه جهان برای ساختن فرابخوانند.

♦♦♦

رسانه آزاد

شرق نوشت: آقای رئیسی، سال‌ها رئیس سازمان بازرسی کل کشور بود و به‌خوبی می‌داند که برای مبارزه با فساد اداری و بهبود عملکرد دولت، رسانه‌های آزاد بزرگ‌ترین تاثیر را دارند؛ با وجود این در بر همان پاشنه گذشته می‌چرخد و رسانه‌های پرتعداد وابسته به حاکمیت، به بهانه جنگ روایت‌ها، تلاش بر خاموش کردن صدای رسانه‌های منتقد دارند. از نیمه دوم دهه 70 و نقش‌آفرینی تاریخی رسانه‌های آزاد و مستقل، محافظه‌کاران احساس کردند از ناحیه رسانه ضعف جدی دارند؛ بنابراین برای ایجاد رسانه‌های بزرگ و تاثیرگذار برنامه‌ریزی کردند. 

ترس از توافق

اعتماد نوشت: این روزها و همزمان با افزایش دیدارها در وین، در زیر پوست تحولات سیاست داخلی کشورمان، کشاکشی آشکار میان اصولگرایان با رمز عملیات «نفی برجام» شکل گرفته تا برجام بر سر یک دوراهی تاریخی «نفی» یا «احیا» قرار گیرد. دوراهی عجیب در ساختاری ظاهراً یکدست که بر ابتدای یکی از دو مسیر، محافظه‌کاران سنتی و نواصولگرایان قرار دارند که معتقدند، مشکلات اقتصادی و تورم افسارگسیخته به اندازه‌ای گلوی مردم را می‌فشارد که تداوم آن ممکن است، مشکلات لاینحلی برای کشور ایجاد کند. جماعتی که این سند بین‌المللی را به میدان مینی تشبیه می‌کنند که توسط دولت میانه‌روی روحانی به یادگار گذاشته شده است.

کارنامه یک‌ساله

جمهوری اسلامی نوشت: چند روزی است که دولت سیزدهم وارد دومین سال عمر خود شده و اندکی بیش از یک‌چهارم عمر خود را سپری کرده است. کارنامه اولین سال این دولت را خود دولتمردان کاملاً موفق ارزیابی می‌کنند ولی منتقدان آن را ناموفق می‌دانند. مدیریت قابل قبول در عرصه انرژی به ویژه برق، از نقاط قوت دولت سیزدهم در یک سال اول عمر این دولت بود. افزایش شدید قیمت‌ها و وارد شدن فشارهای کم‌سابقه به مردم برای گذران زندگی، از موارد منفی کاملاً مشهود و برجسته در کارنامه دولت سیزدهم است که تقریباً همه چیز را تحت‌الشعاع خود قرار داده است.

وعده‌های بی‌پایان ارزانی

خراسان نوشت: پس از کاهش قیمت روغن که بعد از مدت‌ها روند افزایشی تقریباً همه اقلام خوراکی، مردم را امیدوار کرد، طی روزهای گذشته مسوولان مربوطه در بازار از پیش‌بینی کاهش قیمت‌ها گفته و تلاش برای ارزانی بیشتر را در هفته‌های آینده وعده داده‌اند. وعده‌هایی که هر چند خوشحالمان می‌کند اما باید منتظر ماند و دید که از همان وعده‌های کاغذی سابق است که هیچ تاثیری بر بازار و قیمت‌ها ندارد یا مانند کاهش قیمت روغن عملی می‌شود و مردم هم آن را در سفره‌شان احساس می‌کنند! می‌دانیم این مسوولان در روزهای گذشته قول کاهش قیمت اقلامی مانند برنج و گوشت و مرغ را هم داده‌اند.