چشم بر پا

قسمت اعظمی از مطالعاتی که بر روی مجرمان فلوریدا به صورت نظارت الکترونیکی انجام شده است نشان می‌دهد که نظارت زیر نظر جامعه احتمال بازگشت به جرم را به شدت کاهش می‌دهد. کاهش احتمال بازگشت به جرم در مقایسه با دیگر اشکال نظارت اجتماعی چیزی در حدود 31 درصد است. محققان جرم‌شناسی و تحقیقات سیاست عمومی مرکز دانشگاه ایالتی فلوریدا، تجارب بیش از پنج هزار مجرم با ریسک متوسط و بالا را که به صورت الکترونیکی نظارت می‌شدند با 266 هزار نفر از مجرمانی که بدین‌صورت نظارت نمی‌شدند، در بازه زمانی شش‌ساله مقایسه کردند. محققان به‌وسیله همکاری با دپارتمان اصلاح و تربیت فلوریدا توانستند تضمین تصویب، دسترسی به داده‌های اداری و برقراری ارتباط با دفاتر محلی آزادی مشروط جهت مصاحبه را به دست آورند.

محققان با مجرمان، افسران آزادی مشروط، سرپرستان و مدیران مصاحبه کردند تا بتوانند بینشی کامل را نسبت به نظارت الکترونیکی به دست آورند.

افزایش استفاده از نظارت الکترونیکی

برخی ایالات اکنون از نظارت الکترونیکی در طیف گسترده‌ای استفاده می‌کنند، مانند نظارت قبل از محاکمه به جای زندان، جایگزینی زندان برای برخی از مجرمان و حکم قضایی لزوم نظارت برای برخی از تبهکاران که از زندان آزاد شده‌اند. بر اساس اداره آمار قضایی، بیش از پنج میلیون مجرم در ایالات متحده تحت نوعی از نظارت اجتماعی هستند. نظارت الکترونیکی ممکن است در طول زمان افزایش یابد زیرا بسیاری از ایالات به دنبال جایگزینی برای زندان برای کم کردن هزینه‌ها هستند. هزینه زندانی کردن یک مجرم در مقایسه با نظارت الکترونیکی چیزی در حدود شش برابر است.

فلوریدا نظارت الکترونیکی بر روی تبهکاران آزاد‌شده را ده‌ها سال است که انجام می‌دهد. این تبهکاران معمولاً دارای ریسک ارتکاب به جرم بالاتری بودند. اولین برنامه حبس خانگی که در آن از نظارت الکترونیکی استفاده شد در سال 1984 در پالم بیچ فلوریدا بود. در اواخر ماه ژوئن سال 2009، دولت 143191 مجرم تحت نظارت داشت که 2392 نفر از آنان تحت نظارت الکترونیکی بودند. برای ارزیابی تاثیر نظارت الکترونیکی، محققان اطلاعات اشخاصی را که در بازه زمانی ابتدای ژوئن 2001 تا 30 ژوئن 2007 تحت نظارت بودند جمع‌آوری کردند. با استفاده از طبقه‌بندی ریسک ایالت فلوریدا، محققان بر روی مجرمان با ریسک متوسط و بالا تمرکز کردند. جامعه آماری شامل 5034 مجرم تحت نظارت الکترونیکی با ریسک متوسط و بالا و 266991 مجرم که تحت نظارت الکترونیکی قرار نگرفته بودند می‌شد. علاوه بر این، محققان با 105 مجرم مصاحبه کردند. مجرمان برای مصاحبه با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. ملاقات‌ها بر اساس موقعیت استراتژیک جغرافیایی دفاتر آزادی مشروط در طول هفته ارائه گزارش مجرمان تنظیم شد. افسران آزادی مشروط، مجرمان را به اتاق خصوصی محققان برای دریافت توضیحاتی در مورد مطالعه، روند کسب اجازه و مصاحبه ارجاع می‌دادند. مصاحبه‌شونده‌ها اکثراً شامل مجرمان با ریسک متوسط و بالا می‌شدند. از این گروه، 97 درصد تحت نظارت الکترونیکی بودند، سه درصد باقی‌مانده هم قبل از مصاحبه تحت نظارت دستگاه‌های نظارتی بودند. محققان با 36 افسر آزادی مشروط که بر چنین مجرمانی نظارت داشتند، مصاحبه کردند. آنها همچنین با 20 سرپرستی که بر این برنامه نظارت داشتند نیز مصاحبه کردند.

یافته‌های کلی

تجزیه و تحلیل‌های کمی بیانگر کاهش قابل ‌توجهی در میزان احتمال بازگشت به جرم برای همه گروه‌های مجرمان و کاهش در تمام گروه‌های سنی بود. به طور مشخص، تجزیه و تحلیل نشان داد:

■نظارت الکترونیکی ریسک احتمال بازگشت به جرم را 31 درصد کاهش می‌دهد.

■نظارت الکترونیکی بر اساس سیستم تعیین موقعیت جهانی (GPS)، تاثیر بیشتری نسبت به سیستم‌های مبتنی بر فرکانس رادیویی (RF) دارند.

■نظارت الکترونیکی بر مجرمان خشن دارای تاثیر کمتری نسبت به مجرمان جنسی، اموال، مواد مخدر و دیگر انواع مجرمان است. اما با این حال تاثیر آن از لحاظ آماری همچنان مهم است.

تجزیه و تحلیل کیفی برداشت‌های متفاوتی را در مورد نظارت الکترونیکی نمایان ساخت. برای سرپرستان، اهداف اصلی از برنامه نظارت الکترونیکی، اطمینان حاصل کردن از رعایت قوانین نظارتی توسط مجرمان، ردیابی مجرمان، کاهش تکرار ارتکاب به جرم و حفاظت از جامعه است. به طور کلی سرپرستان می‌گویند اگرچه نظارت الکترونیکی به این اهداف دست پیدا کرده است، اما در این حین به راه‌هایی برای بهبود سیستم نیز می‌رسند. به‌علاوه، آنها نظارت را به عنوان وسیله‌ای می‌بینند که به افسران آزادی مشروط در انجام کارشان کمک می‌کند، اما نه به عنوان جایگزینی برای تماس شخصی با مجرمان. در بعضی مواقع نظرات افسران آزادی مشروط با مجرمان متفاوت است. برای مثال، 85 درصد از مجرمان بیان کردند نظارت الکترونیکی در احتمال فرار آنها تاثیری ندارد. در مقابل، 58 درصد از افسران تصور می‌کردند نظارت الکترونیکی احتمال فرار مجرمان را کمتر می‌کند.

برداشت‌ها از تاثیر نظارت بر روابط شخصی

بسیاری از افسران آزادی مشروط و مجرمان بر این باورند که نظارت، اثرات منفی بر روی روابط مجرمان با همسران‌شان، فرزندان‌شان و دوستان‌شان دارد. 43 درصد از مجرمان معتقدند نظارت بر روی خانواده‌های آنها تاثیر منفی دارد زیرا باعث ناراحتی و معذب شدن می‌شود. 89 درصد از افسران نیز بر این باورند که روابط مجرمان با همسران‌شان به دلیل نظارت شدن، تغییر کرده است.

به‌علاوه، اکثر مجرمان بیان کردند به دلیل اینکه زیر نظر نظارت الکترونیکی هستند، احساس خجالت می‌کنند و ناعادلانه بی‌آبرو شده‌اند. برخی می‌گویند گزارش‌های رسانه‌ای درباره نظارت الکترونیکی بیشتر بر جنایات جنسی متمرکز است، که ممکن است منجر به این باور در اذهان عمومی شود که تمام مجرمانی که نظارت الکترونیکی می‌شوند مجرم جنسی هستند. یکی از مجرمان می‌گوید: «هر زمانی که بوق هشدار دستگاه بلند می‌شود احساس می‌کنم هر لحظه پلیس برای دستگیری من سر می‌رسد.» شاید بدترین تاثیر آن روی کودکان باشد. یک مجرم دیگر می‌گوید «من یک فرزند دارم که برای اینکه شبیه پدر خود شود یک ساعت را به مچ پای خود می‌بندد.» مجرم دیگری می‌گوید: «زمانی که پابند الکترونیکی شروع به بوق زدن می‌کند فرزندان من نگران می‌شوند که افسر آزادی مشروط نیاید و من را با خود به زندان ببرد.»

برداشت‌ها از تاثیر نظارت بر اشتغال و مسکن

مجرمان و افسران متفق‌القول بر این باورند که نمایان بودن سیستم‌های نظارتی باعث می‌شود که یک مجرم به سختی بتواند شغلی به دست آورد و یا بتواند آن را حفظ کند. مجرمان داستان‌های زیادی را در رابطه با مشاهده دستگاه نظارتی توسط صاحب کار در مصاحبه‌های شغلی و تغییر لحن آنها و سیر مصاحبه تعریف می‌کنند. به‌علاوه، در برخی موارد که مجرم در داخل ساختمان است و سیگنال آنتن از دست می‌رود دستگاه زنگ خطر را به صدا درمی‌آورد. در این مواقع آنها گاهی مجبورند 15 دقیقه از ساختمان خارج شوند تا سیگنال آنتن برگردد. این موضوع باعث نارضایتی کارفرمایان می‌شود. بر اساس مصاحبه‌های انجام‌شده با مجرمان، 22 درصد از آنان می‌گویند به دلیل نظارت الکترونیکی اخراج شده‌اند یا از آنان خواسته شده است شغل خود را ترک کنند. 32 درصد از آنان دلایل این امر را از دست دادن سیگنال آنتن بیان کرده‌اند و دیگران دلایل دیگری همچون محدودیت در انعطاف‌پذیری در انجام کار (کار در ساعات اضافه یا انجام کار در مکانی به دور از محل کار) را ذکر کرده‌اند. پنج درصد بیان کرده‌اند که چون کارفرمایان آنها نمی‌خواستند مشتریان، آنها را با دستگاه‌های نظارتی ببینند از کار بیکار شده‌اند.

نظارت الکترونیکی از پیدا کردن خانه توسط مجرمان جلوگیری نمی‌کند. اما، کنترل‌های اقامتی متفاوتی که برای مجرمان جنسی وجود دارد بر این موضوع تاثیرگذار است. برخی از دادگاه‌ها حکم به بازپرداخت هزینه‌های نظارت الکترونیکی توسط مجرمان می‌دهند. مجرمان معمولاً در بازپرداخت این مبالغ با مشکل مواجه می‌شوند. از هزینه‌های ماهانه تعیین‌شده توسط دادگاه برای 39 درصد مجرمان صرف‌نظر شده است. در میان 61 درصد باقی‌مانده که به آنها برای بازپرداخت مبالغ حکم شده بود، 53 درصد از آنها این مبالغ ماهانه را پرداخت نکردند. متوسط هزینه‌های ماهانه نظارت الکترونیکی چیزی در حدود 64 دلار در ماه بود.

نظارت الکترونیکی چگونه کار می‌کند

نظارت الکترونیکی توسط کنگره فلوریدا در سال 1987 تصویب شد و دپارتمان اصلاحات فلوریدا در سال 1988 شروع به استفاده از سیستم‌های RF برای حبس خانگی کرد. در این نوع حبس خانگی مجرمان باید در ساعات مشخصی از روز در خانه می‌بودند. سیستم‌های RF از دستگاهی استفاده می‌کردند که در زمان خروج مجرم در ساعات مشخص یک آلارم را به افسر سرپرست مربوطه می‌فرستاد. دستبندهای الکترونیکی پوشیده‌شده توسط مجرمان با واحد مرکزی در خانه در ارتباط است و واحد مرکزی به خط تلفن ثابت در خانه مجرم متصل است. در صورتی که مجرم فاصله‌ای بیش از فاصله تعریف‌شده از واحد مرکزی در ساعات مشخصی داشته باشد، واحد مرکزی به مرکز نظارت اخطار می‌دهد. فلوریدا از سال 1997 شروع به استفاده از تکنولوژی سیستم موقعیت‌یاب جهانی (GPS) کرد. این تکنولوژی از ماهواره‌های موقعیت‌یاب جهانی برای تعیین موقعیت دقیق مجرمان در لحظه استفاده می‌کند. مجرمان باید پابندی را به مچ پای خود ببندند که این پابند با دستگاه بزرگ‌تری که شخص باید با خود حمل کند در ارتباط است. دستگاه ابعادی در حدود 7/12 سانتیمتر عرض، 08/5 سانتیمتر قطر و 7/12 سانتیمتر ارتفاع دارد و باید قابل مشاهده باشد. این همان قطعه متمایزکننده‌ای است که معمولاً توجه دیگران را به خود جلب می‌کند. دستگاه نظارت‌کننده با ماهواره ارتباط برقرار می‌کند و با استفاده از شبکه تلفن‌های همراه سیگنالی را به مرکز نظارت می‌فرستد. این دستگاه همچنین دارای صفحه نمایشی است که پیام‌های افسر سرپرست را نمایش می‌دهد که این افسر می‌تواند موقعیت دقیق مکانی مجرم را روی صفحه رایانه خود مشاهده کند و متوجه شود چه زمانی مجرم از محدوده معین‌شده خارج می‌شود. افسران می‌توانند محدوده‌هایی را به محدوده معین‌شده اضافه یا کم کنند، مثلاً مکان کار و محدوده خانه قربانی را به محدوده‌های غیرمجاز اضافه کنند. مجرمان جنسی ممکن است لازم باشد وارد مکان‌های خاصی مانند مهدکودک یا مدرسه نشوند. اگر مجرم وارد منطقه ممنوعه شود هشداری به افسر سرپرست داده می‌شود. نوع دیگری از نظارت مبتنی بر سیستم موقعیت‌یاب جهانی، GPS منفعل است. این نوع سیستم داده‌های GPS را در طول روز در خود ذخیره کرده و در انتها داده‌ها را به افسر سرپرست می‌فرستد. ایالت فلوریدا از سال 2001 شروع به استفاده از این تکنولوژی کرد اما به دلیل هزینه‌های زیاد در سال 2006 به استفاده از آن پایان داد.

چشم‌انداز

بسیاری از افسران آزادی مشروط تصور می‌کردند دادگاه باید تلاش‌های نظارتی را روی مجرمان با ریسک بالا که برای جامعه بیشترین خطر را دارند متمرکز کند. اگر نظارت الکترونیکی در دسترس نمی‌بود، حدود یک‌سوم از مجرمان باید زمان خود را در زندان سپری می‌کردند. در نتیجه، با وجود هرگونه مشکل ظاهری که برای مجرمان به وجود می‌آورد، نظارت الکترونیکی آزادی بسیار بیشتری به مجرمان می‌دهد. با توجه به کاهش هزینه‌ها در نظارت الکترونیکی، شاید سیاستگذاران نیاز داشته باشند که برنامه‌های نظارت الکترونیکی را گسترش دهند.

منابع:

1- وزارت دادگستری ایالات متحده

2- دفتر برنامه‌های دادگستری

3- موسسه ملی دادگستری (NIJ)