تاریخ انتشار:
چرا وزیر اقتصاد برای بار دوم به دیدار علمای قم رفت؟
دیدارهای طیب
وزیر اقتصاد برای دومین بار به دیدار علمای قم رفت. وقتی آبان‌ماه سال ۹۲ وزیر اقتصاد مانند دیگر همتایان خود به دیدار علمای قم رفت دلیل این دیدار واضح بود؛ چند ماهی می‌شد که علی طیب‌نیا در صدر وزارتخانه اقتصاد دولت یازدهم نشسته بود و باید به دیدار علمای قم می‌رفت تا هم گزارش چند ماه فعالیت اقتصادی دولت را به مراجع بدهد و هم به سهم خود یخی را که دولت قبل در رابطه با مراجع ایجاد کرده بود بشکند.
وزیر اقتصاد برای دومین بار به دیدار علمای قم رفت. وقتی آبان‌ماه سال ۹۲ وزیر اقتصاد مانند دیگر همتایان خود به دیدار علمای قم رفت دلیل این دیدار واضح بود؛ چند ماهی می‌شد که علی طیب‌نیا در صدر وزارتخانه اقتصاد دولت یازدهم نشسته بود و باید به دیدار علمای قم می‌رفت تا هم گزارش چند ماه فعالیت اقتصادی دولت را به مراجع بدهد و هم به سهم خود یخی را که دولت قبل در رابطه با مراجع ایجاد کرده بود بشکند.
آنچه از دیدار علی طیب‌نیا با مراجع قم در دیدار اول گزارش شد هم گواه همین موضوع بود. دولت گزارشی داده بود از عملکرد خود اما بیشتر از آن، دولت قصد داشت در گزارش‌هایش اوضاع وخیم اقتصادی را به تصویر بکشد تا انتظارات علما و مراجع از دولت را تعدیل کند. به نظر می‌رسید در هر یک از دیدارهای وزرای کابینه یازدهم با علما بخشی از اقدامات دولت قبل تشریح می‌شد تا نمایی کامل از شرایط وخیم اقتصادی برای همه ترسیم شود تا کسی از دولت جدید انتظار معجزه یک‌شبه نداشته باشد. گواه این ادعا هم اظهارات مردان اقتصادی کابینه بود. از دیدار محمدباقر نوبخت در همان ابتدای تشکیل کابینه گرفته تا سفر علی ربیعی وزیر کار به قم و بعد از آن سفر اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس‌جمهور و عباس آخوندی که با دست پُر نزد علما رفته بودند. دیدارها همه در یک نوبت صورت گرفته بود و با همان نیتی که عنوان شد. اما دیدار دوباره علی طیب‌نیا کمی سوال‌برانگیز است. چون روابط دولت و مراجع به روال قبل گرم و صمیمی به نظر می‌رسید و دولت آمارهای مثبت اقتصادی خود را پیش از این در دیدار اسحاق جهانگیری و عباس آخوندی و دستاوردهای سیاسی را در دیدار محمد جواد ظریف به سمع علما
رسانده بود. نه خبر جدیدی در راه بود و نه دستاورد تازه‌ای کسب شده بود. تنها می‌ماند یک موضوع.
دیداری با نیت تشریح اوضاع سخت اقتصادی
وزیر اقتصاد سالروز ولادت حضرت معصومه(س) را بهانه این سفر قرار داده بود. اما به نظر می‌رسد این دیدار هدفی دیگر داشت. هدفی که علی طیب‌نیا در دیدار با آیت‌الله شبیری‌زنجانی آن را تلویحاً عنوان کرده بود «حمایت علما و مراجع عظام از دولت تضمینی برای اجرای موفقیت‌آمیز برنامه‌های آن است». اگرچه دولت یازدهم برخلاف دولت پیشین رابطه‌ای گرم با مراجع قم دارد و اگرچه رئیس‌جمهور روحانی هم در سخنان و پیام‌های خود دولت را نیازمند دعای مراجع دانسته بود، اما اکنون در شرایط سقوط قیمت نفت، دولت به چیزی فراتر از دعای خیر مراجع نیاز دارد، همراهی و حمایت مراجع با برنامه‌های دولت و آماده کردن مردم با شرایط اقتصادی که ممکن است دشوار باشد.
نفت به زیر ۵۰ دلار در هر بشکه رسیده است و سقوط آن تا ۴۰ دلار دور از انتظار نیست. تا اینجای کار قیمت نفت در بازارهای جهانی از نفت ۷۲دلاری لایحه بودجه ۹۴، حدود ۳۰ دلار کمتر است. دولت انتخاب چندانی ندارد. باید با همین قیمت نفت کشور را اداره کند. مالیات‌ها را تا حدودی افزایش دهد که درآمد بیشتری کسب کند و حقوق‌ها را تا حد ممکن افزایش ندهد که هزینه‌های جاری‌اش بیش از پیش خرج و دخل سال آینده را بر هم نزند. یارانه‌های نقدی، استخوان مانده در گلوی دولت هم مزید بر دشوار شدن اوضاع است. دولت برای تامین اعتبار ماهانه چهار هزار و ۲۰۰ میلیاردتومانی یارانه‌ها باید چاره‌اندیشی کند و احتمالاً راهکار را در افزایش قیمت حامل‌های انرژی بداند. هرچه هست، سال ۹۴ سالی دشوار برای اقتصاد ایران خواهد بود. طیب‌نیا در دیدار خود با آیت‌الله موسوی‌اردبیلی هم اشاره‌ای به این موضوع کرده و گفته بود: «هیچ جواب روشنی برای پیش‌بینی قیمت نفت وجود ندارد، بعضی‌ها می‌گویند با یک وقفه، قیمت‌ها دوباره شروع به افزایش می‌کند و بین 60 تا 70 دلار تثبیت می‌شود و بعضی هم نظرات دیگری دارند. اما ما با وجود ارائه نفت ۷۲دلاری در بودجه سناریوهای مختلف از جمله
نفت 40دلاری را به منظور کنترل چالش‌های بین‌المللی در دستور کار قرار داده‌ایم.» اما آنچه در ادامه همین دیدار عنوان می‌کند نگرانی دولت را به خوبی نمایان می‌کند. «اگر دولت در اجرای برنامه‌ها ناکام بماند، باعث رواج ناامیدی در میان مردم می‌شود، زیرا مردم در شرایط سخت، به این دولت رای داده و به آن امید بسته‌اند و ناامیدی مردم، موجب لطمه به نظام می‌شود.»
درخواست کمک و همراهی از قم با تهران
این است که به نظر می‌رسد علی طیب‌نیا به عنوان یک عضو اقتصادی موثر در دولت به دیدار علمای قم رفته تا با تشریح اوضاع خاص اقتصادی علما و مراجع عظام را با شرایط آشنا کند تا آنان هم مردم را همراه کنند تا به گفته طیب‌نیا از این دوره دشوار بگذریم. آنچه از جریان این دیدارها هم به رسانه‌ها منتقل شده اظهاراتی است از علمای قم که مهر تایید بر اقدامات دولت زده‌اند. برخی مانند آیت‌الله وحید خراسانی و آیت‌الله شبیری‌زنجانی عملکرد دولت را خوب ارزیابی کرده‌اند. چون اولی گفته «این موضوع کاملاً مشهود است که دولت برای رفع مشکلات مردم تلاش می‌کند». و دومی مسوولیت اقتصادی دولت در شرایط فعلی را «مجاهدت در برابر مشکلات» دانسته و گفته «برای دکتر روحانی و دولتش دعا می‌کنم».
اما همه آنچه در این دیدارها گفته شد مدح دولت نبود. گاهی برخی مانند آیت‌الله صافی‌گلپایگانی نقدی جدی هم وارد کردند. «چرا درباره مشکلاتی که پیش آوردند کسی عمل جدی انجام نمی‌دهد؟ چرا درباره ولخرجی‌هایی که شده و این همه مشکل را برای مردم درست کردند صحبت نمی‌شود؟ کشورهای دیگر درباره امور اقتصادی خود چگونه عمل می‌کنند؟ و سریع و قاطع جلوی اخلال را می‌گیرند. آن چیزی که الان مهم است و وظیفه شماست، اینکه باید با تلاش و مجاهدت موانع شکوفایی اقتصاد برطرف گردد و نگرانی‌های مردم از بین برود.» اما نقطه مشترک همه این دیدارها یک چیز بود، دغدغه تامین معیشت مردم. آنچه جوادی‌آملی در یک جمله صراحتاً به طیب‌نیا گفت: «در این مملکت کافر و مسلمان باید حداقل معیشت را داشته باشند.» اظهاراتی که دولت را مکلف کرده است تا در سال آینده با وجود همه دشواری‌هایی که طیب‌نیا یکی پس از دیگری در این دیدارها برشمرد، معیشت مردم تامین شود.
مروری کوتاه بر دیدار پیشین طیب‌نیا با پنج تن از مراجع در قم هم نشان از تفاوت میان این دو دیدار دارد. در دیدار آبان سال گذشته بیشتر آنچه علما بر آن تاکید داشتند توصیه‌های دینی و اخلاقی علما به وزیر و دولت بود و ابزار امیدواری که دولت بتواند در مسیر اقتصاد اسلامی حرکت کند. اما آنچه در دیدار پنجشنبه رخ داد بیشتر توصیه شرایط از زبان وزیر اقتصاد بود و توصیه علما به مردم و دولت برای گذار از یک دوره سخت اقتصادی.
حجت‌الاسلام شهرستانی
■ آن زمان‌ها گذشته که بخواهیم با ممنوعیت و برچسب تحریم با مردم مقابله کنیم. باید برنامه‌ریزی داشته باشیم. سودهای بانکی که اکنون وجود دارد باید اصلاح شود و متاسفانه سیاست واحدی را در این دولت و دولت‌های گذشته برای اصلاح شدن این کار ندیدیم. تخصص‌ها وجود دارد اما مدیریت‌ها آن طور که باید و شاید نیست و این باعث ضرر می‌شود.
اظهارات وزیر اقتصاد
■استفاده از کارت‌های اعتباری در ایران در حال رواج است که باعث حذف پول در مبادلات خواهد شد.
■برای رسیدن به رشد و شکوفایی اقتصادی نیازمند همدلی و وحدت کلیه قوا و مردم هستیم و در این راستا باید از اوامر مقام معظم رهبری پیروی نماییم.
■برای رسیدن به رشد و شکوفایی اقتصادی نیازمند همدلی و وحدت کلیه قوا و مردم هستیم و در این راستا باید از اوامر مقام معظم رهبری پیروی نماییم.
آیت‌الله وحید خراسانی
■کاملاً مشهود است که دولت برای رفع مشکلات مردم تلاش می‌کند.
■تمام امور به‌گونه‌ای به اقتصاد وابسته است و اگر بتوانید کسب و کار مردم را به وضعی برسانید که هزینه زندگی آنها را تامین کند بسیاری از مشکلات حل می‌شود.
■ما باید از هم‌اکنون به فکر آینده باشیم و با طراحی برنامه‌های درازمدت حتی ۱۰۰ سال آینده را نیز در نظر داشته باشیم.
■تمام امور به‌گونه‌ای به اقتصاد وابسته است و اگر بتوانید کسب و کار مردم را به وضعی برسانید که هزینه زندگی آنها را تامین کند بسیاری از مشکلات حل می‌شود.
■ما باید از هم‌اکنون به فکر آینده باشیم و با طراحی برنامه‌های درازمدت حتی ۱۰۰ سال آینده را نیز در نظر داشته باشیم.
■مشکلات معیشتی حتی روی اعتقادات مردم هم تاثیر می‌گذارد.
اظهارات وزیر اقتصاد
■ضمن ابلاغ سلام ویژه رئیس‌جمهور با اشاره به رهنمودهای آیت‌الله وحید‌خراسانی در دیدار سال گذشته خود با ایشان یادآور شد من به عنوان یک مدیر امین نهایت سعی خود را برای عمل به توصیه‌های شما به منظور پیشبرد امور انجام داده‌ام.
آیت‌الله مکارم‌شیرازی
■تحریم‌ها و انحصارطلبی‌های دشمن به خاطر به زانو درآوردن جامعه است و باید با تدبیر جلوی آنها گرفته شود.
■اگر قناعت داشته باشیم از تحریم‌ها، مشکلات و وابستگی‌ها ترسی نخواهیم داشت و باید بدانیم در برهه‌ای از زمان قناعت کنیم.
■اگر قناعت داشته باشیم از تحریم‌ها، مشکلات و وابستگی‌ها ترسی نخواهیم داشت و باید بدانیم در برهه‌ای از زمان قناعت کنیم.
■مشکل بانک‌ها و مشکل اشتغال دو امری است که باید به آن توجه کرد.
■بانک‌ها بیشتر از اینکه به فکر منافع مردم باشند به منافع خودشان فکر می‌کنند.
■مهم‌ترین علت بیکاری واردات زیاد است که باعث شده تولیدات و کارها کمتر شود.
■باید با حذف تجمل‌گرایی و توجه به نیازهای رفاه‌طلبی در تامین نیازهای قطعی کشور تمرکز کنیم.
■بانک‌ها بیشتر از اینکه به فکر منافع مردم باشند به منافع خودشان فکر می‌کنند.
■مهم‌ترین علت بیکاری واردات زیاد است که باعث شده تولیدات و کارها کمتر شود.
■باید با حذف تجمل‌گرایی و توجه به نیازهای رفاه‌طلبی در تامین نیازهای قطعی کشور تمرکز کنیم.
اظهارات وزیر اقتصاد
■دولت در زمانی روی کار آمد که شرایط اقتصادی کشور بسیار ویژه بود و در یک سال گذشته تلاش کردیم این وضع را ساماندهی کنیم و توانستیم تورم را از 40 درصد به 16 درصد کاهش دهیم.
■رشد و ایجاد اشتغال در شش‌ماهه اول را به چهار درصد رساندیم اما عمده این اشتغال‌ها در بنگاه‌های بزرگ بوده و ما تلاش می‌کنیم این امر به مشاغل کوچک‌تر انتقال پیدا کند.
■نظام بانکی اولین دغدغه ماست و در تلاشیم بانکداری بدون ربا و بعدها بانکداری اسلامی را ایجاد کنیم اما این کار سختی است.
■رشد و ایجاد اشتغال در شش‌ماهه اول را به چهار درصد رساندیم اما عمده این اشتغال‌ها در بنگاه‌های بزرگ بوده و ما تلاش می‌کنیم این امر به مشاغل کوچک‌تر انتقال پیدا کند.
■نظام بانکی اولین دغدغه ماست و در تلاشیم بانکداری بدون ربا و بعدها بانکداری اسلامی را ایجاد کنیم اما این کار سختی است.
آیت‌الله شبیری‌زنجانی
■برای دکتر روحانی و دولتش دعا می‌کنم.
■مسوولیتی که شما در شرایط کنونی کشور پذیرفته‌اید، یک مجاهدت در برابر مشکلات است.
■امیدوارم دولت در مسیری که برای تامین معیشت و رفع مشکلات مردم در پیش گرفته بتواند به دستاوردهای موفقیت‌آمیز بیشتری برسد.
■مسوولیتی که شما در شرایط کنونی کشور پذیرفته‌اید، یک مجاهدت در برابر مشکلات است.
■امیدوارم دولت در مسیری که برای تامین معیشت و رفع مشکلات مردم در پیش گرفته بتواند به دستاوردهای موفقیت‌آمیز بیشتری برسد.
اظهارات وزیر اقتصاد
■ آرامش نسبی حاکم بر اقتصاد کشور ناشی از تدبیر این دولت در کنترل رکود و تورم است.
■حمایت علما و مراجع عظام از دولت تضمینی برای اجرای موفقیت‌آمیز برنامه‌های آن است.
■حمایت علما و مراجع عظام از دولت تضمینی برای اجرای موفقیت‌آمیز برنامه‌های آن است.
آیت‌الله صافی‌گلپایگانی
■ تدبیر معیشت مردم وظیفه دولت است.
■ وضعیت برخی همایش‌ها که پول‌های کلانی بی‌جهت و گاهی برای ترویج معاصی و ملاهی صرف می‌شود، جداً ناراحت‌کننده است. این طور نمی‌شود هر کس هر کاری دلش خواست با بیت‌المال انجام دهد.
■کسانی که متصدی تدبیر معیشت و اقتصاد مردم عزیز ما هستند، باید دلسوز مردم باشند.
■چرا درباره مشکلاتی که پیش آوردند کسی عمل جدی انجام نمی‌دهد؟ چرا درباره ولخرجی‌هایی که شده و این همه مشکل را برای مردم درست کردند صحبت نمی‌شود؟ کشورهای دیگر درباره امور اقتصادی خود چگونه عمل می‌کنند؟ و سریع و قاطع جلوی اخلال را می‌گیرند.
■ما باید طوری عمل کنیم که بتوانیم بر این مشکلات اقتصادی فائق شویم. وظیفه دولت است که با تلاش و مجاهدت موانع شکوفایی اقتصاد را برطرف کند و نگرانی‌های مردم را از بین ببرد.
■ وضعیت برخی همایش‌ها که پول‌های کلانی بی‌جهت و گاهی برای ترویج معاصی و ملاهی صرف می‌شود، جداً ناراحت‌کننده است. این طور نمی‌شود هر کس هر کاری دلش خواست با بیت‌المال انجام دهد.
■کسانی که متصدی تدبیر معیشت و اقتصاد مردم عزیز ما هستند، باید دلسوز مردم باشند.
■چرا درباره مشکلاتی که پیش آوردند کسی عمل جدی انجام نمی‌دهد؟ چرا درباره ولخرجی‌هایی که شده و این همه مشکل را برای مردم درست کردند صحبت نمی‌شود؟ کشورهای دیگر درباره امور اقتصادی خود چگونه عمل می‌کنند؟ و سریع و قاطع جلوی اخلال را می‌گیرند.
■ما باید طوری عمل کنیم که بتوانیم بر این مشکلات اقتصادی فائق شویم. وظیفه دولت است که با تلاش و مجاهدت موانع شکوفایی اقتصاد را برطرف کند و نگرانی‌های مردم را از بین ببرد.
اظهارات وزیر اقتصاد
■ طی یک سال و پنج ماه گذشته تمام تلاش دولت این بود که بهبودی در وضعیت اقتصادی کشور ایجاد کند که خوشبختانه تا حدود زیادی به این هدف نائل شدیم. در طی این مدت سعی کردیم از نظر همه کارشناسان و اساتید استفاده کنیم. در عین حال نیازمند مشاوره و رهنمودهای مراجع عظام هستیم.
آیت‌الله موسوی‌اردبیلی
با توجه به شرایط دشوار اقتصادی حاکم بر کشور با توجه به تداوم تحریم‌ها و کاهش قیمت نفت عملکرد دولت یازدهم مطلوب و راضی‌کننده است.
اظهارات طیب‌نیا
خبرگزاری مهرعکس: خبرگزاری مهرهیچ جواب روشنی برای پیش‌بینی قیمت نفت وجود ندارد، منتها تردیدهای زیادی در خصوص اینکه نفت تا چه زمانی می‌تواند در قیمت پایین باقی بماند، وجود دارد. با وجود ارائه نفت ۷۲دلاری در بودجه سناریوهای مختلف، از جمله نفت 40دلاری، به منظور کنترل چالش‌های بین‌المللی در دستور کار است. باید هزینه‌های زائد را حذف و پروژه‌ها را اولویت‌بندی کنیم تا بتوانیم با کمترین دشواری، از این شرایط عبور کنیم.
اگر دولت در اجرای برنامه‌ها ناکام بماند، باعث رواج ناامیدی در میان مردم می‌شود، زیرا مردم در شرایط سخت، به این دولت رای داده و به آن امید بسته‌اند و ناامیدی مردم، موجب لطمه به نظام می‌شود.
آیت‌الله سبحانی
■اسلام دنیا را «وسیله» آخرت معرفی کرده ولی به این معنا نیست که به دنیا هیچ توجهی نداشته باشد.
■اسلام، نه صد درصد دنیوی و نه صد درصد اخروی است. اصلاً واژه اقتصاد از ریشه «قصد» به معنای میانه‌روی گرفته شده که خود مبین اعتدال بین دنیا و آخرت است.
■اسلام، نه صد درصد دنیوی و نه صد درصد اخروی است. اصلاً واژه اقتصاد از ریشه «قصد» به معنای میانه‌روی گرفته شده که خود مبین اعتدال بین دنیا و آخرت است.
اظهارات وزیر اقتصاد
شرایط فعلی جامعه حساس است. جنگ اقتصادی که غرب و حامیان آنها علیه نظام مقدس جمهوری اسلامی به راه انداخته‌اند، شکننده‌تر و بدتر از جنگی است که صدام هشت سال کشور ما را درگیر کرده بود. زمانی که دولت شروع به کار کرد شرایط ویژه‌ای بر کشور حاکم بود و سعی کردیم به صورتی کوتاه‌مدت وضع کشور را در ابعاد اقتصادی سامان بدهیم و تورم را کنترل کرده و ایجاد اشتغال کنیم و رشد اقتصادی را نیز بهبود ببخشیم.
آیت‌الله جوادی‌آملی
■در این مملکت کافر و مسلمان باید حداقل معیشت را داشته باشند.
■هدف شیطان نه‌تنها گرفتن دین، بلکه گرفتن آبروی ماست.
■باید نظارت بر بازارهای پولی و بانکی کشور جهت جلوگیری از بروز تخلفات بیشتر شود.
■هدف شیطان نه‌تنها گرفتن دین، بلکه گرفتن آبروی ماست.
■باید نظارت بر بازارهای پولی و بانکی کشور جهت جلوگیری از بروز تخلفات بیشتر شود.
اظهارات وزیر اقتصاد
■موفقیت تقریبی دولت در این حوزه مرهون هدایت‌های مقام معظم رهبری و حمایت و همراهی علما و مردم است. امیدواریم با تک‌رقمی شدن تورم پول ملی ما ارزش واقعی خود را به دست آورد.
دیدگاه تان را بنویسید