درگاه بین‌المللی

هتل اسپیناس تهران در اواخر آبان‌ماه جاری میزبان اعضای اتحادیه الکترونیکی بین بورسی موسوم به IEU از کشورهای اروپای شرقی و مشترک‌المنافع (CIS) بود که شاید در شرایط این روزهای بازار سرمایه که گرفتار رکود شده است رویدادی قابل توجه باشد. اعضای اتحادیه مذکور در راستای برگزاری دومین نشست بین‌المللی خود به ایران سفر کردند تا علاوه بر آشنایی با ظرفیت‌های بازار سرمایه به ویژه بورس کالای کشورمان با امضای توافقنامه ایران را نیز به عضویت این اتحادیه که عمر چندانی از تاسیس آن نمی‌گذرد، دربیاورند. اگرچه IEU با اتحادیه‌های بزرگ بین‌المللی در جهان قابل قیاس نیست. اما در شرایط فعلی اقتصاد ایران که گرفتار تحریم‌های بین‌المللی است شاید عضویت در این اتحادیه با توجه به حضور کشورهای اروپای شرقی بتواند زمینه اتصال ایران به بازارهای جهانی از طریق دادوستد کالا در بورس کالایی را فراهم کند. در روزهایی که مشخص نیست مذاکرات هسته‌ای ایران در این مرحله با چه سرانجامی مواجه می‌شود و توافق حاصل خواهد شد یا نه، با این وجود سفر هیاتی از کشورهای اروپای شرقی و مشترک‌المنافع باعث شد رنگ و لعابی تازه به بازار سرمایه ایران داده شود. چراکه توسعه روابط تجاری ایران از طریق بورس کالا با کشورهای عضو IEU سبب می‌شود تا درگاهی در جهت اتصال بازار ایران به بازارهای جهانی باز شود. شاید امضای توافقنامه عضویت بورس کالای ایران در اتحادیه الکترونیکی بین‌بورسی از این جهت حائز اهمیت باشد تا فصل جدیدی را در بازار سرمایه کشور رقم زند و مبادلات و تجارت بین‌المللی مطمئن، سریع و شفاف بین کشور ایران و کشورهای ارمنستان، قزاقستان، قرقیزستان، اوکراین و بلاروس و کشور روسیه به عنوان عضو ناظر این اتحادیه را توسعه دهد. بر این اساس اتحادیه الکترونیکی بین بورسی در سال 2010 به پیشنهاد بورس کالای ارمنستان و با الحاق بورس کالای بلاروس و اوکراین شکل گرفت. IEU سازمانی بین‌المللی است که در زمینه ارتباط بین بورس‌های کالایی در منطقه کشورهای مستقل مشترک‌المنافع (CIS) و اروپای شرقی فعالیت می‌کند. بورس یرکومکس (YERCOMEX) ارمنستان، بورس بوککس (BUCEX) بلاروس، بورس‌های آی ککس (ICEX) و ککس (CEX) قزاقستان، بورس کوککس (KUCEX) قرقیزستان، بورس یوککس (UCEX) و بورس کالای کشاورزی از اوکراین و دو سیستم توزیع کالایی از ارمنستان و بلاروس از جمله بورس‌های کالایی عضو اتحادیه مذکور هستند. در این راستا به زعم فعالان بازار سرمایه عضویت بورس کالای ایران در اتحادیه الکترونیکی بین بورسی (IEU)، نه‌تنها برای ایران حائز اهمیت است چراکه زمینه کمک به صادرات و واردات با استفاده از سازوکارها و ابزارهای موجود بین بورسی، کشف قیمت و ایجاد بازار عادلانه، شفاف و منصفانه و افزایش کیفیت کالاهای صادراتی و وارداتی، استانداردسازی کالاها، شفاف شدن قراردادها، کاهش هزینه مبادلات، امکان مرجع قیمتی شدن کالاها و کاهش ریسک مبادلات و ایجاد سازوکار مناسب تسویه معاملات بین بورسی را فراهم می‌کند بلکه منافع بسیاری برای بورس‌های عضو این اتحادیه ایجاد می‌کند چرا که ایران به دلیل قرار گرفتن در منطقه حساس جغرافیایی یعنی بین دریای خزر و خلیج فارس، امکان اتصال مراودات تجاری کشورها را به این شاهراه بین‌المللی فراهم می‌کند. با این حال بورس کالای ایران در پایان دومین نشست بین‌المللی اتحادیه بین بورسی به عضویت این نهاد درآمد تا گام‌های جدی‌تری در جهت جهانی شدن بردارد.