مکتوب یا مجازی؟

از روزی که اعلام شد آخرین نسخه چاپی نیوزویک روز 31 دسامبر 2012 منتشر می‌شود و پس از آن نیوزویک فقط یک مجله اینترنتی خواهد بود، اذهان عمومی، فعالان رسانه‌ای و روزنامه‌خوانان متوجه عمق گرفتاری و بحران در بین نشریات مکتوب شد. پیش از نیوزویک هم روزنامه‌ها و مجلاتی بودند که به تعطیلی رسیده بودند یا تنها نسخه آنلاین داشتند اما اینکه یکی از مشهورترین هفته‌نامه‌های آمریکا و جهان، که پس از نشریه تایم پرتیراژترین هفته‌نامه این کشور بود، چاره کار را در تعطیلی نسخه چاپی خود دید، نگاه‌ها به این‌سو برگشت که چرا نشریات چاپی عطای بقا را به لقایش می‌بخشند؟ نیوزویک که هر هفته در چهار نسخه انگلیسی و 12 نسخه به زبان‌های دیگر دنیا چاپ می‌شد نتوانست در برابر بحران مالی که گریبان نشریات چاپی را گرفت مقاومت کند.
مرور داستان این هفته‌نامه پرتیراژ می‌تواند تصویر روشن‌تری از روند رو به افول نشریات چاپی به دلیل بحران‌های اقتصادی برای ما ترسیم کند. نیوزویک در ایالات متحده، پاکستان، اروپا، خاورمیانه و آفریقا به زبان انگلیسی چاپ و توزیع می‌شد. همچنین در ژاپن، لهستان و کره جنوبی به زبان محلی منتشر می‌شد و یک نسخه اسپانیایی هم داشت که در تمام کشورهای اسپانیایی‌زبان چاپ و توزیع می‌شد. تیراژ جهانی نیوزویک در سال 2003 بالغ بر چهار میلیون نسخه بود که 7/2 میلیون از آن در ایالات متحده توزیع می‌شد. این تیراژ تا سال 2010 به 5/1 میلیون نسخه کاهش یافت. چاپ نیوزویک به زبان‌های ژاپنی، کره‌ای، لهستانی، اسپانیایی، عربی و ترکی در اکتبر همین سال متوقف شد و بالاخره در اواخر سال 2012 این هفته‌نامه اعلام کرد آخرین شماره خود را 31 دسامبر منتشر خواهد کرد و سال 2013 سالی بدون نیوزویک ملموس خواهد بود و خوانندگان باید تنها نیوزویک را به صورت آنلاین بخوانند.
اما سوال این است که دلیل کاهش تیراژ و در نهایت توقف این نشریه و نشریاتی از این دست چیست؟ در 18 اکتبر 2012 نیوزویک اعلام کرد پس از 80 سال انتشار به دلیل افت درآمدهای حاصل از تبلیغات و اشتراک و هزینه‌های فزاینده چاپ و توزیع نشریه، این هفته‌نامه دیگر چاپ نخواهد شد. این هفته‌نامه فروخته شد و خریدار آن بعدها در کنفرانسی از آن به عنوان کاری اشتباه و احمقانه یاد کرد که نباید مرتکب آن می‌شد. بحران مالی اثرگذاری زیادی روی سبد خرید مردم در سراسر جهان گذاشت و احتمالاً یکی از کالاهایی که جزو اولویت‌های خروج از این سبد بود نشریات چه روزنامه و چه هفته‌نامه بود. آن هم زمانی که می‌شد بسیاری از همین اخبار و مقالات را خواند بدون اینکه پولی پرداخت. نشریات مکتوب رقیبان سرسختی در فضای مجازی پیدا کرده بودند. سایت‌هایی که اخبار، گفت‌وگو، تحلیل و مقاله‌های ناب داشتند و خواندن آنها با وجود گوشی‌های هوشمند، تبلت‌های سبک و اینترنت پرسرعت کاری نداشت. همانند مقالات و تحلیل‌های نابی که در مجلات و روزنامه‌ها منتشر می‌شود امروز مجلات آنلاین هم کارهایی مشابه و حتی قوی‌تر ارائه می‌دهند. شاید به عنوان نمونه بد نباشد به سایت پروجکت-سیندیکیت اشاره کرد که روزانه از چهره‌های مطرح و شناخته شده دنیای سیاست و اقتصاد تحلیل و نوشتار منتشر می‌کند.
نشریات چاپی تا حدودی قافیه را باختند اما آیا می‌توان ظهور سایت‌های خبری و تحلیلی و مجلات آنلاین را تنها دلیل افول نشریات چاپی دانست؟ پاسخ سخت می‌شود وقتی بدانیم نیوزویک مجدداً از هفتم مارس 2014 چاپ و توزیع شد.