بایدی وجود ندارد
محمد خرم از کم و کیف پرداخت‌ها در صندوق حمایت از قهرمانان می‌گوید
محمد خرم می‌گوید: قانون به ما این اجازه را می‌دهد تا با تشخیص خود به عنوان هیات‌مدیره نسبت به توقف پرداخت اقدام کنیم. در نام و اساسنامه صندوق بر واژه «حمایت» تاکید شده و حمایت قاعدتاً باید شامل حال نیازمند باشد.
صندوق اعتباری حمایت از قهرمانان و پیشکسوتان ورزش ایران یک نهاد دولتی به شمار می‌آید که به عنوان زیرمجموعه وزارت ورزش و جوانان فعال است و وظیفه اصلی خود را حمایت از ورزشکاران افتخارآفرین بازنشسته تعریف کرده است. صندوق بر اساس شیوه‌نامه‌هایی که دارد به قهرمانان کهنه‌کار کشور مستمری پرداخت می‌کند. اما به تازگی توقف برخی پرداخت‌ها حاشیه‌ساز شد و به همین بهانه به سراغ محمد خرم مدیرعامل صندوق رفتیم. خرم می‌گوید پرداخت‌ها پس از وقفه دوماهه مجدد از سر گرفته شده و به حساب تمامی اعضای مشمول مستمری واریز می‌شود. او همچنین اشاره می‌کند: «ما به دنبال این بودیم اعضایی که تمکن مالی کافی دارند و محتاج حمایت صندوق نیستند، مقرری خود را به مجمع خیرین منتقل کنند تا زمینه را برای حمایت گسترده‌تر از نیازمندان واقعی فراهم کنیم.»
♦♦♦
ظرف روزهای گذشته شماری از قهرمانان و پیشکسوتان ورزش کشور از قطع مقرری خود گله‌مند بودند و واکنش‌هایی هم نشان دادند. شما هم به عنوان رئیس صندوق در نشست خبری اخیر صندوق اشاره کردید با بررسی‌های انجام‌شده تعداد 50 نفر از اعضای مستمری‌بگیر صندوق نیاز به حمایت ندارند. در این خصوص توضیح می‌دهید؟
ببینید موضوع قطع مقرری صحت ندارد و برخی پرداخت‌ها تنها برای دو ماه متوقف شد که مجدد به روال سابق برگشته است. موضوع مهم دیگر این است که بسیاری به اشتباه این پرداخت‌ها را به عنوان حقوق تلقی می‌کنند. در حال حاضر بسیاری از قهرمانان و پیشکسوتان ما کارمند یا بازنشسته دولت هستند و بر اساس قانون ممنوعیت تصدی بیش از یک شغل، نمی‌توانند از دو منبع دولتی حقوق دریافت کنند. این مستمری پرداختی از سوی صندوق در واقع نوعی حمایت به شمار می‌رود. مطابق اساسنامه، صندوق باید در جهت حفظ حرمت و عزت و تکریم قهرمانان و پیشکسوتان کشور بکوشد. اما در خصوص توقف موقتی پرداخت‌ها، ما به دنبال این بودیم اعضایی که تمکن مالی کافی دارند و محتاج حمایت صندوق نیستند، مقرری خود را به حوزه خیرین منتقل کنند تا زمینه را برای حمایت گسترده‌تر از نیازمندان واقعی فراهم کنیم. در این لیست 50نفره حتی هستند عزیزانی که همزمان از چندین سازمان و ارگان وابسته به وزارت ورزش حمایت می‌شوند. از آنجا که منابع محدود و جامعه ورزش بسیار گسترده است تصمیم داشتیم از بودجه وزارت ورزش به هر یک از اعضا تنها یک پرداختی صورت بگیرد. درواقع ما به دنبال یکپارچه‌سازی و عدالت پرداختی هستیم. بر این اساس حدود دو ماه بررسی‌های کافی صورت گرفت و از میان 1200 نفر مستمری‌بگیر، تعداد 50 نفر استخراج شدند که به‌زعم ما نیازی به حمایت نداشتند.
در آینده تکلیف این لیست 50نفره چگونه خواهد بود؟
همان‌طور که اشاره کردم ما اکنون مجمعی به نام خیرین ورزش‌یار داریم تا قهرمانانی که وضع مالی مناسبی دارند عضو آن شوند و دریافتی‌های خود را به این مجمع تخصیص دهند. این مبالغ در اختیار نیازمندان واقعی از جمله قهرمانان و پیشکسوتان بیمار، زمین‌گیر، مستاجر و کم‌درآمد قرار خواهد گرفت. از سویی روزبه‌روز بر گستره جامعه ورزشی افزوده می‌شود و حجم حمایت‌ها نیز طبیعتاً بیشتر خواهد شد. علاوه بر این ما در نظر داریم خدمات بیمه‌های تکمیلی صندوق را توسعه دهیم تا نیازمندان حمایت، بیشتر بتوانند از این امکانات استفاده کنند. در نتیجه ما از مستمری‌بگیران با تمکن مالی مناسب دعوت کرده‌ایم تا مبلغ دریافتی خود را وارد مجمع کنند. همچنین توجه داشتید 50 نفر از بین 1200 نفر، تعداد قابل توجهی نیست. اما به هر حال صندوق وظیفه حمایت معنوی و مادی از تمامی ورزشکاران و قهرمانان کشور اعم از نیازمند و متمول را دارد. این قشر همواره مورد تکریم و احترام صندوق قرار دارند چراکه توانسته‌اند پرچم مقدس کشورمان را در سرزمین‌های مختلف برافراشته کنند. حتی اینکه جامعه یا شما به عنوان خبرنگار پیگیر این ماجرا هستید، یعنی اینکه قهرمان مورد احترام تمامی آحاد جامعه است. در نتیجه جایگاه و شأن آنان باید مورد حفاظت قرار گیرد که درواقع همان هدف از تشکیل صندوق است.
آیا مجموعه مدیریت صندوق این اختیار را دارد که بر اساس تشخیص خود مقرری یکی از اعضا را که فرضاً تمکن مالی ظاهری دارد اما دریافتی دیگری از بودجه دولت یا وزارت ورزش ندارد اساساً قطع کند؟
عنایت داشته باشید پرداخت مستمری مصوبه داخلی هیات‌مدیره صندوق است و ما اختیار چنین کاری را داریم.
مبنای تشخیص صندوق چیست؟ آیا روش مطمئنی برای شناسایی تمکن مالی این دسته از مستمری‌بگیران وجود دارد؟
بله. به هر حال عرف نشان می‌دهد کدام ورزشکاران ما متمول هستند و کدام‌ها نیازمندند. ما می‌دانیم شما هم می‌دانید. قانون به ما این اجازه را می‌دهد تا با تشخیص خود به عنوان هیات‌مدیره نسبت به توقف پرداخت اقدام کنیم. در نام و اساسنامه صندوق بر واژه «حمایت» تاکید شده و حمایت قاعدتاً باید شامل حال نیازمند باشد. اما به هر روی از باب حفظ احترام و تکریم، پرداختی‌ها برقرار است. ما در نظر داشتیم پرداخت‌ها را هدفمند کنیم و در جهت عدالت‌محوری پیش برویم. در حال حاضر هستند اعضایی که علاوه بر صندوق، از فدراسیون و کمیته ملی المپیک نیز دریافتی دارند. کمک‌های معنوی صندوق شامل تمامی اعضاست و اما در حمایت‌های مالی باید بررسی کنیم چه کسی نیازمندتر است تا در اولویت قرار بگیرد.
پس می‌توان از صحبت‌های شما نتیجه گرفت لزوم قانونی مبنی بر پرداخت مقرری به تمامی اعضا وجود ندارد و صندوق با تشخیص خود منابع را تخصیص می‌دهد.
همین‌طور است. بر اساس مصوبه داخلی صندوق از میان هفت گروه مشخص‌شده تحت حمایت ما، دو گروه اول ازجمله مدال‌آوران المپیک، پارالمپیک، مسابقات جهانی و بازی‌های آسیایی شامل دریافت مستمری هستند. در واقع نوع و میزان پرداختی با تصمیم هیات‌مدیره و هیات امنا تعیین می‌شود. حالا در بین آنها برخی تعداد مدال بیشتر دارند یا برای برخی دیگر رنگ مدال‌ها متفاوت است. این موارد همگی منظور می‌شوند و به مثابه امتیاز در میزان مقرری پرداختی نقش دارند.
بنابراین به هر حال احتمال سلیقه‌ای شدن تصمیمات وجود دارد. با این گزاره موافقید؟
اگر منظور شما سلیقه در تشخیص ورزشکاران نیازمند باشد، باید بگویم همین‌طور است. ببینید ما در حال حاضر به ورزشکارانی کمک می‌کنیم که حتی در گروه سوم و چهارم طبقه‌بندی جای می‌گیرند. فرض کنید این عضو ما نفر سوم تکواندو در کشور است و عنوان جهانی ندارد. بررسی‌های ما نیز نشان می‌دهد این فرد هم نیازمند است و او را به استثنائات گروه اول و دوم اضافه می‌کنیم. در واقع فارغ از مساله مدال و عنوان جهانی، وضعیت این افراد بررسی می‌شود. سازوکاری که اکنون نیز در جریان است.
اینکه تصمیم بر پرداخت یا عدم پرداخت مقرری بر عهده تشخیص هیات‌مدیره صندوق قرار دارد، آیا برای برخی امتیازات ویژه ایجاد نمی‌کند؟ گو آنکه در دوره‌های گذشته صندوق نیز زمزمه‌هایی از وجود فساد به گوش می‌رسید.
سازوکار اولیه شامل گروه اول و دوم مشخص است و جای ابهامی وجود ندارد. جز این دو گروه، برخی اعضا نیز که کاندیدای حمایت هستند، مورد بررسی کامل قرار می‌گیرند و گزارش پرونده آنان در هیات‌مدیره مطرح می‌شود و در نهایت هیات‌مدیره تصمیم بر پرداخت مبلغی به عنوان مستمری می‌گیرد. علاوه بر این در صندوق کمک‌های بلاعوضی جریان دارد حتی برای افرادی که مستمری‌بگیر صندوق نیستند. همان‌طور که در پاسخ به سوالات قبلی شما اشاره کردم صندوق باید از ورزشکار و قهرمان پیشکسوت کشور حمایت کند. این «باید» هم شامل حمایت‌های مادی می‌شود و هم معنوی. درواقع دولت به صندوق بودجه تخصیص می‌دهد تا از قهرمان کشور حمایت شود. اما کدام قهرمان؟ آن که نیازمند کمک است. با این حال بایدی وجود ندارد تا به همه اعضا مستمری با رقم‌های بالا تعلق بگیرد. ما در صندوق واحدی به نام اداره حمایتی داریم که با قهرمانان و پیشکسوتان ارتباط مستمر دارند و به خوبی وضعیت افراد را رصد می‌کنند. طبق برنامه‌ای که در حال حاضر برقرار است، ما هفته‌ای یک‌بار به منزل یکی از قهرمانان پیشکسوت می‌رویم و ضمن تجلیل، از نزدیک در جریان وضعیت او قرار می‌گیریم. ضمن اینکه صندوق از سال 1383 فعال است و اطلاعات مکفی از وضعیت مالی اعضا در اختیار ما قرار دارد. از طرفی تعداد 1200 نفر، حجم منابع کلانی ایجاد نمی‌کند و بررسی‌ها چندان پیچیده نیست. اگر تعداد بالاتر بود، طبیعتاً شناسایی و رصد اعضا نیز مشکل‌تر می‌شد. ما اکنون در مسیر حفظ عدالت در پرداخت‌ها گام گذاشته‌ایم. اگرچه تمامی پرداختی‌ها بر اساس دستور آقای وزیر و تصمیم هیات‌مدیره کماکان برقرار است اما سیاست‌های صندوق همچنان استمرار دارد. این سیاست‌ها شامل حرکت به سمت یکپارچه‌سازی و پرداخت بر اساس عدالت است. یکی از مهم‌ترین سیاست‌ها دعوت از برخی مستمری‌بگیران با تمکن مالی است تا عضو مجمع خیرین ورزش‌یار باشند.
به دستور آقای سلطانی‌فر وزیر ورزش و جوانان مبنی بر ازسرگیری پرداخت‌ها اشاره کردید. چه اتفاقی افتاد که ایشان مستقیماً به ماجرا ورود کردند؟
آقای سلطانی‌فر تاکید داشتند که باید در پرداخت‌ها دقت بیشتری صورت بگیرد تا خدای‌نکرده حق هیچ‌یک از قهرمانان و پیشکسوتان ارزشمند کشور ضایع نشود. این لیست ابتدا 140 نفر بود و سپس به 50 نفر کاهش یافت. حدود سه ماهی که مدیریت صندوق را بر عهده دارم از مجموعه خواستم دقت بیشتری داشته باشند که پس از بررسی‌های دوباره مشخص شد در مورد چندین نفر خطا رخ داده و به اشتباه وارد این لیست شده‌اند.
برنامه‌ها و رویکردهای شما برای حفظ عدالت و یکسان‌سازی در پرداخت‌ها چیست؟
یکی از این برنامه‌ها بازنگری گروه‌های هفت‌گانه‌ای است که اولویت و میزان مستمری‌ها را تعیین می‌کند. از سوی دیگر در تلاش هستیم میزان مستمری‌ها را افزایش دهیم تا گروه‌هایی که دریافتی کمتر دارند نیز بتوانند از حمایت کافی برخوردار شوند. چراکه آقای وزیر از ما خواسته‌اند مقرری نیازمندترها و کم‌درآمدترها به تناسب اضافه شود. همچنین درصدد گسترش کمک‌های بلاعوض خود هستیم برای ورزشکارانی که بیمار، گرفتار یا تنگدست هستند. البته که این موارد به صورت محرمانه انجام می‌شود و بازتاب چندانی ندارد. به طور کلی رویکرد دولت و نظام حمایت و تکریم ورزشکارانی است که در عرصه‌های بین‌الملل برای کشور افتخارآفرینی کرده‌اند و تحت هر شرایطی عزت و شأن آنان باید حفظ شود.
موارد بسیاری در گزارش‌های مختلف از جمله برنامه تلویزیونی به چشم می‌خورد که برخی قهرمانان یا حتی مدال‌آوران سابق کشور در وضعیت نامناسبی قرار دارند و عمدتاً از این گلایه‌مندند که نه‌تنها از طرف صندوق که از سوی هیچ نهادی مورد حمایت قرار نگرفته‌اند. برای این دسته از پیشکسوتان چه برنامه‌ای دارید؟
همان‌طور که اشاره کردم ما در حال بررسی مجدد جدول اولویت‌های تخصیص مستمری هستیم. اکنون در رنکینگ المپیک و مسابقات جهانی مستمری پرداخت می‌شود. اما اگر بخواهیم قهرمانان منطقه‌ای نظیر غرب آسیا، کشورهای اسلامی و نظایر آن را نیز وارد این اولویت‌ها کنیم تعداد اعضای دریافت‌کننده مستمری افزایش بیشتری خواهد داشت. چنانچه احساس کنیم پیشکسوتان نیازمندی باشند که در گروه یک و دو جای نگیرند و مستحق حمایت تلقی شوند، مشمول کمک صندوق خواهند شد. لازم است در این خصوص سازوکارها دیده شود و ارتباط میان افراد و صندوق شکل بگیرد. برخی اوقات افراد حتی به صندوق مراجعه‌ای هم ندارند و تماسی با صندوق ندارند. ما به تمامی فدراسیون‌ها اعلام کرده‌ایم که قهرمانان خود را حتی در حوزه‌های منطقه‌ای به صندوق معرفی کنند تا در صورت لزوم و بررسی، شامل دریافت مستمری و کمک شوند.
به هر حال به نظر می‌رسد با افزایش مقرری‌ها و حمایت‌های صندوق از قهرمانان بازنشسته، انگیزه موفقیت و مدال‌آوری برای ورزشکاران فعلی بیشتر شود. چراکه ورزشکاران فعلی اگر بخواهند هم و غم خود را در راه ورزش بگذارند، فرصتی برای ورود به بازار کار پیدا نمی‌کنند و پس از اینکه دوران ورزش حرفه‌ای آنها به اتمام رسید چنانچه حمایت‌ها محدود باشد، دچار مشکلاتی خواهند شد.
به نکته بسیار مهمی اشاره کردید. به این منظور که شما اشاره داشتید ما یک شرکت کارگزاری بیمه تشکیل دادیم. بر این اساس ورزشکاری که 10 تا 15 سال از عمر و جوانی خود را صرف ورزش قهرمانی می‌کند، در بیمه سرمایه عمر لحاظ می‌شود تا در هنگام بازنشستگی ورزشی اساساً دریافتی قانونی داشته باشد. علاوه بر این ورزشکار مدال‌آور شامل دریافت مستمری هم می‌شود که در کنار دریافتی بیمه عمر پرداخت می‌شود و در مجموع مبلغ قابل توجهی در اختیار او قرار می‌گیرد. این تمهیدات درواقع به این منظور اتخاذ شده که ورزشکار بدون هیچ‌گونه دغدغه ذهنی از آینده وضعیت مالی خود، روی ورزش و تمرینات متمرکز شود که در این صورت شانس موفقیت‌های بین‌المللی دوچندان می‌شود. ما در واحد حمایتی صندوق در حال شناسایی این ورزشکاران مستعد هستیم تا در نرم‌افزار جامع کشور ثبت شوند. در این سامانه بسیاری از اطلاعات وجود دارد از جمله اینکه ورزشکار چه زمانی ورزش خود را آغاز می‌کند و تا چه سنی ادامه می‌دهد. این موارد از سوی صندوق و کمک خود آنها شامل بیمه عمر می‌شوند. به طور مثال اگر ورزشکاری پنج سال در حوزه ورزش فعالیت جدی داشته باشد و مستعد حوزه‌های قهرمانی تشخیص داده شود، وارد سرمایه‌گذاری بیمه عمر می‌شود. فرض کنید 10 سال دیگر نیز ورزش خود را با تمرکز ادامه می‌دهد و پس از بازنشستگی، مقرری از محل این بیمه به او پرداخت می‌شود. در حقیقت ورزشکار از این اطمینان حاصل می‌کند که پس از 15 سال ورزش و تمرین مستمر حتی اگر مدالی هم به دست نیاورد، در دوران بازنشستگی ورزشی خود دریافتی خواهد داشت. چه‌بسا اگر مدال و قهرمانی هم کسب کرده باشد از سوی صندوق نیز شامل دریافت مستمری محسوب، و ماهانه از مبلغ بیشتری بهره‌مند می‌شود.
سازوکار تامین مالی هزینه‌های صندوق به چه صورت است؟ آیا جز بودجه دولتی ورودی دیگری به منابع وجود دارد؟ شرکت‌های زیرمجموعه صندوق آیا کمکی به تامین مالی می‌کنند؟
به هر حال مجلس شورای اسلامی دولت را مکلف به در نظر گرفتن ردیف بودجه برای صندوق کرده و علاوه بر آن از محل کمک خیرین نیز به منابع صندوق افزوده می‌شود که عمدتاً در پروژه‌های نیمه‌تمام مصرف دارد. ما سال گذشته 20 میلیارد تومان بودجه از دولت داشتیم که خوشبختانه کل مبلغ وصول شد. سال جاری نیز به این مبلغ اضافه شده و حدود 22 میلیارد تومان منابع از محل بودجه دولتی در نظر گرفته شده است. در حال حاضر شش شرکت قهرمان سیر ایرانیان، سرمایه‌گذاری ساختمانی قهرمانان و پیشکسوتان، ارتباط گستر قهرمان، اقتصاد گستر قهرمان، لیزینگ قهرمانان و پیشکسوتان و توسعه سلامت ورزشکاران پارس به عنوان شرکت‌های تابعه صندوق مطرح هستند که چهار شرکت تا به حال فعال نبودند و تنها دو شرکت کار می‌کردند. اما بهره‌وری و سودآوری این شرکت‌ها هنوز به نقطه‌ای نرسیده تا به صندوق کمک قابل ملاحظه‌ای داشته باشند. خوشبختانه ما اکنون مشکل آنچنانی در پرداخت‌های حمایتی نداریم و نگرانی از بابت بودجه وجود ندارد. حتی می‌توان با اعمال متمم به بودجه دولتی آن اضافه کرد و بر این اساس خدمات بیشتری به اعضا ارائه کرد. اگر احساس کنیم بودجه بیشتری نیاز است تا صرف جامعه ورزشی و قهرمانان پیشکسوت بشود، آقای وزیر بارها این اطمینان را به ما داده‌اند که مشکلی از این بابت وجود ندارد. هزینه‌کرد این منابع نیز تنها در حوزه حمایتی است.
