تاریخ انتشار:
چرا برخی وعده‌های برجام محقق نشد؟
آنچه نشد
سهولت در امور تجاری و بانکی، برداشته شدن محدودیت‌های صادرات نفت، میسر شدن امکان خرید هواپیماهای مدرن و دسترسی به دارایی‌های بلوکه‌شده ایران مهم‌ترین مواردی بود که یک روز پس از آغاز اجرای برجام سخن از آنها گفته شد. حسن روحانی در قامت رئیس‌جمهوری در یک نشست خبری از این موارد سخن گفت و حتی خبر داد: امروز هزار ال‌سی باز شده است. این خبر یکشنبه 27 دی‌ماه سال گذشته واکنش‌هایی را از سوی منتقدان و البته فعالان بخش خصوصی کشور در پی داشت. فردای آن روز تعدادی از رسانه‌ها گزارش دادند فعالان اقتصادی این موضوع را غیرواقعی خوانده و مراجعات میدانی به شعب بانک‌ها نشان می‌دهد این وعده هنوز عملیاتی نشده است. از سوی دیگر آنها گزارش دادند، برخی کارشناسان اقتصادی این موضوع را دور از ذهن خوانده و می‌گویند که مسوولان رقمی را اعلام کرده‌اند که احتمالاً قرار است در آینده برای اقتصاد ایران باز شود.
در همین مورد سه روز بعد رئیس کل بانک مرکزی این‌گونه شفاف‌سازی کرد: «کار گشایش ال‌سی‌ها آغاز شده و این هزار ال‌سی به مرور فعال خواهند شد که بیشتر آنها در زمینه مواد اولیه کارخانجات است.» اما هرچند نسبت به این سخن رئیس‌جمهوری حساسیت وجود داشت اما در بخش‌های دیگر حساسیت این چنینی کمتری مشاهده می‌شد. مثلاً در آن روز روحانی گفت که از امروز محدودیت صادرات نفت در کشور برداشته می‌شود اما در مورد کاهش قیمت نفت و محدودیت‌های اوپک در تولید نفت که موانع غیرتحریمی افزایش درآمدهای نفتی محسوب می‌شدند، سخنی نگفت و کسی هم واکنشی نشان نداد. او درباره مسائلی مانند میسر شدن خرید هواپیماهای مدرن نیز سخن گفت اما اشاره نکرد که ممکن است تحریم‌های جدید از سوی آمریکا بتواند مثلاً مانع توافق ایران با بوئینگ برای خریدهای جدید ایران شود. با این حال او با بیان سخنانی در همان روز نشان داد که نمی‌توان به صورت 100 درصد خوش‌بین بود. او گفته بود: «اگر آمریکا بخواهد در کشورمان سرمایه‌گذاری کند مانعی وجود ندارد و اگر خودشان قوانین مانعی دارند باید برداشته شود.» با این حال به نظر می‌رسد در بخش‌هایی مانند فروش هواپیما به ایران نه‌تنها قانون
مانعی برداشته نشده بلکه قانون جدیدی نیز وضع شده که یکی از مزایای برجام را لغو کرده است. در همین حال دسترسی به دارایی‌های بلوکه‌شده ایران نیز از جمله وعده‌های دیگری است که هر چند بخشی از آن محقق شد و ایران توانست رقم قابل توجهی از دارایی‌های بلوکه‌شده خود را نقد کند اما از سوی دیگر بهار امسال بیش از دو میلیارد دلار از دارایی‌های ایران با حکم دیوان عالی آمریکا به بهانه مشارکت ایران در انفجار پایگاه تفنگداران دریایی آن کشور در بیروت توقیف شد. موضوعی که واکنش مقامات مختلف ایرانی را در پی داشت اما فعلاً ایران نتوانسته به این دارایی خود دسترسی پیدا کند. در این مورد به گفته رئیس کل بانک مرکزی سهل‌انگاری دولت سابق در این موضوع تاثیر قابل توجهی داشت. به هر ترتیب این بار نیز اتخاذ یک تصمیم جدید از سوی آمریکا مانع تحقق وعده‌های پیشین ایران شد. این اتفاق‌ها در حالی است که روحانی در 27 دی‌ماه سال گذشته تصریح کرده بود: «در فروش نفت ما از امروز شروع به فروش بیشتر نفت کردیم اما بعضی از آثار بلافاصله پدیدار می‌شوند و در عین حال بسیاری از موارد هم هست که باید در طول زمان انجام شود.» اما باید دید آیا وعده‌هایی که با موانع
جدید روبه‌رو شده‌اند یا به همراه موانع غیرتحریمی خود بیان نشده بودند با مرور زمان محقق خواهند شد؟
دیدگاه تان را بنویسید