بیم بحران

حجت‌الله میرزایی، معاون اقتصادی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفته است: «اگر دو منطقه در کشور وجود دارد که باید نگران وضعیت آنها بود یکی از این دو منطقه فارس و دیگری اصفهان است.» اما چرا او وضعیت این دو منطقه را نگران‌کننده می‌داند؟ آن‌طور که تسنیم گزارش داده، میرزایی در نشست با فعالان اقتصادی استان فارس عنوان کرده است: «استان فارس زمانی که شش درصد جمعیت کشور را در خود داشته در تولید ناخالص ملی سهم شش‌درصدی داشته اما در حال حاضر با وجود اینکه هفت درصد جمعیت کشور را دارد سهم آن در تولید ناخالص ملی چهار درصد است.» چرا استان پهناور فارس که دارای نیروی انسانی گسترده و ظرفیت‌های بسیار در زمینه‌های مختلف از جمله گردشگری است، دچار چنین وضعیتی شده است؟ معاون اقتصادی وزیر کار به مسائل دیگری که این استان در زمینه منابع طبیعی، منابع مالی و منابع انسانی با آنها درگیر است نیز پرداخته است. میرزایی منابع طبیعی استان فارس را در حال زوال و منابع آب و محیط‌زیست این استان را که تا چندی پیش از ظرفیت‌های بسیاری در زمینه کشاورزی برخوردار بود، در حال تخریب توصیف کرده است. مساله دیگری که استان فارس با آن درگیر است مساله خروج منابع مالی است. در شرایطی که مسوولان دولتی پیوسته بر اهمیت جذب منابع مالی تاکید می‌کنند، میرزایی گفته است: «منابع مالی استان فارس در حال خروج است و این استان قادر به جذب منابع مالی داخلی خود نیست و نسبت سپرده به تسهیلات بانک‌های این استان نیز همخوانی ندارد.» او وضعیت محیط کسب‌وکار استان فارس را نیز خوب ندانسته و درباره خروج سرمایه‌های انسانی از این استان هشدار داده است: «سرمایه‌های انسانی در این استان به سرعت در حال از دست رفتن است و این استان یکی از استان‌های مهاجرفرست کشور است اما در داخل خود استان سیل مهاجران از شهرهای اطراف به شیراز و مرودشت هجوم آورده‌اند.» معاون اقتصادی وزیر کار همچنین گفته است: در دو دهه گذشته بهره‌وری در استان فارس روند کاهنده داشته است و استان فارس را نیازمند عارضه‌یابی جدی در بحث‌های توسعه‌ای دانسته است.

در این میان استان اصفهان که میرزایی وضعیت آن را نیز نگران‌کننده توصیف کرده، چه شرایطی دارد؟ چرا دو استانی که از مناطق با ظرفیت‌های متنوع کشور محسوب می‌شوند، گرفتار چنین وضعیتی شده‌اند و از نظر اقتصادی دچار عقبگرد یا توقف شده‌اند؟ به کار نبستن سیاست‌های توسعه پایدار چقدر در این موضوع دخیل بوده است؟ در حالی که این استان‌ها دچار وضعیتی نگران‌کننده شده‌اند، کدام استان‌ها روندی رو به رشد و پیشرفت داشته‌اند؟ کدام استان‌های کشور وضعیتی نگران‌کننده‌تر از استان‌های فارس و اصفهان دارند؟ چه راهکارهایی برای جلوگیری از خروج سرمایه‌های انسانی و منابع مالی از این استان‌ها وجود دارد و برای افزایش سهم استان‌های مختلف کشور در GDP و توسعه متوازن کشور چه باید کرد؟