رکوردشکنی سفر به ترکیه

ایرانی‌ها طی شش ماه نخست سال 2017 میلادی یک میلیون سفر به ترکیه را ثبت کرده‌اند. این رقم در پایان ماه هفتم نیز به یک میلیون و 270 هزار نفر رسیده است. جالب‌تر آنکه براساس آمارهای وزارت گردشگری این کشور، سفر ایرانی‌ها در ابتدای تابستان سال جاری نسبت به سال گذشته، حدود 90 درصد افزایش داشته و از قریب به 134 هزار نفر به 254 هزار نفر رسیده است. ایرانی‌ها در حال حاضر در جایگاه پنجم گردشگران ورودی به ترکیه هستند و پنج درصد از گردشگران این کشور را تشکیل می‌دهند. افزون بر این، در تمام مدتی که کشور همسایه ما تحت شدیدترین چالش‌های امنیتی بود و با حملات تروریستی دست و پنجه نرم می‌کرد، ایرانی‌ها همچنان سفر خود به این کشور را ادامه دادند. همچنین در شرایطی که روس‌ها به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین بازارهای ترکیه، سفر به این کشور را به دلایل سیاسی تحریم کرده بودند، هموطنان ایرانی بدون درنظر گرفتن برخی رفتارهای نامناسب که با توریست‌های ایرانی در ترکیه صورت گرفته بود، همچنان این کشور را به عنوان یکی از اولین گزینه‌های سفر خارجی خود برمی‌گزیدند.

اما علت این حجم از اشتیاق ایرانی‌ها برای سفر به ترکیه چیست؟ دلایل این سفرها چه می‌تواند باشد که با وجود تعریف مقاصد جدید خارجی، ترکیه همچنان حجم بالایی از گردشگران ایران را به خود جذب می‌کند؟

کارشناسان معتقدند در کنار چالش‌های زیرساختی در فضای گردشگری داخلی و گران بودن سفرهای داخلی، واقعی نبودن نرخ ارز نیز به نوعی به رشد سفرهای خارجی ایرانی‌ها به‌ویژه افزایش این سفرها به ترکیه دامن زده است. به باور آنها، سیاست‌های نادرست که مانع واقعی شدن نرخ ارز می‌شود، به نوعی یارانه بدل شده که دولت ایران به گردشگران خروجی خود که اکثراً هم به ترکیه سفر می‌کنند، می‌پردازد. بر این اساس، تا زمانی که نرخ ارز واقعی نشود و نتوان کالا و خدماتی جایگزین برای ترکیه پیدا کرد، وضعیت همین خواهد بود. فعالان گردشگری معتقدند کالای جایگزین برای سفر به ترکیه می‌تواند تعریف برخی مقاصد داخلی باشد که زیرساخت‌ها، خدمات و قیمت آنها بتواند با سفر به کشور همسایه رقابت کند. در میان دلایل افزایش سفرهای ایرانی‌ها به ترکیه، برگزاری برخی رویدادهایی که برای ایرانیان جذاب است نظیر کنسرت‌ها نیز بی‌تاثیر نبوده است. کشور همسایه البته از این فرصت استفاده نیز کرد و با کاهش نرخ برابری پول خود توانست به کمک جذب گردشگران بیشتر به خصوص از ایران بیاید.

حالا تصمیم‌سازان و مسوولان گردشگری کشور با تراز منفی گردشگری با ترکیه روبه‌رو هستند؛ امری که تاکنون سیاستی عملی برای مواجهه با آن اتخاذ نشده است. کارشناسان تاکید می‌کنند که نمی‌توان با سیاست‌های دستوری از خروج گردشگران از کشور ممانعت به عمل آورد اما می‌توان از راه‌هایی نظیر بهبود گردشگری داخلی، واقعی کردن نرخ ارز و افزایش ورودی‌ها از ترکیه، سعی در برابری این تراز داشت.

البته طی یکی دو سال اخیر ایران سعی کرد طی تفاهم‌نامه‌هایی دولت ترکیه را مجاب کند که در راستای افزایش ورود گردشگرانش به کشورمان اقداماتی صورت دهد اما نتایج عملی آن هنوز بروز و ظهور پیدا نکرده است. ثبت رکورد اخیر شاید بتواند هشدار دیگری برای مسوولان باشد.