تاریخ انتشار:
سوزن دلواپسان بر ناگفته‌های ظریف گیر کرده است
دیپلماسی ایرانی هفته گذشته فضای نسبتاً آرامی را پشت سر گذاشت. البته خط و نشان‌ها و دلواپسی‌های برخی از اصولگرایان و رسانه‌های آنها همچنان وزارت خارجه و بالاخص شخص آقای وزیر را نشانه رفته بود اما به غیر از آن خبری از تهدیدها و تحریم‌های ممتد و روزمره جریان‌هایی که سعی در بی‌کفایتی ظریف و دستگاه سیاست خارجی کشور دارند، نیست.
دیپلماسی ایرانی هفته گذشته فضای نسبتاً آرامی را پشت سر گذاشت. البته خط و نشان‌ها و دلواپسی‌های برخی از اصولگرایان و رسانه‌های آنها همچنان وزارت خارجه و بالاخص شخص آقای وزیر را نشانه رفته بود اما به غیر از آن خبری از تهدیدها و تحریم‌های ممتد و روزمره جریان‌هایی که سعی در بی‌کفایتی ظریف و دستگاه سیاست خارجی کشور دارند، نیست. البته در هفته‌ای که گذشت بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای بار دیگر به تهران آمدند تا در مورد ابهامات باقی‌مانده پرونده هسته‌ای ایران از سایت‌های پارچین و اراک بازدید کنند. این بازدید از آن جهت حائز اهمیت است که گزارش آتی یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و به دنبال آن کاترین اشتون، مذاکره‌کننده ارشد 1+5 از ماحصل مذاکرات با ایران برمبنای همین بازدیدها تهیه می‌شود و در یک کلام این بازدید وضعیت توافق جامع هسته‌ای ایران و 1+5 و امکان تحقق گام نهایی را مشخص می‌کند.
غرض‌ورزی دلواپسان
پس‌لرزه‌های صحبت‌های ظریف در شورای روابط خارجی آمریکا همچنان ادامه دارد و به نظر می‌رسد دلواپسانی که منتظر کوچک‌ترین حرکت وزیر خارجه برای زیر سوال بردن کفایتش هستند، نمی‌خواهند با گذشت نزدیک به سه هفته از سفر تیم دولت به نیویورک دست از سر ظریف بردارند. این انتقادات پس از آن صورت گرفت که رئیس دستگاه سیاست خارجی کشور در جریان سفرش به آمریکا که برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل انجام گرفته بود در پاسخ به سوال یکی از حضار مطالبی را بیان کرد که به گفته خود او و البته دیگر مقامات وزارت خارجه تحریفی از اظهاراتش بود و ترجمه آن، محل مانور برخی رسانه‌های منتقد در ایران شد. ایسنا برای آگاهی از چند و چون ماجرا با یک مقام آگاه در وزارت خارجه در خصوص برخی تحلیل‌های سیاسی و جناحی در رسانه‌های داخلی از اظهارات وزیر خارجه گفت‌وگویی انجام داده است که او در این مصاحبه می‌گوید: «ترجمه غیردقیق و ناقص و برجسته ساختن بخش کوچکی از سخنان وزیر خارجه کشورمان بدون در نظر گرفتن سایر بخش‌های این سخنان و راهبرد تبیینی، تطبیقی و اقناعی حاکم بر آن یک ترفند روانی است که صرفاً موجب گمراهی مخاطب و افکار عمومی می‌شود.» برخی رسانه‌های منتقد
دولت، مدعی بودند ظریف در آن جلسه در پاسخ به سوال یکی از حضار مبنی بر «تاثیر گفتوگوهای هسته‌ای بر مسائل سیاسی داخلی ایران» گفته بود: «در صورت شکست مذاکرات ایران و 1+5، دوستان ما در انتخابات مجلس آینده شکست می‌خورند و جریان غرب‌ستیز در ایران، مجلس را در اختیار خواهند گرفت.» اما ترجمه واقعی سخنان ظریف در آن جلسه، مطلب دیگری را می‌رساند. واقعیت آن است که او سوال مذکور را این‌گونه پاسخ داده است: «...اگر با وجود تلاش‌های ما برای تعامل، این تلاش‌ها بی‌نتیجه بماند، مردم ایران این فرصت را خواهند داشت تا 16 ماه دیگر که انتخابات پارلمانی در ایران برگزار می‌شود، به این عملکرد ما (با آرای خود) پاسخ بدهند...» همان‌طور که پیداست در ترجمه واقعی که اتفاقاً توسط خبرگزاری «فارس» هم منتشر شده، هیچ صحبتی از شکست در انتخابات مجلس نشده است. این در حالی است که «محمدجواد ظریف»، وزیر خارجه ایران نیز در مورد این ادعاها به «خبرگزاری دانشجو» گفته بود: «این خبرها بر اساس ترجمه غلط است.» این مقام آگاه در وزارت خارجه ادامه داد: «فرصت فراهم‌شده برای تشریح دیدگاه‌های ایران که وزیر خارجه با دقت و بر اساس تجربه حرفه‌ای از ظرفیت چنین نشستی
بسیار خوب و هوشمندانه بهره برد با تبلیغات منفی پیرامون آن در داخل کشور و از سوی معدود افراد امکان کمک به پیشبرد اهداف و منافع ملی در سطح بین‌المللی را در مواجهه خطرساز سیاست خارجی با مباحث جناحی و گروهی قرار می‌دهد و چنین امری اگر بی‌توجه به چشم‌انداز تامین منافع ملی و امنیتی صورت گیرد نه‌تنها برای ما بلکه برای سیاست خارجی هر کشوری تبعات منفی دارد.»
توصیه دلواپسان به لزوم الگوگیری ظریف از جلیلی
سایت رجا یکی از سایت‌هایی است که در یادداشتی با عنوان اینکه «انتخاب منافع ملی یا ترجیح مصالح باندی و جناحی؛ تصمیم‌گیری دشواری که ظریف می‌تواند از تیم سابق هسته‌ای بیاموزد» با زیر سوال بردن موضع اخیر وزارت خارجه مبنی بر تحریف سخنان رئیس دستگاه سیاست خارجی کشور می‌نویسد: با وجود آنکه وزیر خارجه این اظهارات را تکذیب کرد و آن را ناشی از «ترجمه نادرست» اعلام کرد اما انتشار فیلم سخنان وی در شورای روابط خارجی آمریکا و همچنین سابقه اظهارات وی در سال 2004 در گفت‌وگو با البرادعی، باعث شد این توجیه برای افکار عمومی قابل قبول نباشد؛ چرا که پیش از این نیز گری سیمور مشاور سابق اوباما فاش کرده بود: «برخی از ایرانی‌هایی که من با آنها صحبت کرده‌ام و مدعی هستند از جانب حکومت ایران سخن می‌گویند بی‌سر و صدا به من گفتند که آمریکا باید در حوزه مسائل هسته‌ای نرمش داشته باشد تا اینکه دست حسن روحانی رئیس‌جمهور ایران تقویت شود و به پیروزی در عرصه سیاست خارجی دست پیدا کند و تحریم‌های اقتصادی ایران برداشته شود و او در موقعیتی قوی قرار داشته باشد تا بتواند تندروها را در انتخابات بزرگ پیش روی ایران یعنی انتخابات مجلس شکست بدهد.»
این سایت مدعی می‌شود: آنچه موجب شده است تاکنون اصلی‌ترین رقبای گفتمانی تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای فعلی از جمله دکتر جلیلی در تمامی سخنرانی‌های عمومی خود از لزوم حمایت از تلاش‌های تیم مذاکره‌کننده سخن بگویند ملی بودن وظیفه و مسوولیتی است که تیم مذاکره‌کننده بر عهده دارد، اما عملکرد وزیر خارجه این «دلواپسی» را ایجاد کرده است که ظاهراً قرار نیست پیام این حمایت‌ها و لزوم اتحاد در برابر دشمنان شنیده شود و در برابر رسانه‌های خارجی، سفره درد دل انتخاباتی آقای ظریف به سادگی پهن شده و به جای تلاش برای انعقاد یک توافقنامه ملی، از دغدغه‌های یک سال و نیم دیگر در انتخابات سخن گفته شود!
اتهام پیروی ظریف از اوباما در رسانه ارگان جبهه پایداری
روزنامه وطن امروز نیز در ادامه پروژه دلواپسی خود با تخطئه مجدد وزیر امور خارجه در ستون یادداشت خود می‌نویسد: آنچه جواد ظریف در شورای روابط خارجی آمریکا به هاله اسفندیاری گفت، یک ضربه حیثیتی به دولت هم بود. ظریف بقای دولت روحانی را وابسته به نوع رفتار طرف مقابل (آمریکایی‌ها) در مذاکرات هسته‌ای دانست! ظریف علت شکست اصلاح‌طلبان در انتخابات ۱۳۸۴ را رفتار آمریکا در قبال مذاکرات هسته‌ای آن زمان می‌داند و اکنون هم معتقد است اگر طرف آمریکایی راضی نشود، آنها جایی در فضای سیاسی ایران نخواهند داشت و بهارستان را به حریف می‌بازند. اوباما ۹ دسامبر ۲۰۱۳ در سابان گفت: «مردم ایران به تحریم‌ها این‌گونه پاسخ گفتند که می‌خواهیم روشی جدید برای برخورد با جامعه بین‌الملل و همچنین تحریم‌ها را شاهد باشیم و همین مساله بود که موجب رای آوردن روحانی شد و حسن روحانی را به قدرت رساند.» اکنون ظریف با اظهارات خود این ادعا را تقویت کرده و می‌گوید بقای روحانی نیز وابسته به لغو تحریم‌هاست! آنچه ظریف گفت -فارغ از اثرات مخرب آن بر افکار عمومی و نیز تبعات آن برای نظام- الگوی محاسباتی آمریکا در نحوه مواجهه با ایران را نیز تقویت می‌کند. در واقع
اظهارنظر در شورای روابط خارجی آمریکا تایید ادعای خطرناک اوباما در سخنرانی سابان است. آیا این رفتار آقای ظریف به سود دولت آقای روحانی و روند مذاکرات است؟ ضمن اینکه خط آقای ظریف مبنی بر «هر توافقی از عدم توافق بدتر نیست» نیز بار دیگر نیاز دولت آقای روحانی به توافق را القا می‌کند و البته باز هم مقوم تحلیل‌های آمریکایی‌ها از نحوه مواجهه با ایران است. در کنار این وقایع، اما به نظر می‌رسد واقعیت ماجرا یعنی به قدرت رسیدن آقای روحانی و شاید هم بقای او در قدرت آن چیزی نباشد که اوباما و ظریف تصور می‌کنند.
جاسوسی در آژانس و ابراز نگرانی ایران
گفتوگوهای ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در چارچوب همکاری برای حل و فصل مسائل باقی‌مانده و بررسی دو موضوع از گام سوم همکاری‌ها در هفته گذشته انجام شد. «ترو واریورانتا» معاون مدیرکل آژانس در راس هیاتی روز سه‌شنبه با هدف مذاکره در مورد دو اقدام عملی باقی‌مانده از پنج اقدام گام سوم توافقات ایران و آژانس به تهران آمد. در صورت نهایی شدن این دو موضوع روند اجرایی 18 اقدام عملی مورد توافق ایران و آژانس به پایان خود نزدیک خواهد شد و آژانس راستی‌آزمایی را که بر اساس توافق ژنو بر عهده آن گذاشته شده است به انجام خواهد رساند. این در حالی است که سفیر ایران در آژانس با اشاره به تاخیر صورت‌گرفته در ارائه اطلاعات دو موضوع فوق گفته بود: «تاخیر در اجرای دو اقدام که باید در چارچوب مرحله سوم از همکاری‌ها انجام می‌شد مربوط به آژانس هم هست، چرا که اولاً هم ارزیابی EBW را دیر اعلام کرد و هم در جلسات فنی آژانس آمادگی لازم را نداشت.» علاوه بر این چندی پیش رضا نجفی، نماینده ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گفت‌وگویی با خبرگزاری مهر از نشت اطلاعات ایران در آژانس ابراز نگرانی کرده و گفته بود: مساله‌ای که مایه تاسف است،
عدم حفظ اطلاعات طبقه‌بندی‌شده در آژانس است؛ در حالی که ایران و آژانس مشغول برنامه‌ریزی بودند، این خبر توسط خبرگزاری رویترز منتشر شده که این موضوع یک بار دیگر نگرانی ایران در مورد وجود جاسوسی در آژانس را دامن می‌زند و لازم است آژانس به تعهدش برای حفظ اطلاعات محرمانه عمل کند. با این حال علی بیگدلی در گفت‌وگو با «اقتصاد‌نیوز» در رابطه با ابراز نگرانی ایران نسبت به امکان جاسوسی از اطلاعات ایران در آژانس می‌گوید: نشت بخشی از اطلاعات کشورها در آژانس امری طبیعی و عادی است و نباید موجب نگرانی ما شود. این اطلاعات ممکن است در گفتوگوهای یوکیا آمانو با معاونان آژانس یا کارشناسان بلندپایه آن درز پیدا کند و به رسانه‌ها برسد اما ما نباید اجازه دهیم موضوعات این‌چنینی، سفر مهم بازرسان آژانس به ایران را تحت‌الشعاع قرار دهد؛ چرا که این سفر برای بازدید از سایت‌های پارچین و اراک صورت گرفته است و نتایج آن می‌تواند در مذاکرات نهایی ما با 1+5 تاثیرگذار باشد. وی یادآور می‌شود: این بازرسان در یکی از سفرهای گذشته خود خواهان بازدید از سایت پارچین شده بودند، ولی ما با طرح این موضوع که این یک سایت نظامی است اجازه بازدید از آن را رد
کرده بودیم. حالا که ما به مذاکرات پایانی با 1+5 رسیده‌ایم این فرصت را در اختیار بازرسان آژانس قرار داده‌ایم تا با بازدید از این سایت متوجه شوند محتویات آن، نه چاشنی‌های انفجاری ساخت موشک بلکه صرفاً ابزار و ادوات مورد نیاز برای کشتی‌ها و زیردریایی‌های ایران بوده است. این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه گزارش بازرسان آژانس از سفر اخیر به ایران در گزارش آتی آمانو از برنامه هسته‌ای ما انعکاس پیدا می‌کند، خاطرنشان می‌کند: این گزارش نیز در اختیار خانم اشتون قرار می‌گیرد تا بر اساس آن به جمع‌بندی مذاکرات نهایی با ایران بپردازد. دیگر راهی برای ما و 1+5 باقی نمانده است. طرفین از این مذاکرات طولانی و ممتد به تنگ آمده‌اند؛ نه ایران آمادگی پذیرش تحریم‌های جدید را دارد و نه 1+5 می‌تواند این مذاکرات را ادامه دهد.
تشدید تکاپوها برای انعقاد توافق
همزمان با حضور بازرسان آژانس در ایران خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از دیپلمات‌ها از برگزاری نشست سه‌جانبه جان کری، کاترین اشتون و محمدجواد ظریف خبر داد. قرار است این دیدار در هفته جاری میان وزرای خارجه ایران و آمریکا با مذاکره‌کننده ارشد 1+5 صورت گیرد. این دیپلمات‌ها همچنین گفته‌اند انتظار می‌رود، دور بعدی مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه 1+5 با حضور دیگر اعضا شامل روسیه، چین، انگلیس، فرانسه و آلمان کمی بعد از این دیدار سه‌جانبه برگزار شود. آسوشیتدپرس در ادامه آورده است با توجه به نزدیک شدن به ضرب‌الاجل 24 نوامبر برای حصول توافق جامع نهایی میان ایران و گروه 1+5 دیپلمات ارشد آمریکا تمرکز خود را روی توافق هسته‌ای با ایران آورده است تا بتواند به واشنگتن اطمینان دهد ایران نمی‌تواند به یک کشور هسته‌ای تبدیل شود. جمهوریخواهان آمریکا پس از گذشت یک سال از امضای توافق اولیه میان ایران و گروه 1+5 انتقادات و فشارها به دولت باراک اوباما را افزایش داده‌اند و می‌گویند این مذاکرات پیشرفتی نداشته است. اما هیچ تضمینی مبنی بر اینکه یک توافق تاریخی میان این کشورها حاصل شود، وجود ندارد. ایران مبلغ زیادی بر روی زیربنای هسته‌ای‌اش
سرمایه‌گذاری کرده و از آنجا که فعالیت‌های هسته‌ای‌اش ماهیت کاملاً صلح‌آمیز دارد حاضر نیست برنامه خود برای تولید انرژی را متوقف کند.
دیدگاه تان را بنویسید