شرط ثبات اقتصاد کلان

محمود بهمنی آنگاه که از ریاست بانک مرکزی برکنار شد، در خاطرات خود تعریف کرده بود تنها یک هفته و آن هم در زمان ریاست جمهوری روحانی رئیس کل بانک مرکزی بوده است! عبارتی که نشان از عدم استقلال بانک مرکزی داشت. عدم استقلالی که برخی آن را ریشه بسیاری از مشکلات اقتصادی دولت و شرایط نابسامان کنونی بانک‌ها می‌دانستند. دستورات دولتی و مداخله‌های بسیار، کار را بر بانک مرکزی سخت کرده بود. رئیس کل بانک مرکزی دولت یازدهم اگرچه خبر از بهبود اوضاع می‌دهد اما همچنان خواستار استقلال بیشتر بانک مرکزی است و می‌گوید برای ایجاد ثبات و آرامش و تداوم تورم تک‌رقمی، دولت باید استقلال بانک مرکزی را به رسمیت بشناسد.

اسحاق جهانگیری هفته گذشته برای برگزاری نشست اقتصاد مقاومتی به ساختمان بانک مرکزی رفت. اما سیف حضور جهانگیری را غنیمت شمرد و بر استقلال این بانک تاکید کرد. وی گفت تجربه کشورهای موفق دنیا در زمینه ثبات اقتصاد کلان و رشد پایدار غیرتورمی بیانگر آن است که استقلال عمل نهادهای سیاستگذاری از مسائل اساسی به شمار می‌رود. سیف تاکید کرد در بحث اقتصاد کلان همه کشورها، یکی از کارکردهای مهم بانک مرکزی ایجاد ثبات و آرامش در اقتصاد است که خود شرط لازم برای رشد و شکوفایی اقتصاد به شمار می‌رود و پیش‌شرط آن هم استقلال بانک مرکزی است. اما به گفته سیف استقلال بانک مرکزی در سال‌های اخیر به عزل و نصب‌ها تنزل یافته در حالی که محور و اساس بحث استقلال نهاد سیاستگذار پولی، استقلال عمل برای انجام وظایف قانونی و تحقق اهداف خود خارج از تسلط مالی و بودجه‌ای دولت است؛ ضمن اینکه آزادی این نهاد سیاستگذار پولی باید بتواند با استفاده از ابزارهای پولی ثبات قیمت‌ها و کنترل تورم و ثبات مالی را در جامعه ایجاد کند و به گفته سیف این یکی از نشانه‌های مهم استقلال بانک مرکزی است. سیف همچنین تاکید کرده رابطه معکوسی میان درجه استقلال بانک مرکزی و نرخ تورم وجود دارد و اگر کشورهای مختلف تورم دو‌رقمی ندارند، ناشی از استقلال بانک مرکزی‌شان است. وی تورم تک‌رقمی کنونی اقتصاد ایران را هم حاصل بهبود استقلال بانک مرکزی دانسته و خواستار افزایش و تدوام استقلال نهاد تحت مدیریت خود شده است.