جهان علیه جهان

بر اساس آخرین گزارش «شاخص ناآرامی‌های مدنی» (CUI)  خطر ناآرامی‌های داخلی در سراسر جهان افزایش پیدا کرده است زیرا کشورهای توسعه یافته و بازارهای نوظهور به طور یکسان با مارپیچ تورم و تحولات ناشی از تهاجم روسیه به اوکراین دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند. بر اساس داده‌هایی که در مدت 7 سال توسط شرکتVerisk Maplecroft گردآوری شده، از 198 کشور، 101 کشور در سه ماهه سوم سال 2022 با خطر فزاینده بروز تشنج روبرو هستند. این بیشترین افزایش از زمانی است که شاخص ناآرامی مدنی در سال 2016 ابداع شد. گرچه محققان وریسک، افزایش خطر ناآرامی ها در سال 2022 را پیش‌بینی کرده بودند اما در گزارش اخیر خود می‌نویسند جهش مشاهده شده در تحقیقات، «بسیار بدتر» از پیش‌بینی اولیه بوده است. افزایش تورم بدین معناست که تقریباً نیمی از کشورهای موجود در این شاخص، در کشورهایی با ریسک ناآرامی «زیاد» یا «افراطی» طبقه‌بندی می‌شوند. انفجاری‌ترین ناآرامی‌ها احتمالاً در جایی رخ می دهد که راه‌های اعتراض در حال محدود شدن و توانایی محافظت از جمعیت در برابر افزایش هزینه‌های زندگی اندک است. مهم‌تر از همه، این همان جایی است که سرمایه‌گذاران احتمالا برای خروج سرمایه خود عجله می‌کنند و دست آسیب‌پذیرترین دولت‌ها را برای انجام اقداماتی در جهت کاهش خطر ناامنی، بیش از قبل خالی می‌گذارند.  ایران  نیز در کنار چندین کشور دیگر در خاورمیانه - به ویژه در معرض تحولات رادیکال قرار دارد. برای مثال، آنچه در ابتدا به عنوان اعتراض‌های ناشی از مسائل اجتماعی-اقتصادی و زیست محیطی آغاز شد، می‌تواند به سرعت از زمین اقتصاد و محیط‌زیست به محیط‌های دیگر سرایت کند. در گزارش مورد اشاره به دلایل مختلف از جمله ظرفیت برخورد و ثبات سیاسی، ایران در رده کشورهای کم خطر باقی مانده است. در این پرونده زمینه‌های تنش در جهان را مرور می‌کنیم و به طور ویژه به این پرسش پاسخ می‌دهیم که آیا ایران نیز در معرض تنش قرار دارد؟