تاریخ انتشار:
شکست تفکر پایداری
خاتمی: روح اصلاحات نقد است
رئیس‌جمهور اسبق ایران سپس با اشاره به معنای «گفتمان اصلاحات» که به دلیل کاربرد نادرست در مواردی ابهام‌زا شده ضمن تاکید بر اینکه جریان اصلاحات منحصر به یک حزب یا گروه نیست، ادامه داد: «گفتمان اصلاحات، گفتمانی است که از قبل از مشروطیت مطرح بوده است؛ گرچه اختلاف‌نظرها هم در آن وجود داشته و دارد.
سیدمحمد خاتمی در جمع جوانان حزب اعتماد ملی انتقاد را «روح اصلاحات و یکی از مهم‌ترین محورهای» این جریان سیاسی خواند اما خاطرنشان کرد نقد از جمله نقد درونی باید منصفانه و عاقلانه باشد و در فضایی که امکان انتقاد از همه وجود دارد صورت گیرد. رئیس‌جمهور اسبق ایران سپس با اشاره به معنای «گفتمان اصلاحات» که به دلیل کاربرد نادرست در مواردی ابهام‌زا شده ضمن تاکید بر اینکه جریان اصلاحات منحصر به یک حزب یا گروه نیست، ادامه داد: «گفتمان اصلاحات، گفتمانی است که از قبل از مشروطیت مطرح بوده است؛ گرچه اختلاف‌نظرها هم در آن وجود داشته و دارد. این گفتمان در متن انقلاب اسلامی ایران هم بوده است. روح اصلی انقلاب اسلامی ما در چارچوب گفتمان اصلاحات است و با بسیاری از مسائلی که در جوامع مختلف پیش آمده، متفاوت است.» وی سپس با اشاره به برگزاری همایش اخیر حزب اعتماد ملی آن را نشانه‌ای از قدرت اجتماعی اصلاحات خواند و افزود این حزب نه دولت‌ساخته بلکه به دنبال ایجاد یک جریان سیاسی و تاسیس دولت است. رئیس مجمع روحانیون مبارز همچنین با تاکید بر پایبندی اصلاح‌طلبی به اسلام و هویت اسلامی انقلاب و نظام «مردمسالاری و حاکمیت مردم بر سرنوشت
خویش» را اصلی گرانبها در قانون اساسی خواند و به میهمانان خود توصیه کرد همان‌طور که «از اصالت انقلاب و حقانیت اسلام و منافع مردم و کشور» دفاع می‌کنید از جریان‌هایی نظیر داعش، طالبان و ظاهرپرستانی که اسلام را بی‌ارتباط با مردم می‌دانند فاصله بگیرید. سیدمحمد خاتمی در فرازی دیگر از سخنان خود ضمن اشاره به اینکه اصلاح‌طلبان «درون نظام و قائل به تعامل با حفظ هویت» هستند به حاضران گفت: «اگر کسی از شما بخواهد که برخلاف اعتقادات و رویکردها چیزهایی بگویید هویت خود را از دست داده‌اید، این تعامل نمی‌شود و هیچ انسان منصف باشخصیتی این کار را نخواهد کرد.» رئیس بنیاد باران سپس با اشاره به قیام امام حسین (ع) آن را نهضتی در راستای «ایجاد نظام عادلانه خواند» و بر همین مبنا گوهر فریضه امر به معروف و نهی از منکر را «نقد حکومت و حاکمیت» دانست. خاتمی در ادامه به تبیین اعتدال‌گرایی و بیان نسبت آن با اصلاح‌طلبی پرداخت و گفت «اعتدال روش است و اصلاحات یک گفتمان است» و ممکن است دچار افراط و تفریط شود لذا باید روش اعتدالی را برگزینیم و تلاش کنیم بداخلاقان و تندروها «میدان‌دار کشور» نشوند.
اصولگرایان به دنبال همگرایی هستند نه وحدت
سیدرضا تقوی رئیس شورای سیاستگذاری ائمه جمعه و عضو جامعه روحانیت مبارز که از سال گذشته پرچمدار رفع اختلافات درونی در این جریان سیاسی و عهده‌دار برگزاری همایش سراسری وحدت اصولگرایان بوده درباره آخرین وضعیت این پروژه سیاسی به خبرگزاری فارس می‌گوید: «ما حرکتی را با عنوان همگرایی آغاز کردیم و البته این حرکت با وحدت تفاوت دارد.» به گفته این روحانی اصولگرا «معنای همگرایی این است که همه تشکل‌های اصولگرا فعالیت‌های حزبی مختص خود را انجام می‌دهند ولی در مسائل کلی یکی خواهند بود و سلیقه گروه‌ها حفظ می‌شود اما در وحدت باید سلیقه‌ها نیز یکی شود.» آقای تقوی که با اذن و تایید بزرگان اصولگرا از جمله مرحوم آیت‌الله مهدوی‌کنی سلسله جلسات متعددی را در تهران و شهرستان‌های مختلف برای نزدیک کردن مواضع طیف‌های مختلف درون این جریان به منظور هماهنگی بیشتر در انتخابات آتی برگزار می‌کند ضمن تاکید بر بهتر بودن اوضاع در شهرستان‌ها نسبت به تهران و مجدداً از برنامه‌ریزی برای دیدار آیات یزدی و موحدی‌کرمانی با مصباح‌‌یزدی خبر داده و گفته باید «چهره‌های سطح بالای اصولگرا» را کنار همدیگر بنشانیم تا به همگرایی برسیم.
شکست تفکر پایداری
سخنگوی جامعه روحانیت مبارز در تشریح تفکر حاکم بر جبهه پایداری می‌گوید آنها دنبال جریان‌سازی خالص بودند و می‌گفتند جریان‌سازی خالص را نمی‌توان با محوریت جامعتین دنبال کرد. به گزارش روزنامه شرق غلامرضا مصباحی‌مقدم در توضیح این مساله گفت: «آنها معتقد بودند جامعتین با کسانی کار می‌کنند که ناخالص هستند. کسانی را مثال هم می‌زدند. حتی در جریان انتخابات مجلس نهم اینها برای دنبال کردن مجلس با خلوص بیشتر در تهران و برخی شهرستان‌ها و مراکز استان‌ها فهرست جداگانه دادند و مبنایشان این بود که مثلاً در جریان تحت محوریت جامعتین کسانی وجود دارند و به میدان آمده‌اند که ساکتان فتنه هستند. روی این مساله آنقدر تکیه کردند تا خودشان را به‌عنوان یک جریان خالص جا بزنند و نتیجه‌ای که برای خودشان متصور بودند، این بود که مجلس خالصی را به‌وجود خواهند آورد [اما] این ایده با شکست روبه‌رو شد. مجلسی شکل گرفت که اگرچه اکثریت قاطعش را اصولگرایان تشکیل داده‌اند ولی همین اکثریت با تقسیم به دو فراکسیون، دچار اقلیت نسبی شده‌اند. از این جهت به نظر می‌رسد که ایده به هم پیوستن و ایجاد ائتلاف، در شرایط کنونی موقعیت بهتری را داشته باشد و شاید اگر
نگوییم همه، بلکه اکثر گروه‌ها و احزاب و جمعیت‌های اصولگرا به این ایده توجه و تعلق دارند.» و نشانه‌هایی وجود دارد که این تفکر در برخی اعضای جبهه پایداری هم در حال رشد است.
احزاب بازتاب نیاز افکار عمومی
جمعی از اعضای شورای مرکزی حزب مردمسالاری به دیدار آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی رفتند تا ضمن دعوت از ایشان برای شرکت در انتخابات مجلس خبرگان رهبری نظرات رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام را در خصوص مسائل کشور از نزدیک جویا شوند. رئیس سابق مجلس خبرگان در این دیدار قیام امام حسین (ع) را نهضتی جاودانه علیه ظلم و ظالم خواند و در ادامه استقرار نظام حزبی را موجب ثبات در بدنه کارشناسی و استمرار سیاستگذاری‌ها و دسترسی سریع به اهداف دانست. به گزارش روزنامه ابتکار آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی «پذیرا بودن اصول اصلی اسلام، انقلاب، امام و رهبری و عمل در چارچوب و قالب سیاست‌های بلند‌مدت و کلان نظام» را شروط اصلی فعالیت حزبی در کشور ذکر کرد تا تغییر دولت‌ها باعث تغییر در برنامه، روش‌ها، سیاست‌ها و استراتژی‌های نظام نشود. امام جمعه سابق تهران در ادامه خاطرنشان کرد که کارکرد تحزب در اسلام «نه [ایجاد] تفرق در جامعه، یا عوام‌فریبی و انحصارطلبی بلکه برای بسترسازی به منظور رشد افراد، آموزش و جهت‌دهی به افکار عمومی، بازتاب نیازها با وجود ابزارهای اطلاع‌رسانی و حضور رسانه‌های قوی و سوق انسان‌ها به سمت فضایل اخلاقی است». آقای هاشمی سپس با نقبی به
گذشته گوشه‌ای از فعالیت‌های منتهی به تاسیس حزب جمهوری اسلامی را از نیز از نظر گذراند. اما در تحول دیگری مربوط به حزب مردمسالاری، خبرگزاری مهر از انتخاب اعضای هسته اصلی سازمان جوانان و دانشجویان این تشکل اصلاح‌طلب عضو شورای هماهنگی خبر داد. مصطفی کواکبیان دبیرکل «مردمسالاری» در نشست عمومی سازمان جوانان گفت: «حتماً در لیست این حزب در سراسر کشور جوانان و همچنین زنان نقش برجسته‌ای خواهند داشت و ما بر این باوریم که باید حداقل 25 درصد نمایندگان مجلس را جوانان و 10 درصد آنان را زنان تشکیل دهند.»
چالش‌های وحدت اصولگرایان
به نوشته روزنامه آفتاب یزد اصولگرایان برای جبران شکست انتخاباتی سال گذشته خود ناگزیر از وحدت هستند اما در این مسیر با موانعی مواجه‌اند که این روزنامه به دو مورد از آنها اشاره کرده است؛ نخست نارضایتی عمومی از عملکرد طیف تندرو این جناح در مقابله با سیاست‌های دولت منتخب مردم که به زعم نویسنده منجر به ریزش رای و تنزل جایگاه آنها در جامعه شده و دوم بازخورد سیاست هوشمندانه روحانی در تشکیل دولت فراجناحی (ائتلافی) که «سطح رقابت در بین جناح‌های سیاسی» را تا حدی کاهش داده که با افزایش همپوشانی‌ها، طیف تندرو به محاق خواهد رفت. این یادداشت مبتنی بر این فرض است که تعدیل فضای دوقطبی عملاً منجر به تضعیف طیف‌های رادیکال از یک سو و کاهش نیاز به وحدت بر اثر احساس خطر ناشی از حضور رقیب می‌شود همان گونه که می‌نویسد «موضع‌گیری‌های اخیر رهبران راست و دیگر جناح‌ها به خوبی نشان می‌دهد رقابت میان جناح‌های سیاسی تا حدی تعدیل شده و همه جناح‌ها به سمت نوعی میانه‌روی» متمایل شده‌اند.
انتخاب دبیرکل بعد از چهلم آیت‌الله مهدوی‌کنی
در حالی که قرار بود دبیرکل جامعه روحانیت در جلسه سه‌شنبه گذشته انتخاب شود اما اعضای این تشکل متنفذ سیاسی/مذهبی بهتر آن دیدند که تا پیش از چهلم آیت‌الله مهدوی‌کنی دست نگه دارند و به رایزنی‌های غیررسمی ادامه دهند. این رایزنی‌ها بخشی از کوشش‌هایی است تا سه روحانی بلندپایه عضو جامعه روحانیت مبارز را که به نشانه اعتراض در جلسات حاضر نمی‌شوند مجدداً وارد صحنه کند؛ صحبت از آقایان هاشمی‌رفسنجانی، ناطق‌نوری و حسن روحانی است هرچند در کنار این نام‌ها باید به آیت‌الله امامی‌کاشانی نیز اشاره کرد که مدتی است در نشست‌های شورای مرکزی جامعه روحانیت غایب است. حتی صحبت از این است که جانشین آیت‌الله مهدوی‌کنی هم ممکن است از بین همین آقایان برگزیده شود. در عین حال آقایان موحدی‌کرمانی و مجتهد‌شبستری نیز شانس‌های احراز مقام دبیر کلی هستند هرچند بازگشت ناطق نوری می‌تواند تا حدودی معادلات را تغییر دهد. چنان که برادر این روحانی اصولگرا در مصاحبه با اعتماد ضمن تاکید بر عدم تمایل ورود مجدد شیخ نور به عرصه سیاسی خاطرنشان می‌کند «شاید شرایط به‌گونه‌ای پیش رود که ایشان هم تغییر موضع دهد و باز هم به عرصه سیاست بازگردد.» در این راستا محسن
غرویان استاد حوزه علمیه قم و از روحانیون اصولگرا نیز در مصاحبه با ایسنا ابراز عقیده کرده که «ناطق‌نوری، هاشمی‌رفسنجانی و حسن روحانی می‌توانند محور وحدت اصولگرایان قرار گیرند». محمدرضا باهنر نیز در بازدید از نمایشگاه مطبوعات از ناطق برای حضور در انتخابات دعوت کرد و افزود اصولگرایان همچنان به وحدت حول محور جامعتین می‌اندیشند.
بهار اصلاح‌طلبان در زمستان فرا می‌رسد؟
رئیس دوره‌ای شورای هماهنگی جبهه اصلاحات از برگزاری همایش سراسری اصلاح‌طلبان در دی‌ماه سال جاری خبر داد. احمد حکیمی‌پور در گفت‌وگو با ایسکانیوز همچنین از تشکیل کمیته برگزاری همایش سراسری اصلاح‌طلبان در جلسه هفته گذشته خبر داد. به گفته دبیرکل حزب اراده ملت ایران این کمیته از هفت مجموعه تشکیل شده است. گفتنی است اصلاح‌طلبان که در دولت احمدی‌نژاد با مضایق و تنگناهای متعددی مواجه بودند امیدوارند با تدبیر دولت امید بتوانند فعالیت خود را در فضای امن‌تری از سر گیرند. از این‌رو برگزاری اجلاس سراسری از این دست می‌تواند فضای نسبتاً مساعدی برای اصلاح‌طلبان تمهید و حضور اجتماعی آنها را بیش از گذشته تقویت کند. لذا باید به انتظار نشست و دید که آیا بهار اصلاح‌طلبان با مساعی دولت در زمستان امسال آغاز می‌شود؟
از فعالیت انتخاباتی خانه کارگر تا تاسیس «ندا»
علیرضا محجوب دبیرکل خانه کارگر ضمن بیان اینکه مقدمات فعالیت انتخاباتی این تشکل فراهم شده، خاطرنشان ساخته است «خانه کارگر به صورت مستقل به انتخابات ورود پیدا می‌کند و با هیچ شخص و گروهی در این باره که زیر چتر مثلث خاصی به فعالیت انتخاباتی بپردازیم صحبت نکردیم و از تشکیل احتمالی مثلث‌های انتخاباتی با محوریت چهره‌های خاص اطلاعی هم ندارم.» در خبری دیگر صادق خرازی که پیگیر تشکیل حزب «ندا» است به خبرنگاران گفت ما یک بخش از جریان اصلاحات هستیم و اشتراکات زیادی با دیگر جریان‌های این جناح داریم. او همچنین در مورد نظر سیدمحمد خاتمی نسبت به تاسیس ندا نیز گفته ایشان «با هر پدیده و حرکت سیاسی موافق‌اند، اما ایشان را نمی‌توان در چارچوب یک حزب مشخص تعریف کرد. ایشان در چارچوب کلی اصلاح‌طلبی ایران تعریف می‌شود».
دیدگاه تان را بنویسید