رکود چینی

بانک مرکزی چین برای بار سوم در شش ماه گذشته نرخ بهره را کاهش داد. علت این اقدام، تلاش این نهاد برای دوری از احتمال وقوع تورم منفی عنوان شده است. آمار مربوط به نرخ تورم چین که تنها یک روز قبل از اعلام کاهش اخیر نرخ بهره در اختیار عموم قرار گرفت، نشان می‌دهد نرخ تورم سالانه مصرف‌کننده در انتهای ماه آوریل 5 /1 درصد بوده است که کمتر از نصف رقم هدف بانک مرکزی این کشور است. همچنین آمار رسمی حکایت از کاهش صادرات و واردات این کشور در ماه آوریل دارد. البته کاهش نرخ بهره، علاوه بر مقابله با خطر تورم منفی، به عقیده تحلیلگران می‌تواند دلایل دیگری نیز داشته باشد. از جمله اینکه دولت چین سعی دارد با این اقدامات و اتخاذ سیاست پولی انبساطی، رونق را به اقتصاد این کشور برگرداند. اگرچه کاهش 25 /0درصدی نرخ بهره (هم نرخ بهره وام‌های اعطایی یک‌ساله و هم نرخ بهره سپرده‌های یک‌ساله در این مرحله 25 /0درصد کاهش یافته است) برای تحقق چنین هدفی بسیار اندک به نظر می‌رسد. اما از طرف دیگر چین به دلیل جذب سرمایه‌های سنگین خارجی در دهه‌های گذشته، با کاهش شدید نرخ بهره نه‌تنها شاهد خروج پول از بانک‌ها خواهد بود، که در مقیاسی وسیع‌تر احتمالاً فرار سریع سرمایه از کشور هم وجود خواهد داشت. کاهش نرخ بهره، تنها سیاست پولی اتخاذشده توسط بانک مرکزی چین نیست. تزریق پول به بانک‌های این کشور و خرید اوراق قرضه دولت‌های محلی توسط دولت مرکزی نیز در سال گذشته میلادی انجام شد و در سال جاری نیز ادامه داشته است. اقتصاددانان اعتقاد دارند این کشور، روشی برای هدایت این منابع مالی به بازارهای هدف ندارد. اقتصاددانان عقیده دارند چین باید از ترکیبی از سیاست‌های مالی و پولی برای ایجاد این رونق استفاده کند؛ ترکیبی که بتواند این اطمینان را به مقامات اقتصادی بدهد که پول‌های وارد‌شده به بازار، در جهت درست هدایت شده و وارد بخش‌هایی از اقتصاد می‌شوند که می‌تواند موتور محرک رشد باشد. علاوه بر همه این مشکلات که تحلیلگران را نسبت به امکان تحقق رشد هدف هفت‌درصدی در سال جاری، مشکوک کرده است چین با بحران دیگری هم مواجه است. کاهش رشد اقتصادی و تقاضای جهانی در کنار کاهش مصرف داخلی به معنای کاهش تقاضا و در نتیجه تولید و بیکاری نیروی کار است. با توجه به اینکه موتور رشد اقتصادی چین، نیروی کار عظیم و البته ارزان این کشور بوده است می‌توان حدس زد که بیکاری حتی می‌تواند منجر به بروز بحران در این کشور شود. خصوصاً وقتی به این موضوع توجه کنیم که در سال‌های اخیر، عده زیادی از ساکنان روستاها و مناطق حاشیه‌ای، در تلاش و جست‌وجو برای زندگی بهتر به شهرهایی مهاجرت کرده‌اند که حالا یافتن شغل در آنها راحت نیست. این موضوع تا جایی پیش رفته که بنا به ادعای مقاله‌ای که در فوربس منتشر شده، شهرهای بزرگ چین شاهد ساختمان‌های نوساز و بلندمرتبه فراوانی هستند که شب‌ها چراغی در آن روشن نمی‌شود؛ تنها به این دلیل که ساکنی ندارند.