بهشتی همانند گذشته

کشور سوئیس به خاطر شکلات‌های خوشمزه، ساعت‌های لوکس و بنگاه‌های چندملیتی مشمول مالیات اندک شهرت دارد. حدود 24 هزار شرکت بین‌المللی در آنجا مستقر هستند تا از مزایای مالیات اندک در 26 منطقه ویژه آن بهره‌مند شوند. این مناطق نرخ مالیات خود را به‌طور مستقل از نرخ هشت‌درصدی فدرال تعیین می‌کنند. زاگ (Zug) منطقه ویژه نزدیک زوریخ به‌تنهایی 1800 شرکت از جمله فروشندگان جهانی کالاهای تجاری، غول‌های دارویی و مجموعه‌ای از بنگاه‌های بلاک‌چین و رمزینه‌ها را در خود جای داده است.

وقتی مالیات‌های فدرال و مناطق ویژه با یکدیگر ترکیب می‌شوند میانگین نرخ موثر مالیات شرکتی در سوئیس به حدود 20 درصد می‌رسد که چندان کمتر از ایتالیا و بیشتر از بریتانیا نیست. اما قراردادهای تشویقی با مناطق ویژه سوئیس این مالیات را برای برخی بنگاه‌های بزرگ به حدود 9 درصد پایین می‌آورد. پس از تصویب اصلاحات توسط رای‌دهندگان سوئیسی در 19 ماه می قرار است شرایط تغییر کند.

این اصلاحات با فشار اتحادیه اروپا طراحی شدند. اتحادیه سوئیس را به اقدامات زیانبار مالیاتی متهم و آن را به اقدامات تلافی‌جویانه تهدید کرده است. از ژانویه آینده مناطق ویژه باز هم قادر خواهند بود نرخ خود را تعیین کنند اما نمی‌توانند پیشنهادهایی به شرکت‌های خارجی بدهند که از پیشنهادهایشان به شرکت‌های داخلی بهتر باشد.

سوئیس گام‌های بیشتری برمی‌دارد تا مانع از مهاجرت شرکت‌های چندملیتی به سایر مناطق رقیب مانند ایرلند یا سنگاپور شود. اصلاحات شامل مشوق‌های جدیدی برای توسعه و پژوهش و درآمدهای حاصل از حق مالکیت معنوی می‌شود. اما همه شرکت‌های چندملیتی مالکیت معنوی ندارند که بتوانند از این طرح‌ها بهره زیادی ببرند. این نوع مالکیت در شرکت‌های کالاهای تجاری بسیار کمتر از داروسازی‌هاست. بنابراین مناطق ویژه علاوه بر ارائه بسته‌های حق مالکیت معنوی که با قوانین بین‌المللی مالیات سازگاری دارند نرخ مالیات شرکتی خود را نیز کاهش می‌دهند. به عنوان مثال در بازل (Basel) که مورد علاقه بنگاه‌های داروسازی و تجارت و تدارکات است این نرخ از 22 به 13 درصد کاهش می‌یابد.

به گفته پیتر اوبل هارت از بنگاه حسابداری KPMG، در نهایت سوئیس از همه فضای مانور خود استفاده می‌کند تا در عین پیروی از استانداردهای بین‌المللی همچنان توان رقابتی خود را حفظ کند.

به گفته او پس از اعمال تغییرات میانگین نرخ ترکیبی مالیات برای چندملیتی‌های مستقر در سوئیس به میزان بسیار اندک یعنی از 11-9 به 14-12 درصد رشد می‌کند. احساس ما آن است که این تغییر برای اکثر بنگاه‌ها قابل قبول خواهد بود به ویژه اگر دیگر جذابیت‌ها مانند ثبات سیاسی، مرکزیت مکانی در اروپا و از همه مهم‌تر شکلات به آن اضافه شوند.