سیل ریزگردها

فصل میهمانی ریزگردها در غرب، مناطق جنوب غربی و شرق ایران فرارسید. در واپسین روزهای خردادماه، غلظت ذرات معلق در هوای برخی استان‌های غربی از جمله ایلام و کرمانشاه به حدی رسید که روز یکشنبه، پنج وزیر، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست و پنج استاندار از استان‌هایی که دچار پدیده گرد و غبار هستند، در وزارت کشور نشستی اضطراری برگزار کردند تا ضمن بررسی آخرین وضعیت ورود گرد و غبار به کشور، تدابیر لازم را برای مقابله با این پدیده اتخاذ کنند.
اما در شرایطی که گفته می‌شود، بخش عمده‌ای از ریزگردها از کانون‌های خارجی برمی‌خیزد، برگزاری این نشست‌های اضطراری چه دردی از مردمانی که حدود 10 سال است با فرارسیدن فصل گرما مورد هجوم گرد و غبار قرار می‌گیرد، درمان می‌کند؟ آن‌گونه که معصومه ابتکار، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست توضیح داده است، جنگ و ناامنی و خشکسالی ناشی از اقدامات ترکیه در عراق در کنار گرم شدن زمین در منطقه غرب آسیا از جمله علت‌های ایجاد کانون‌های ریزگردهاست. ابتکار چند ساعت پس از برگزاری نشست اضطراری با حضور وزرا و استانداران در یک برنامه تلویزیونی حاضر شد و به تشریح اقدامات دولت برای مقابله با ریزگردها پرداخت: «رایزنی‌های بسیاری با عراق برای اجرایی کردن توافقنامه‌های امضا‌شده از سال 1392 صورت گرفته است، اما شرایط ناپایدار دولت عراق، حمله تکفیری‌ها و داعش فرصت اجرایی شدن این توافقنامه‌ها را گرفت. در یک سال اخیر نیز مشغول مستندسازی کامل وقایع برون‌مرزی برای اعلام اعتراض رسمی به دولت عراق و عربستان و ارائه به سازمان‌های بین‌المللی از طریق وزارت امور خارجه بوده‌ایم.» او در ادامه به وسعت کانون‌های داخلی گرد و غبار نیز اشاره کرده و گفته است: «کانون‌های داخلی ایجاد ریزگردها در سه سال گذشته در 15 استان کشور شناسایی شده است که وسعت کانون‌های بسیار بحرانی کشور شامل وسعتی بالغ بر دو میلیون و 800 هزار هکتار است.» ابتکار از احیای تالاب‌ها، حفظ مراتع کنونی و مقابله با بیابان‌زایی به عنوان راهکارهای مهار ریزگردها یاد می‌کند و می‌گوید، احیای تالاب ارومیه و هورالعظیم از جمله اقدامات دولت برای رویارویی با این پدیده بوده است. اما مدیر گروه پژوهشی و هواشناسی دینامیک و هم‌دیدی پژوهشکده هواشناسی و علوم جوی در گفت‌وگو با ایرنا اعلام کرده است که با شروع فصل تابستان به دلیل تقویت سامانه پرفشار در مناطق استوایی بروز پدیده گرد و غبار در مناطق غربی کشور کاهش می‌یابد. بر این اساس، می‌توان پیش‌بینی کرد که اوج بروز توفان‌های گرد و غبار در کشور خرداد تا اوایل تیر باشد و با شروع فصل تابستان از بروز آن کاسته می‌شود.