تاریخ انتشار:
آیا واقعاً دوسوم هزینه‌های کشور غیرضروری است؟
پول‌های بی‌حساب
علی لاریجانی جزو آن دسته از مسوولان ایرانی است که «سرش توی حساب است». یعنی وقتی از اعداد و ارقام حرف می‌زند، می‌شود روی حرفش حساب کرد. با وجود این، سخنان او در جلسه ۱۰ روز پیش کمیسیون تلفیق بودجه ۹۶، آنقدر عجیب به نظر می‌رسد که باور آن از زبان رئیس مجلس هم سخت است. لاریجانی گفته است: «دوسوم هزینه‌ها در کشور ضروری نبوده و تنها یک‌سوم آنها ضروری است.»
علی لاریجانی جزو آن دسته از مسوولان ایرانی است که «سرش توی حساب است». یعنی وقتی از اعداد و ارقام حرف می‌زند، می‌شود روی حرفش حساب کرد. با وجود این، سخنان او در جلسه 10 روز پیش کمیسیون تلفیق بودجه 96، آنقدر عجیب به نظر می‌رسد که باور آن از زبان رئیس مجلس هم سخت است. لاریجانی گفته است: «دوسوم هزینه‌ها در کشور ضروری نبوده و تنها یک‌سوم آنها ضروری است.»
آن‌گونه که خبرگزاری رسمی مجلس گزارش داد، لاریجانی که طبق سنتی پارلمانی در یکی از نخستین جلسات کمیسیون تلفیق بودجه حاضر شده بود، گفت: «در منابع کمبود داریم و متاسفانه هزینه‌هایمان زیاد است و نمی‌خواهیم به روی خودمان بیاوریم. هزینه‌ها در بودجه سال 96 باید کاهش یابد. خیلی از مواردی که در بودجه ذکر می‌شود، ممکن است خوب و مفید باشد، اما ضروری نیست.»
او همچنین با اشاره به پیش‌بینی فروش اوراق مشارکت در لایحه بودجه 96 گفت: «توزیع اوراق مشارکت و صکوک نشان می‌دهد حدود 50 تا 60 هزار میلیارد تومان کمبود بودجه داریم که این در واقع بدهی روی بدهی است. این‌گونه مملکت‌داری مناسب نیست. اکنون که بسیاری از چاله‌های کشور با اوراق مشارکت پر می‌شود، باید ضروریات رعایت شود» (خبر شماره 320964 خبرگزاری خانه ملت).
اینکه بخشی از بودجه عمومی دولت صرف کارهایی می‌شود که چندان ضرورتی ندارد، احتمالاً حرف درستی است؛ اما اینکه «دوسوم» از این بودجه صرف چنین کارهایی می‌شود، یعنی چه؟
بر اساس لایحه‌ای که هم‌اکنون در کمیسیون تلفیق بودجه در حال بررسی است، سرجمع بودجه سال آینده 1085 هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده که البته بیش از 756 هزار میلیارد تومان آن مربوط به شرکت‌های دولتی است. اما حتی با در نظر گرفتن 320 هزار میلیارد تومانی که زیر عنوان «منابع عمومی» طبقه‌بندی شده -و معمولاً مبنای محاسبه دخل و خرج دولت است- فرض غیرضروری بودن دوسوم هزینه‌ها، ارقام نگران‌کننده‌ای به دست می‌دهد: یعنی برای اداره کشور، کمتر از 107 هزار میلیارد تومان کافی است و 213 هزار میلیارد تومان باقی مانده قابل صرفه‌جویی است. به عبارت دیگر، اداره کشور در سال آینده حتی به اندازه 118 هزار میلیارد تومانی که در سال 89 (هفت سال قبل از سال هدف لایحه بودجه 96) تحت عنوان «منابع عمومی» تصویب شد، خرج ندارد. یا اینکه تنها با 113 هزار میلیارد تومان درآمد مالیاتی پیش‌بینی‌شده در لایحه بودجه سال آینده، می‌توان نیازهای واقعی کشور را برآورده کرد و شش هزار میلیارد تومان هم زیاد می‌آید؛ یعنی نه نیازی به فروش نفت هست، نه اوراق مشارکت و نه هیچ‌گونه ایجاد بدهی دیگر.
اگر فرض را بر درستی و دقت حرف‌های علی لاریجانی بگذاریم، شاید اولین سوالی که پیش می‌آید این باشد که «پس باقی‌مانده منابعی که هر سال در قالب بودجه عمومی کشور به تصویب می‌رسد، کجا می‌رود؟» و «اگر چنین خرج‌هایی ضروری نیست، چرا مجلس هر سال آنها را تصویب می‌کند؟» پیدا کردن پاسخ قطعی برای این سوالات البته بعید است، اما در پرونده پیش رو تلاش کرده‌ایم حتی‌الامکان به جواب این سوالات نزدیک شویم.
دیدگاه تان را بنویسید