برد‌ه‌های مدرن

موسسه WALK FREE FOUNDATION امسال برای اولین بار گزارشی تحت عنوان «شاخص برده‌داری سال 2013» منتشر کرده است. در این گزارش 162 کشور جهان (کشورهایی که داده‌های لازم برای مقایسه را در اختیار داشته‌اند و تقریباً هفت میلیارد نفر از جمعیت دنیا در آنها ساکن هستند) بر اساس تلفیقی از سه شاخص رتبه‌بندی شده‌اند. این سه شاخص عبارتند از: میزان شیوع برده‌داری مدرن به نسبت جمعیت کشور، میزان ازدواج کودکان و میزان قاچاق انسان به داخل و یا خارج از کشور. شماره یک این لیست نشان‌دهنده بدترین وضعیت است. پنج کشور اول لیست که بدترین وضعیت را دارند عبارتند از: موریتانی، هائیتی، پاکستان، هند و نپال. موریتانی، رتبه اول این لیست، کشوری آفریقایی است که برده‌داری در آن عقبه تاریخی دارد و تخمین زده می‌شود از بین 8/3 میلیون نفر جمعیت آن 140 تا 160 هزار نفر برده باشند. البته وقتی بر اساس تعداد برده‌های مدرن ساکن کشور (بر اساس تعداد مطلق بر حسب جمعیت این رتبه‌بندی را انجام می‌دهیم، کشور هند رتبه اول و کشورهای چین، پاکستان، نیجریه، اتیوپی، روسیه، تایلند، کنگو، میانمار و بنگلادش بالاترین رتبه‌ها را به خود اختصاص می‌دهند که در مجموع بیش از 75 درصد از کل جمعیت برده‌های جهان را در خود جای داده‌اند. تخمین این گزارش، تعداد برده‌های مدرن در سراسر جهان را بیشتر از گزارش سال گذشته سازمان بین‌المللی کار تخمین می‌زند. در واقع طبق گزارش سازمان WALK FREE FOUNDATION حدود 30 میلیون و طبق تخمین سازمان بین‌المللی کار حدود 20 میلیون نفر در سراسر جهان برده هستند. بخشی از این اختلاف، البته به دلیل عدم هماهنگی در تعریف برده‌داری مدرن رخ داده است. اما برده‌داری مدرن چیست؟ این واژه در جهان امروز به شیوه‌های مختلفی تعریف شده است. اما تمام این تعریف‌ها در یک نقطه مشترکند: برده‌های مدرن همانند برده‌های قدیم آزاد نیستند و توسط دیگران با اهداف مختلف کنترل می‌شوند. با این تعریف، کار اجباری، قاچاق انسان، بهره‌کشی از کودکان، خرید و فروش کودکان، ازدواج‌های اجباری، اسارت به دلیل بدهی و‌... برده‌داری مدرن محسوب می‌شود. مردم به دلایل متفاوتی در وضعیتی قرار می‌گیرند که به آنها «برده‌های مدرن» اطلاق می‌شود. بعضی برده به دنیا می‌آیند، عده‌ای دیگر دزدیده شده یا به اسارت گرفته می‌شوند و سپس به عنوان برده فروخته می‌شوند. عده‌ای دیگر با وعده‌های دروغ از جمله کار مناسب یا موقعیت تحصیلی فریب داده شده و سپس در موقعیتی قرار می‌گیرند که نتوانند فرار کنند. اما مشکل عمده‌تر برده‌داری مدرن، پنهان ماندن آن در جوامع است و دقیقاً به همین دلیل، نه‌تنها تمام داده‌ها تخمینی است بلکه حتی مشکل نمی‌تواند کامل و درست موشکافی و برای حل آن اقدام شود. در واقع، تقریباً تمام روش‌های برده‌داری در همه کشورهای جهان غیر‌قانونی قلمداد می‌شود، اما مشکل اینجاست که این قوانین ضمانت اجرایی ندارند. شاید موثرترین راه برای کاهش دادن این آمار، اجرایی کردن همین قانون‌های موجود باشد.