آتش که گرفت خشک‌و‌تر می‌سوزند (اینفوگرافیک)

در انتهای سال گذشته بود که هیات مشاوره ماده 4 صندوق بین‌المللی پول، آخرین گزارش خود از چشم‌انداز اقتصادی ایران را منتشر کردند. در این گزارش، یک نکته بیش از نکات دیگر، به چشم می‌خورد و آن رسیدگی سریع به بانک‌های مشکل‌دار است. این هیات توصیه کردند که نظارت پیشرفته‌ای بر بانک‌های مشکل‌دار اعمال شود و کیفیت دارایی‌های این بانک‌ها مورد ارزیابی قرار گیرد، تا به این ترتیب بانک‌های سالم مشمول افزایش سرمایه از بانک‌های ناسالم نیازمند حل‌وفصل، متمایز شوند. به خوبی مشاهده می‌شود که صندوق بین‌المللی بر لزوم تفکیک میان بانک‌های خوب و بد تاکید می‌کند. به همین منظور برای سیاستگذار پولی دو نوع سیاست اصلی مشخص کرده است. رویکرد نخست در خصوص حمایت از بانک‌های خوب است. این بانک‌ها برای تعامل با بانک‌های بزرگ بین‌المللی نیازمند اصلاح ساختار هستند و باید حمایت‌های دولت و بانک مرکزی از این بانک‌ها با قدرت و در یک زمان محدود شکل گیرد. رویکرد دوم نیز در برخورد با بانک‌های بد است، این رویکرد سیاستگذار پولی باید یک رویکرد فرانهادی و حتی فرا‌قوه‌ای باشد. لازم است به منظور برخورد با مشکل بانک‌های بد از ظرفیت‌های قوه قضائیه و قوه مقننه استفاده شود. تجربه سال‌های گذشته نشان می‌دهد که تنها سیاست‌ها و رویکردهای سیاستگذار پولی برای برخورد با بانک‌های مشکل‌دار کافی نبوده و نتوانسته رویه‌ای برای ساماندهی یا منحل کردن این بانک‌ها ایجاد کند؛ مشخص‌ترین سیاست‌های به کار گرفته‌شده در این زمینه اعمال سیاست‌های سلبی در این زمینه بوده است. بنابراین در سال‌های گذشته، بانک‌های بد توانستند به حیات خود ادامه دهند و هنوز یک تهدید برای بازار پول به حساب می‌آیند. فقدان این دو رویکرد در شبکه بانکی باعث می‌شود که فرصت برای اصلاحات در بازار پول از دست برود و بانک‌های خوب و بد سرنوشت مشابه داشته باشند. به این بهانه در پرونده پیش‌رو با توجه به مشکلات نظام بانکی به بررسی موضوع بحران بانکی با این محور که وقوع بحران در نظام بانکی ایران چقدر جدی است پرداخته‌ایم.