شکاف سنی در ازدواج

اگر کسی قبول کند با کسی که می‌تواند همسن پدر یا مادرش باشد، ازدواج کند، دیگران تصمیم او را برمبنای یک اصل رایج «نصف سن به علاوه هفت سال» ارزیابی می‌کنند. این قاعده که معلوم نیست از کجا نشات می‌گیرد، نسل‌هاست که به عنوان معیاری برای توجیه یا تحقیر فاصله سنی در ازدواج به‌کار می‌رود. بنابراین ازدواج یک فرد 22‌ساله با یک فرد 18‌ساله مانعی ندارد. یک فرد 38‌ساله نمی‌تواند با فردی 23‌ساله ازدواج کند اما با 26‌ساله مشکلی نخواهد داشت. هرچه سن افراد بالاتر برود، شکاف سنی مجاز برای ازدواج بازتر می‌شود بنابراین رابطه دو نفر 50 و 86‌ساله بلامانع است.

اما این فقط یک دیدگاه و نظریه است. در عمل پژوهش آقای کریستین رودر، موسس سیاست همسریابی اوکی‌کیوپید (OKCupid) نشان می‌دهد زنان و مردان در مورد شکاف سنی باهم اندکی اختلاف نظر دارند. در حالی که کاربران زن وب‌سایت در جست‌وجوی مردانی همسن خود (یا یک یا دو سال بزرگ‌تر) هستند مردان بدون توجه به سن خودشان به دنبال زنانی در اوایل دهه 20 زندگی می‌گردند. زنان ترجیح می‌دهند شکاف سنی اندک باشد در حالی که مردان همسر جوان را می‌پسندند و هرچه خود بزرگ‌تر می‌شوند، ترجیح می‌دهند شکاف سنی بیشتر باشد. اما آیا این جست‌وجوی مردان عاقلانه است؟ از دیدگاه نظری دلایل زیادی برای پشتیبانی از شکاف سنی کوچک‌تر وجود دارد. توانایی زوج در اینکه بتوانند یک آواز دوران کودکی را با هم بخوانند، شاید برای بعضی مسخره به نظر برسد اما عاملی برای ایجاد پیوند و علاقه است. همچنین استفاده همزمان از کارت منزلت در اتوبوس و مترو یا پس‌انداز پول‌های جشن تولدهای مشترک می‌تواند لذت‌بخش باشد. برخی اقتصاددانان از خود می‌پرسند آیا شکاف سنی کوچک بین همسران می‌تواند علاوه بر فاصله کمتر درآمدی آنها مزایای گسترده‌تر اجتماعی داشته باشد؟ از آنجا که درآمد با افزایش سن بالا می‌رود و زنان اغلب با مردانی بزرگ‌تر از خود ازدواج می‌کنند، درآمد کمتر زنان هنگام تولد فرزندان ممکن است باعث شود خانواده از آن درآمد صرف‌نظر و زنان کار را رها کنند. اما مقایسه‌ای که در دانمارک در مورد خواهران دوقلو انجام شد، نشان داد میانگین درآمد زنانی که با مردان مسن‌تر از خود ازدواج می‌کنند، با میانگین درآمد زنانی که شوهران همسن را برگزیده بودند، تفاوتی ندارد. سوال دیگر آن است که آیا شکاف سنی کمتر باعث می‌شود ازدواج‌ها پایدارتر بماند؟ تحقیق سال 2014 موسسه آتلانتیک نشان داد که در مقایسه زوج‌های همسن، وجود پنج سال اختلاف سنی احتمال بروز طلاق را 18 درصد بالاتر می‌برد. این تحقیق که با نظرسنجی از افراد مزدوج و مطلقه در آمریکا انجام شد، نشان داد بین نرخ طلاق و فاصله سنی، رابطه وجود دارد اما نتوانست وجود یک ارتباط علی- معلولی را ثابت کند. شاید عواملی مانند شخصیت فردی که ازدواج با فاصله سنی بالا را می‌پذیرد، علت بالا رفتن نرخ طلاق باشد نه خود شکاف سنی. پژوهش اداره ملی آمار بریتانیا نیز نتوانست ارتباط محکمی بین شکاف سنی و نرخ طلاق در انگلستان و ولز پیدا کند هرچند شواهدی دال بر آن پیدا کرد که زنانی که بعد از 30‌سالگی با مردانی با فاصله 10 سال ازدواج کرده بودند بیشتر در معرض طلاق قرار داشتند. تجربه عموم نشان می‌دهد شکاف سنی زیاد عواقبی را در کهنسالی به همراه دارد. تصور داشتن فردی که در پیری از شما مراقبت کند به همان اندازه عاقلانه است که نگرانی از بیوه شدن زود‌هنگام. طبیعتاً هر فرد از دیدگاه خود داشتن همسری جوان‌تر و سالم‌تر را عاقلانه می‌داند. سون درفال در دانشگاه استکهلم تحقیق دیگری را در مورد افراد بالای 50 سال در دانمارک انجام داد و متوجه شد مردانی که همسران جوان‌تر از خود دارند از مردانی که همسرانشان همسن هستند بیشتر عمر می‌کنند. این نتیجه پس از کنترل متغیرهایی مانند سطح تحصیلات و ثروت به‌دست آمد. اما بازهم این رابطه ممکن است علمی نباشد: مردان سالم ممکن است بتوانند همسران جوان‌تر را جذب کنند و سال‌های زیادی هم زنده بمانند. اما نکته مرموز و جالب توجه آن است که این یافته درمورد زنان صادق نیست. چه زنان جوان‌تر باشند چه مسن‌تر، هرچه فاصله سنی آنها با شوهرانشان بیشتر باشد شانس ادامه زندگی آنها کمتر می‌شود. درفال می‌گوید این تفاوت درمورد زنانی که شوهران جوان‌تر دارند شاید به این دلیل باشد که این زنان کمتر به پشتیبانی شوهران وابسته‌اند از این‌رو کمتر از انرژی جوانان بهره‌مند می‌شوند. بنابراین شواهد موجود انتخاب‌های کاربران سایت اوکی‌کیوپید را تأیید می‌کند: زنان باید مردانی را برگزینند که از نظر سنی تا حد ممکن به آنها نزدیکند و مردان باید در پی زنان جوان‌تر از خود باشند. با این حال ممکن است اقتصاددانان ریزسنج به دنبال شواهد بهتری باشند به عنوان مثال موفقیت زندگی زناشویی زوج‌هایی با اختلاف سنی گوناگون را با یکدیگر مقایسه کنند. متاسفانه (برای آنها) و خوشبختانه (برای ما) مردم انتخاب‌های خودشان را انجام می‌دهند و به این گونه قواعد اقتصادی توجهی نمی‌کنند.