سنت طلا

در هند‌، طلا به عنوان هدیه عروسی، تولد فرزند‌، طی جشن‌ها و مراسم سالانه و به عنوان نشان و پیمانی برای انجام عهد، رد و بدل می‌شود‌. در واقع هدیه دادن و گرفتن طلا، نوعی سنت در فرهنگ این کشور محسوب می‌شود‌. در هر زمانی به هر مغازه طلا و جواهر‌فروشی که سر بزنید، عده‌ای را در حال خرید می‌بینید‌. بعضی از مراسمات هم، مانند جشن عروسی اصلاً بدون خرید مقدار زیادی طلا ممکن نیست، انجام شوند. خرید طلا در واقع یکی از تفریح‌های محبوب مردم هند تلقی می‌شود که البته یک دلیل اقتصادی هم دارد. بیش از نیمی از مردم هند هیچ نوع حساب بانکی ندارند‌. آن دسته از مردم که ساکن روستا هستند اغلب به طور کامل بی‌سوادند‌. سرمایه‌گذاری در بانک و یا با استفاده از سایر ابزارهای مالی، برای این دسته از مردم بیشتر به یک شوخی شبیه است. ساده‌ترین راه برای سرمایه‌گذاری از نظر این دسته از مردم، خرید طلاست. یک دارایی قابل لمس و مشاهده که می‌توان آن را در خانه هم انبار کرد و البته بازدهی خوبی هم دارد‌. مثلاً طلا در بازارهای داخلی هند در سال گذشته میلادی، تقریباً 13 درصد رشد قیمت داشت. اما این اشتهای سیری‌ناپذیر مردم هند نسبت به طلا‌، یک ایراد اساسی دارد‌. هند تولید‌کننده هیچ فلز گرانبهایی در داخل کشور خود نیست. تمام طلایی که به هر نوع در این کشور مبادله می‌شود، وارداتی است. فقط در سال 2012 میلادی، هزینه واردات طلای هند حدود 56 میلیارد دلار بود که علت اصلی و عمده کسری بودجه در حال افزایش این کشور محسوب می‌شود‌. این داده‌ها باعث نگرانی مقامات هندی، خصوصاً وزیر مالیه این کشور شده است. وی در سخنانی اظهار داشت دولت هیچ کار خاصی برای کاهش این تقاضا نمی‌تواند انجام دهد جز آنکه واردات طلا را اندکی پرهزینه‌تر کند‌. در همین راستا دولت هند از ابتدای سال 2013 عوارض گمرگی واردات طلا و پلاتینیوم را از چهار درصد به شش درصد افزایش داد تا شاید به این وسیله بتواند میزان تقاضای این فلزات را محدود کند‌. اما وارد‌کنندگان اصلی طلا در سطح کشور‌، عقیده دارند این افزایش قیمت‌ها‌، چه در حال حاضر که اندک است و چه در صورت بیشتر شدن، نمی‌تواند اثر قابل توجهی بر میزان تقاضای این فلزات گرانبها داشته باشد‌. آنها عقیده دارند قیمت انواع دارایی‌ها به دلیل بحران اقتصادی دچار کاهش شده است و بازارهای مالی و سهام، بازگشت سرمایه خوبی برای سرمایه‌گذاران خود ندارند و در واقع «حتی با وجود افزایش قیمت‌ها، هنوز هم هیچ سرمایه‌گذاری‌ای به اندازه خرید طلا نمی‌تواند سودآور باشد» هرچند سرمایه‌گذاری روی طلا برای افراد عادی و خرده‌فروشان سودآور به حساب می‌آید‌، اما اثر معکوسی بر اقتصاد کشور دارد‌، خرید طلا به جای سرمایه‌گذاری روی سهام، اوراق قرضه، سپرده‌های بانکی و‌... باعث تخلیه نقدینگی موجود در بانک‌ها می‌شود و نقدینگی در دسترس بانک‌ها و سایر نهادهای مالی را کاهش می‌دهد‌. در واقع به نظر می‌رسد پیش‌بینی واردکنندگان طلا، بیشتر از انتظارات مقامات مالی و اقتصادی هند به حقیقت نزدیک باشد‌. فعلاً هیچ تغییر قابل توجهی در بازار طلای هند رخ نداده، مغازه‌های طلا و جواهر‌فروشی همچنان پر‌رونق هستند‌. تغییر دادن یک سنت چند صد‌ساله مطمئناً به برنامه‌ریزی دقیق‌تر و همه‌جانبه‌تری نیاز دارد. باید منتظر ماند و دید دولت هند تا چه حد توان اجرای چنین برنامه‌ای را دارد‌.