ناامیدی اخضر

پیرمرد با ته‌مانده‌های امیدش قدم برمی‌دارد. می‌خواهد بین دو طرفی آشتی برقرار کند که هنوز وقتی حرف می‌زنند به یکدیگر نگاه نمی‌کنند. دیپلمات کهنه‌کار الجزایری حتی در برابر رسانه‌ها هم دیگر صبر و تحملش را از دست داده و وقتی از او می‌پرسند دو طرف درگیر در سوریه چه زمانی در مذاکرات به توافق خواهند رسید، می‌گوید: نمی‌دانم. نمی‌توانم که لوله اسلحه روی سرشان بگذارم. اخضر ابراهیمی که از آگوست 2012 به عنوان نماینده ویژه سازمان ملل و اتحادیه عرب در امور سوریه انتخاب شده تلاش زیادی دارد دو طرف را متقاعد کند که دست از کشت‌وکشتار بردارند. مذاکرات ژنو چه در دور اول و چه اکنون در دور دوم نتیجه خاصی نداشته و خود او هم که هر روز باید مذاکرات خصوصی و عمومی با دو طرف درگیر داشته باشد امیدی ندارد که به این زودی‌ها نتیجه‌ای حاصل شود. گذشته از اینکه هم‌اکنون و در زمان مذاکرات ژنو درگیری‌ها در سوریه ادامه دارد. چرا که بخش عمده‌ای از شورشیان مسلح نمایندگان مخالف دولت در ژنو را نماینده خود نمی‌دانند و همچنان راه خود را می‌روند. اخضر ابراهیمی اگر بتواند حتی توافقی کوچک برای آتش‌بس بین دو طرف برقرار کند به احتمال فراوان نوبل صلح 2014 را برای خود از همین حالا کنار گذاشته است.
اخضر ابراهیمی، نماینده سازمان ملل در بحران سوریه، می‌گوید مذاکرات نمایندگان دولت سوریه و مخالفان با کندی بسیار پیش می‌رود و تاکنون پیشرفتی حاصل نشده است. آقای ابراهیمی از طرفین خواست به مذاکرات سرعت بدهند تا کشتار مردم متوقف شود. روز سه‌شنبه یازدهم فوریه نمایندگان دولت و شورشیان برای اولین بار رو در رو مذاکره کردند؛ اما این جلسه پس از سه ساعت بدون نتیجه به پایان رسید و طرفین حتی نتوانستند درباره دستور جلسه به توافق برسند. مذاکرات ژنو ۲ از روز دوشنبه برای پایان بخشیدن به جنگ داخلی سوریه آغاز شده است و آقای ابراهیمی با نمایندگان دو طرف به طور جداگانه گفت‌وگو کرد. نماینده سازمان ملل در روز سه‌شنبه یازدهم فوریه به خبرنگاران گفت: «امروز حرف زیادی برای گفتن ندارم، این هفته هم با همان دشواری گذشته شروع شده و پیشرفت چندانی حاصل نشده است.» دور اول مذاکرات ژنو ۲، 10 روز پیش بدون هیچ نتیجه‌ای به پایان رسید و آقای ابراهیمی از اینکه دو طرف حتی در مورد کمک‌های انسان‌دوستانه هم نتوانستند به توافق برسند به شدت متاسف بود. در آن مذاکرات، نمایندگان دولت و مخالفان بی‌آنکه با هم گفت‌وگو کنند در فاصله‌ای دور از هم نشستند و فقط به همدیگر فحاشی کردند و طرف مقابل را دست‌نشانده خواندند. آقای ابراهیمی از وضعیت مذاکرات ناراضی بود و از همه به جز آنهایی که کارشان کشتن مردم است، خواست سرعت عمل به خرج دهند. او گفت: «من نمی‌توانم دستور جلسه را به کسانی که آن را نمی‌پذیرند تحمیل کنم. چه‌ کاری می‌توانم بکنم، لوله اسلحه را روی سرشان بگذارم؟ آنها مسوولیت بزرگی دارند.» فیصل مقداد، معاون وزیر خارجه سوریه، مخالفان را مسوول بی‌نتیجه ماندن مذاکرات سه‌شنبه دانست و گفت مخالفان بر اتلاف وقت اصرار دارند. او در این زمینه اظهار کرد: «امروز آنها وقت را تلف کردند بدون آنکه درباره موضوعی مذاکره کنند، آنها می‌گویند در سوریه تروریسم وجود ندارد.» دور اول مذاکرات هم به این دلیل بی‌نتیجه ماند که دولت سوریه می‌گفت موضوع اصلی گفت‌وگوها باید مبارزه با تروریسم باشد؛ اما اولویت مخالفان برکناری بشار اسد رئیس‌‌جمهور سوریه بود. مخالفان آنچه را دولت تروریسم می‌خواند، قیام مردمی می‌دانند و بر تشکیل یک دولت انتقالی بر اساس بیانیه ژنو یک در سال 2012 تاکید دارند. دولت سوریه اما هر نوع انتقال قدرت را کاملاً رد می‌کند. لوی صافی، سخنگوی مخالفان نیز دولت سوریه را عامل شکست مذاکرات دانست و گفت: «معلوم است که امروز پیشرفتی حاصل نشده، حتی در مورد دستور کار مذاکرات. رژیم سوریه از آقای ابراهیمی می‌خواهد دستور کاری را مطرح کند که برای تمام طرف‌های درگیر قابل قبول نباشد. این کسانی که اینجا هستند برای رسیدن به راه‌حل سیاسی به اینجا نیامده‌اند اما بر کشتن مردم سوریه اصرار دارند تا دیکتاتوری و حکومت یک نفر را حفظ کنند. من می‌خواهم به مردم سوریه بگویم که ما تا ابد اینجا نمی‌مانیم. زمانی برای همه روشن خواهد شد که این رژیم به دنبال راه‌حل نیست، ما سازمان ملل را زیر فشار اخلاقی قرار خواهیم داد تا موضعی اتخاذ کند.» آقای ابراهیمی همچنین گفت گزارش خود را در چند هفته آینده به بان ‌کی‌ مون دبیرکل سازمان ملل ارائه خواهد کرد. اخضر ابراهیمی متولد شهر تابلاط الجزایر در سال 1943 است و تحصیلات خود را در الجزایر و فرانسه در رشته حقوق و علوم سیاسی ادامه داده است. ابراهیمی از سال 1959 در فرانسه به جنبش استقلال پیوست و مدتی نماینده جبهه آزادی ملی در جنوب شرق آسیا بود. او علاوه بر اینکه نماینده ویژه سازمان ‌ملل در امور افغانستان، عراق، هائیتی و جنوب آفریقا بوده بین سال‌های 1991 تا 1993 وزارت امور خارجه الجزایر را در دست داشت.