برهم زننده رویای تندروها

روزی که کلیات برجام به تصویب نمایندگان مجلس رسید و نمایندگان تندرو نتوانستند به اهداف خود دست یابند؛ طرفداران دولت، نوع مدیریت آقای لاریجانی را عامل این موفقیت ذکر کرده و آن را به فال نیک گرفتند. در برابر عده‌ای از نمایندگان تندرو که رفتار رئیس قوه مقننه، پازل بازی آنها را به هم ریخته بود، این تصمیم مهم مجلس را به تصمیم لاریجانی تنزل داده و انتقادهای فراوانی را متوجه آقای لاریجانی کرده و بدتر اینکه خواستار پس گرفتن این مصوبه مهم و سرنوشت‌ساز شدند. این افراد با رسانه‌هایی که در اختیار داشتند و با تبلیغات گسترده، ریاست مجلس را آماج حملات خود قرار دادند.

این نمایندگان، همان افرادی بودند که در طول هشت سال گذشته در برابر رویکرد اشتباه دولت محمود احمدی‌نژاد اعتراضی نکرده و حتی یک بار هم از مسوولان مذاکره‌کننده سوال نپرسیده و خواستار پاسخگویی آنها نشده بودند. به عبارت بهتر در تمام آن سال‌ها سکوت کرده و با رفتار خود، رویکرد اشتباه دولت سابق را تایید می‌کردند. با این حال زمانی که در انتخابات ریاست‌جمهوری بازنده شدند و مسوول سابق تیم مذاکره‌کننده نتوانست برنده انتخابات شود، شروع به بهانه‌تراشی کردند. این در حالی بود که دولت آقای روحانی توانسته بود مشکلات ایجاد‌شده در عرصه دیپلماسی را در یک فضای منطقی با مذاکره‌ای عزتمندانه حل کرده و خصومت ایجاد‌شده بین ایران و سایر کشورها را در عرصه بین‌الملل از بین ببرد. با وجود این، نمایندگان منتقد، در برابر دولت موضع گرفته و تلاش کردند در مجلس، در برابر این تصمیم ملی و مورد تایید بزرگان نظام، سنگ‌اندازی کرده و آن را با شکست روبه‌رو کنند. به همین دلیل مرتب برای تیم مذاکره‌کننده، خط و نشان می‌کشیدند که اجازه تصویب مصوبه را در مجلس نخواهند داد و برجام را به زمین خواهند زد. برای تحقق این هدف از تمام پتانسیل خود بهره گرفته و تلاش زیادی کردند.

این انتقادها در حالی رخ داد که تصویب برجام یک تصمیم ملی بود و آقای لاریجانی بدون هیچ فرصت‌سوزی، بستری را فراهم کرد تا برجام در اولین فرصت، به تصویب مجلس ایران برسد. نحوه مدیریت ایشان موجب شد تا افراد تندرو نتوانند این تصمیم ملی را بازیچه اهداف سیاسی و جناحی خود کرده و اجازه ندهند تا برجام در فرصت لازم به تصویب برسد. به‌خصوص اینکه برنامه‌ریزی گسترده‌ای از سوی این افراد انجام شده بود تا برجام به تصویب نرسد و اهداف جناحی و سیاسی این افراد تامین شود.

اگر برجام در زمان مقرر به تصویب نمی‌رسید، امکان داشت بهانه‌تراشی‌های بسیاری از سوی طرف‌های مذاکره‌کننده صورت بگیرد. در این صورت، بسیاری هزینه‌های تعویق اجرای برجام را متوجه مجلس ایران می‌کردند، اما رفتار هوشمندانه آقای لاریجانی در رأس قوه مقننه، موجب شد تا طرف مقابل نتواند بهانه‌تراشی کند و این نگرانی با رشادتی که آقای لاریجانی از خود نشان دادند، برطرف شد.

البته این نخستین بار نبود که آقای لاریجانی با درایت و هوشمندی توانسته بود بازی تندروهای مجلس را به هم بریزد. رویکرد اعتدالی آقای لاریجانی را می‌توان در تمام جلسات مجلس مشاهده کرد. نمونه آن را می‌توان در بحث استیضاح‌ها و رای اعتماد به وزرای دولت آقای روحانی پیدا کرد کما‌اینکه تندروها تلاش داشتند تا به بسیاری از وزرا رای اعتماد ندهند. با این حال ایشان با مدیریت بهینه موجب شدند تا این اتفاق رخ ندهد، کمااینکه موفق هم شد. ایشان همواره تلاش داشته تا تمام رفتارهای مجلس اعتدالی باشد و به دور از هر گونه رفتار افراطی و تفریطی صورت بگیرد زیرا تنها در این صورت منافع ملی تامین می‌شد. به همین دلیل تمام تلاش آقای لاریجانی در دوره مدیریتی این بوده که همراه و همزمان با جامعه حرکت کند و به گونه‌ای رفتار نکند که از جامعه جلو یا عقب بیفتد. در این صورت مردم، مجلس را همراه و همگام با خود خواهند دانست.

از همان روزی که ایشان ریاست قوه مقننه را در دست گرفت تا کنون توانسته است چهره‌ای معتدل را به نمایش بگذارد. به عبارت دیگر می‌توان گفت بحث اعتدال و میانه‌روی از جمله مباحثی بوده که آقای لاریجانی از ابتدای مدیریت خود در مجلس در دستور کار قرار داده است. شما لازم است مدیریت ایشان را در مجلس مورد بررسی قرار بدهید، متوجه می‌شوید که ایشان در برابر دولت احمدی‌نژاد هم همین رویه را در پیش گرفته و از قوه مجریه می‌خواستند تا به قانون عمل کند. ایشان همواره تلاش دارند مشی اعتدالی را اجرایی کنند و هرگز حاضر نشدند ذره‌ای از این موضع، عقب‌نشینی کنند.

همین رویکرد اعتدالی موجب شده که تا‌کنون ایشان هزینه‌های زیادی را پرداخت کنند. این نکته را مدنظر قرار بدهید که این رفتار موجب شده تا دکان بسیاری از افراد تندرو در کشور تخته شود. برخوردی که در قم یا در مراسم اخیر عزاداری رخ داد، نشان می‌دهد بسیاری از افراد تندرو از رویکرد اعتدالی ایشان دلخور بوده و همواره تلاش دارند از ایشان انتقام بگیرند. این رفتار زشت و زننده به موازات نزدیک شدن به انتخابات مجلس اوج گرفته و هر روز شدیدتر می‌شود. تلاش‌هایی که ابتدا از سوی حلقه پرتو کلید زده شد، در حال حاضر گستره بیشتری پیدا کرده است.

این افراد تمام تلاش خود را به کار خواهند بست تا فرد معتدلی همچون آقای لاریجانی در مجلس آینده جایی نداشته باشد، اما مروری بر رویکرد جامعه و رفتار انتخاباتی مردم نشان می‌دهد مجلس آینده جایی است که افراد تندرو در آن جایی نخواهند داشت. به نظر می‌رسد مجلس آینده مجلسی خواهد بود که پایداری‌ها و مشارکتی‌ها که نمود تندروی در هر دو جناح سیاسی هستند، در آن شکست خواهند خورد. به طور قطع انتخاب مردم در اسفندماه، انتخاب معتدل‌تری خواهد بود که همین موجب می‌شود تا مجلسی معتدل‌تر روی کار بیاید که با دولت همراهی بیشتری خواهد داشت. به هر حال مردم از هر گونه تندروی فاصله گرفته و انزجار خود از تندروی را در انتخابات مجلس به نمایش خواهند گذاشت.

مدیریت آقای لاریجانی موجب شده بود تا دولت احمدی‌نژاد به عنوان دولتی که قانون را نادیده می‌گرفت، مجلس را در برابر خود ببیند و در برابر مجلس گارد بگیرد. به هر حال رفتار افراطی احمدی‌نژاد موجب شده بود تا کشور هزینه زیادی را بابت رفتارهای افراطی متحمل شود. جبران این هزینه‌ها ایجاب می‌کند که کشور مدیریت عاقلانه و مدبرانه‌ای را تجربه کند. خوشبختانه با توجه به رویکرد اعتدالی دولت آقای روحانی این امید وجود دارد که مدیریت از ریل خارج‌شده کشور، خیلی زود به ریل بازگردد. لازمه تحقق این مهم ایجاب می‌کند که کشور از نظرات تمام صاحب‌نظران برخوردار شود. نباید شرایطی ایجاد شود تا کشور از نعمت نظرات و توان کارشناسان مختلف محروم شود.

نکته جالب اینجاست که این رویه را آقای لاریجانی از همان ابتدا در فراکسیون رهروان ولایت عملیاتی کردند، به گونه‌ای که برخی از نیروهای اصلاح‌طلب در این فراکسیون حضور داشتند. همان زمان بسیاری به ما خرده می‌گرفتند که چرا آقای تاجگردون یا آقای پورفاطمی با وجود گرایش‌های اصلاح‌طلبانه در این فراکسیون حضور دارند. با این حال آقای لاریجانی، بسیاری از این حرف‌های انتقادی را به جان خرید تا با بسیاری از افراطی‌گری‌ها مبارزه کند. باور ایشان این بود که با در پیش گرفتن این رویکرد، می‌توان مانع هرگونه برخورد افراطی شد و این رویکرد باید در تمام کشور نهادینه شود.

در صورت شکل‌گیری مجلسی معتدل و همراه با دولت این امیدواری وجود دارد که مطالبات تلنبار‌شده جامعه در اولویت رسیدگی قرار بگیرد. به نظر می‌رسد مجلس آینده به دور از حاشیه‌سازی و سیاسی‌کاری باید اشتغال خیل عظیم تحصیل‌کردگان بیکار را در دستور کار قرار دهد و فکر جدی برای آن بکند. این نکته را همواره باید مورد توجه قرار داد که بیکاری این افراد موجب خواهد شد تا افراد سرخورده و ناامید شده و این موضوع مشکلات اجتماعی زیادی را به وجود می‌آورد. از سوی دیگر تحقق مطالبات اجتماعی بر زمین‌مانده باید توسط مدیریت مجلس و دست‌اندرکاران با جدیت دنبال شود. نکته مهم‌تر این است که توازن منطقه‌ای رعایت شود و تمام مناطق کشور به یک نسبت رشد پیدا کنند. به هر حال شرایط نباید به گونه‌ای رقم بخورد که پایتخت و مراکز استان‌ها بیشتر رشد کرده و شهرهای دیگر از رشد مناسبی برخوردار نشوند. تنها در صورت اعمال رویکردی معتدل و به دور از هرگونه افراط و تفریط امکان رسیدگی به مطالبات بر زمین‌مانده مردم وجود دارد که امید است مجلس آتی بتواند آن را محقق کند.