حمایت اصیل

کاهش شدید درآمدهای نفتی یک‌بار دیگر اهمیت تولید را در اقتصاد ایران برجسته کرده است. مقام معظم رهبری اخیراً در سخنان خود بر اهمیت حمایت از تولید و تولیدکننده تاکید کرده و این سیاست را اصلی‌ترین وظیفه مسوولان دانستند. این نظرات همراه با توصیه اکید ایشان برای بهبود فضای کسب‌وکار بود. به اعتقاد ایشان «حمایت از تولید فقط به معنای تزریق نقدینگی نیست بلکه باید با برداشتن موانع، میدان را برای سرمایه‌گذار، صاحب فکر و تولیدکننده باز کرد.»

ایران به لحاظ نیروی کار و به‌خصوص نیروی تحصیل‌کرده، سرمایه بسیار از جمله منابع نفتی و نیز موهبت‌های خدادادی مانند طبیعت بکر و وسیع و نیز موقعیت جغرافیایی استثنایی ظرفیت قابل توجهی برای رشد اقتصادی داشته است. ولی مداخلات دولت در اقتصاد که در تاروپود این نظام اقتصادی وجود دارد، منجر شده است که نهاده‌های ارزشمند تولید نتوانند هم‌افزایی ایجاد کرده و رشد اقتصادی قابل توجهی ایجاد کنند. تلقی این است که اساس سیاست‌های اقتصادی در ایران بر پایه توزیع منابع و کنترل قیمت‌ها شکل گرفته که هر دو عامل، تولید را به انحراف کشانده و جزو موانع اصلی تولید به شمار می‌روند. به عبارتی، سیاست‌های اقتصادی در کشور ما بیش از آنکه منجر به تشویق عوامل تولید به بهره‌وری بیشتر و خلق ارزش افزوده بالاتر شود، منجر به تشدید رقابت برای دریافت سوبسید و رانت بیشتر و تنبلی تولید شده است. این نوع سیاستگذاری عواقب منفی زیادی برای کشور به دنبال داشته از جمله باعث ایجاد فساد در نظام اداری و تشدید آلودگی‌ها در نظام اداری شده چون بنگاه‌ها برای دریافت منابع بیشتر نیاز به رابطه سیاسی گسترده‌تر داشته‌اند. بنابراین هرچه بنگاهداری به سیاست نزدیک‌تر شود، سیاستمدار از پاکدستی دورتر خواهد شد و هرچه سیاست به بنگاهداری نزدیک‌تر شود، بنگاهداری از کارایی فاصله خواهد گرفت. این نکته هم در بیانات اخیر رهبری برجسته شده است.

در پرونده ویژه این هفته تجارت فردا می‌خواهیم ببینیم چرا بهبود فضای کسب‌وکار بر پول‌پاشی در تولید اولویت دارد؟