چین در مسیر رشد

در روز 16 جولای سال 2013 میلادی بازارهای مالی دنیا رشد را تجربه کردند. رشد در بازار آمریکا به دلیل افزایش بیش از انتظار درآمد و سودآوری شرکت سیتی‌گروپ بود. رشد دودرصدی سود‌آوری این شرکت نسبت به برآوردهای گذشته به اندازه‌ای برای اقتصاد آمریکا اهمیت داشت که بر اخبار ناخوشایند مربوط به کاهش معاملات خرده‌فروشی سایه افکند. ارزش سهام این شرکت طی سه روز اول هفته آغاز شده در روز 14 جولای 5/3 درصد افزایش پیدا کرد. تحلیلگران بازار سرمایه بر این باورند که سه دوره تزریق فدرال‌رزرو به اقتصاد آمریکا که دور آخر آن همچنان ادامه دارد عاملی بسیار مهم در رشد بازار سهام و افزایش نرخ رشد اقتصادی در آمریکا بوده است. طبق گزارش‌های ارائه‌شده سود در شرکت‌های عضو شاخص s&P500 ‌در فصل گذشته دو درصد رشد کرده است در حالی که در دوره‌های قبل از آن همواره شاهد افت ارزش بود. کاهش ارزش بازارهای مالی آمریکا در سال‌های قبل به دلیل بحران اقتصادی جهان اتفاق افتاد و حال که نشانه‌های اصلاح اقتصادی و رشد سودآوری و درآمد شرکت‌های صنعتی و تولیدی مشاهده می‌شود، افزایش ارزش بازارهای مالی هم به همراه آن ایجاد شد. البته وضعیت اقتصادی چین هم عامل دیگری بود که باعث امیدوار شدن فعالان اقتصادی نسبت به شرایط بازار شد. در فصل گذشته یعنی در فاصله ماه‌های آوریل تا ژوئن سال 2013 میلادی ارزش تولید ناخالص داخلی کشور چین 5/7 درصد رشد کرد که تقریباً مطابق برآوردهای اقتصاددانان بود. این مساله نشان داد اقتصاد چین هم شوک ناشی از بحران اقتصادی دنیای غرب را پشت سر گذاشته و هم‌اکنون در مسیر رشد قرار گرفته است. در اروپا هم بازارهای مالی با سرعت زیادی رشد کردند. در این هفته ارزش بازار سهام اروپا به بالاترین سطح طی شش هفته گذشته رسید و نرخ رشد شاخص‌ها در این بازار نسبت به سه ماه گذشته بالغ بر 2/3 درصد بود. رشد اقتصادی چین، افزایش ارزش سهام در بازارهای مالی آلمان به دنبال بهبود فضای کسب و کار در این کشور و ارائه گزارش‌های مالی مثبت در مورد سودآوری و درآمد شرکت‌های تولیدی و صنعتی در ایالات متحده آمریکا موجب شد تا بازارهای اروپا هم همسو با دیگر بازارهای دنیا رشد را تجربه کنند. مهم‌ترین نکته امید بازار به تداوم روند مالی مثبت و اصلاح اقتصادی دنیاست که نشانه‌های آن در بازارهای آتی دیده می‌شود. تمامی شاخص‌های اروپا و آمریکا در بازار آتی در مسیر رشد قرار دارند و این رشد تا زمانی که اصلاحات اقتصادی دنیا ادامه داشته باشد تداوم پیدا می‌کند.

به دنبال رشد اقتصاد چین ، شاخص‌های بازارهای در حال توسعه رشد کردند

در اولین روزهای هفته آغاز شده در روز 14 جولای سال 2013 میلادی بازار سهام کشورهای در حال توسعه و بازارهای در حال گذار دنیا رشد کردند. به دنبال انتشار گزارش چین در مورد رشد تولید ناخالص داخلی در این کشور ارزش سهام در کشورهای در حال گذار به بیشترین میزان طی یک ماه گذشته رسید. از طرف دیگر بهبود فضای سرمایه‌گذاری در کشورهای در حال توسعه دنیا و افزایش درون‌ریز سرمایه‌های خارجی به این کشورها هم عامل دیگری بود که سبب شد بازارهای مالی این کشورها هم رشد کنند. در این هفته دولت‌های کشورهای در حال توسعه سیاست‌های خاصی اجرا کردند که این سیاست‌ها زمینه را برای افزایش ارزش سهام فراهم کرد. از جمله اینکه در هنگ‌کنگ دولت طرح استفاده از خودروهای کم‌مصرف و خودروهای الکتریکی را تصویب کرده است که این مساله زمینه را برای افزایش سطح تقاضا برای چندین شرکت بزرگ فعال در چین و هنگ‌کنگ که سازنده قطعات خودروهای الکتریکی بودند فراهم کرد. انتشار این خبر علاوه بر اینکه اقتصاد چین را در مسیر رونق قرار داد سبب شد تا هنگ‌کنگ هم رشد را تجربه کند. از طرف دیگر در کشور برزیل اجرای سیاست ممانعت از افزایش نرخ بهره بانکی موجب شد فعالیت‌های عمرانی و ساختمانی در این کشور رشد کند و به دنبال آن بازار سهام با ارتقای ارزش مواجه شود. در ماه ژوئن سال 2013 میلادی هم ارزش لیر ترکیه 2/1 درصد رشد کرد و دلیل این رشد هم احتمال افزایش نرخ بهره بانکی در این کشور برای ممانعت از افت ارزش لیر اعلام شده است. به هر حال شاخص‌های بازارهای در حال گذار دنیا نیمه دوم ماه جولای را با رشد آغاز کردند و انتظار می‌رود این رشد در ماه‌های پیش رو هم ادامه داشته باشد. مقامات کشور چین در پاسخ به این سوال که آیا این رشد موقتی است یا اقتصاد در مسیر اصلاحات قرار گرفته است، می‌گویند: «اقتصاد کشور چین به دنبال بحران اقتصادی غرب با مشکلاتی مواجه شد که دلیل این مشکلات صادرات‌محور بودن اقتصاد بود. در سال‌های اخیر ما تلاش کردیم تمرکز بیشتری روی تولید و مصرف داخلی داشته باشیم و صنایع مختلف را توسعه دهیم در نتیجه این تغییرات بزرگ در سیاست‌های تولیدی سمت و سوی اقتصاد را به سمت رونق بیشتر هدایت کرد. اقتصاد چین توانسته دوباره در مسیر رشد قرار بگیرد و این رشد اقتصادی ادامه پیدا می‌کند ولی اثرپذیری اقتصاد داخلی از بحران‌های اقتصادی غربی و خارجی کمتر خواهد شد.»

سیاست‌های پولی در کشورهای BRIC برای حفظ ارزش پول ملی

افت ارزش روپیه کشور هند در هفته‌های گذشته یکی از مسائل مهم اقتصادی در این منطقه بود. در هفته‌های اخیر ارزش روپیه در مقابل دلار آمریکا به کمترین سطح خود رسید و همین مساله سران اقتصادی هند را بر آن داشت تا با استفاده از ابزارهای مالی اقدام به اصلاح شرایط مالی و تقویت ارزش پول داخلی کنند. رئیس بانک مرکزی کشور هند اعلام کرد به منظور حمایت از پول داخلی طرح افزایش نرخ بهره بانکی را در کشور اجرا می‌کند. این طرح می‌تواند حجم نقدینگی در اقتصاد را تقلیل دهد و سبب شود ارزش روپیه در برابر دلار رشد کند. از طرفی دولت در نظر دارد از طریق فروش 120 میلیارد روپیه معادل دو میلیارد دلار اوراق قرضه دولتی در بازار آزاد اقدام به کاهش نقدینگی در کشور کند. اجرای این دو طرح اقتصادی که تنها با هدف کنترل نقدینگی و مقابله با کاهش ارزش روپیه در کشور اجرا شده است زمینه را برای ارتقای دو‌درصدی ارزش روپیه و افزایش 9/0درصدی بازدهی اوراق قرضه فراهم کرد که خبر خوبی برای سیاستگذاران هندی بود. البته این وضعیت تنها در کشور هند دیده نشده است بلکه کشورهای برزیل، روسیه و چین هم با مشکل مشابهی روبه‌رو هستند و در نظر دارند سیاست‌های کنترلی را اجرا کنند. البته پیش‌تر دولت چین برای کنترل تورم و حفظ ارزش پول داخلی چنین طرح‌هایی را اجرا کرده بود که نتایج بسیار خوبی به همراه داشت ولی انتظار می‌رود اجرای همزمان آن در کشورهای BRIC (شامل برزیل، روسیه، هند و چین) سبب شود بازارهای در حال گذار با سرعت بیشتری در مسیر رشد و توسعه اقتصادی قرار بگیرند و بتوانند زیرساخت‌های توسعه‌یافته‌تر مالی داشته باشند.