اعتراض خیابانی

اعتراضات کسب‌وکارهای سنتی به فعالیت کسب‌وکارهای مدرن این روزها سبک و سیاق تازه‌ای به خود گرفته است. پس از تهدیدات لفظی برخی مسوولان نهادهای صنفی علیه برخی استارت‌آپ‌ها در حوزه املاک و شایعه پلمب شدن برخی اپلیکیشن‌های آنلاین در حوزه حمل‌ونقل شهری اکنون شاهد اعتراض خیابانی سنتی‌ها علیه کسب‌وکارهای نوپا و اینترنتی هستیم. اخیراً جمعی از رانندگان عضو موسسات اتومبیل کرایه در اعتراض به فعالیت دو اپلیکیشن «اسنپ» و «تپسی» مقابل مجلس تجمع کردند. آنها با شعارهایی چون «نرم‌افزار نفوذی نابود باید گردد»، «اسنپ آمریکایی نابود باید گردد» فعالیت این دو اپلیکیشن را غیرقانونی عنوان کردند و خواستار رسیدگی مجلس و دولت به این موضوع شدند. اما چرا برخی صاحبان کسب‌وکارهای سنتی در تلاشند یک رقابت اقتصادی را به مساله ایدئولوژیک تبدیل کنند؟ یا چرا کسب‌وکارهای سنتی می‌خواهند با ایجاد فضای ناآرام و ناامن جلوه دادن استفاده از استارت‌آپ‌ها، رقیب را از میدان بیرون کنند؟ آنچه مشخص است در حال حاضر رشد سریع کسب‌وکارهای اینترنتی مبتنی بر پلت‌فورم باعث به خطر افتادن منافع گروه‌هایی در صنوف سنتی شده است و به همین علت آنها به مقابله با کسب‌وکارهای اینترنتی برخاسته‌اند و خواستار توقف فعالیت‌های این مدل کسب‌وکار شده‌اند. افزایش گستره اعتراضات در این عرصه به خوبی نشان می‌دهد گروه‌هایی که منافعشان با کاهش سهم کسب‌وکارهای سنتی و قدیمی در خطر افتاده است به دنبال پاک کردن صورت مساله هستند و تنها راه چاره را در برخورد سلبی و شعاری کردن مسائل جست‌وجو می‌کنند. این نوع اعتراضات تنها پدیده خاص کشور ما نیست. در دنیا نیز با رونق بازار کسب‌وکارهای مدرن به ویژه در آمریکا این نوع برخوردها و اعتراضات از سوی سنتی‌ها به کرات دیده شده است و حتی در برخی کشورها، گروه‌های پرنفوذ صنفی موفق شده‌اند فعالیت برخی از استارت‌آپ‌های بزرگ را متوقف کنند. اما چرا کسب‌وکارهای سنتی به جای تغییر استراتژی و رقابت سالم اقتصادی، به فکر نابودی استارت‌آپ‌ها هستند؟ در این باره نیما نامداری تحلیلگر اقتصادی در شماره 204 تجارت فردا پیرامون اینکه چرا کسب‌وکارهای سنتی، استارت‌آپ‌ها را تهدیدی برای بازارشان می‌دانند؟، مطرح کرده بود: «آنچه به عنوان مخالفت کسب‌وکارهای سنتی با کسب‌وکارهای اینترنتی سروصدایی به پا کرده چیز عجیبی نیست. این مقاومت در برابر تغییر، طبیعی است اما تطبیق با تغییر هم گریزناپذیر است. جامعه در طول تاریخ عادت داشته کاسب‌جماعت صبح جلوی دکان خود را آب و جارو کند و کرکره را بالا دهد و مشتری پیش پیشخوان بیاید و چانه‌ای زده شود و معامله سر گیرد یا به هم بخورد. این روشی بوده که قرن‌ها مردم به آن عادت داشته‌اند. طبیعی است ترک عادت قرون به سادگی انجام نمی‌شود. اما این تغییر قطعی است.» به این بهانه بازهم در پرونده‌ای به بررسی این موضوع پرداختیم؛ اصناف سنتی به چه علت استارت‌آپ‌ها و کسب‌وکارهای مدرن را تهدید تلقی می‌کنند؟ پیامد مخالفت‌های آنها با استارت‌آپ‌ها چیست؟ چرا بخش سنتی به‌جای ارتقای خدمات به دنبال تخریب کسب‌وکارهای مدرن است و تلاش می‌کند یک رقابت اقتصادی را به مساله‌ای ایدئولوژیک تبدیل کنند؟ چگونه می‌توان تعامل سازنده بین استارت‌آپ‌ها با صاحبان کسب‌وکارهای سنتی ایجاد کرد. تجربه دنیا در این زمینه چیست؟ پاسخ این سوالات را در صفحات پیش‌رو می‌خوانید.